Korzeniec: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Linia 131: Linia 131:


==Spektakl telewizyjny==
==Spektakl telewizyjny==
<videoflash>22ZvM_GXRG8</videoflash>
<videoflash>22ZvM_GXRG8</videoflash><br>
 
Wersję telewizyjną na potrzeby Teatru Telewizji zrealizował Remigiusz Brzyk oraz Marcin Koszałka. Premiera telewizyjna odbył się 1 kwietnia 2014 na TVP Kultura<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.twojezaglebie.pl/sosnowcze-kocham-cie-wielka-premiera-teatru-telewizji-korzeniec-w-tvp-kultura-wideozdjecia/|tytuł=Sosnowcze, kocham cię. Wielka premiera Teatru Telewizji - Korzeniec w TVP Kultura|opublikowany=http://www.twojezaglebie.pl|data dostępu=2014-03-31}}</ref>.
Wersję telewizyjną na potrzeby Teatru Telewizji zrealizował Remigiusz Brzyk oraz Marcin Koszałka. Premiera telewizyjna odbył się 1 kwietnia 2014 na TVP Kultura<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.twojezaglebie.pl/sosnowcze-kocham-cie-wielka-premiera-teatru-telewizji-korzeniec-w-tvp-kultura-wideozdjecia/|tytuł=Sosnowcze, kocham cię. Wielka premiera Teatru Telewizji - Korzeniec w TVP Kultura|opublikowany=http://www.twojezaglebie.pl|data dostępu=2014-03-31}}</ref>.


Wersja z 08:54, 17 sie 2015

Biblioteka Zagłębiaka
Korzeniec.JPG
Tytuł Korzeniec
Rok wydania 2011
Miejsce wydania Warszawa
Wydawca MG
Liczba stron 384
Autor
Autor Zbigniew Białas

Korzeniec – powieść historyczno-obyczajowa Zbigniewa Białasa, wydana w 2011 roku przez warszawskie Wydawnictwo MG[1]. Kontynuacją Korzeńca jest Puder i pył.

Informacje

Autor: Zbigniew Białas

Wydawca: MG

ISBN 978-83-7779-006-9

Miejsce i rok wydania: Warszawa, 2011

Ilość stron: 384

Czas i miejsce akcji

Czas akcji: 28 czerwca 1913 – 28 czerwca 1914
Miejsce akcji: Sosnowiec (w: Powiat będziński, Gubernia piotrkowska, Królestwo Polskie pod zaborem rosyjskim).

Główni bohaterowie

  • Walerian Monsiorski – redaktor naczelny gazety: Iskra

Zobacz biogram: Wiktor Monsiniorski

  • Alojzy Korzeniec – przedsiębiorca, właściciel firmy kafelkarskiej w Sosnowcu (wówczas Sosnowicach)
  • Jadwiga Korzeniec (de domo Zimorodzic) – żona Alojzego Korzeńca
  • Tadeusz Meyerhold
  • Andrzej Neumann
  • Emanuel Appel
  • Antonina Zimorodzic - matka Jadwigi Korzeniec
  • Panna Izabela
  • mieszkańcy Sosnowca i okolic, wśród nich młodziutki Jan Kiepura

Spis treści

Część pierwsza: 28-30 czerwca 1913

strona 05 • A

strona 31 • "Iskra"

strona 48 • Klandestyn

strona 63 • Świniogród

strona 89 • Trójkąt Trzech Cesarzy

strona 109 • Abisynia

Część druga: 20-30 września 1913

strona 119 • Detektyw Monsiniorski

strona 157 • Fińska bona

strona 174 • Zęby pana Emanuela

strona 202 • Voco vivos, plango sepultos

strona 222 • B

strona 240 • Krzyk pawia

Część trzecia: 29 grudnia 1913

strona 247 • Druga śmierć świń

Część czwarta: 26-28 czerwca 1914

strona 301 • Karteczki

strona 325 • Co to za zabawa?

strona 362 • C

Opis

Główny wątek powieści stanowi dochodzenie w sprawie tajemniczego morderstwa jednego z mieszkańców Sosnowca. Prowadzi je redaktor sosnowieckiej Iskry Walerian Monsiniorski. Wraz z nim czytelnik poznaje zakątki i historię młodego, przemysłowego miasta i jego, tworzących wielokulturową mieszankę, mieszkańców.

Recepcja

Całość jest lekko i przystępnie napisana, co stanowi miłą odmianę w dobie awangardowych, nie zawsze udanych eksperymentów [...]. Dodatkowym smaczkiem są rozrzucone w tekście aluzje popkulturowe [...], jak również celne i ironiczne poczucie humoru autora.[2]
Michał Pawełczyk, Miasto Słów

Nagrody i wyróżnienia

Powieść została nagrodzona m.in. Nagroda Artystyczną Miasta Sosnowiec[3] i Zagłębiowską Nagrodą "Humanitas"[4], a w plebiscytach portalu internetowego granice.pl został wybrana "Najlepszą książką na jesień" i "Najlepszą Książką Roku 2011"[5].

Tło historyczne powieści

Widokówka z pozdrowieniami z Sosnowca

Najludniejsze miasto Zagłębia: Sosnowiec prawa miejskie uzyskał zaledwie 11 lat przed wydarzeniami opisanymi w książce. Niemniej stanowił wówczas już kilkudziesięciotysięczną wieś z wieloma fabrykami i kopalniami, a brak praw miejskich był związanymi z opieszałością władz carskich.

Rozwój Sosnowca oraz pozostałych miast Zagłębia Dąbrowskiego powiązany był z wydobywaniem węgla i przemysłem hutniczym. Do Sosnowca, Dąbrowy, Będzina, Czeladzi i Zawiercia przybywają wówczas niezliczone masy ludzi z całej Kongresówki w poszukiwaniu lepszego bytu.

Widokówka przedstawiająca ulicę Modrzejowską w Sosnowcu

Obszar ten, w przededniu I wojny światowej, już od prawie stu lat znajdował się pod zaborem rosyjskim i od czasu upadku Napoleona w 1815 roku wchodził w skład Królestwa Polskiego (potocznie nazywanego Kongresówką) w województwie krakowskim, później guberni krakowskiej. Gubernia ta podlegała dalszym przekształceniom władz carskich, tak iż z momentem wybuchu powstania styczniowego znajdował się już w guberni radomskiej. Do historii przeszła wówczas bitwa o Sosnowiec, a ściślej o obecny dworzec główny, w pobliżu którego, 50 lat później, ma miejsce jedno z pierwszych kluczowych wydarzeń powieści.

Mapa powiatu będzińskiego w guberni piotrkowskiej z lat 1867-1914

Po upadku powstania miasta Zagłębia, aż do wybuchu I wojny światowej, wchodziły w skład guberni piotrkowskiej, na której terenie dzieje się akcja powieści, nie tylko w Sosnowcu, ale też w Siewierzu. Niektóre epizody mają miejsce w Mysłowicach; bowiem Sosnowiec, jak i inne miasta Zagłębia Dąbrowskiego, od Górnego Śląska, będącego wówczas pod pruskim panowaniem, oddziela tylko rzeka.

Widokówka przedstawiająca Trójkąt Trzech Cesarzy na granicy miast: Sosnowca, Jaworzna i Mysłowic

To właśnie na styku tych dwóch miast oraz Jaworzna, położonego w Galicji pod zaborem austriackim, znajdował się tzw. Trójkąt trzech cesarzy. Wzdłuż rzek, które oddzielają wymienione miasta, biegły bulwary, które były miejscem spacerów i wycieczek okolicznych mieszkańców i niejednokrotnie występują na łamach książki jako sceneria wydarzeń. Bez zezwolenia poruszać się można było tylko po jednej stronie rzeki, bowiem na mostach ustanowione były patrole graniczne i służby celne. Aby w pełni zrozumieć sytuację jaka wówczas panowała w Sosnowcu trzeba pamiętać, iż niespełna 10 lat przed wydarzeniami z książki mają tu miejsce wystąpienia rewolucji 1905 roku. Policja carska inwigiluje wielu tutejszych mieszkańców, a działania rosyjskich "służb bezpieczeństwa" odcisną swe piętno na bohaterach książki. Toczy się również gra pomiędzy służbami wywiadowczymi państw zaborczych. Kwitnie szmuglerstwo, a towary przerzucane są przez granicę we wszystkie trzy kierunki: Zagłębie, Galicję i Górny Śląsk.

Adaptacja teatralna

Ulotka Teatru Zagłębia

Na podstawie powieści została przygotowana adaptacja teatralna przez Teatr Zagłębia. Premiera miała miejsce 26 maja 2012 roku[6].

Reżyseria i scenografia: Remigiusz Brzyk
Adaptacja i dramaturgia: Tomasz Śpiewak
Muzyka: Jacek Grudzień
W premierowej wersji wystąpili:

  • Grzegorz Kwas (Alojzy Korzeniec, Walerian)
  • Maria Bieńkowska (Jadwiga)
  • Agnieszka Okońska (Emma)
  • Edyta Ostojak (Ester)
  • Wojciech Leśniak (Kerszenblat, Ociepa, Rzeźnik)
  • Agnieszka Bieńkowska (Matka)
  • Ewa Kopczyńska (Izabela, Pani Doktor)
  • Michał Bałaga (Andrzej, Celnik Wilhelm)
  • Aleksander Blitek (Sosnowiczanin 1)
  • Tomasz Muszyński (Sosnowiczanin 2, Klaja)
  • Jarosław Tyran (Kiepura, Ojciec, Policjant)
  • Piotr Bułka (Czeladnik Kogut, Lubelski)
  • Przemysław Kania (Meyerhold, Celnik Franz)
  • Krzysztof Korzeniowski (Emanuel, Celnik Mikołaj)

Odbiór spektaklu

[...do rozbudowy]

Spektakl telewizyjny

<videoflash>22ZvM_GXRG8</videoflash>

Wersję telewizyjną na potrzeby Teatru Telewizji zrealizował Remigiusz Brzyk oraz Marcin Koszałka. Premiera telewizyjna odbył się 1 kwietnia 2014 na TVP Kultura[7].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Książka:

Spektakl:

Przypisy

  1. ↑ Korzeniec. http://www.wydawnictwomg.pl/.+[dostęp 2014-03-26].
  2. ↑ Recenzja – "Korzeniec" Zbigniew Białas. http://www.miastoslow.pl/wordpress/.+[dostęp 2014-03-27].
  3. ↑ Nagrody Artystyczne przyznane. http://www.sosnowiec.pl/.+[dostęp 2014-03-26].
  4. ↑ Nagroda Humanitas. http://www.humanitas.edu.pl/Strony/index.aspx.+[dostęp 2014-03-26].
  5. ↑ Najlepsza Książka Roku 2011. [dostęp 2014-03-31].
  6. ↑ Korzeniec. http://www.teatrzaglebia.pl/.+[dostęp 2014-03-26].
  7. ↑ Sosnowcze, kocham cię. Wielka premiera Teatru Telewizji - Korzeniec w TVP Kultura. http://www.twojezaglebie.pl.+[dostęp 2014-03-31].
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Korzeniec&oldid=68198”