Będzin: Różnice pomiędzy wersjami
(→Nazwa) |
|||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
==Nazwa== | ==Nazwa== | ||
W XIV. wieku zwało się Bandyen — w XV. wieku Bandyn, Bandin, Bandzen, Bandzyn — w XVI. i XVII. wieku Bendin, Bendzim, Bendzyn — wreszcie w XVIII. wieku Bendzin, Będzyń, Będzyń. | |||
===Będzin pośród miast Zagłębia Dąbrowskiego=== | ===Będzin pośród miast Zagłębia Dąbrowskiego=== | ||
[...] | [...] | ||
Wersja z 12:42, 26 sie 2015
| Będzin | |||
| |||
| Województwo | śląskie | ||
| Powiat | będziński | ||
| Prawa miejskie | 1358 | ||
| Ludność • liczba |
58604 | ||
| Tablice rejestracyjne | SBE | ||
| Strona internetowa miasta | |||
Będzin – miasto powiatowe położone w południowej Polsce, nad rzeką Czarną Przemszą. Historyczna stolica Zagłębia Dąbrowskiego.
Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.
Historia
W Będzinie, jako w punkcie strategicznym na pograniczu Śląska, od dawna, bo już za czasów Bolesława Wstydliwego (w. XIII) stał zamek na skalistej górze. Ale pewne dzieje i zamku i miasta rozpoczynają się za Kazimierza Wielkiego, który zamek na nowo w gotyckim stylu z kamienia, z basztą, murami i fosą i opasał w roku 1358. Razem z zamkiem powstaje i miasto na prawie magdeburskim. Miastu temu królowie polscy nadawali różnymi czasy przywileje, które stały się podwaliną rozwoju Będzina, mającego ponadto szczęśliwe położenie geograficzne, tu bowiem nad granicą przechodził szlak handlowy z Krakowa do Wielkopolski, tędy też szła droga wodna od źródeł Warty Czarną Przemszą ku Wiśle. Rozwój miasta przyciągną tu społeczności żydowskie. W roku 1616 pożar strawił miasto i zamek, a zniszczeń dokonały wojska szwedzkie.
Dzielnice i osiedla
Nazwa
W XIV. wieku zwało się Bandyen — w XV. wieku Bandyn, Bandin, Bandzen, Bandzyn — w XVI. i XVII. wieku Bendin, Bendzim, Bendzyn — wreszcie w XVIII. wieku Bendzin, Będzyń, Będzyń.
Będzin pośród miast Zagłębia Dąbrowskiego
[...]
Przemysł
Elektrociepłownia w Będzinie Łagiszy
Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne
Zabytki
- Zamek królewski z XIV wieku
- Pałac Mieroszewskich
- Pozostałości średniowiecznych miejskich murów obronnych
- Kościół parafialny p.w. Świętej Trójcy
- Kościół cmentarny p.w. św. Tomasza z Canterbury
- Grodzisko na Górze Zamkowej
W dzielnicy Grodziec:
- Kościół filialny p.w. św. Doroty
- Kościół parafialny p.w. św. Katarzyny
- Grodzisko na Górze św. Doroty
- Cementownia "Grodziec"
Pomniki
Do grudnia 1939 r. na placu 3 Maja stał pomnik ku czci poległych w wojnie z bolszewikami żołnierzy 11 pułku piechoty. Pułk ten powstał w pierwszych dniach listopada 1918 r. Początek swój wywodził od zawiązków ochotniczych, zorganizowanych wśród ludności Zagłębia.
Miejsca Pamięci
Będzińskie biogramy
- Urodzeni w Będzinie:
- Związani z Będzinem:
Kultura
Muzea i galerie
Teatr i kino
Biblioteki
Podania i legendy z Będzina
Wybrane publikacje zawierające podania i legendy związane z miastem i powiatem będzińskim:
- Historie i Legendy Ziemi Będzińskiej (dostępna wersja cyfrowa)
- Nad Brynicą i dwiema Przemszami
- Sosnowiec. Opowiadania i legendy z Sosnowcem związane
- Zagłębiowskie bajanie - Opowiadania i legendy z historii Zagłębia Dąbrowskiego
- Podania i opowieści z Zagłębia Dąbrowskiego
Edukacja
[...]
Religia
Kościół rzymsko-katolicki
Dekanat będziński wchodzi w skład diecezji sosnowieckiej w metropolii częstochowskiej.
Kościoły protestanckie
[...]
Judaizm
[...]
Inne gminy wyznaniowe
[...]
Cmentarze
- Cmentarz parafialny św. Trójcy pomiędzy Górą Zamkową, Podzamczem, a ulicą Teatralną
- Cmentarz żydowski w Będzinie na Górze Zamkowej
- Cmentarz komunalny w Będzine-Małobądzu przy ul. Małobądzkiej cmentarz komunalny założony w 1960 r
- Cmentarz katolicki w Będzine-Małobądzu przy ul. Małobądzkiej administrowany przez parafię św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu
- Cmentarz katolicki w Będzinie-Warpie przy ulicy Krakowskiej
- Cmentarz katolicki w Będzinie-Grodźcu
- Cmentarz katolicki w Będzinie-Łagiszy
Sport
Kluby sportowe
- Sarmacja Będzin - klub piłki nożnej
- RKS Grodziec - klub piłki nożnej
- Zagłębie Steelers - klub futbolu amerykańskiego
Obiekty sportowe
[...]
Imprezy sportowe
[...]
Rekreacja
[...]
Prasa, portale społecznościowe i telewizja
Prasa
Portale społecznościowe
Telewizja
- Kanał 99
Prezydenci Będzina
[...]
Miasta partnerskie
- Tatabánya, (Węgry)
- Iżewsk, (Republika Udmurcka, Rosja)
- Koszedary, (Litwa)
Ciekawostki
[...]
Bibliografia
- Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec : Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 82.
Będzin przez wieki (1982) Włodzimierz Błaszczyk
Będzin 1358 - 2008 (tom 1) (2008) Pod redakcją Marii Z. Pulinowej, Jerzego Sperki i Anny Glimos-Nadgórskiej
Będzin 1358 - 2008 (tom 2) (2008) Pod redakcją Marii Z. Pulinowej, Jerzego Sperki i Anny Glimos-Nadgórskiej
Będzin 1358 - 2008 (tom 3) (2008) Pod redakcją Marii Z. Pulinowej, Jerzego Sperki i Anny Glimos-Nadgórskiej
