Antoni Pączek: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
(Dokonano drobnej poprawki w nazwie "Sielec" (tj. że urodził się w Sielcu, a nie w "Sielecu"). Kolejny wpis dotyczy tego, że na mocy uchwały nr 338/IX/2019 Rady Miasta Lublina z 5 września 2019 roku w sprawie nadania nazwy ulicy położonej w gr)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
|opis grafiki        = Antoni Pączek
|opis grafiki        = Antoni Pączek
|podpis              =
|podpis              =
|data urodzenia      = [[13 czerwca]] [[1890]]   
|data urodzenia      = [[13 czerwca]] [[1891]]   
|miejsce urodzenia    = [[Sosnowiec]]
|miejsce urodzenia    = [[Sosnowiec]]
|imię przy narodzeniu =
|imię przy narodzeniu =
Linia 14: Linia 14:
|miejsce spoczynku    = Cmentarz Powązkowski w Warszawie  
|miejsce spoczynku    = Cmentarz Powązkowski w Warszawie  
|zawód                = działacz społeczny, polityk
|zawód                = działacz społeczny, polityk
|odznaczenia          = [[Plik:POL … BAR.svg|50px|…]]
|odznaczenia          = Krzyż I Brygady, Krzyż Walecznych z Okuciem, Krzyż Niepodległości z Mieczami, Złoty Krzyż Zasługi
|commons              =
|commons              =
|wikiźródła          =
|wikiźródła          =
Linia 21: Linia 21:
}}
}}


Działacz społeczny i polityk urodzony [[13 czerwca]] [[1890]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. Poseł na Sejm Ustawodawczy w 1919 roku. Zmarł [[30 stycznia]] [[1952]] roku w Warszawie.
'''Antoni Władysław Pączek''' - (ur. [[13 czerwca]] [[1891]] r., w [[Sielec (Sosnowiec)|Sielcu]], zm. [[30 stycznia]] [[1952]] r., w Warszawie), działacz społeczny i polityk, czterokrotny poseł na Sejm II Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy i członek Polskiej Partii Socjalistycznej, prezydent miasta Lublina, wiceprezydent miasta Łodzi, publicysta polityczny.  


==Rodzina==
Antoni Pączek jest jednym z dziesięciorga dzieci Antoniego i Aleksandry z domu Żwadło.
Rodzina przyszłego posła od strony ojca wywodziła się z Białej Wielkiej koło Lelowa, a następnie w l. 60-tych XIX wieku przeprowadziła się do okolicznego Podlesia (ob. województwo śląskie, powiat częstochowski). Ojciec, Antoni Pączek (syn Szymona Pączka) był felczerem w funkcjonującej od [[1880]] r. [[Fabryka Kotłów Parowych W. Fitzner i K. Gamper|fabryce kotłów parowych W. Fitzner i K. Gamper]] (aktualna nazwa: Foster Wheeler Energy Fakop Sp. z o.o.).


Antoni Władysław Pączek (13 czerwca 1890 Sielec - 30 stycznia 1952 Warszawa), czterokrotny poseł na Sejm II Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy i członek Polskiej Partii Socjalistycznej, prezydent miasta Lublina, wiceprezydent miasta Łodzi, publicysta polityczny.  
==Edukacja==
Po ukończeniu 6-oddziałowej szkoły fabrycznej, podjął pracę w biurze Fitznera i Gampera (tj. w l. [[1902]] - [[1912]] z przerwą w okresie [[1904]] - [[1905]]), a w międzyczasie odbył roczny kurs handlowy, zdobywając zawód buchaltera. Zapewne zawód buchaltera ułatwił mu późniejszą pracę w "budżetówce" parlamentarnej w latach 20-tych II Rzeczypospolitej. Egzamin gimnazjalny zdał w Kijowie.  


==Życiorys==
==Członkostwo w PPS==
Urodził się  we wsi Sielec k/Sosnowca (tj. od 1902 roku dzielnicy tego miasta, należącej wówczas do parafii Zagórze), jako jeden z dziesięciorga dzieci Antoniego i Aleksandry z domu Żwadło.
W [[1904]] r. wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) identyfikując się zwłaszcza z jej nurtem niepodległościowym. Początkowo zajmował się rozprowadzaniem nielegalnej literatury, z czasem zaś włączył się do działalności militarnej stając się członkiem Organizacji Bojowej PPS-u (krótko), a od [[1906]] r. PPS Frakcji Rewolucyjnej. Efektem prowadzonej przez niego, jak to wówczas określano działalności rewolucyjnej, w roku [[1909]] został aresztowany przez policję carską. Po wyjściu z aresztu, w [[1910]] r. wstąpił w szeregi Związku Strzeleckiego. Wykazując zamiłowanie do studiów nad dziedziną sztuki wojskowej uczestniczył w prowadzonych konspiracyjnie kółkach wojskowych oraz w zajęciach Towarzystwa Gimnastycznego „Piechur". W praktyce wiedzę tę poszerzał podczas służby wojskowej w zaborczej armii tj. 129 Besarabskim pułku piechoty ([[1912]] - [[1913]]), a także na kursie instruktorskim Związku Strzeleckiego w Stróży ([[1913]] r.).
 
Rodzina przyszłego posła od strony ojca wywodziła się z Białej Wielkiej koło Lelowa, a następnie w l. 60-tych XIX wieku przeprowadziła się do okolicznego Podlesia (ob. województwo śląskie, powiat częstochowski).  Ojciec, Antoni Pączek (syn Szymona Pączka) był felczerem w funkcjonującej od 1880 roku  fabryce kotłów parowych W. Fitzner i K. Gamper (aktualna nazwa: Foster Wheeler Energy Fakop Sp. z o.o.). Antoni, syn, po ukończeniu 6-oddziałowej szkoły fabrycznej, podjął pracę w biurze Fitznera i Gampera (tj. w l. 1902-12 z przerwą w okresie 1904-05),  a w międzyczasie odbył roczny kurs handlowy, zdobywając zawód buchaltera. Zapewne zawód buchaltera ułatwił mu późniejszą  pracę w "budżetówce" parlamentarnej w latach 20-tych II Rzeczypospolitej.
Egzamin gimnazjalny zdał w Kijowie.
 
W 1904 roku wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) identyfikując się zwłaszcza z jej nurtem niepodległościowym. Początkowo zajmował się rozprowadzaniem nielegalnej literatury, z czasem zaś włączył się do działalności militarnej stając się członkiem Organizacji Bojowej PPS-u (krótko), a od 1906 r. PPS Frakcji Rewolucyjnej. Efektem prowadzonej przez niego, jak to wówczas określano działalności rewolucyjnej, w roku 1909 został aresztowany przez policję carską. Po wyjściu z aresztu, w 1910 roku wstąpił w szeregi Związku Strzeleckiego. Wykazując zamiłowanie do studiów nad dziedziną sztuki wojskowej uczestniczył w prowadzonych konspiracyjnie kółkach wojskowych oraz w zajęciach Towarzystwa Gimnastycznego „Piechur".W praktyce wiedzę tę poszerzał podczas służby wojskowej w zaborczej armii tj. 129 Besarabskim pułku piechoty (1912-1913), a także na kursie instruktorskim Związku Strzeleckiego w Stróży (1913 r.).


[[Plik:Antoni Pączek 2.jpg|thumb|left|200px|Antoni Władysław Pączek]]  
[[Plik:Antoni Pączek 2.jpg|thumb|left|200px|Antoni Władysław Pączek]]  


W l. 1913-14 technik-elektryk w Krakowie. W czasie I wojny światowej, 8 sierpnia 1914 do lipca 1917 roku, w stopniu starszego sierżanta służył w pierwszym pułku piechoty I Brygady Legionów, pod bezpośrednim dowództwem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Internowany w Szczypiornie, w 1917 r. zbiegł do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie został sekretarzem klasowych związków zawodowych metalowców i członkiem zarządu Rady Związków Zawodowych oraz Robotniczej Spółdzielni Spożywców. Był zdecydowanym przeciwnikiem aresztowania Marszałka przez władze niemieckie, czemu dał wyraz podczas odważnego, wygłoszonego w Ostrowcu Świętokrzyskim, wobec wielotysięcznych rzesz publiczności, gorącego przemówienia, w którym nawoływał do wystąpień zbrojnych przeciw okupantom. U zarania odzyskania przez Polskę niepodległości, w końcu października 1918 roku brał udział w akcji rozbrajania wojsk niemieckich.   W listopadzie natomiast, minister spraw wewnętrznych rządu lubelskiego Stanisław Thugutt mianował Pączka komendantem Milicji Ludowej w Ostrowcu Świętokrzyskim, a następnie wybrany został w tym mieście na członka Rady Miejskiej, jak również przewodniczącego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS. Sprawował nadto funkcję ławnika Sądu Okręgowego w Radomiu.  
==Okres I wojny światowej==
W l. [[1913]] - [[1914]] technik-elektryk w Krakowie. W czasie I wojny światowej, [[8 sierpnia]] [[1914]] do lipca [[1917]] r., w stopniu starszego sierżanta służył w pierwszym pułku piechoty I Brygady Legionów, pod bezpośrednim dowództwem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Internowany w Szczypiornie, w [[1917]] r. zbiegł do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie został sekretarzem klasowych związków zawodowych metalowców i członkiem zarządu Rady Związków Zawodowych oraz Robotniczej Spółdzielni Spożywców. Był zdecydowanym przeciwnikiem aresztowania Marszałka przez władze niemieckie, czemu dał wyraz podczas odważnego, wygłoszonego w Ostrowcu Świętokrzyskim, wobec wielotysięcznych rzesz publiczności, gorącego przemówienia, w którym nawoływał do wystąpień zbrojnych przeciw okupantom. U zarania odzyskania przez Polskę niepodległości, w końcu października [[1918]] r. brał udział w akcji rozbrajania wojsk niemieckich. W listopadzie natomiast, minister spraw wewnętrznych rządu lubelskiego Stanisław Thugutt mianował Pączka komendantem Milicji Ludowej w Ostrowcu Świętokrzyskim, a następnie wybrany został w tym mieście na członka Rady Miejskiej, jak również przewodniczącego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS. Sprawował nadto funkcję ławnika Sądu Okręgowego w Radomiu.  


Od stycznia 1919 roku (ślubowanie złożył 7 III 1919) poseł na Sejm Ustawodawczy z listy PPS (z okręgu wyborczego Sandomierz - Opatów – Iłża). Jako parlamentarzysta prowadził ożywioną działalność w komisjach: Skarbowo-Budżetowej, Odbudowy Kraju oraz Robót Publicznych.  W listopadzie 1922 roku, ponownie wybrany na posła (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów), tym razem do Sejmu I kadencji. Był wówczas sekretarzem Komisji Budżetowej, gospodarzem i skarbnikiem Klubu Parlamentarnego PPS, jak również sekretarzem Komisji Kontroli Długów Państwowych. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 roku, jako emisariusz Związku Obrońców Ojczyzny uczestniczył w akcjach dywersyjnych w rejonie Zamościa.
==Okres po I wojnie światowej==
Od stycznia [[1919]] r. (ślubowanie złożył [[7 marca]] [[1919]]) poseł na Sejm Ustawodawczy z listy PPS (z okręgu wyborczego Sandomierz - Opatów – Iłża). Jako parlamentarzysta prowadził ożywioną działalność w komisjach: Skarbowo-Budżetowej, Odbudowy Kraju oraz Robót Publicznych.  W listopadzie [[1922]] r., ponownie wybrany na posła (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów), tym razem do Sejmu I kadencji. Był wówczas sekretarzem Komisji Budżetowej, gospodarzem i skarbnikiem Klubu Parlamentarnego PPS, jak również sekretarzem Komisji Kontroli Długów Państwowych. W czasie wojny polsko-bolszewickiej [[1919]] - [[1920]] r., jako emisariusz Związku Obrońców Ojczyzny uczestniczył w akcjach dywersyjnych w rejonie Zamościa.


Po zamachu majowym, od grudnia 1926 r., ciesząc się wpływami w kołach rządowych, wchodził w skład tzw. Komisji Opiniodawczej przy prezesie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Na forum parlamentu dał się poznać jako doskonały mówca oraz odważny i bezkompromisowy polityk. W 1927 roku uczestniczył w wyjeździe polskiej delegacji parlamentarnej do Francji.
Po zamachu majowym, od grudnia [[1926]] r., ciesząc się wpływami w kołach rządowych, wchodził w skład tzw. Komisji Opiniodawczej przy prezesie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Na forum parlamentu dał się poznać jako doskonały mówca oraz odważny i bezkompromisowy polityk. W [[1927]] roku uczestniczył w wyjeździe polskiej delegacji parlamentarnej do Francji.
   
   
Jak znany wówczas publicysta, w pierwszej połowie lat dwudziestych XX w., wydał kilka broszur, poświęconych tematyce politycznej i gospodarczej, w tym zwłaszcza finansowej  (np.: „Naprawa skarbu Rzeczypospolitej"). Pod pseudonimami „Młot”, „A. Szański”, „Władysław” publikował artykuły w "Naprzodzie", „Pobudce”, „Robotniku", „Kolejarzu Związkowcu", "Froncie Robotniczym", "Przedświcie" i innych czasopismach. Był autorem nawet wierszowanych satyr politycznych (przed 1939).
Jak znany wówczas publicysta, w pierwszej połowie lat dwudziestych XX w., wydał kilka broszur, poświęconych tematyce politycznej i gospodarczej, w tym zwłaszcza finansowej  (np.: „Naprawa skarbu Rzeczypospolitej"). Pod pseudonimami „Młot”, „A. Szański”, „Władysław” publikował artykuły w "Naprzodzie", „Pobudce”, „Robotniku", „Kolejarzu Związkowcu", "Froncie Robotniczym", "Przedświcie" i innych czasopismach. Był autorem nawet wierszowanych satyr politycznych (przed [[1939]]).
   
   
W lipcu 1927 r., z rekomendacji Ignacego Daszyńskiego z PPS-u, poseł Antoni Pączek został wybrany na prezydenta miasta Lublina. Zyskał wówczas poparcie - w przeciwieństwie do znacznej części działaczy endeckich - lewicowej większość ówczesnej Rady Miejskiej (tj. PPS, Bund, Poalej-Syjon Lewica) z jej prezesem Władysławem Kunickim na czele.  Do jego mocnych stron na fotelu prezydenta Lublina należała dobra znajomość problemów gospodarki komunalnej i fachowe rozwiązywanie związanych z tym problemów, korzystając z poparcia czynników rządowych. Skutecznie zajmował się dokończeniem, zaczętej w 1925 r. budowy inwestycji miejskich. Prezydent Pączek mocno m.in. angażował się również przy budowie tamtejszej elektrowni, która została oddana do eksploatacji                     w ekspresowym na ówczesne czasy tempie (tj. w ciągu 13 miesięcy), przy czym na jej samodzielnym (tj. z polskich środków finansowych) wykonaniu Magistrat Lublina zaoszczędził ponad 100 tys. dolarów. Dzięki niej oświetlono główne ulice w mieście, jak i niektóre oddalone od śródmieścia dzielnice, zupełnie do tej pory światła elektrycznego pozbawione (np. Kalinowszczyzna, Wieniawa, Czechów). Pączek przyczynił się również do wprowadzenia komunikacji autobusowej w mieście.
W lipcu [[1927]] r., z rekomendacji Ignacego Daszyńskiego z PPS-u, poseł Antoni Pączek został wybrany na prezydenta miasta Lublina. Zyskał wówczas poparcie - w przeciwieństwie do znacznej części działaczy endeckich - lewicowej większość ówczesnej Rady Miejskiej (tj. PPS, Bund, Poalej-Syjon Lewica) z jej prezesem Władysławem Kunickim na czele.  Do jego mocnych stron na fotelu prezydenta Lublina należała dobra znajomość problemów gospodarki komunalnej i fachowe rozwiązywanie związanych z tym problemów, korzystając z poparcia czynników rządowych. Skutecznie zajmował się dokończeniem, zaczętej w [[1925]] r. budowy inwestycji miejskich. Prezydent Pączek mocno m.in. angażował się również przy budowie tamtejszej elektrowni, która została oddana do eksploatacji w ekspresowym na ówczesne czasy tempie (tj. w ciągu 13 miesięcy), przy czym na jej samodzielnym (tj. z polskich środków finansowych) wykonaniu Magistrat Lublina zaoszczędził ponad 100 tys. dolarów. Dzięki niej oświetlono główne ulice w mieście, jak i niektóre oddalone od śródmieścia dzielnice, zupełnie do tej pory światła elektrycznego pozbawione (np. Kalinowszczyzna, Wieniawa, Czechów). Pączek przyczynił się również do wprowadzenia komunikacji autobusowej w mieście.


W marcu 1928 r. już po raz trzeci wybrany został (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów) do piastowania mandatu w Sejmie II kadencji, wciąż aktywnie pracując w komisjach sejmowych (tj. od 8 VI 1928 - komisji kontroli długów państwa). Antoni Pączek badał min. aferę związaną z majątkiem "króla zapałczanego", szwedzkiego przemysłowca Ivara Kreugera, który  pomimo upaństwowienia, czyli wprowadzenia w kraju monopolu zapałczanego przejął w dzierżawę aż 75% przemysłu zapałczanego w Polsce. Pisano swego czasu o tym min. w książce Jerzego Rawicza „Generał Zagórski zaginął” (Warszawa 1963). Na temat słabej kondycji polskiego przemysłu tytoniowego Pączek wypowiadał się m.in. podczas posiedzenia sejmowego w dniu 11 lutego 1927 roku.  
W marcu [[1928]] r. już po raz trzeci wybrany został (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów) do piastowania mandatu w Sejmie II kadencji, wciąż aktywnie pracując w komisjach sejmowych (tj. od [[8 czerwca]] [[1928]] - komisji kontroli długów państwa). Antoni Pączek badał min. aferę związaną z majątkiem "króla zapałczanego", szwedzkiego przemysłowca Ivara Kreugera, który  pomimo upaństwowienia, czyli wprowadzenia w kraju monopolu zapałczanego przejął w dzierżawę aż 75% przemysłu zapałczanego w Polsce. Pisano swego czasu o tym min. w książce Jerzego Rawicza „Generał Zagórski zaginął” (Warszawa [[1963]]). Na temat słabej kondycji polskiego przemysłu tytoniowego Pączek wypowiadał się m.in. podczas posiedzenia sejmowego w dniu [[11 lutego]] [[1927]] r.  


Na początku listopada 1928 r. wstąpił do PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej, nowej partii związanej z obozem pomajowym. W l. 1927-29 stał się członkiem zarządu Związku Miast Polskich.  
Na początku listopada [[1928]] r. wstąpił do PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej, nowej partii związanej z obozem pomajowym. W l. [[1927]] - [[1929]] stał się członkiem zarządu Związku Miast Polskich.  


W 1929 r. po zakończeniu prezydentury miasta Lublina, mieszkając w Warszawie, prowadził na szeroką skalę działalność polityczną, związkową i samorządową. W latach 30-tych był członkiem Państwowej Rady Statystycznej i Komisji Rewizyjnej Kas Chorych.
W [[1929]] r. po zakończeniu prezydentury miasta Lublina, mieszkając w Warszawie, prowadził na szeroką skalę działalność polityczną, związkową i samorządową. W latach 30-tych był członkiem Państwowej Rady Statystycznej i Komisji Rewizyjnej Kas Chorych.
   
   
W latach 1930-1935 został po raz czwarty posłem na Sejm, tym razem III kadencji Rzeczypospolitej Polskiej (z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem).W Parlamencie był zastępcą przewodniczącego sejmowej Komisji Budżetowej     oraz sekretarzem grupy robotniczej przy Klubie Parlamentarnym BBWR.
W latach [[1930]] - [[1935]] został po raz czwarty posłem na Sejm, tym razem III kadencji Rzeczypospolitej Polskiej (z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem).W Parlamencie był zastępcą przewodniczącego sejmowej Komisji Budżetowej oraz sekretarzem grupy robotniczej przy Klubie Parlamentarnym BBWR.
   
   
Przez kilka lat zajmował czołowe stanowiska w ruchu związkowym (tj. od 1929 r. wiceprezes Centrali Zjednoczenia Klasowych Związków Zawodowych; od 1931 r. – wiceprezes Związków Zawodowych; od 1933 r. prezes Związku Zawodowego Pracowników Samorządowych i Instytucji Użyteczności Publicznej w Polsce;               od 1934 do 1937 r. - prezes Związku Pracowników Ubezpieczeń Społecznych; członek redakcji organu związkowego „Front Robotniczy"). Od 1930 r. wiceprezes Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. S. Żeromskiego.
Przez kilka lat zajmował czołowe stanowiska w ruchu związkowym (tj. od [[1929]] r. wiceprezes Centrali Zjednoczenia Klasowych Związków Zawodowych; od [[1931]] r. – wiceprezes Związków Zawodowych; od [[1933]] r. prezes Związku Zawodowego Pracowników Samorządowych i Instytucji Użyteczności Publicznej w Polsce; od [[1934]] do [[1937]] r. - prezes Związku Pracowników Ubezpieczeń Społecznych; członek redakcji organu związkowego „Front Robotniczy"). Od [[1930]] r. wiceprezes Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. S. Żeromskiego.


W latach 1937-1939 pełnił funkcję jednego z trzech komisarycznych wiceprezydentów miasta Łodzi oraz przewodniczącego Rady Nadzorczej Gazowni Miejskiej, jak również Komisji Teatralnej. W tym też czasie tj. w 20-tą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, 11 listopada 1938 r., jako kierownik przygotowywał otwarcie w Łodzi Muzeum Pamiątek po Marszałku Polski Józefie Piłsudskim. W miejscowej prasie, na powyższą okoliczność pisano: ''„(…) odbyło się przy ulicy Piłsudskiego nr 19 otwarcie Muzeum Pamiątek po Marszałku Józefie Piłsudskim z okresu jego pobytu w Łodzi. Do zebranych przedstawicieli władz wojewodą H. Józewskim, gen. W. Thommee, naczelnikiem dr St. Wroną, starostą H. Mostowskim na czele wygłosił piękne przemówienie wiceprezydent miasta Łodzi p. A. Pączek. W przemówieniu tym podkreślił m. in. znaczenie pracy konspiracyjnej , w której tak żywy udział brał Marszałek Piłsudski. W Łodzi terenem jego pracy była redakcja "Robotnika". Stąd płynęły słowa patriotyzmu i wytrwania”''.
W latach [[1937]] - [[1939]] pełnił funkcję jednego z trzech komisarycznych wiceprezydentów miasta Łodzi oraz przewodniczącego Rady Nadzorczej Gazowni Miejskiej, jak również Komisji Teatralnej. W tym też czasie tj. w 20-tą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, [[11 listopada]] [[1938]] r., jako kierownik przygotowywał otwarcie w Łodzi Muzeum Pamiątek po Marszałku Polski Józefie Piłsudskim. W miejscowej prasie, na powyższą okoliczność pisano: ''„(…) odbyło się przy ulicy Piłsudskiego nr 19 otwarcie Muzeum Pamiątek po Marszałku Józefie Piłsudskim z okresu jego pobytu w Łodzi. Do zebranych przedstawicieli władz wojewodą H. Józewskim, gen. W. Thommee, naczelnikiem dr St. Wroną, starostą H. Mostowskim na czele wygłosił piękne przemówienie wiceprezydent miasta Łodzi p. A. Pączek. W przemówieniu tym podkreślił m. in. znaczenie pracy konspiracyjnej, w której tak żywy udział brał Marszałek Piłsudski. W Łodzi terenem jego pracy była redakcja "Robotnika". Stąd płynęły słowa patriotyzmu i wytrwania”''.


Po wybuchu II wojny światowej, okupację hitlerowską Antoni Pączek spędził w Warszawie, pracując w spółdzielni „Ostoja" (1941-1944), zajmującej się rozdziałem kontyngentowych artykułów mydlarskich. Brał udział w działalności konspiracyjnej, jako czołowy działacz prosanacyjnej organizacji Obóz Polski Walczącej (ps. "Młot") oraz był współredaktorem pisma „Państwo Polskie" i „Robotnik Polski". W jego domu mieściło się archiwum nielegalnych wydawnictw. Napisał anonimowo kilka broszur na potrzeby konspiracyjne. Był też współautorem książki (pod pseudonimem A. Szański) zatytułowanej „Wojna polsko-niemiecka. Kampania wrześniowa w Polsce w r. 1939”, wydanej w Warszawa dwukrotnie tj. w 1941 i 1943 roku.  
==Okres II wojny światowej==
Po wybuchu II wojny światowej, okupację hitlerowską Antoni Pączek spędził w Warszawie, pracując w spółdzielni „Ostoja" ([[1941]] - [[1944]]), zajmującej się rozdziałem kontyngentowych artykułów mydlarskich. Brał udział w działalności konspiracyjnej, jako czołowy działacz prosanacyjnej organizacji Obóz Polski Walczącej (ps. "Młot") oraz był współredaktorem pisma „Państwo Polskie" i „Robotnik Polski". W jego domu mieściło się archiwum nielegalnych wydawnictw. Napisał anonimowo kilka broszur na potrzeby konspiracyjne. Był też współautorem książki (pod pseudonimem A. Szański) zatytułowanej ''„Wojna polsko-niemiecka. Kampania wrześniowa w Polsce w r. 1939”'', wydanej w Warszawa dwukrotnie tj. w [[1941]] i [[1943]] r.  
   
   
W czasie powstania warszawskiego, 22 sierpnia 1944 r. został zatrzymany przez Niemców i uwięziony w obozie przejściowym w Pruszkowie, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Natomiast pod koniec wojny przewieziony został  do Niemiec w celu wykonywania przymusowej pracy w fabryce samochodów Steyr.  
W czasie powstania warszawskiego, [[22 sierpnia]] [[1944]] r. został zatrzymany przez Niemców i uwięziony w obozie przejściowym w Pruszkowie, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Natomiast pod koniec wojny przewieziony został  do Niemiec w celu wykonywania przymusowej pracy w fabryce samochodów Steyr.  


Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do kraju i został prezesem miejscowego Komitetu Polskiego byłych Więźniów Polaków. Od września 1945 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora Uzdrowiska w Kudowie Zdroju. Pełnił         w tym mieście nadto funkcję radnego miejskiego. W 1948 r. przeniósł się do Warszawy, podejmując pracę jako naczelnik wydziału w dyrekcji Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Uzdrowiska".  Zwolniony z pracy (lipiec 1951 r.) wkrótce po tym zmarł (30 stycznia 1952 r.). Pochowano został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
==Okres po II wojnie światowej==
Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do kraju i został prezesem miejscowego Komitetu Polskiego byłych Więźniów Polaków. Od września [[1945]] r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora Uzdrowiska w Kudowie Zdroju. Pełnił w tym mieście nadto funkcję radnego miejskiego. W [[1948]] r. przeniósł się do Warszawy, podejmując pracę jako naczelnik wydziału w dyrekcji Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Uzdrowiska".  Zwolniony z pracy (lipiec [[1951]] r.) wkrótce po tym zmarł ([[30 stycznia]] [[1952]] r.). Pochowano został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.


==Odznaczenia:==  
==Odznaczenia:==  
Linia 71: Linia 74:


==Życie prywatne:==
==Życie prywatne:==
[[14 lutego]] [[1920]] roku zawarł we Włocławku związek małżeński z Józefą z domu Majewską ([[1899]] - [[1971]]) z którą miał dwie córki:  
[[14 lutego]] [[1920]] roku zawarł we Włocławku związek małżeński z Józefą z domu Majewską ([[1899]] - [[1971]]) z którą miał dwie córki:  
 
*Halinę (ur. [[1920]] r.), pracownika umysłowego, po wyjściu za mąż przyjęła nazwisko Wolska.  
*Halinę (ur. 1920 r.), pracownika umysłowego, po wyjściu za mąż przyjęła nazwisko Wolska.  
*Kalinę (ur. [[1924]] r.), zamężna Pniewska, magister chemii.  
*Kalinę (ur. 1924 r.), zamężna Pniewska, magister chemii.  


Mieszkał z rodziną w Warszawie. Był miłośnikiem teatru, najchętniej oglądającym sztuki dramatyczne.
Mieszkał z rodziną w Warszawie. Był miłośnikiem teatru, najchętniej oglądającym sztuki dramatyczne.
   
   
Jeden z braci Antoniego Pączka tj., Stanisław Pączek (1886-1944) był członkiem PPS-u, zamordowanym w czasie powstania warszawskiego, natomiast inny z braci - Szymon Pączek (1897-1915), to żołnierz Legionów Polskich, który poległ w bitwie pod Jastkowem.
Jeden z braci Antoniego Pączka tj., Stanisław Pączek ([[1886]] - [[1944]]) był członkiem PPS-u, zamordowanym w czasie powstania warszawskiego, natomiast inny z braci - Szymon Pączek ([[1897]] - [[1915]]), to żołnierz Legionów Polskich, który poległ w bitwie pod Jastkowem.
 
==Ulica Antoniego Pączka w Lublinie==
Na mocy uchwały nr 338/IX/2019 Rady Miasta Lublina z 5 września 2019 roku w sprawie nadania nazwy ulicy położonej w granicach administracyjnych
miasta Lublin jedna z ulic tego miasta, w rejonie ul. Północnej, nosi nazwę ulicy Antoniego Pączka.   


==Bibliografia:==
==Bibliografia:==
*S. Ajzner Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979.
*S. Ajzner Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979.
*Biografia Antoniego Pączka w Leksykonie Lublina - http://teatrnn.pl/leksykon/ ,
*Biografia Antoniego Pączka w Leksykonie Lublina - http://teatrnn.pl/leksykon/  
*Biogram na stronie biblioteki sejmowej -  http://bs.sejm.gov.pl   
*Biogram na stronie biblioteki sejmowej -  http://bs.sejm.gov.pl   
*Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi, Numer 11 z dnia 15 listopada 1938 r., s. 1206.   
*Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi, Numer 11 z dnia 15 listopada 1938 r., s. 1206.   
*Dzieje Lublina, Lu¬blin 1975  
*Dzieje Lublina, Lu¬blin 1975  
*A. Kunert, Pączek Antoni w: Polski Słownik Biogra¬ficzny, t. XXV, z. 106,1980.  
*A. Kunert, Pączek Antoni w: Polski Słownik Biogra¬ficzny, t. XXV, z. 106,1980.  
*J. Marczuk, Prezydenci miasta Lublina 1918-1939, Lublin 1994,
*J. Marczuk, Prezydenci miasta Lublina 1918-1939, Lublin 1994  
*K Więch, PPS w pierwszych latach parlamentaryzmu 1921-1923, Warszawa 1987
*K Więch, PPS w pierwszych latach parlamentaryzmu 1921-1923, Warszawa 1987
*Przemysław Ponczek, Ludzie, o których pamięć nie może zaginąć. Antoni Pączek [w:] Ekspres magazyn zagłębiowski, Nr 17 (44), ROK IV, 3 kwietnia 1993, s. 13.  
*Przemysław Ponczek, Ludzie, o których pamięć nie może zaginąć. Antoni Pączek [w:] Ekspres magazyn zagłębiowski, Nr 17 (44), ROK IV, 3 kwietnia 1993, s. 13.
*Przemysław Ponczek, Antoni Pączek (1891-1952) Przyczynek do biografii parlamentarzysty z Sielca cz.1 [w:] Nowe Zagłębie, Nr 1 (31), styczeń-luty 2014, s. 48-53.
*Przemysław Ponczek, Antoni Pączek (1891-1952) Przyczynek do biografii parlamentarzysty z Sielca cz.2 [w:] Nowe Zagłębie, Nr 3/4 (33/34), maj-sierpień 2014, s. 78-82.
*Sprawozdanie stenograficzne z 323 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z dnia 11 lutego 1927 roku, s. 22 i n. [w:] biblioteka sejmowa -  http://bs.sejm.gov.pl
*Sprawozdanie stenograficzne z 323 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z dnia 11 lutego 1927 roku, s. 22 i n. [w:] biblioteka sejmowa -  http://bs.sejm.gov.pl
*Ze wspomnień Edwarda Ponczka, którego ojciec (Jan) był bratem stryjecznym Antoniego Pączka. Edward Ponczek jest dziadkiem autora niniejszego artykułu,  dla którego Antoni Pączek jest stryjecznym pradziadkiem (siódmy stopień w linii bocznej).  
*Ze wspomnień Edwarda Ponczka, którego ojciec (Jan) był bratem stryjecznym Antoniego Pączka. Edward Ponczek jest dziadkiem autora niniejszego artykułu,  dla którego Antoni Pączek jest stryjecznym pradziadkiem (siódmy stopień w linii bocznej).  
*linki dotyczące nadania jednej z ulic miasta Lublina nazwy: ul. Antoniego Pączka:
- https://bip.lublin.eu/gfx/bip/userfiles/_public/import/rada_miasta_lublin/uchwaly/wykaz_uchwal/wykaz_uchwal_rady_miasta_lublin_viii_kadencja_2018-2023.pdf
-https://www.lublin112.pl/nowe-nazwy-ulic-w-lublinie-paczka-i-moskalewskiego/#close_info_content
- https://www.dziennikwschodni.pl/lublin/zasluzonych-uwieczni-mapa,n,1000249694.html
- https://www.nowytydzien.pl/wydobywaja-z-niepamieci-antoniego-paczka/
- https://kurierlubelski.pl/nowi-patroni-ulic-byly-wojewoda-stanislaw-moskalewski-i-prezydent-antoni-paczek/ar/c1-14411353


Bigram opracował: Przemysław Ponczek


''Biogram opracował: Przemysław Ponczek''


==Linki zewnętrzne:==
==Linki zewnętrzne:==
*[http://bs.sejm.gov.pl/F/29VEURVNQ91NLH95SMV2AGRD7NYCBA988S2HE9MB5EGIH8E2B7-10844?func=find-b&request=P%C4%85czek+Antoni&find_code=WRD&adjacent=N&x=30&y=10/ Biogram Antoniego Pączka w Bibliotece Sejmowej]
*[http://bs.sejm.gov.pl/F/29VEURVNQ91NLH95SMV2AGRD7NYCBA988S2HE9MB5EGIH8E2B7-10844?func=find-b&request=P%C4%85czek+Antoni&find_code=WRD&adjacent=N&x=30&y=10/ Biogram Antoniego Pączka w Bibliotece Sejmowej]
*[http://teatrnn.pl/leksykon/ Biografia Antoniego Pączka w Leksykonie Lublina]
*[http://teatrnn.pl/leksykon/node/3065/antoni_p%C4%85czek_1891%E2%80%931952/ Biografia Antoniego Pączka w Leksykonie Lublina]


[[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Sosnowcu]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Sosnowcu|Pączek Antoni]]
 
[[Kategoria:Działacze konspiracji niepodległościowej|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Żołnierze Legionów Polskich 1914 - 1918|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Posłowie|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Publicyści|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Uczestnicy Powstania Warszawskiego|Pączek Antoni]]
[[Kategoria:Więźniowie obozów koncentracyjnych|Pączek Antoni]]


{{DEFAULTSORT:Pączek Antoni}}
{{DEFAULTSORT:Pączek Antoni}}

Aktualna wersja na dzień 07:26, 4 paź 2019

Zagłębiowskie Biogramy
Antoni Pączek
Antoni Pączek
Imię i nazwisko Antoni Pączek
Data i miejsce urodzenia 13 czerwca 1891
Sosnowiec
Data i miejsce śmierci 30 stycznia 1952
Warszawa
Miejsce spoczynku Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód działacz społeczny, polityk
Odznaczenia
Krzyż I Brygady, Krzyż Walecznych z Okuciem, Krzyż Niepodległości z Mieczami, Złoty Krzyż Zasługi

Antoni Władysław Pączek - (ur. 13 czerwca 1891 r., w Sielcu, zm. 30 stycznia 1952 r., w Warszawie), działacz społeczny i polityk, czterokrotny poseł na Sejm II Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy i członek Polskiej Partii Socjalistycznej, prezydent miasta Lublina, wiceprezydent miasta Łodzi, publicysta polityczny.

Rodzina

Antoni Pączek jest jednym z dziesięciorga dzieci Antoniego i Aleksandry z domu Żwadło. Rodzina przyszłego posła od strony ojca wywodziła się z Białej Wielkiej koło Lelowa, a następnie w l. 60-tych XIX wieku przeprowadziła się do okolicznego Podlesia (ob. województwo śląskie, powiat częstochowski). Ojciec, Antoni Pączek (syn Szymona Pączka) był felczerem w funkcjonującej od 1880 r. fabryce kotłów parowych W. Fitzner i K. Gamper (aktualna nazwa: Foster Wheeler Energy Fakop Sp. z o.o.).

Edukacja

Po ukończeniu 6-oddziałowej szkoły fabrycznej, podjął pracę w biurze Fitznera i Gampera (tj. w l. 1902 - 1912 z przerwą w okresie 1904 - 1905), a w międzyczasie odbył roczny kurs handlowy, zdobywając zawód buchaltera. Zapewne zawód buchaltera ułatwił mu późniejszą pracę w "budżetówce" parlamentarnej w latach 20-tych II Rzeczypospolitej. Egzamin gimnazjalny zdał w Kijowie.

Członkostwo w PPS

W 1904 r. wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) identyfikując się zwłaszcza z jej nurtem niepodległościowym. Początkowo zajmował się rozprowadzaniem nielegalnej literatury, z czasem zaś włączył się do działalności militarnej stając się członkiem Organizacji Bojowej PPS-u (krótko), a od 1906 r. PPS Frakcji Rewolucyjnej. Efektem prowadzonej przez niego, jak to wówczas określano działalności rewolucyjnej, w roku 1909 został aresztowany przez policję carską. Po wyjściu z aresztu, w 1910 r. wstąpił w szeregi Związku Strzeleckiego. Wykazując zamiłowanie do studiów nad dziedziną sztuki wojskowej uczestniczył w prowadzonych konspiracyjnie kółkach wojskowych oraz w zajęciach Towarzystwa Gimnastycznego „Piechur". W praktyce wiedzę tę poszerzał podczas służby wojskowej w zaborczej armii tj. 129 Besarabskim pułku piechoty (1912 - 1913), a także na kursie instruktorskim Związku Strzeleckiego w Stróży (1913 r.).

Antoni Władysław Pączek

Okres I wojny światowej

W l. 1913 - 1914 technik-elektryk w Krakowie. W czasie I wojny światowej, 8 sierpnia 1914 do lipca 1917 r., w stopniu starszego sierżanta służył w pierwszym pułku piechoty I Brygady Legionów, pod bezpośrednim dowództwem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Internowany w Szczypiornie, w 1917 r. zbiegł do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie został sekretarzem klasowych związków zawodowych metalowców i członkiem zarządu Rady Związków Zawodowych oraz Robotniczej Spółdzielni Spożywców. Był zdecydowanym przeciwnikiem aresztowania Marszałka przez władze niemieckie, czemu dał wyraz podczas odważnego, wygłoszonego w Ostrowcu Świętokrzyskim, wobec wielotysięcznych rzesz publiczności, gorącego przemówienia, w którym nawoływał do wystąpień zbrojnych przeciw okupantom. U zarania odzyskania przez Polskę niepodległości, w końcu października 1918 r. brał udział w akcji rozbrajania wojsk niemieckich. W listopadzie natomiast, minister spraw wewnętrznych rządu lubelskiego Stanisław Thugutt mianował Pączka komendantem Milicji Ludowej w Ostrowcu Świętokrzyskim, a następnie wybrany został w tym mieście na członka Rady Miejskiej, jak również przewodniczącego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS. Sprawował nadto funkcję ławnika Sądu Okręgowego w Radomiu.

Okres po I wojnie światowej

Od stycznia 1919 r. (ślubowanie złożył 7 marca 1919) poseł na Sejm Ustawodawczy z listy PPS (z okręgu wyborczego Sandomierz - Opatów – Iłża). Jako parlamentarzysta prowadził ożywioną działalność w komisjach: Skarbowo-Budżetowej, Odbudowy Kraju oraz Robót Publicznych. W listopadzie 1922 r., ponownie wybrany na posła (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów), tym razem do Sejmu I kadencji. Był wówczas sekretarzem Komisji Budżetowej, gospodarzem i skarbnikiem Klubu Parlamentarnego PPS, jak również sekretarzem Komisji Kontroli Długów Państwowych. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919 - 1920 r., jako emisariusz Związku Obrońców Ojczyzny uczestniczył w akcjach dywersyjnych w rejonie Zamościa.

Po zamachu majowym, od grudnia 1926 r., ciesząc się wpływami w kołach rządowych, wchodził w skład tzw. Komisji Opiniodawczej przy prezesie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Na forum parlamentu dał się poznać jako doskonały mówca oraz odważny i bezkompromisowy polityk. W 1927 roku uczestniczył w wyjeździe polskiej delegacji parlamentarnej do Francji.

Jak znany wówczas publicysta, w pierwszej połowie lat dwudziestych XX w., wydał kilka broszur, poświęconych tematyce politycznej i gospodarczej, w tym zwłaszcza finansowej (np.: „Naprawa skarbu Rzeczypospolitej"). Pod pseudonimami „Młot”, „A. Szański”, „Władysław” publikował artykuły w "Naprzodzie", „Pobudce”, „Robotniku", „Kolejarzu Związkowcu", "Froncie Robotniczym", "Przedświcie" i innych czasopismach. Był autorem nawet wierszowanych satyr politycznych (przed 1939).

W lipcu 1927 r., z rekomendacji Ignacego Daszyńskiego z PPS-u, poseł Antoni Pączek został wybrany na prezydenta miasta Lublina. Zyskał wówczas poparcie - w przeciwieństwie do znacznej części działaczy endeckich - lewicowej większość ówczesnej Rady Miejskiej (tj. PPS, Bund, Poalej-Syjon Lewica) z jej prezesem Władysławem Kunickim na czele. Do jego mocnych stron na fotelu prezydenta Lublina należała dobra znajomość problemów gospodarki komunalnej i fachowe rozwiązywanie związanych z tym problemów, korzystając z poparcia czynników rządowych. Skutecznie zajmował się dokończeniem, zaczętej w 1925 r. budowy inwestycji miejskich. Prezydent Pączek mocno m.in. angażował się również przy budowie tamtejszej elektrowni, która została oddana do eksploatacji w ekspresowym na ówczesne czasy tempie (tj. w ciągu 13 miesięcy), przy czym na jej samodzielnym (tj. z polskich środków finansowych) wykonaniu Magistrat Lublina zaoszczędził ponad 100 tys. dolarów. Dzięki niej oświetlono główne ulice w mieście, jak i niektóre oddalone od śródmieścia dzielnice, zupełnie do tej pory światła elektrycznego pozbawione (np. Kalinowszczyzna, Wieniawa, Czechów). Pączek przyczynił się również do wprowadzenia komunikacji autobusowej w mieście.

W marcu 1928 r. już po raz trzeci wybrany został (z listy PPS i okręgu Iłża - Kozienice – Opatów) do piastowania mandatu w Sejmie II kadencji, wciąż aktywnie pracując w komisjach sejmowych (tj. od 8 czerwca 1928 - komisji kontroli długów państwa). Antoni Pączek badał min. aferę związaną z majątkiem "króla zapałczanego", szwedzkiego przemysłowca Ivara Kreugera, który pomimo upaństwowienia, czyli wprowadzenia w kraju monopolu zapałczanego przejął w dzierżawę aż 75% przemysłu zapałczanego w Polsce. Pisano swego czasu o tym min. w książce Jerzego Rawicza „Generał Zagórski zaginął” (Warszawa 1963). Na temat słabej kondycji polskiego przemysłu tytoniowego Pączek wypowiadał się m.in. podczas posiedzenia sejmowego w dniu 11 lutego 1927 r.

Na początku listopada 1928 r. wstąpił do PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej, nowej partii związanej z obozem pomajowym. W l. 1927 - 1929 stał się członkiem zarządu Związku Miast Polskich.

W 1929 r. po zakończeniu prezydentury miasta Lublina, mieszkając w Warszawie, prowadził na szeroką skalę działalność polityczną, związkową i samorządową. W latach 30-tych był członkiem Państwowej Rady Statystycznej i Komisji Rewizyjnej Kas Chorych.

W latach 1930 - 1935 został po raz czwarty posłem na Sejm, tym razem III kadencji Rzeczypospolitej Polskiej (z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem).W Parlamencie był zastępcą przewodniczącego sejmowej Komisji Budżetowej oraz sekretarzem grupy robotniczej przy Klubie Parlamentarnym BBWR.

Przez kilka lat zajmował czołowe stanowiska w ruchu związkowym (tj. od 1929 r. wiceprezes Centrali Zjednoczenia Klasowych Związków Zawodowych; od 1931 r. – wiceprezes Związków Zawodowych; od 1933 r. prezes Związku Zawodowego Pracowników Samorządowych i Instytucji Użyteczności Publicznej w Polsce; od 1934 do 1937 r. - prezes Związku Pracowników Ubezpieczeń Społecznych; członek redakcji organu związkowego „Front Robotniczy"). Od 1930 r. wiceprezes Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. S. Żeromskiego.

W latach 1937 - 1939 pełnił funkcję jednego z trzech komisarycznych wiceprezydentów miasta Łodzi oraz przewodniczącego Rady Nadzorczej Gazowni Miejskiej, jak również Komisji Teatralnej. W tym też czasie tj. w 20-tą rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, 11 listopada 1938 r., jako kierownik przygotowywał otwarcie w Łodzi Muzeum Pamiątek po Marszałku Polski Józefie Piłsudskim. W miejscowej prasie, na powyższą okoliczność pisano: „(…) odbyło się przy ulicy Piłsudskiego nr 19 otwarcie Muzeum Pamiątek po Marszałku Józefie Piłsudskim z okresu jego pobytu w Łodzi. Do zebranych przedstawicieli władz wojewodą H. Józewskim, gen. W. Thommee, naczelnikiem dr St. Wroną, starostą H. Mostowskim na czele wygłosił piękne przemówienie wiceprezydent miasta Łodzi p. A. Pączek. W przemówieniu tym podkreślił m. in. znaczenie pracy konspiracyjnej, w której tak żywy udział brał Marszałek Piłsudski. W Łodzi terenem jego pracy była redakcja "Robotnika". Stąd płynęły słowa patriotyzmu i wytrwania”.

Okres II wojny światowej

Po wybuchu II wojny światowej, okupację hitlerowską Antoni Pączek spędził w Warszawie, pracując w spółdzielni „Ostoja" (1941 - 1944), zajmującej się rozdziałem kontyngentowych artykułów mydlarskich. Brał udział w działalności konspiracyjnej, jako czołowy działacz prosanacyjnej organizacji Obóz Polski Walczącej (ps. "Młot") oraz był współredaktorem pisma „Państwo Polskie" i „Robotnik Polski". W jego domu mieściło się archiwum nielegalnych wydawnictw. Napisał anonimowo kilka broszur na potrzeby konspiracyjne. Był też współautorem książki (pod pseudonimem A. Szański) zatytułowanej „Wojna polsko-niemiecka. Kampania wrześniowa w Polsce w r. 1939”, wydanej w Warszawa dwukrotnie tj. w 1941 i 1943 r.

W czasie powstania warszawskiego, 22 sierpnia 1944 r. został zatrzymany przez Niemców i uwięziony w obozie przejściowym w Pruszkowie, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Natomiast pod koniec wojny przewieziony został do Niemiec w celu wykonywania przymusowej pracy w fabryce samochodów Steyr.

Okres po II wojnie światowej

Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do kraju i został prezesem miejscowego Komitetu Polskiego byłych Więźniów Polaków. Od września 1945 r. był zatrudniony na stanowisku dyrektora Uzdrowiska w Kudowie Zdroju. Pełnił w tym mieście nadto funkcję radnego miejskiego. W 1948 r. przeniósł się do Warszawy, podejmując pracę jako naczelnik wydziału w dyrekcji Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Uzdrowiska". Zwolniony z pracy (lipiec 1951 r.) wkrótce po tym zmarł (30 stycznia 1952 r.). Pochowano został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Odznaczenia:

  • Krzyż I Brygady
  • Krzyż Walecznych z Okuciem (1922)
  • Krzyż Niepodległości z Mieczami (1932)
  • Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 1938, 1948)

Życie prywatne:

14 lutego 1920 roku zawarł we Włocławku związek małżeński z Józefą z domu Majewską (1899 - 1971) z którą miał dwie córki:

  • Halinę (ur. 1920 r.), pracownika umysłowego, po wyjściu za mąż przyjęła nazwisko Wolska.
  • Kalinę (ur. 1924 r.), zamężna Pniewska, magister chemii.

Mieszkał z rodziną w Warszawie. Był miłośnikiem teatru, najchętniej oglądającym sztuki dramatyczne.

Jeden z braci Antoniego Pączka tj., Stanisław Pączek (1886 - 1944) był członkiem PPS-u, zamordowanym w czasie powstania warszawskiego, natomiast inny z braci - Szymon Pączek (1897 - 1915), to żołnierz Legionów Polskich, który poległ w bitwie pod Jastkowem.

Ulica Antoniego Pączka w Lublinie

Na mocy uchwały nr 338/IX/2019 Rady Miasta Lublina z 5 września 2019 roku w sprawie nadania nazwy ulicy położonej w granicach administracyjnych miasta Lublin jedna z ulic tego miasta, w rejonie ul. Północnej, nosi nazwę ulicy Antoniego Pączka.

Bibliografia:

  • S. Ajzner Związek Związków Zawodowych 1931-1939, Warszawa 1979.
  • Biografia Antoniego Pączka w Leksykonie Lublina - http://teatrnn.pl/leksykon/
  • Biogram na stronie biblioteki sejmowej - http://bs.sejm.gov.pl
  • Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi, Numer 11 z dnia 15 listopada 1938 r., s. 1206.
  • Dzieje Lublina, Lu¬blin 1975
  • A. Kunert, Pączek Antoni w: Polski Słownik Biogra¬ficzny, t. XXV, z. 106,1980.
  • J. Marczuk, Prezydenci miasta Lublina 1918-1939, Lublin 1994
  • K Więch, PPS w pierwszych latach parlamentaryzmu 1921-1923, Warszawa 1987
  • Przemysław Ponczek, Ludzie, o których pamięć nie może zaginąć. Antoni Pączek [w:] Ekspres magazyn zagłębiowski, Nr 17 (44), ROK IV, 3 kwietnia 1993, s. 13.
  • Przemysław Ponczek, Antoni Pączek (1891-1952) Przyczynek do biografii parlamentarzysty z Sielca cz.1 [w:] Nowe Zagłębie, Nr 1 (31), styczeń-luty 2014, s. 48-53.
  • Przemysław Ponczek, Antoni Pączek (1891-1952) Przyczynek do biografii parlamentarzysty z Sielca cz.2 [w:] Nowe Zagłębie, Nr 3/4 (33/34), maj-sierpień 2014, s. 78-82.
  • Sprawozdanie stenograficzne z 323 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z dnia 11 lutego 1927 roku, s. 22 i n. [w:] biblioteka sejmowa - http://bs.sejm.gov.pl
  • Ze wspomnień Edwarda Ponczka, którego ojciec (Jan) był bratem stryjecznym Antoniego Pączka. Edward Ponczek jest dziadkiem autora niniejszego artykułu, dla którego Antoni Pączek jest stryjecznym pradziadkiem (siódmy stopień w linii bocznej).
  • linki dotyczące nadania jednej z ulic miasta Lublina nazwy: ul. Antoniego Pączka:

- https://bip.lublin.eu/gfx/bip/userfiles/_public/import/rada_miasta_lublin/uchwaly/wykaz_uchwal/wykaz_uchwal_rady_miasta_lublin_viii_kadencja_2018-2023.pdf -https://www.lublin112.pl/nowe-nazwy-ulic-w-lublinie-paczka-i-moskalewskiego/#close_info_content - https://www.dziennikwschodni.pl/lublin/zasluzonych-uwieczni-mapa,n,1000249694.html - https://www.nowytydzien.pl/wydobywaja-z-niepamieci-antoniego-paczka/ - https://kurierlubelski.pl/nowi-patroni-ulic-byly-wojewoda-stanislaw-moskalewski-i-prezydent-antoni-paczek/ar/c1-14411353


Biogram opracował: Przemysław Ponczek

Linki zewnętrzne:


Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Antoni_Pączek&oldid=93696”