II Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Plater w Sosnowcu
| Zagłębiowskie szkoły | |
| II Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Plater w Sosnowcu | |
| |
| Typ placówki | Liceum |
| Nr placówki | 2 |
| Patron | Emilia Plater |
| Data utworzenia | 1908 |
| Data likwidacji | {{{Data likwidacji}}} |
| Adres | ul.Parkowa 1, Sosnowiec |
| Telefon | 32 266 45 35 |
| {{{E-mail}}} | |
| [{{{www}}} Strona internetowa szkoły] | |
Historia powstania
Początek dzisiejszemu Liceum dała 7 -klasowa prywatna szkoła żeńska W. Mojkowskiej, utworzona w 1908 r. w miejsce rozwiązanej przez władze carskie pensji Olgi Radliczowej. Do jej powstania przyczynił się działacz społeczny ks. Władysław Musielewicz. Mieściła się w budynku przy ul. Modrzejowskiej 22, a kierowała nią, jako przełożona, Józefa Siwikowa. Personel nauczycielski rekrutował się spośród grona dawnej szkoły Radliczowej i męskiej szkoły handlowej (obecnie Liceum im. S. Staszica). W pierwszym roku uczyło się tutaj 90 dziewcząt w czterech klasach i w klasie wstępnej, do której przyjmowano również chłopców.
W 1910 r. J. Siwikowa odkupiła szkołę za kwotę kilku tysięcy rubli i przeniosła ją do wynajętego budynku przy ul. Fabrycznej 7 (obecnie Małachowskiego 5). Jednocześnie przemianowała zakład na 7. klasową szkołę handlową, podległą Ministerstwu Przemysłu i Handlu, które było bardziej liberalne od carskich władz oświatowych i nie czyniło przeszkód w wychowaniu młodzieży w duchu polskim. Wybieg ten nie zmienił zasadniczo ogólnokształcącego charakteru szkoły.
Szkoła żeńska
W pierwszych latach uczyły się tu głównie dziewczęta z zamożnych rodzin, gdyż opłaty (czesne), z których się utrzymywała (nie otrzymywała dotacji) były wysokie. Od 1915 r. działało w Szkole Koło Samopomocy kierowane przez uczennice, udzielające materialnego wsparcia gorzej sytuowanym koleżankom (subsydia na opłaty wpisowego, zakupy podręczników, wydawanie bezpłatnych śniadań itp.).
Na przełomie lat 1917 i 1918 szkoła została uspołeczniona i przekształcona w 8-klasowe Gimnazjum Żeńskie Polskiej Macierzy Szkolnej. Po odzyskaniu niepodległości, w 1919 r. przyjęło ono profil humanistyczny.
Duże znaczenie dla dalszej działalności szkoły miało jej upaństwowienie z dniem 1 sierpnia 1921 r. (od 28 kwietnia 1920 r. placówka posiadała niepełne prawo gimnazjum państwowego). Szkoła przyjęła nazwę Gimnazjum Państwowego im. Emilii Plater, którą w 1934 r. zmieniono na Państwowe Gimnazjum im. E. Plater, a później na Państwowe Gimnazjum i Liceum im. E. Plater.
Uczennice należały do drużyny harcerskiej, której patronką od 1919 r. była Emilia Plater, działały w szkole także inne organizacje społeczne. W 1931 r. powstał pierwszy samorząd uczniowski.
Upaństwowienie szkoły
Szkoła osiągnęła wysoki poziom nauczania i bardzo dobre efekty wychowawcze. Pracowali tu wykształceni, zaangażowani nauczyciele, swoje kwalifikacje zawodowe podnosiła także dyrektorka, J. Siwikowa. Dbała ona o wszechstronny rozwój uczennic i serdeczną, rodzinną atmosferę, Podejmowała starania o wyposażenie szkoły w niezbędne pomoce naukowe i książki, zabiegała o poprawę warunków lokalowych placówki.
Nowy budynek szkoły
Plany wybudowania własnego gmachu podejmowane przed wybuchem I wojny światowej, udało się zrealizować dopiero w latach 30. - 1 października 1934 r. oddano do użytku nowy budynek przy ul. Parkowej 1, który nadal jest siedzibą Liceum. Powstał w dużej mierze ze środków społecznych.
Z dniem 1 sierpnia 1934 r. J. Siwikowa odeszła na emeryturę. Kierownictwo placówki przejęła Janina Strączyńska.
Przed wybuchem II wojny światowej w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym im. E. Plater uczyło się 300 dziewcząt; egzamin dojrzałości zdały w 1939 r. 24 uczennice.
Okres II wojny światowej
Podczas okupacji hitlerowskiej w budynku szkolnym mieściły się m.in. prezydium policji niemieckiej i straż pożarna. Pozbawiona możliwości legalnego kształcenia młodzież uczęszczała na tajne komplety, które organizowani i prowadzili m.in. nauczyciele Plater (Maria Falarzówna, Halina Grodecka, Irena Kruszyńska, Stanisława Krzakowa, Maria Łukowicz, Maria Oborska, Maria Polańska, Zofia Stechmanowa, Janina Strączyńska, Zofia Towłkiewicz, Paulina Wittenberg, Władysława Wyderko, Barbara Zawadzka i in.). Według szacunkowych obliczeń Piotra Żura, uczyło się na nich około 500 Plateranek.
Okres po II wojnie światowej
Wkrótce po wyzwoleniu Sosnowca Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. E. Plater wznowiło działalność dydaktyczną. Dyrektorka J. Strączyńska włożyła wiele energii i pracy w jego ponowne zorganizowanie i uruchomienie. Szkoła była bowiem częściowo zdewastowana (w styczniu 1945 r. stacjonowało tu wojsko) i w dużym stopniu pozbawiona pomocy naukowych. Trudności stwarzało także skompletowanie wykwalifikowanej kadry nauczycielskiej, która podczas okupacji poniosła duże straty (w obozie w Ravensbruck więziona była również J. Strączyńska).
Pierwszy rok nauki w reaktywowanej szkole trwał od lutego do lipca 1945 r. Uczyło się tutaj 651 dziewcząt W 1948 r. stanowisko dyrektora objęła Anna Bagińska, a w latach 1952 - 1973 funkcje te pełniła Irena Ślenzak.
Szkoła Koedukacyjna
Od roku szkolnego 1956/1957 szkoła stała się placówką koedukacyjną.
Rozwój szkoły w latach 60-tych
W latach 60. wyremontowano budynek, oddano do użytku stadion szkolny (V 1960), zmodernizowano i zorganizowano nowe pracownie przedmiotowe oraz laboratorium języków obcych (1968). Od września 1964 r. wprowadzono system zajęć w pracowniach, co stanowiło novum w województwie. Rok później utworzono klasy z poszerzonym programem języka polskiego, rosyjskiego i historii, a w roku szkolnym 1969/1970 - klasy o profilu biologiczno-chemicznym oraz wprowadzono zajęcia fakultatywne z języka polskiego, chemii i biologii.
Współpraca z wyższymi uczelniami
Tradycje szkoły w zakresie poszukiwania nowych metod pracy pedagogiczno-wychowawczej kontynuował kolejny jej dyrektor, Adam Kierkowski (1973 - 1987). Z jego inicjatywy w 1973 r. podjęto próbę nawiązania współpracy z wyższymi uczelniami. Powstała eksperymentalna klasa biologiczno-chemiczna, której uczniowie niektóre zajęcia odbywali w laboratorium Wydziału Farmaceutycznego Śląskiej Akademii Medycznej, pod kierunkiem pracowników naukowych tej uczelni. Po roku nawiązano również współpracę z Wydziałem Biologii i Ochrony Środowiska UŚ. Od 1977 r. eksperyment wszedł do codziennej praktyki szkoły. Z czasem objął on również przedmioty humanistyczne.
Nawiązaną wcześniej współpracę z wyższymi uczelniami szkoła kontynuuje i rozwija (wykłady, laboratoria, zajęcia terenowe prowadzone przez nauczycieli akademickich). Zawarta w kwietniu 2008 r. umowa z Uniwersytetem Śląskim zapewniła jej opiekę naukową ze strony tej uczelni w zakresie przedmiotów humanistycznych, przyrodniczych i ścisłych, ze szczególnym uwzględnieniem klas z angielskim językiem wykładowym Szkoła utrzymuje również kontakty z Uniwersytetem Wrocławskim, Uniwersytetem Jagiellońskim, Wydziałem Farmaceutycznym Śląskiej Akademij Medycznej, Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie.
Rozwojowi zainteresowań i umiejętności uczniów służy również współpraca Liceum ze szkołami europejskimi, m.in. w Holandii, Grecji, Włoszech, Wielkiej Brytanii. Młodzież uczestniczy w realizacji wielu projektów w ramach programu Socrates - Comenius (min. „Wielokulturowa i wielonarodowa Europa, ale różne regiony i narodowości”).
Zadania pracy z młodzieżą uzdolnioną Liceum realizowało poprzez koła i zespoły zainteresowań z różnych dziedzin wiedzy. Należała do nich większość uczącej się młodzieży.
Remont budynku
W 1993 r. wyremontowano szkołę, naprawiono szkody górnicze i zmieniono elewację. Kolejne, większe prace remontowe wykonano w 2005 r. (odnowienie elewacji).
Profile autorskie
Na początku lat 90. powstały pierwsze klasy autorskie o profilach: klasycznym, biologiczno-chemicznym, a następnie matematyczno-informatycznym i biologiczno-chemicznym z ukierunkowaniem ekologicznym. Stworzyły one uzdolnionej młodzieży lepsze warcki rozwoju i umożliwiły jej pogłębianie własnych zainteresowań. Lekcje przedmiotowe zostały wzbogacone o zajęcia dodatkowe m.in. w instytucjach naukowych i placówkach kultury. Wprowadzono również klasy z rozszerzonym programem nauczania języków obcych oraz oddziały dwujęzyczne z angielskim językiem wykładowym.
Konkursu organizowane przez szkołę
Wśród licznych imprez organizowanych w Liceum do najbardziej prestiżowych należą coroczne międzyszkolne konkursy: Turniej Jednego Wiersza "O Laur Plateranki" (od 1992 r.) oraz Turniej Językowy dla Uczniów Szkół Średnich (od 1994 r.). Patronat nad nimi sprawuje Urząd Miasta, a w jury zasiadają m.in. pracownicy naukowi Uniwersytetu Śląskiego.
Turnieje poetyckie, których pomysłodawcą był polonista Michał Waliński, przygotowuje pod jego opieką Samorząd Uczniowski. Wiersze na konkurs przysyłają uczniowie nie tylko sosnowieckich szkół, ale także wielu miast Zagłębia Dąbrowskiego, Górnego Śląska i innych regionów kraju, a nawet ze środowisk polonijnych krajów Wschodu. W 1997 r. impreza uzyskała rangę ogólnopolską. Efektem konkursu są kolejne tomy poetyckie zawierające utwory laureatów i finalistów wydawane przez szkołę pod redakcją Michała Walińskiego. Dużym zainteresowaniem młodzieży szkół średnich cieszą się Turnieje Językowe (do wyboru język angielski, niemiecki, rosyjski, włoski, francuski, a także łacina) organizowane z inicjatywy wicedyrektorki Elżbiety Lizak i Bogusławy Żak (uczy łaciny i przedsiębiorczości). Celem konkursu jest promowanie swobody posługiwania się językiem obcym - uczestnicy muszą wykazać, iż posiadają umiejętność prowadzenia rozmów „na żywo”.
Gazetka szkolna
Od czerwca 1986 r. ukazują się gazetki szkolne Samorządu Uczniowskiego redagowane przez uczniów: „Antidotum” (1986 - 1994), „Mirror” (1994 - 1995), „Sinusoida” (1995), „Gazeta Obiecana” (1996 - 1997), „Wydanie drugie poprawione” (1997 - 2000), „E! milka” (maj 2000 – nadal).
Teatr szkolny
O aktywności młodzieży świadczyła również działalność szkolnego teatru (Teatr Nasz). W 2004 r. zajął on II miejsce w eliminacjach rejonowych XVIII Wojewódzkiego Przeglądu Szkolnych Zespołów Artystycznych „Częstochowa 2004”.
Olimpiady i konkursy w których biorą udział uczniowie
Począwszy od 1953 r. młodzież szkoły bierze udział we wszystkich organizowanych w kraju olimpiadach przedmiotowych. Lista olimpijczyków – laureatów, finalistów i uczestników olimpiad szczebla centralnego jest długa, obejmuje 259 nazwisk (do 2007 r.). Otwiera ją uczestniczka Olimpiady Chemicznej Alicja Ziaja (1953). Pierwszą laureatką została Jadwiga Gębicka w 1956 r. (również z chemii). Najwięcej laureatów wywodzi się spośród uczestników Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (w latach 1972 - 2007 kilkanaście osób). Uczniowie Plater brali również udział w olimpiadach i konkursach międzynarodowych. Pierwszą zwyciężczynią na tym forum była Barbara Gałęziowska, laureatka II m. w II Międzynarodowej Olimpiadzie Chemicznej w 1969 r. Roman Sosnowski został zwycięzcą X Konkursu Cycerońskiego w Arpino (1988), a Ewa Marzec laureatką VII m. V Międzynarodowej Olimpiady Filozoficznej (1997). Wymienione wyżej oraz inne osiągnięcia młodzieży (m.in. liczny udział w eliminacjach okręgowych olimpiad i różnych konkursach – językowych, literackich, filmoznawczych) świadczą o tym, iż szkoła utrzymuje wysoki poziom nauczania i tworzy warunki do wszechstronnego rozwoju uczniów.
Jubileusze
Jubileusz 25-lecia
W 1933 r. uroczyście obchodzono jubileusz 25-lecia szkoły. Dwa lata później ukazała się publikacja poświęcona tej placówce: Nasza szkoła 1908-1933 (Wydawnictwo Komitetu Jubileuszu 25-lecia Gimnazjum im. E. Plater w Sosnowcu).
Jubileusz 60-lecia
W 1968 r. z okazji jubileuszu szkoła otrzymała nowy sztandar ufundowany przez Dyrekcję Okręgową Kolei Państwowych w Katowicach.
Jubileusz 70-lecia
Z okazji jubileuszu 70-lecia szkoły odsłonięto w hallu płaskorzeźbę Emilii Plater, wykonaną przez M. Kicińskiego oraz tablicę pamiątkową.
Jubileusz 80-lecia
W 1988 r. szkoła uroczyście obchodziła swój jubileusz. Powstała Księga pamiątkowa wydana z okazji 80-lecia II Liceum Ogólnokształcącego
im. Emilii Plater w Sosnowcu (w skład zespołu redakcyjnego wchodzili: E. Gorzkowska, A. Kierkowski, J. Kram, E. Morawska, L Ślenzak, M. Waliński).
Jubileusz 85-lecia
Kolejnym jubileuszom - 85-lecia (1993) i 90-lecia (1998) również towarzyszyły wydawnictwa, zatytułowane jak poprzednie (zespół redakcyjny pierwszego z nich: E. Lizak, M. Soczyńska, M. Waliński, Bogusława Żak, druga książka, z okazji 90-lecia ukazała się pod redakcją M. Walińskiego).
Jubileusz 100-lecia
W 2008 r. przypada 100. rocznica utworzenia szkoły. Uroczystości jubileuszowe odbyły się w połowie listopada. Ukazała się kolejna, obszerna publikacja poświęcona szkole Księga pamiątkowa wydana z okazji 100-lecia II Liceum Ogólnokształcącego im. Emilii Plater w Sosnowcu (pod red. Michała Walińskiego i Anny Szczepanek).
Odznaczenia dla szkoły
W 1979 r. Liceum zostało odznaczone Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Dyrektorzy szkoły
Józefa Siwikowa
1908-1934
Janina Strączyńska
1934-1948
Anna Bagińska
1948-1952
Irena Ślęzak
1952-1973
Adam Kierkowski
1973-1987
Maria Bomska
1987-1992
Mirosława Soczyńska
1992-2012- Dorota Leszczyńska
Dorota Leszczyńska
od 2012
Galeria
Gimnazjum Żeńskie im. E.Plater
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek, Zbigniew Studencki: Sosnowieckie ABC, tom VII. Muzeum w Sosnowcu, 2008, s. 35-40. ISBN 978-83-89199-37-9.
