Sławni goście Sosnowca

Sławni goście - osoby ze świata polityki, religii, kultury, show-biznesu, które kiedyś odwiedziły lub mieszkały w Sosnowcu. Pewnie nie wymienimy wszystkich, ponieważ lista jest naprawdę bardzo długa, a nazwiska wręcz zaskakujące. Spróbujmy powiedzieć coś o najważniejszych wizytach.

Stefan Żeromski

Zacznijmy od początku. W XIX wieku, jeszcze przed uzyskaniem praw miejskich, w Sosnowcu goszczą poeci: Adam Asnyk i Andrzej Niemojewski oraz pisarze: Artur Gruszecki i Stefan Żeromski. Pobyt Żeromskiego w mieście owocuje opisem miasta w "Ludziach bezdomnych". W latach 1894-1896 mieszka i pracuje w Sosnowcu, jako ślusarz, późniejszy premier rządu emigracyjnego w Londynie, działacz PPS Tomasz Arciszewski.

Niemniej ciekawy jest początek XX wieku - w okresie przed odzyskaniem niepodległości. W sierpniu 1907 r. w Kazimierzu przebywa Stanisław Wojciechowski - prezydent Polski w latach 1922 – 1926. Po skończeniu studiów na UJ w 1911 roku, praktykę lekarską, trwającą do 1914 r., odbywa, późniejszy premier RP w latach 1936-1939 Felicjan Sławoj Składkowski. W 1912 roku, w drodze do Lenina - przebywającego wtedy w Krakowie, nocuje w Sosnowcu Józef Stalin. W październiku 1914 roku już po wybuchu I wojny światowej w Zagórzu przebywa Józef Piłsudski, gdzie przemawiał do dwóch kompanii robotników. W kwietniu 1915 r. Niwkę zwiedza następca tronu austro-węgierskiego arcyksiążę Karol I Franciszek Habsburg – Lottring wraz z małżonką arcyksiężną Zytą. W 2004 r. został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II.

W okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej również można odnotować kilka ciekawych zdarzeń. W 1919 roku mieszka w Sosnowcu wraz z rodziną Bolesław Bierut, komunista, prezydent Polski w latach 1947-1952. W latach 1919 — 1920 w domu przy ul. Kołłątaja 6 mieszkała Pola Negri - aktorka filmowa o międzynarodowej sławie, jedyna Polka, która podbiła Hollywood. W 1920 roku w uroczystościach odsłonięcia Mauzoleum Braci Ślązaków na cmentarzu przy ul. Smutnej uczestniczy Marszałek Sejmu RP Wojciech Trąmpczyński. W latach 1925-1938 miasto zamieszkuje legionista i społecznik Marian Kantor-Mirski, wybitny badacz historii Zagłębia i ojciec znanego reżysera teatralnego Tadeusza Kantora.

Leon Kruczkowski

W latach 1927 – 1933 w Kazimierzu Górniczym mieszka pisarz Leon Kruczkowski. W 1932 roku pisze on głośną powieść "Kordian i Cham". W 1940 przybywa do Sosnowca późniejszy premier, socjalista Józef Cyrankiewicz. Na przełomie lat 1940-1941 mieszka w mieście pisarz Emil Zegadłowicz. Umiera 21 lutego 1940 r. w wynajętym pokoju przy ul. Mariackiej 4. Pochowany jest na Cmentarzu Małobądzkim.

Okres Polski Ludowej jest okresem spektakularnych wizyt. Zanim do nich przejdziemy, odnotujmy, iż w latach 1951-1958 przebywa w mieście, zmuszony do tego przez komunistyczne władze, Metropolita prawosławny Dionizy. W wrześniu 1958 r. w 100 – tysięcznej manifestacji w Parku Sieleckim z okazji 40 - lecia Rad Delegatów Robotniczych uczestniczy przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki. 15 sierpnia 1959 r. wizytę w mieście składa I sekretarz KC KPZR Nikita Chruszczow w towarzystwie I sekretarza KC PZPR Władysława Gomółki. Podczas wizyty górnik Stanisław Jaros dokonuje nieudanego zamachu bombowego na jadącą kolumnę rządową, za co zostaje skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano. Chruszczow zostaje honorowym górnikiem KWK Niwka Modrzejów. W 1961 roku gościł w mieście Jurij Gagarin, pierwszy człowiek w kosmosie, a w 1963 r. Walentyna Tiereszkowa - pierwsza kosmonautka.

W dniach 20 - 21 maja 1967 r. w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Sosnowcu – czyli obecnej Katedrze - odbyły się z udziałem kard. Stefana Wyszyńskiego - Prymasa Polski, Arcybiskupa Bolesława Kominka z Wrocławia i abpa Karola Wojtyły - metropolity krakowskiego oraz innych biskupów polskich, uroczystości milenijne dla Zagłębia Dąbrowskiego. Zorganizowane przez ówczesne komunistyczne władze bojówki partyjne blokowały wtedy dostęp do kościoła i zakłócały przebieg uroczystości, które mimo tego zgromadziły tysiące wiernych. Aby odciągnąć młodzież od tych uroczystości władze zorganizowały w dniu 21 maja 1967 r. koncert zespołu Czerwone Gitary w Parku Sieleckim, a na Stadionie Ludowym spotkanie z bohaterami serialu "Czterej pancerni i pies". Dzieci musiały obowiązkowo stawić się w szkołach podstawowych o godz. 8. rano, a następnie po sprawdzeniu obecności, prowadzone przez nauczycieli i orkiestry górnicze, miały się udać na stadion. We wrześniu 1967 roku entuzjastycznie witany przejeżdża ulicami miasta Prezydent Francji gen. Charles de Gaulle. Towarzyszy mu przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab. W kwietniu 1968 r. w DK „Górnik” owacyjnie witany jest aktor Stanisław Mikulski.

W "okresie gierkowskim" nie brakuje w mieście znaczących wizyt państwowych. W czerwcu 1972 roku przed Pomnikiem Czynu Rewolucyjnego zatrzymuje się I sekretarz KC Komunistycznej Partii Kuby Fidel Castro. W lipcu 1974 r. przed tym samym pomnikiem w towarzystwie E. Gierka i obecności 100 tys. ludzi przebywa Leonid Breżniew – I sekretarz KC KPZR. W czerwcu 1975 r. wraz z E. Gierkiem wizytę w mieście składa prezydent Francji Valery Giscard de’Estaing. W kwietniu 1978 r. gości premier Szwecji Thornbjoern Taelldin. Trzeba też wspomnieć, że w lipcu tegoż roku wizytę składa pierwszy polski kosmonauta Mirosław Hermaszewski wraz z radzieckimi kolegami.

W okresie po 1980 roku znaczących wizyt jest już znacznie mniej. W 1984 roku w mieście przebywa prezes Rady Ministrów gen. Wojciech Jaruzelski. Odwiedza Zakład Mleczarski na Dańdówce i Politex. W 1985 w Pałacu Zimowym przebywają bohaterowie serialu "Niewolnica Isaura": tytułowa Isaura (Lucelia Santos) i Leoncio (Ruben de Falco).

W III Rzeczpospolitej należy odnotować wizytę urzędującego wtedy Prezydenta RP Lecha Wałęsy w czerwcu 1993 r., który był obecny na wiecu BBWR w hali Płomienia. Potem długo, długo nic, aż do 14 czerwca 1999 roku, kiedy ma miejsce pamiętna wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II. Papież na placu w Zagórzu, zwanym dziś Placem Jana Pawła II, przewodniczył Nabożeństwu Słowa Bożego i wygłosił homilię. Obecnych było ponad 300 tys. ludzi. W 2000 r. dwukrotnie Sosnowiec odwiedza Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, ma to miejsce w czerwcu i we wrześniu. W sierpniu 2001 r. w Domu Katolickim spotkał się z mieszkańcami Jarosław Kaczyński, przyszły Premier Rządu RP. W sierpniu 2005 r. odwiedza miasto Marszałek Sejmu RP Marek Borowski.

29 czerwca 2010 r. wizytę w Sosnowcu złożył Marszałek Sejmu, Prezydent Polski Bronisław Komorowski, który spotkał się z mieszkańcami miasta na Placu 100-lecia Miasta.

Autor artykułu: Piotr Dudała