Unia Sosnowiec

Unia Sosnowiec
Data powstania	1931
Poprzednie nazwy
Barwy	czerwono-zielono-białe
Adres
Stadion	stadion przy Alei Mireckiego
Hala sportowa
Sekcje sportowe	piłka nożna, hokej na lodzie, koszykówka, boks, kolarstwo, łyżwiarstwo, motocyklowa, tenis, lekkoatletyka
[ Strona internetowa]

Sosnowieckie Towarzystwo Sportowe Unia Sosnowiec ("Unja Sosnowiec") – klub sportowy z Sosnowca. Klub powstał w 1931 roku z połączenia dwóch czołowych organizacji sportowych działających na terenie miasta i rywalizujących ze sobą - Towarzystwa Sportowego "Victoria" i KS Sosnowiec.

Historia

Unia II Sosnowiec w 1934 roku

Zarówno TS "Victoria" (powstaje w sierpniu 1918 roku) jak i KS "Sosnowiec" (utworzony w 1919 roku) prowadziły sekcje piłki nożnej, upowszechniając tę dyscyplinę sportu w Zagłębiu. Za połączeniem obu instytucji przemawiały względy natury finansowej i organizacyjnej. Spodziewano się, iż doprowadzi ono do powstania w Zagłębiu prężnego ośrodka sportowego o wielu kierunkach działania. Przygotowaną przez zarządy klubów akcję popierały władze miasta z prezydentem komisarycznym Wincentym Kuźniakiem.

Pierwsze władze klubu

Kolejnym krokiem w realizacji zamierzonych ustaleń było zwołanie przez Zarządy obu klubów Walnych Zebrań swoich członków które miały wyrazić swoją wolę dotyczącą planowanej fuzji.

Oba Walne Zebrania, zorganizowane w jednym miejscu i czasie (1 marca 1931 roku) podjęły jednomyślną uchwałę o powołaniu nowego stowarzyszenia sportowego, w skład którego automatycznie weszli dotychczasowi członkowie obu klubów, które tym samym zakończyły swoją dotychczasową działalność.

Uchwały Walnych Zebrań stanowiących najwyższą instancję obu klubów zostały niezwłocznie wprowadzone w życie i osobne dotąd pod względem formalnym (dla każdego klubu) wspólne zgromadzenie zostało przekształcone w I Walne Zebranie nowo powołanego stowarzyszenia sportowego.

Pierwszą uchwałą Walnego Zebrania STS Unja Sosnowiec było powołanie na 3-letnią kadencję Zarządu Klubu, Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego, do których weszli przedstawiciele obu kończących swoją działalność klubów KS "Sosnowiec" i TS "Victoria".

Władze STS Unja Sosnowiec na swym pierwszym posiedzeniu w dniu 3 marca 1931 roku ukonstytuowały się (rozdzieliły funkcje) następująco:

Zarząd Klubu

LP	FUNKCJA	IMIĘ I NAZWISKO
1.	Prezes	inż. Jerzy Bijasiewicz
2.	Wiceprezes d.s. sportowych	Władysław Kosmala
3.	Wiceprezes d.s. administracyjnych	Stefan Zieliński
4.	I Sekretarz	Teofil Kubiczek
5.	II Sekretarz	Tadeusz Olszewski
6.	Skarbnik	Roman Wrzesień
7.	Z-ca Skarbnika	Julian Orlik
8.	Księgowy	Stefan Zieliński
9.	Kierownik Sekcji Piłki Nożnej	Zygmunt Śliwoń
10.	Z-ca Kierownika Sekcji Piłki Nożnej	Czesław Wroński
11.	Gospodarz	Stanisław Iskra
12.	Kierownik Sekcji Kolarskiej	Grzegorz Pitowiecki

Komisja Rewizyjna

LP	FUNKCJA	IMIĘ I NAZWISKO
1.	Przewodniczący Komisji Rewizyjnej	Szczepan Krężel
2.	Członek Komisji Rewizyjnej	Władysław Ziembiński
3.	Członek Komisji Rewizyjnej	Oskar Rogasz
4.	Z-ca Członka Komisji Rewizyjnej	Jan Engelking
5.	Z-ca Członka Komisji Rewizyjnej	Edmund Lwowski

Sąd Koleżeński

LP	FUNKCJA	IMIĘ I NAZWISKO
1.	Przewodniczący Sądu Koleżeńskiego	Aleksander Rene
2.	Członek Sądu Koleżeńskiego	Ksawery Strynkiewicz
3.	Członek Sądu Koleżeńskiego	Marian Wiewióra
4.	Z-ca Członka Sądu Koleżeńskiego	Mieczysław Gałuszka
5.	Z-ca Członka Sądu Koleżeńskiego	Stanisław Kasprzyk

Funkcję pierwszego prezesa objął nie związany z żadnym z poprzednich klubów - inż. Jerzy Bijasiewicz, który pełnił ją również w następnych latach. Do 1939 roku stanowisko prezesa piastowali także: inż. Władysław Pitowiecki i wiceprezydent Sosnowca Hugon Almstaedt (od 1938).

W ciągu kolejnych lat skład zarządu ulegał zmianom i rozszerzał się. W związku z rozwojem klubu zwiększała się również liczba jego członków. W 1931 roku wynosiła ona 170, a w 1939 roku - ok. 400.

Finanse

Plakat reklamujący mecze piłki nożnej w dniu 2 kwietnia 1939

Środki finansowe na utrzymanie Towarzystwa pochodziły ze składek członkowskich, dochodów z imprez i zawodów sportowych, dotacji zamożniejszych członków, a także z odpłatnego udostępniania obiektów sportowych (lodowiska, kortów tenisowych). Z reguły dochody nie były wystarczające na zaspokojenie wszystkich potrzeb - zawodnicy niektórych sekcji np. sami zaopatrywali się w potrzebny im sprzęt.

Stadion

"Unia" korzystała ze stadionu położonego przy Alei Mireckiego, należącego wcześniej do KS "Sosnowiec". Na początku lat 30-tych rozpoczęto jego rozbudowę. Powstała bieżnia będąca zarazem torem kolarskim i motoryzacyjnym. Urządzono 3 korty do tenisa ziemnego oraz boisko do siatkówki i koszykówki. Warto dodać, iż zarząd "Unii" w maju 1935 roku podjął uchwałę o nadaniu temu obiektowi im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Barwy klubu

Barwy "Unii": czerwono – biało - zielone nawiązywały do kolorów używanych przez KS "Sosnowiec" i TS "Victoria".

Sekcje sportowe

Od początku działały 2 sekcje - piłkarska i kolarska, "odziedziczone" po klubach które przystąpiły do fuzji. Wkrótce powstały kolejne:

L.P.	SEKCJA SPORTOWA	PODSTAWA PRAWNA	DATA POWOŁANIA
1	Sekcja Piłki Nożnej	Sekcja odziedziczona w wyniku fuzji	1 marca 1931
2	Sekcja Kolarska	Sekcja odziedziczona w wyniku fuzji	1 marca 1931
3	Sekcja Motocyklowa	Powołana Uchwałą Zarządu	14 marca 1932
4	Sekcja Lekkoatletyczna	Powołana Uchwałą Zarządu	12 września 1932
5	Sekcja Gier Zespołowych	Powołana Uchwałą Zarządu	12 września 1932
6	Sekcja Tenisowa	Powołana Uchwałą Zarządu	14 listopada 1932
7	Sekcja Bokserska	Powołana Uchwałą Zarządu	30 października 1933
8	Sekcja Hokejowa	Powołana Uchwałą Zarządu	27 listopada 1933
9	Sekcja Łyżwiarska	Powołana Uchwałą Zarządu	8 stycznia 1934

Sekcja Piłki Nożnej

Plakat reklamujący mecze piłki nożnej w dniu 21 maja 1939

Najważniejszą i najpopularniejszą była sekcja piłki nożnej. Liczba jej członków wahała się od 160 do 200 osób. Kierowali nią kolejno: Zygmunt Śliwoń, Stanisław Iskra, Bronisław Bitnerowski, Jerzy Wipszycki i Teofil Kubiczek. Dysponowała czterema drużynami oraz zespołem juniorów. Przez kilka lat piłkarzy trenował Stanisław Ptak z Krakowa.

Sekcja wykazywała ożywioną działalność i osiągała sukcesy. W latach 1931 – 1939 I drużyna kilkakrotnie zdobywała tytuł mistrza podokręgu zagłębiowskiego, a także była mistrzem i wicemistrzem kl. "A" okręgu kieleckiego.

Piłkarze "Unii" rozgrywali również mecze towarzyskie - przeważnie z drużynami klubów z województwa kieleckiego, krakowskiego i śląskiego. Były wśród nich renomowane kluby grające w Lidze Państwowej jak: TS "Wisła" Kraków, KS "Cracovia" Kraków, KS "Ruch" Wielkie Hajduki. Zawodnicy "Unii" występowali ponadto w reprezentacji Zagłębia w rozgrywkach Pucharu Polski. Do najlepszych piłkarzy "Unii" należeli W. Słota, W. Dudek, J. Gwóźdź, M. Suwała, A. Widawski.

Sezony piłkarskie

Lata 1926 - 1937

SEZON	POZIOM ROZGRYWKOWY	MIEJSCE	UWAGI
1931	Klasa A (Sosnowiec)	?
1932	Klasa A (Sosnowiec)	?	-
1933	Klasa A (Sosnowiec)	?	-
1934	Klasa A (Sosnowiec)	?
1934/1935	Klasa A (Sosnowiec)	2
1935/1936	Klasa A (Sosnowiec)	?	-
1936/1937	Klasa A (Sosnowiec)	?	-

Lata 1937 - 1939

SEZON	POZIOM ROZGRYWKOWY	MIEJSCE	UWAGI
1937/1938	Liga Okręgowa (Zagłębie)	4
1938/1939	Liga Okręgowa (Zagłębie)	?	-
1939/1940	Liga Okręgowa (Zagłębie)	?	-

Sekcja Kolarska

Sekcja kolarska skupiała początkowo 14 zawodników, a z czasem ich liczba zwiększyła się do 30. W pierwszych latach działania kierował nią Grzegorz Pitowiecki, a później wiceprezes "Unii" Władysław Kosmala i inni członkowie zarządu. Zawodnicy sekcji uczestniczyli w licznych wyścigach torowych i szosowych na terenie Zagłębia oraz całego województwa np. wyścigach o mistrzostwo województwa kieleckiego, a także imprezach zamiejscowych jak wyścig "Dookoła Śląska" czy ogólnopolskich wyścigach na trasie Katowice – Kraków - Katowice i in. W w/w wyścigach największe sukcesy spośród kolarzy "Unii" odnosili: F. Sielańczyk, M. Pochwalski, J. Pawłowski.

Sekcja Motocyklowa

Sekcja motocyklowa powstała w 1931 roku - pierwszym jej kierownikiem był K. Kosmala, a kolejnym komendant straży pożarnej w Sosnowcu Stanisław Iskra. Skupiała ok. 30 członków. Zawodników miała niewielu, w 1933 r. np. z tego powodu nie można było przeprowadzić zawodów o tytuł mistrza klubu. Od 1932 r. sekcja dysponowała torem żużlowym na którym organizowała Ogólnopolskie Wyścigi Motocyklowe (w 1932 dwukrotnie) i inne imprezy gromadzące wielotysięczne rzesze kibiców. Najlepszym zawodnikiem "Unii" był Franciszek Kępka, który zdobył tytuł wicemistrza Polski w kat. 500 ccm (1933 - Mysłowice). W 1935 r. reprezentanci sekcji odnieśli sukces zdobywając jedną z nagród w konkurencji sztafet motocyklowych na ogólnopolskich zawodach w Wilnie.

Sekcja Tenisowa

W 1932 r. zarząd Towarzystwa zadecydował o budowie kortów na stadionie i powołaniu sekcji tenisowej. Kierowali nią J. Dąbrawiczowa i S. Mikołajewski . Treningi prowadził mgr Walicki, będący zarazem kapitanem drużyny. Sekcja skupiała średnio od 30 do 40 osób. Już w 1933 r. zawodnicy sekcji brali udział w trzech turniejach w Sosnowcu i jednym w Katowicach. W zawodach o mistrzostwo Zagłębi w grze pojedynczej mężczyzn zawodnik "Unii" Musset zajął drugie miejsce, a w grze podwójnej, ze swoim partnerem, pierwsze. W latach 1935 - 1936 indywidualne mistrzostwo Zagłębia zdobywał zawodnik "Unii" - Grychowski. Największym osiągnięciem zespołu tenisistów było zdobycie tytułu drużynowego mistrza regionu śląsko-dąbrowskiego w 1936 r. Władze "Unii" starały się upowszechnić tenis wśród szerokich warstw społecznych udostępniając korty osobom spoza klubu.

Sekcja Hokejowa

W końcu 1932 r. powstała sekcja hokeja na lodzie. Początkowo kierował nią Stanisław Iskra, a potem Rembarski. Liczyła 17 zawodników tworzących drużynę. Pierwszy mecz rozegrała już 6 stycznia 1934 r. wygrywając z „Wartą” na wyjeździe w Zawierciu. Sekcja reprezentowała Zagłębie Dąbrowskie w rozgrywkach o mistrzostwo kl. B okręgu śląskiego, odnotowując szereg zwycięstw. W 1937 r. zaliczona została do pierwszej grupy drużyn śląskich. Hokej należał do popularnych w Sosnowcu dyscyplin sportu, o czym świadczyła wysoka frekwencja (2- 3 tys. osób) podczas rozgrywanych meczów.

Sekcja Łyżwiarska

Równocześnie z sekcją hokejową powstała w końcu 1933 r. sekcja łyżwiarska (jedyna na terenie Zagłębia). Liczyła 15 osób, głównie uczniów i uczennic miejscowych szkół. Kierowała nią J. Dąbrowiczowa. Szkolenie prowadził nieodpłatnie trener z Katowic, kapitan Pniok. Ponadto jazdy artystycznej na łyżwach uczyła sosnowiecka aktorka (wicemistrzyni Polski) Śniadecka. Treningi odbywały się na lodowiskach w Sosnowcu i Katowicach. Do najbardziej utalentowanych zawodników i zawodniczek w kategorii juniorów należeli: D. Blochówna, K. Krężlówna, B. Wieczorkówna, J. Dąbrowicz, a w kat. seniorów: S. Słotówna, E. Hesse i H. Gruszka.

Sekcja Bokserska

Jesienią 1933 r. powstała sekcja bokserska, która z przerwami działała do 1939 r. Kierowali nią kolejno: W. Kosmala, znany i ceniony sędzia bokserski, który jednocześnie prowadził szkolenie zawodników, F. Moskwa, Józef Wawrzyn. Sekcja liczyła przeciętnie 15 członków, a jej skład osobowy ulegał częstym zmianom (zawodnicy powoływani byli do służby wojskowej). W lalach 1935 - 1936 pięściarze „Unii” uczestniczyli w rozgrywkach o mistrzostwo Zagłębia Dąbrowskiego, zdobywając tytuł mistrzowski. Ponadto w zawodach indywidualnych tytuły mistrzów podokręgu zagłębiowskiego wywalczyli: E. Brauze (waga lekka) i J. Chudzik (waga średnia). W ostatnich latach przed wybuchem wojny działalność sekcji osłabła ograniczając się do rozgrywek koleżeńskich.

Sekcja Gier Zespołowych

Stosunkowo późno, bo w 1935 r. rozpoczęła działalność sekcja gier sportowych, obejmująca piłkę siatkową i koszykową. Kierowali nią: B. Bitnerowski, Ludwik Mazurek, Adam Jakimow. Skupiała głównie uczniów szkól średnich. Do większych sukcesów sekcji należał o zdobycie w 1936 r. mistrzostwa podokręgu zagłębiowskiego przez siatkarzy, a także wicemistrzostwa Śląska w następnych latach (1937, 1938). Mistrzostwo Zagłębia Dąbrowskiego zdobywali również sosnowieccy koszykarze.

Sekcja Lekkoatletyczna

Najmniejszą aktywność przejawiała sekcja lekkoatletyczna, utworzona w końcu 1933 r. Skupiała ona zaledwie kilka osób. Działała pod kierunkiem S. Dziurowicza i Kulika. Najlepszym zawodnikiem klubu był J. Deżakowski, który w 1936 r. na mistrzostwach lekkoatletycznych Śląska w Chorzowie zajął I miejsce w biegu na 500 metrów.

Powstanie "Unii" ożywiło ruch sportowy w Zagłębiu Dąbrowskim. Zasługą sosnowieckiego klubu było m.in. spopularyzowanie mało znanych dyscyplin sportu. Warto podkreślić, iż organizował on także różne atrakcyjne imprezy kulturalne i turystyczno - krajoznawcze dla swych członków i sympatyków.

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom IV. Muzeum w Sosnowcu, 2005, s. 56-60. ISBN 83-89199-15-7.