Sielec (Sosnowiec)

Sielec dzielnica Sosnowca
Status	dzielnica
W granicach Sosnowca	od 1902
Kod pocztowy	41-

Sielec - od 1902 roku dzielnica miasta Sosnowiec. Graniczy od północy ze Środulą i Zagórzem, od wschodu z Klimontowem, od południa z Dańdówką i Dębową Górą, od zachodu z Pogonią i Śródmieściem, a także z Ostrą Górką. Charakterystycznymi miejscem Sielca jest Zamek Sielecki wraz z przylegającym do niego Parkiem Sieleckim oraz pozostały po byłej kopalni "Sosnowiec" - szyb "Anna".

Historia

Zamek Sielecki

Blokowiska na osiedlu

Blokowiska na osiedlu

Sedlecz, Siedlce, Sielce - to prastare nazwy osady rycerskiej, położonej przy szlaku z Będzina do Mysłowic.

Sielec jest bardzo starą osadą. O jego istnieniu dowiadujemy się z "Liber Beneficiorum" Jana Długosza, w którym napisane jest, że w 1361 roku Abraham z Goszyc zamienia z Ottonem z Pilicy herbu Topór osadę Siedlecz na Witanowice. Długosz napisał również: "item ibi est praedium militare" (tłum.: jest tu także majętność rycerska).

Na przestrzeni długich dziejów wieś należała do wielu możnych rodów. Właścicielami Sielca byli m.in. podczaszy królewski Piotr Szafraniec, Wisław i Piotr z Mysłowic, Jaroccy, Minorowie, a w XVIII wieku Modrzewscy, Tęgoborscy, Zulińscy i Stojowscy.

W 1620 roku Sebastian Minor z Przybysławic buduje zamek. W 1824 roku Sielec wraz budynkiem zamku strawił pożar. 8 lat później - w 1832 roku został odbudowany według projektu Józefa Heintzla w kształcie jaki możemy podziwiać do dnia dzisiejszego.

"Pamiętnik Nauk i Umiejętności" z 1835 roku opisuje tą budowlę tak: "Jest on w kształcie kwadratu na bagnach i niedostępnych topielach zbudowany". Dzikie zarośla, a szczególnie drzewa wiązowe nadzwyczajnej wielkości otaczają go w koło. Musiał być niegdyś warowny, bo głębokie fossy wodą napełnione i most łyżwowy nie w innym celu mogły być stawione. Po wszystkich rogach zamku i w środku od południa są baszty ; w północnej zaś stronie kaplica z wieżą dosyć wyniosła, w której jeszcze dzwonek wisi. Mury dookoła opatrzone są strzelnicami, a pod całym zamkiem istnieją dotąd wyborne i suche piwnice, z mnóstwem różnych kryjówek i lochów do tajemnych wycieczek z warowni. Wpływ czasu, nieprzyjaciół najazdy, a najbardziej pożary, mocno zniszczyły ten zamek.Ogólna ozdoba starożytnej budowy, piękność rzeźby i innych wyrobów sztuki, zwiedzającego te zwaliska podziwem przejmuje. Starzy ludzi mówią, że zamek sielecki przez Templariuszów był zbudowany, którzy tu swe siedliska założywszy od najazdów obronę mieli, a w kaplicy nabożeństwa swe odprawiali. Mówią też niektórzy, że za ich pamięci było przy bramie więzienie w ziemii."

Z początkiem XIX wieku Sielec przeszedł w ręce niemieckie. Należał do pruskiego generała Schimmelpfeniga von der Oye (1802-1814), księcia Ludwika zu Anhalt-Coethen (do 1836 roku), Szarloty von Stolberg-Wernigerode, a od 1856 roku do hrabiego Jana Renard.

Już w 1806 roku uruchomiono w Sielcu kopalnię węgla kamiennego pod nazwą "Nadzieja Ludwika", która zapoczątkowała na tym terenie rozwój przemysłu górniczego. Czynna do 1864 roku należała do dziedziców majątku Sielce-Modrzejów. Ponownie uruchomiona przez spadkobierców hrabiego Renarda pod nazwą "Ludwik" eksploatowana była z przerwami do 1906 roku.

W latach 70. XIX wieku powstała kopalnia "Fanny". Właściwy jej rozwój przypada na lata 80. (wybudowanie szybów wydobywczych "Eulenburg" i "Renard"). Kopalnia była własnością spadkobierców hrabiego Renarda, a następnie utworzonego przez nich Gwarectwa, w którym większość udziałów posiadał kapitał francuski. W 1883 roku kopalnię przemianowano na "Renard", od 1946 roku nosiła nazwę Kopalnia "Sosnowiec" i była wiodącym zakładem wydobywczym w okolicy. Obecnie nie istnieje. W 1881 roku pojawił się tu również przemysł hutniczy za sprawą budowy na granicy z Konstantynowem huty "Katarzyna". Ostatnim sołtysem Sielca był Antoni Dziedzic.

Galeria

• 

  Opis

• 

  Sosnowiec-Sielec. Szyby główne: Eugeniusz, Sosnowiec i Szczepan Kopalni "Sosnowiec" przed przebudową (1969).

• 
• 
• 
• 

  Opis

• 

  Opis

• 

  Opis

Zabytki

• Kompleks zamkowy
  • Zamek Sielecki - Sosnowieckie Centrum Sztuki
  • Park Sielecki
  • Baszta, pozostałość murów otaczających zamek sielecki
• Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
• Kościół św. Barbary

Miejsca historyczne

• Browar Sielecki - pozostałość: budynek karczmy
• KWK Sosnowiec / Kopalnia Fanny / Kopalnia Hrabia Renard
• Szkoła fabryczna przy hucie Katarzyna

Linki zewnętrzne

• Relacja z wystawy poświęconej dzielnicy Sielec w Muzeum w Sosnowcu

Bibliografia

• [[Sosnowiec znany i ... nieznany|"Sosnowiec znany i nieznany" - Jan "Przemsza" Zieliński 1997 r.]]
• [[Sosnowiec (Marian Kantor-Mirski)|"Sosnowiec" - Marian Kantor Mirski - reedycja 1991 r.]]
• Małgorzata Śmiałek, Dzielnice Sosnowca - Zarys dziejów