Ulica 3 Maja (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Linia 24: Linia 24:


==Okres okupacji hitlerowskiej==
==Okres okupacji hitlerowskiej==
Okupanci przemianowali ulicę 3 Maja na Hauptstrasse (ul. Główna), a w [[1945]] roku nadano jej nazwę Czerwonego Zagłębia. Do tradycyjnej nazwy - 3 Maja powrócono w [[1990]] roku.
Okupanci przemianowali ulicę 3 Maja na '''Hauptstrasse''' (ul. Główna), a w [[1945]] roku nadano jej nazwę '''Czerwonego Zagłębia'''. Do tradycyjnej nazwy - 3 Maja powrócono w [[1990]] roku.


==Przebudowa==
==Przebudowa==

Wersja z 22:46, 28 lut 2022

Pocztowka sosnowiec ulica 3 maja 0002.jpg
Ulica Główna na planie miasta z 1907 roku

Ulica 3 Maja w Sosnowcu (dawniej Główna, Hauptstrasse, Czerwonego Zagłębia) - ta centralnie położona ulica Sosnowca wykształciła się po doprowadzeniu do Sosnowca linii kolejowej - odnogi Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej i wybudowaniu dworca kolejowego (1859).

Historia

Powstała wzdłuż torowiska kolei i obejmowała odcinek od wylotu ul. Starososnowieckiej (obecnie Piłsudskiego) do wylotu ul. Fabrycznej (dziś Małachowskiego). Następny, krótki odcinek drogi, prowadzący do ul. Mostowej (dziś Parkowej), nosił nazwę ulicy Towarzystwa Sosnowieckiego. Dalszy jej ciąg stanowiła część ulicy Dietlowslkiej (do zakrętu na Pogoń).

Ulica Główna pierwotnie zwana była także Kolejową. Nie ustalono jednoznacznie, która z tych nazw jest wcześniejsza i kiedy oficjalnie ulicę biegnącą równolegle do torów kolejowych nazwano Główną. Jako „Główna” figuruje ona w pierwszym skorowidzu sosnowieckich ulic z 1904 roku.

Rozbudowa ulicy

Powstanie gmachu dworca kolejowego stało się impulsem do rozbudowy najbliższej jego okolicy. Przed 1873 rokiem przy ul. Głównej wybudowano dwa hotele: „Poznański” (późniejszy „Victoria”) i „Warszawski”. W końcu XIX w. po obu stronach ulicy, w południowej jej części, zaczęto wznosić murowane domy kolejowe, przeznaczone dla sprowadzanych licznie do Sosnowca kolejarzy. Posiadały one, podobnie jak i zlokalizowane tutaj budynki mieszczańskie, niewielkie, przylegające do jezdni ogródki. Swe siedziby miały tutaj banki, kantory i inne instytucje usługowe. Funkcje handlowe pełnił także dzisiejszy Plac Stulecia (do niedawna popularnie zwany „patelnią”), na którym usytuowane były różnego rodzaju budki i kramy.

Zmiana nazwy ulicy

W 1916 roku, dla upamiętnienia 125. rocznicy [Święto Narodowe Trzeciego Maja uchwalenia Konstytucji 3 Maja], przemianowano ulicę z Głównej na 3 Maja. Pod tę nazwę podciągnięto również dotychczasową ulicę Towarzystwa Sosnowieckiego. Znacznie później przyłączono do niej część ulicy Dietlowskiej (Dytlowskiej), w którą przechodziła w linii prostej ulica 3 Maja w okolicy skrzyżowania z ulicą Parkową.

Okres Międzywojenny

Intensywna rozbudowa ulicy 3 Maja nastąpiła w okresie międzywojennym. W końcu lat 20. przeprowadzono tutaj linię tramwajową. Z krajobrazu znikły malownicze ogródki, bowiem jezdnia i chodniki uległy poszerzeniu. Powstały wówczas nieistniejące dziś zdroje uliczne.

W latach 30. przy ulicy 3 Maja stanęły budynki użyteczności publicznej: gmach Izby Przemysłowo-Handlowej (obecnie siedziba Banku

Przemysłowo-Handlowego), Poczty i Telegrafów oraz Szpital Ubezpieczalni Społecznej

Budowa torowiska w centrum Sosnowca

(Szpital nr 2 im. Karola Zahorskiego). Plac przed dworcem kolejowym, na którym umieszczono płytę Nieznanego Żołnierza (zniszczoną prze Niemców w czasie okupacji), otrzymał nazwę Placu 11 Listopada. W czasie drugiej wojny światowej nazwa ta przestała obowiązywać i nigdy już jej nie przywrócono.

Okres okupacji hitlerowskiej

Okupanci przemianowali ulicę 3 Maja na Hauptstrasse (ul. Główna), a w 1945 roku nadano jej nazwę Czerwonego Zagłębia. Do tradycyjnej nazwy - 3 Maja powrócono w 1990 roku.

Przebudowa

Po wojnie w 1945 ulica przemianowana na Czerwonego Zagłębia. W tym czasie ulica kończyła się za Parkiem Sieleckim sięgając do przejazdu pod torami kolejowymi magistrali Katowice-Warszawa )(dawnej kolei Warszawsko-Wiedeińskiej) przechodząc w ulicę Stolarskiego. Ulicę Czerwonego Zagłębia połączono z ulicą Staszica poprzez wydłużenie ulicy Piekarskiej. W latach 60. i 70. wyburzono część starej zabudowy, m.im. Domy kolejowe, hotel „Victoria” i kompleks budynków z kinem „Zagłębie” i restauracją „Savoy”. Zbudowano nowe obiekty - dom towarowy „Sezam” (1967), Pałac Ślubów (1965) i in. Pomiędzy rokiem 1973 i 1974 przebudowano układ komunikacyjny ulicy powstały dwie odrębne jezdnie dwupasmowe dla ruchu kołowego, dwutorowa linia tramwajowa na wydzielonym torowisku oraz szereg przejść podziemnych dla pieszych". W ścisłym centrum miasta, pod ulicą powstało przejście podziemne, prowadzące do dworca PKP, które w ostatnich latach zostało gruntownie przebudowane. W 1975 r. Kieleckie Przedsiębiorstwo Robót Mostowych rozpoczęło budowę Centralnego Węzła Komunikacyjnego, popularnie zwanego Ślimak, wielopoziomowego skrzyżowania w ciągu ulic 3 Maja i Parkowej, łączącego centrum miasta z Pogonią. Inwestycję oddano do użytku w 1976. Na przełomie lat 70 (1976) i 80 XX wieku, podczas budowy osiedla Środula ulicę przedłużono aż do ówczesnej ulicy Autostrada (Aleja Zagłębia Dąbrowskiego) łącząc Środulę i Zagórze ze Śródmieściem przebiegiem alternatywnym do ulicy Małe Zagórze. Na odcinku od ulicy Staszica i Waryńskiego (Narutowicza) drogę poprowadzono w wykopanym wąwozie a wszystkie skrzyżowania wykonano jako dwupoziomowe. W okolicach dawnej ulicy Piekarskiej wybudowano nowy most na Przemszy. W 1990 roku, po zmianie ustroju, ulica otrzymała nazwę 3 Maja. W 2002 roku do użytku oddano podziemny pasaż handlowy 60-metrowej szerokości. Całkowitej zmianie uległ również wygląd „patelni”, która w roku jubileuszowych obchodów Sosnowca otrzymała nazwę Placu Stulecia. Wznosi się na nim obecnie pomnik Jana Kiepury, odsłonięty w l00. rocznicę urodzin artysty. W 2018 roku na ulicy wytyczono pierwsze w mieście buspasy. W tym samym roku wzdłuż ulicy pojawiły się na większości przebiegu drogi rowerowe.

Galeria

Na dawnej reklamie

Zabytki

Charakterystyczne miejsca

Historyczne miejsca

Bibliografia

  • Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II.  : Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 19-20. ISBN 83-89199-03-3. 
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Ulica_3_Maja_(Sosnowiec)&oldid=105409”