Dąbrowa Górnicza: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
(→‎Bibliografia: Wczesnośredniowieczne...)
(→‎Bibliografia: Archeologiczne...)
Linia 232: Linia 232:
Plik:Nocny łowca i inni.jpg |[["Nocny łowca" i inni. Sceny łowieckie na monetach ze "Skarbu hutnika"]] ([[2012]]) Dariusz Rozmus
Plik:Nocny łowca i inni.jpg |[["Nocny łowca" i inni. Sceny łowieckie na monetach ze "Skarbu hutnika"]] ([[2012]]) Dariusz Rozmus
Plik:Wczesnośredniowieczne odważniki i ciężarki ołowiane z Dąbrowy Górniczej-Łośnia.jpg|[[Wczesnośredniowieczne odważniki i ciężarki ołowiane z Dąbrowy Górniczej-Łośnia]] ([[2007]]) Robert Bodnar, Dariusz Rozmus, Bartłomiej Szmoniewski  
Plik:Wczesnośredniowieczne odważniki i ciężarki ołowiane z Dąbrowy Górniczej-Łośnia.jpg|[[Wczesnośredniowieczne odważniki i ciężarki ołowiane z Dąbrowy Górniczej-Łośnia]] ([[2007]]) Robert Bodnar, Dariusz Rozmus, Bartłomiej Szmoniewski  
Plik:Archeologiczne i historyczne ślady górnictwa i hutnictwa.jpg|[[Archeologiczne i historyczne ślady górnictwa i hutnictwa na terenie Dąbrowy Górniczej i okolic]] ([[2004]]) Pod red. Dariusza Rozmusa
</gallery>
</gallery>


Wersja z 18:50, 8 kwi 2014

Dąbrowa Górnicza
Herb
Herb Dąbrowy Górniczej
Województwo śląskie
Gmina
• rodzaj 		Dąbrowa Górnicza
miejska
Prawa miejskie 1916
Prezydent Zbigniew Podraza
Powierzchnia 188,73 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
127 tyś
681 os./km²
Tablice rejestracyjne SD
Strona internetowa miasta

Dąbrowa Górnicza - miasto na prawach powiatu, największe pod względem powierzchni miasto Zagłębia Dąbrowskiego.

Historia

Panorama Dąbrowy Górniczej

Do czasów I wojny światowej Dąbrowa Górnicza była wielką wsią przemysłową. Dopiero podczas I wojny światowej została przez austriackich okupantów przemianowana na miasto. Dąbrowa Górnicza prawa miejskie uzyskała w 1916 r.

Pierwsza wzmianka na temat wsi Dąbrowa pochodzi z roku 1655. Wieś wymieniona została wówczas w aktach metrykalnych parafii Świętej Trójcy w Będzinie. Powstała kilka lat wcześniej jako Koniecpolska Wola - najstarsza zachowana wzmianka pochodzi z roku 1652. Była to wówczas wieś królewska podlegająca staroście będzińskiemu.

Dąbrowa zanim stała się miastem, była dużym ośrodkiem przemysłowym (głównie wydobywczym). Węgiel kamienny został odkryty przypadkowo w 1785 r. przez grupę chłopców zajmujących się wypasem owiec.

W 1796 r. otwarto jedną z najważniejszych i najstarszych kopalni. Była to Kopalnia „Reden”, która powstała z inicjatywy hrabiego von Redena, dyrektora Głównego Urzędu Górnictwa we Wrocławiu. W tym okresie Dąbrowę "odwiedziło" (w latach 1795 - 1807 znalazła się w pruskim zaborze) wielu specjalistów pruskich. Powstało wówczas wiele kopalń państwowych i prywatnych.

  • Państwowe kopalnie: Ksawery, Szuman, Hieronim, Łabęcki i Cieszkowski.
  • Prywatne kopalnie: Kazimierz, Jan, Antoni, Ludwik.
Mapa Zachodniego Okręgu Górniczego z 1844 roku - w jego skład weszła zachodnia część województwa krakowskiego oraz południowa część województwa kaliskiego (okolice Częstochowy). Stolicą okręgu była Dąbrowa

W latach 1833 – 1839 powstał duży zakład przemysłowy „Huta Bankowa”. Inicjatorem budowy huty był wicedyrektor Banku Polskiego Henryk Łubieński.

Ranga Dąbrowy została podwyższona w latach 30-tych XIX wieku kiedy tu usytuowano siedzibę Zarządu Zachodniego Okręgu Górniczego. W tym zarządzie piastowali funkcje naczelnicy górnictwa, wśród nich był Józef Patrycjusz Cieszkowski – twórca pojęcia Zagłębie Dąbrowskie.

W II połowie XIX wieku powstała Dąbrowska Szkoła Górnicza, która kształciła przyszłych sztygarów i majstrów hutniczych. Została powołana 1 lutego 1889 r. przez cara Aleksandra Romanowa.

Do Dąbrowy w tym czasie przybywali wybitni specjaliści z zakresu przemysłu z Francji, Włoch. Do budowy nowych kolonii mieszkalnych przybyli architekci z Włoch lub Francji.

Dąbrowa posiada piękny kościół parafialny, wykonany według planów inż. Pomianowskiego. Kościół ten to dzieło starań i zapobiegliwości ś.p. ks. Grzegorza Augustynika, kapłana o niepospolitych zaletach serca i umysłu. Kapłan ten dzięki ogromnemu wpływowi jaki miał wśród robotników, odegrał wybitną rolę w życiu społecznym Dąbrowy.

Nazwa

[...]

Dąbrowa Górnicza pośród miast Zagłębia Dąbrowskiego

Dąbrowa Górnicza to największe powierzchniowo miasto Zagłębia Dąbrowskiego, położone w jego centralnej części. Miasto graniczy z miastami powiatu będzińskiego: z Będzinem, gminą Psary, gminą Mierzęcice, Siewierzem, Sławkowem oraz z Łazami w powiecie zawierciańskim a także z miejscowościami województwa małopolskiego: gminą Klucze i gminą Bolesław w powiecie olkuskim oraz z Sosnowcem.

Dzielnice i osiedla

Widok na ul.3 Maja
Panorama miasta
Widok znad ulicy Sobieskiego
Urząd Miasta

Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne

Miejsca pamięci

Dąbrowskie biogramy

  • Urodzeni w Dąbrowie Górniczej:
  • Związani z Dąbrową Górniczą:

Kultura

W Dąbrowie Górniczej - utwór Gabrieli Zapolskiej z 1899 roku (dostępna wersja cyfrowa)

Muzea i placówki kulturalne

Biblioteki

Podania i legendy Dąbrowy Górniczej

Wybrane publikacje zawierające podania i legendy związane z miastem:

Dzieła literackie i filmowe osadzone w Dąbrowie Górniczej

Edukacja

Uczelnie wyższe:

  • Wyższa Szkoła Biznesu
  • Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego

Religia

Kościół rzymsko-katolicki
Dekanaty dąbrowskie wchodzą w skład diecezji sosnowieckiej w metropolii częstochowskiej.

Kościoły protestanckie
Judaizm
Inne gminy wyznaniowe

Sport

Kluby sportowe

Plakat z czerwca 1939 roku zapowiadający mecz pomiędzy RKS Zagłębie a TS Sarmacja z Będzina

Obiekty sportowe

  • Hala Widowiskowo-Sportowa "Centrum"
  • Hala Sportowa Swobodna
  • Stadion Komunalny
  • Centrum Sportów Letnich i Wodnych w Parku Zielona
  • Centrum Sportów Letnich i Wodnych Pogoria przy zbiorniku Pogoria III

Imprezy sportowe

[...]

Rekreacja

Pustynia Błędowska

Prasa i portale społecznościowe

Portale społecznościowe

  • dabrowa-gornicza.org - Forum Mieszkańców Dąbrowy Górniczej

Prezydenci Dąbrowy

Adam Piwowar - pierwszy prezydent miasta

Miasta partnerskie

  • Kimpulung Mołdawski, Rumunia
  • Ałczewśk, Ukraina
  • Studénka, Czechy[1]
  • Medias, Rumunia[2]

Ciekawostki

[...]

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ Miasta partnerskie. dabrowa-gornicza.pl. [dostęp 2014-01-04].
  2. ↑ Dąbrowa Górnicza współpracuje z Medias. twojezaglebie.pl. [dostęp 2014-01-04].
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Dąbrowa_Górnicza&oldid=54689”