Dąbrowa Górnicza: Różnice pomiędzy wersjami
(Bibliografia.) |
(Szlaki turystyczne.) |
||
| Linia 115: | Linia 115: | ||
==Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne== | ==Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne== | ||
[. | *[[Szlak VIA REGIA - Droga św. Jakuba]] | ||
*[[Szlak Metalurgów]] | |||
==Miejsca pamięci== | ==Miejsca pamięci== | ||
Wersja z 11:17, 17 sie 2013
| Dąbrowa Górnicza | |||
| |||
| Województwo | śląskie | ||
| Gmina • rodzaj |
Dąbrowa Górnicza miejska | ||
| Prawa miejskie | 1916 | ||
| Prezydent | Zbigniew Podraza | ||
| Powierzchnia | 188,73 km² | ||
| Ludność (2010) • liczba • gęstość |
127 tyś 681 os./km² | ||
| Tablice rejestracyjne | SD | ||
| Strona internetowa miasta | |||
Dąbrowa Górnicza - miasto na prawach powiatu, największe pod względem powierzchni miasto Zagłębia Dąbrowskiego.
Historia
Do czasów I wojny światowej Dąbrowa Górnicza była wielką wsią przemysłową. Dopiero podczas I wojny światowej została przez austriackich okupantów przemianowana na miasto. Dąbrowa Górnicza prawa miejskie uzyskała w 1916 r.
Pierwsza wzmianka na temat wsi Dąbrowa pochodzi z roku 1655. Wieś wymieniona została wówczas w aktach metrykalnych parafii Świętej Trójcy w Będzinie. Powstała kilka lat wcześniej jako Koniecpolska Wola - najstarsza zachowana wzmianka pochodzi z roku 1652. Była to wówczas wieś królewska podlegająca staroście będzińskiemu.
Dąbrowa zanim stała się miastem, była dużym ośrodkiem przemysłowym (głównie wydobywczym). Węgiel kamienny został odkryty przypadkowo w 1785 r. przez grupę chłopców zajmujących się wypasem owiec.
W 1796 r. otwarto jedną z najważniejszych i najstarszych kopalni. Była to Kopalnia „Reden”, która powstała z inicjatywy hrabiego von Redena, dyrektora Głównego Urzędu Górnictwa we Wrocławiu. W tym okresie Dąbrowę "odwiedziło" (w latach 1795 - 1807 znalazła się w pruskim zaborze) wielu specjalistów pruskich. Powstało wówczas wiele kopalń państwowych i prywatnych.
- Państwowe kopalnie: Ksawery, Szuman, Hieronim, Łabęcki i Cieszkowski.
- Prywatne kopalnie: Kazimierz, Jan, Antoni, Ludwik.
W latach 1833 – 1839 powstał duży zakład przemysłowy „Huta Bankowa”. Inicjatorem budowy huty był wicedyrektor Banku Polskiego Henryk Łubieński.
Ranga Dąbrowy została podwyższona w latach 30-tych XIX wieku kiedy tu usytuowano siedzibę Zarządu Zachodniego Okręgu Górniczego. W tym zarządzie piastowali funkcje naczelnicy górnictwa, wśród nich był Józef Patrycjusz Cieszkowski – twórca pojęcia Zagłębie Dąbrowskie.
W II połowie XIX wieku powstała Dąbrowska Szkoła Górnicza, która kształciła przyszłych sztygarów i majstrów hutniczych. Została powołana 1 lutego 1889 r. przez cara Aleksandra Romanowa.
Do Dąbrowy w tym czasie przybywali wybitni specjaliści z zakresu przemysłu z Francji, Włoch. Do budowy nowych kolonii mieszkalnych przybyli architekci z Włoch lub Francji.
Dąbrowa posiada piękny kościół parafialny, wykonany według planów inż. Pomianowskiego. Kościół ten to dzieło starań i zapobiegliwości ś.p. ks. Grzegorza Augustynika, kapłana o niepospolitych zaletach serca i umysłu. Kapłan ten dzięki ogromnemu wpływowi jaki miał wśród robotników, odegrał wybitną rolę w życiu społecznym Dąbrowy.
Nazwa
[...]
Dąbrowa Górnicza pośród miast Zagłębia Dąbrowskiego
Dąbrowa Górnicza to największe powierzchniowo miasto Zagłębia Dąbrowskiego, położone w jego centralnej części. Miasto graniczy z miastami powiatu będzińskiego: z Będzinem, gminą Psary, gminą Mierzęcice, Siewierzem, Sławkowem oraz z Łazami w powiecie zawierciańskim a także z miejscowościami województwa małopolskiego: gminą Klucze i gminą Bolesław w powiecie olkuskim oraz z Sosnowcem.
Dzielnice i osiedla
- Łosień
- Łęka
- Działki
- Strzemieszyce Wielkie
- Marianki
- Łęknice
- Legionowo
- Babia Ława
- Jedlina
- Ujejsce
- Tworzeń
- Łazy
- Nowa Kuźniczka
- Korzeniec
- Błędów
- Szałasowizna
- Smugi
- Pogoria
- Bugaj
- Podbuczyny
- Ząbkowice
- Trzydziesty
- Okradzionów
- Strzemieszyce Małe
- Zakawie
- Anna
- Ciernice
- Dębnik
- Lipówka
- Piła Ujejska
- Krasowa
- Szatanówka
- Piekło
- Ratanice
- Malinowe Górki
- Gródki
- Tucznawa
- Zając
- Podrowce
- Kazdębie
- Laski
- Świerczyna
- Sikorka
- Podbagienko
- Kawa
- Zielona
- Wypaleniska
- Podlesie
- Glinianki
- Starosiedle
- Gołonóg
- Cegielniana
- Niepiekło
Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne
Miejsca pamięci
Dąbrowskie biogramy
- Zobacz biogramy ludzi urodzonych w Dąbrowie Górniczej
- Zobacz biogramy osób związanych z Dąbrową Górniczą
Kultura
Muzea i placówki kulturalne
Biblioteki
Podania i legendy Dąbrowy Górniczej
[...]
Edukacja
[...]
Religia
Kościół rzymsko-katolicki
Dekanaty dąbrowskie wchodzą w skład diecezji sosnowieckiej w metropolii częstochowskiej.
- Dekanat dąbrowski (Najświętszego Serca Pana Jezusa)
- Dekanat dąbrowski (Najświętszej Maryi Panny Anielskiej)
- Dekanat dąbrowski (Świętego Antoniego z Padwy)
Kościoły protestanckie
Judaizm
Inne gminy wyznaniowe
Sport
[...]
Kluby sportowe
- Centrum Dąbrowa Górnicza
- MKS Dąbrowa Górnicza
- Pionier Ujejsce
- Promień Strzemieszyce Małe
- Przemsza Okradzionów
- Tęcza Błędów
- Unia Strzemieszyce
- Unia Ząbkowice
- Zagłębiak Dąbrowa Górnicza
- Zagłębianka Dąbrowa Górnicza
- Zagłębie Dąbrowa Górnicza
Obiekty sportowe
[...]
Imprezy sportowe
[...]
Rekreacja
[...]
Prasa i portale społecznościowe
[...]
Prezydenci Dąbrowy
[...]
Miasta partnerskie
[...]
Ciekawostki
[...]
Bibliografia
- Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec : Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 85-86.
Państwowe górnictwo galmanu na terenie Dąbrowy Górniczej w XIX wieku. (2002) Pod red. Arkadiusza Rybaka
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
