Powiat będziński: Różnice pomiędzy wersjami
Z WikiZagłębie
| Linia 22: | Linia 22: | ||
*'''[[1867]]- utworzenie powiatu będzińskiego wchodzącego w skład [[Gubernia Piotrkowska|guberni piotrkowskiej]].''' | *'''[[1867]]- utworzenie powiatu będzińskiego wchodzącego w skład [[Gubernia Piotrkowska|guberni piotrkowskiej]].''' | ||
Nowy powiat obejmował powierzchnię 1366,5 km², jedno miast Będzin, oraz 8 osad: Siewierz, Czeladź, Modrzejów, Kromołów, Włodowice, Mrzygłód, Żarki, Koziegłowy i 213 wsi. (W tym oczywiście także tereny późniejszych miast Dąbrowy Górniczej, Sosnowca i Zawiercia, które w tym czasie były niewielkimi, aczkolwiek prężnie rozwijającymi się miejscowościami). | Nowy powiat obejmował powierzchnię 1366,5 km², jedno miast [[Będzin]], oraz 8 osad: [[Siewierz]], [[Czeladź]], [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejów]], [[Kromołów (Zawiercie)Kromołów]], [[Włodowice (gm. Włodowice)|Włodowice]], [[Mrzygłód (Myszków)|Mrzygłód]], [[Żarki]], [[Koziegłowy]] i 213 wsi. (W tym oczywiście także tereny późniejszych miast [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowy Górniczej]], [[Sosnowiec|Sosnowca]] i [[Zawiercie|Zawiercia]], które w tym czasie były niewielkimi, aczkolwiek prężnie rozwijającymi się miejscowościami). | ||
*[[1889]]- korekta granic powiatu: przyłączenie Zawiercia Małego z powiatu olkuskiego. (Po tych zmianach obszar powiatu liczył 1390,6 km²). | *[[1889]]- korekta granic powiatu: przyłączenie Zawiercia Małego z [[Powiat olkuski|powiatu olkuskiego]]. (Po tych zmianach obszar powiatu liczył 1390,6 km²). | ||
*[[1902]]- utworzenie miasta [[Sosnowiec]]. | *[[1902]]- utworzenie miasta [[Sosnowiec]]. | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
*[[1907]]- Teren powiatu liczy 30.7104 mieszkańców. | *[[1907]]- Teren powiatu liczy 30.7104 mieszkańców. | ||
*[[1912]]- Powiat obejmuje następujące gminy: Bobrowniki, Choroń, Gzichów (z osadą Czeladź), Dąbrowa Górnicza, Koziegłówki, Kromołów, Łosień, Niegowa, Olkusko-Siewierska (z siedzibą w Gołonogu), Ożarowice, Pińczyce, Poręba, Rokitno Szlacheckie, Rudnik Wielki, Siewierz, Sulików (siedziba w Mierzęcicach), Włodowice, Wojkowice Kościelne, Zagórze, Żarki. | *[[1912]]- Powiat obejmuje następujące gminy: [[Gmina Bobrowniki (powiat będziński)|Bobrowniki]], [[Choroń (gm. Poraj)|Choroń]], [[Gzichów]] (z osadą [[Czeladź]]), [[Dąbrowa Górnicza]], [[Koziegłówki (gm. Koziegłowy)|Koziegłówki]], [[Kromołów (Zawiercie)|Kromołów]], [[Gmina Łosień (powiat będziński)|Łosień]], [[Gmina Niegowa (powiat myszkowski)|Niegowa]], Olkusko-Siewierska (z siedzibą w [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza|Gołonogu]]), [[Gmina Ożarowice (powiat tarnogórski)|Ożarowice]], [[Pińczyce (gm. Koziegłowy)|Pińczyce]], [[Poręba]], [[Rokitno Szlacheckie (gm. Łazy)|Rokitno Szlacheckie]], Rudnik Wielki, [[Gmina Siewierz (powiat będziński)|Siewierz]], [[|Sulików (Siewierz)|Sulików]] (siedziba w [[Mierzecice|Mierzęcicach]]), [[Włodowice (gm. Włodowice)|Włodowice]], [[Wojkowice Kościelne]], [[Zagórze]], [[Żarki]]. | ||
===[[1914]] - [[1918]]=== | ===[[1914]] - [[1918]]=== | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
*[[1915]]- utworzenie miasta [[Zawiercie]]. | *[[1915]]- utworzenie miasta [[Zawiercie]]. | ||
*[[1916]]- utworzenie miasta [[Dąbrowa Górnicza]]. Utworzenie powiatu dąbrowskiego (z miastem Dąbrowa Górnicza i | *[[1916]]- utworzenie miasta [[Dąbrowa Górnicza]]. Utworzenie powiatu [[dąbrowskiego]] (z miastem [[Dąbrowa Górnicza]] i [[minami Choroń]], [[Kromołów (Zawiercie)|Kromołów]], [[Łosień]], [[Niegowa]], [[Gołonóg]], [[Strzemieszyce Wielkie]] (powstała z byłej gminy olkusko-siewierskiej, z drugiej części stworzono gminę [[Niwka]]), [[Włodowice (gm. Włodowice)|Włodowice]], [[Zagórze]] i [[Żarki]]. | ||
*[[1918]]-[[Czeladź]] odzyskuje prawa miejskie. Powiat będziński znajduje się w województwie kieleckim. | *[[1918]]-[[Czeladź]] odzyskuje prawa miejskie. Powiat będziński znajduje się w województwie kieleckim. | ||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
===[[1919]] - [[1927]]=== | ===[[1919]] - [[1927]]=== | ||
*[[1919]]- ponowne scalenie powiatu będzińskiego i dąbrowskiego pod nazwą będzińsko-dąbrowski (w 1923 roku powrót do nazwy powiat będziński). | *[[1919]]- ponowne scalenie powiatu będzińskiego i dąbrowskiego pod nazwą będzińsko-dąbrowski (w [[1923]] roku powrót do nazwy powiat będziński). | ||
*[[1923]]- powiat liczy 5 miast, 23 gminy i 547 wsi, oraz 397 240 mieszkańców (powierzchnia po kolejnych drobnych korektach w rejonie Zawiercia liczy 1426 km². | *[[1923]]- powiat liczy 5 miast, 23 gminy i 547 wsi, oraz 397 240 mieszkańców (powierzchnia po kolejnych drobnych korektach w rejonie [[Zawiercie|Zawiercia]] liczy 1426 km². | ||
===[[1927]] - [[1939]]=== | ===[[1927]] - [[1939]]=== | ||
| Linia 62: | Linia 62: | ||
**[[Gmina Zagórze (powiat będziński)|Gmina Zagórze]] | **[[Gmina Zagórze (powiat będziński)|Gmina Zagórze]] | ||
*[[1934]]- utworzenie powiatu grodzkiego w Sosnowcu. (Miasto Sosnowiec nie obejmowało jeszcze późniejszych dzielnic: Zagórza, Niwki, Maczek, Porąbki, Klimontowa, Kazimierza, czy Ostrowów Górniczych). | *[[1934]]- utworzenie powiatu grodzkiego w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. (Miasto [[Sosnowiec]] nie obejmowało jeszcze późniejszych dzielnic: [[Zagórza]], [[Niwki]], [[Maczek]], [[Porąbki]], [[Klimontowa]], [[Kazimierza]], czy [[Ostrowów Górniczych]]). | ||
===[[1939]] - [[1945]]=== | ===[[1939]] - [[1945]]=== | ||
| Linia 72: | Linia 72: | ||
*[[1945]]- przyłączenie powiatu do województwa śląsko-dąbrowskiego (później zwanego katowickim, z krótką przerwą kiedy województwo nosiło miano województwa stalinogrodzkiego) | *[[1945]]- przyłączenie powiatu do województwa śląsko-dąbrowskiego (później zwanego katowickim, z krótką przerwą kiedy województwo nosiło miano województwa stalinogrodzkiego) | ||
*[[1948]]- utworzenie powiatu grodzkiego w Będzinie, obszar miasta został więc wyłączony z powiatu ziemskiego (nie dotyczyło to dzielnic później przyłączonych do miasta, tj. Grodźca i Łagiszy). | *[[1948]]- utworzenie powiatu grodzkiego w [[Będzin|Będzinie]], obszar miasta został więc wyłączony z powiatu ziemskiego (nie dotyczyło to dzielnic później przyłączonych do miasta, tj. [[Grodźca]] i [[Łagiszy]]). | ||
*[[1949]]- utworzenie powiatu grodzkiego w Dąbrowie Górniczej (bez późniejszych dzielnic miasta: Gołonoga, Ząbkowic, Strzemieszyc, Łośnia, Łęki, Błędowa). 1950 - nowy podział gmin (odtąd istniały gminy w Grodźcu, Łagiszy, Gołonogu, Ząbkowicach, Sączowie, Kazimierzu, Strzemieszycach). | *[[1949]]- utworzenie powiatu grodzkiego w [[Dąbrowie Górniczej]] (bez późniejszych dzielnic miasta: [[Gołonoga]], [[Ząbkowic]], [[Strzemieszyc]], [[Łośnia]], [[Łęki]], [[Błędowa]]). [[1950]] - nowy podział gmin (odtąd istniały gminy w [[Grodźcu]], [[Łagiszy]], [[Gołonogu]], [[Ząbkowicach]], [[Sączowie]], [[Kazimierzu]], Strzemieszycach]]). | ||
*[[1951]]- powstanie powiatu grodzkiego w Czeladzi. Utworzenie nowego miasta w Grodźcu. | *[[1951]]- powstanie powiatu grodzkiego w [[Czeladź|Czeladzi]]. Utworzenie nowego miasta w [[Grodźcu]]. | ||
*[[1953]]- kolejne uszczuplenia powiatu (Niwka przyłączona do Sosnowca, zaś Trzebyczka do powiatu zawierciańskiego). | *[[1953]]- kolejne uszczuplenia powiatu ([[Niwka]] przyłączona do [[Sosnowca]], zaś [[Trzebyczka]] do [[powiatu zawierciańskiego]]). | ||
*[[1954]]- utworzenie miasta Strzemieszyce Wielkie. | *[[1954]]- utworzenie miasta [[Strzemieszyce (Dąbrowa Górnicza)|Strzemieszyce Wielkie]]. | ||
*[[1960]]- przyłączenie gminy Gołonóg do miasta Dąbrowa Górnicza. | *[[1960]]- przyłączenie gminy [[Gołonóg (Dąbrowa Górnicza)|Gołonóg]] do miasta [[Dąbrowa Górnicza]]. | ||
*[[1962]]- utworzenie miast [[Wojkowice]] i Ząbkowice. | *[[1962]] - utworzenie miast [[Wojkowice]] i [[Ząbkowice (Dąbrowa Górnicza)|Ząbkowice]]. | ||
*[[1967]]- stuletni powiat liczy 360 km² i 118000 mieszkańców. Utworzenie nowych miast: Kazimierz Górniczy, Klimontów, Łagisza, Porąbka, Zagórze. | *[[1967]] - stuletni powiat liczy 360 km² i 118000 mieszkańców. Utworzenie nowych miast: [[Kazimierz Górniczy (Sosnowiec)|Kazimierz Górniczy]], [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontów]], [[Łagisza|Łagisza]], [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]], [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]]. | ||
*[[1972]]- ponowny podział gmin (nowe powstały w: Bobrownikach, Psarach, Łośniu, Ząbkowicach, Wojkowicach Kościelnych). Przyłączenie gminy w Ożarowicach do powiatu tarnogórskiego. | *[[1972]] - ponowny podział gmin (nowe powstały w: [[Gmina Bobrowniki (powiat będziński)|Bobrownikach]], [[Gmina Psary (powiat będziński)|Psarach]], [[Gmina Łosień (powiat będziński)|Łośniu]], [[Ząbkowice (Dąbrowa Górnicza)|Ząbkowicach]], [[Wojkowice Kościelne (gm. Siewierz)|Wojkowicach Kościelnych]]). Przyłączenie gminy w [[Gmina Ożarowice (powiat tarnogórski)|Ożarowicach]] do powiatu tarnogórskiego. | ||
*[[1973]]- przyłączenie miasta Łagiszy do Będzina (i wyłączenie z powiatu ziemskiego). Przyłączenie do Kazimierza miasta Porąbka. | *[[1973]] - przyłączenie miasta [[Łagisza|Łagiszy]] do [[Będzin|Będzina]] (i wyłączenie z powiatu ziemskiego). Przyłączenie do [[Kazimierz Górniczy (Sosnowiec)|Kazimierza]] miasta [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbka]]. | ||
*'''[[1975]] - reforma administracyjna i zniesienie w Polsce powiatów.''' | *'''[[1975]] - reforma administracyjna i zniesienie w Polsce powiatów.''' | ||
-przyłączenie do Będzina miasta Grodźca. | - przyłączenie do [[Będzina]] miasta [[Grodziec|Grodźca]]. | ||
-przyłączenie do Dąbrowy Górniczej miasta Strzemieszyce Wielkie. | - przyłączenie do [[Dąbrowy Górniczej]] miasta [[Strzemieszyce (Dąbrowa Górnicza)|Strzemieszyce Wielkie]]. | ||
-przyłączenie do Sosnowca miast Kazimierza Górniczego (z Porąbką), Klimontowa, Zagórza oraz osiedla Maczki. | - przyłączenie do [[Sosnowiec|Sosnowca]] miast [[Kazimierz Górniczy (Sosnowiec)|Kazimierza Górniczego]] (z [[Porąbka (Sosnowiec)|Porąbką]]), [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontowa]], [[Zagórze|(Sosnowiec)|Zagórza]] oraz osiedla [[Maczki (Sosnowiec)|Maczki]]. | ||
-likwidacja gminy Wojkowice Kościelne. | - likwidacja gminy [[Wojkowice Kościelne (gm. Siewierz)|Wojkowice Kościelne]]. | ||
*[[1977]]- przyłączenie do Będzina miasta [[Wojkowice]]. Przyłączenie do Dąbrowy Górniczej miast Ząbkowice i Sławków. (Do [[1975]] roku [[Sławków]] był w powiecie olkuskim). | *[[1977]] - przyłączenie do [[Będzina]] miasta [[Wojkowice]]. Przyłączenie do [[Dąbrowy Górniczej]] miast [[Ząbkowice (Dąbrowa Górnicza)|Ząbkowice]] i [[Sławków]]. (Do [[1975]] roku [[Sławków]] był w [[Powiat olkuski|powiecie olkuskim]]). | ||
*[[1984]]-[[Sławków]] odzyskuje samodzielność. | *[[1984]] - [[Sławków]] odzyskuje samodzielność. | ||
*[[1992]]-[[Wojkowice]] odzyskują samodzielność. Przyłączenie do Dąbrowy Górniczej wsi Trzebiesławice. | *[[1992]] - [[Wojkowice]] odzyskują samodzielność. Przyłączenie do [[Dąbrowy Górniczej]] wsi [[Trzebisławice (Dąbrowa Górnicza)|Trzebiesławice]]. | ||
===[[1999]] - [[2014]]=== | ===[[1999]] - [[2014]]=== | ||
| Linia 109: | Linia 109: | ||
*'''[[1999]] - Powiat został reaktywowany z dniem [[1 stycznia]] [[1999]] roku.''' | *'''[[1999]] - Powiat został reaktywowany z dniem [[1 stycznia]] [[1999]] roku.''' | ||
*[[2002]]- włączenie do powiatu miasta Sławkowa (przeniesienie z powiatu olkuskiego w woj. małopolskim). | *[[2002]] - włączenie do powiatu miasta [[Sławków|Sławkowa]] (przeniesienie z [[Powiat olkuski|powiatu olkuskiego]] w woj. małopolskim). | ||
''(źródło: www.starostwo.bedzin.pl)'' | ''(źródło: www.starostwo.bedzin.pl)'' | ||
Wersja z 13:57, 22 gru 2014
Powiat Będziński...
Podział administracyjny powiatu
Gmina Będzin (miejska)
Gmina Bobrowniki (wiejska)
Gmina Czeladź (miejska)
Gmina Mierzęcice (wiejska)
Gmina Psary (wiejska)
Gmina Siewierz (miejsko-wiejska)
Gmina Sławków (miejska)
Gmina Wojkowice (miejska)
Historia
1867 - 1914
- 1867- utworzenie powiatu będzińskiego wchodzącego w skład guberni piotrkowskiej.
Nowy powiat obejmował powierzchnię 1366,5 km², jedno miast Będzin, oraz 8 osad: Siewierz, Czeladź, Modrzejów, Kromołów (Zawiercie)Kromołów, Włodowice, Mrzygłód, Żarki, Koziegłowy i 213 wsi. (W tym oczywiście także tereny późniejszych miast Dąbrowy Górniczej, Sosnowca i Zawiercia, które w tym czasie były niewielkimi, aczkolwiek prężnie rozwijającymi się miejscowościami).
- 1889- korekta granic powiatu: przyłączenie Zawiercia Małego z powiatu olkuskiego. (Po tych zmianach obszar powiatu liczył 1390,6 km²).
- 1907- Teren powiatu liczy 30.7104 mieszkańców.
- 1912- Powiat obejmuje następujące gminy: Bobrowniki, Choroń, Gzichów (z osadą Czeladź), Dąbrowa Górnicza, Koziegłówki, Kromołów, Łosień, Niegowa, Olkusko-Siewierska (z siedzibą w Gołonogu), Ożarowice, Pińczyce, Poręba, Rokitno Szlacheckie, Rudnik Wielki, Siewierz, [[|Sulików (Siewierz)|Sulików]] (siedziba w Mierzęcicach), Włodowice, Wojkowice Kościelne, Zagórze, Żarki.
1914 - 1918
- 1914- okupacja Zagłębia Dąbrowskiego przez wojska austriackie i niemieckie (linia podziału stref okupacyjnych przebiegała wzdłuż linii kolejowej, dzieląc powiat na dwie części).
- 1916- utworzenie miasta Dąbrowa Górnicza. Utworzenie powiatu dąbrowskiego (z miastem Dąbrowa Górnicza i minami Choroń, Kromołów, Łosień, Niegowa, Gołonóg, Strzemieszyce Wielkie (powstała z byłej gminy olkusko-siewierskiej, z drugiej części stworzono gminę Niwka), Włodowice, Zagórze i Żarki.
1919 - 1927
- 1919- ponowne scalenie powiatu będzińskiego i dąbrowskiego pod nazwą będzińsko-dąbrowski (w 1923 roku powrót do nazwy powiat będziński).
- 1923- powiat liczy 5 miast, 23 gminy i 547 wsi, oraz 397 240 mieszkańców (powierzchnia po kolejnych drobnych korektach w rejonie Zawiercia liczy 1426 km².
1927 - 1939
- 1927- utworzenie nowego powiatu zawierciańskiego. Odtąd powiat będziński liczył 485,5 km² i 285 982 mieszkańców. W skład powiatu wchodzą 4 miasta (Będzin, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Czeladź) i 9 gmin wiejskich:
- Gmina Bobrowniki
- Gmina Grodziec
- Gmina Łagisza
- Gmina Łosień
- Gmina Niwka
- Gmina Olkusko-Siewierska (z siedzibą w Strzemieszycach Wielkich)
- Gmina Ożarowice
- Gmina Wojkowice Kościelne
- Gmina Zagórze
- 1934- utworzenie powiatu grodzkiego w Sosnowcu. (Miasto Sosnowiec nie obejmowało jeszcze późniejszych dzielnic: Zagórza, Niwki, Maczek, Porąbki, Klimontowa, Kazimierza, czy Ostrowów Górniczych).
1939 - 1945
1945 - 1975
- 1945- przyłączenie powiatu do województwa śląsko-dąbrowskiego (później zwanego katowickim, z krótką przerwą kiedy województwo nosiło miano województwa stalinogrodzkiego)
- 1948- utworzenie powiatu grodzkiego w Będzinie, obszar miasta został więc wyłączony z powiatu ziemskiego (nie dotyczyło to dzielnic później przyłączonych do miasta, tj. Grodźca i Łagiszy).
- 1949- utworzenie powiatu grodzkiego w Dąbrowie Górniczej (bez późniejszych dzielnic miasta: Gołonoga, Ząbkowic, Strzemieszyc, Łośnia, Łęki, Błędowa). 1950 - nowy podział gmin (odtąd istniały gminy w Grodźcu, Łagiszy, Gołonogu, Ząbkowicach, Sączowie, Kazimierzu, Strzemieszycach]]).
- 1953- kolejne uszczuplenia powiatu (Niwka przyłączona do Sosnowca, zaś Trzebyczka do powiatu zawierciańskiego).
- 1954- utworzenie miasta Strzemieszyce Wielkie.
- 1960- przyłączenie gminy Gołonóg do miasta Dąbrowa Górnicza.
- 1967 - stuletni powiat liczy 360 km² i 118000 mieszkańców. Utworzenie nowych miast: Kazimierz Górniczy, Klimontów, Łagisza, Porąbka, Zagórze.
- 1972 - ponowny podział gmin (nowe powstały w: Bobrownikach, Psarach, Łośniu, Ząbkowicach, Wojkowicach Kościelnych). Przyłączenie gminy w Ożarowicach do powiatu tarnogórskiego.
- 1973 - przyłączenie miasta Łagiszy do Będzina (i wyłączenie z powiatu ziemskiego). Przyłączenie do Kazimierza miasta Porąbka.
- 1975 - reforma administracyjna i zniesienie w Polsce powiatów.
- przyłączenie do Będzina miasta Grodźca. - przyłączenie do Dąbrowy Górniczej miasta Strzemieszyce Wielkie. - przyłączenie do Sosnowca miast Kazimierza Górniczego (z Porąbką), Klimontowa, (Sosnowiec)|Zagórza oraz osiedla Maczki. - likwidacja gminy Wojkowice Kościelne.
- 1977 - przyłączenie do Będzina miasta Wojkowice. Przyłączenie do Dąbrowy Górniczej miast Ząbkowice i Sławków. (Do 1975 roku Sławków był w powiecie olkuskim).
- 1992 - Wojkowice odzyskują samodzielność. Przyłączenie do Dąbrowy Górniczej wsi Trzebiesławice.
1999 - 2014
- 1999 - Powiat został reaktywowany z dniem 1 stycznia 1999 roku.
- 2002 - włączenie do powiatu miasta Sławkowa (przeniesienie z powiatu olkuskiego w woj. małopolskim).
(źródło: www.starostwo.bedzin.pl)
Galeria
