Cmentarz katolicki przy ul. Zuzanny w Sosnowcu-Zagórzu
Cmentarz w Zagórzu przy ul. Zuzanny - założony został na początku lat 60. XIX w. Zajmuje powierzchnię 6 ha. Podlega administracji dwóch parafii: św. Joachima w Zagórzu i Podwyższenia Krzyża Świętego na Środuli.
Historia
Neogotycką kaplicę cmentarną wybudowano staraniem ks. Józefa Dotkiewicza, proboszcza parafii Zagórskiej od 1873 r., dzięki któremu cmentarz został również ogrodzony.
Nekropolia ta jest historycznym miejscem, przypominającym o niektórych tragicznych wydarzeniach w dziejach regionu. Tutaj bowiem znajdują się zbiorowe mogiły uczestników walk o niepodległość i robotników pomordowanych podczas rewolucji 1905 r.
Jedna z mogił kryje prochy kilku uczestników powstania styczniowego 7. oddziału Apolinarego Kurowskiego. Na grobie umieszczono tablicę z inskrypcją: „Bóg-honor-ojczyzna / mogiła / powstańców 1863 r. / pamięci bohaterów / w 120 rocznicę powstania / parafianie św. Joachima”. W innej zbiorowej mogile spoczywają szczątki 64 żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zginęli w Zagłębiu, walcząc z okupantem niemieckim.
W masowym grobie pogrzebane wstały także zwłok i 34 robotników poległych w dniu 9 lutego 1905 r. pod hutą „Katarzyna”.
Znane osoby pochowane na tym cmentarzu
Na grobach cmentarza w Zagórzu widnieją nazwiska znanych postaci życia publicznego. Tutaj spoczywają m.in.:
- Edward Gierek (1913 - 2001), działacz komunistyczny, polityk, 1 sekretarz KC PZPR w latach 1970 - 1980;
- Witold Dobrowolski (zm. 14 lipca 1975 r.), dziennikarz, publicysta sportowy Polskiego Radia i Telewizji;
- Aleksander Widera (zm. 29 maja 1901 r.), lekarz zakładowego Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych w Sosnowcu, prawdopodobnie będący pierwowzorem doktora Tomasza Judyma z powieści "Ludzie Bezdomni" Stefana Żeromskiego;
Ciekawe nagrobki
Na cmentarzu zagórskim zachowały się oryginalne, artystycznie wykonane nagrobki z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego. Do ciekawszych obiektów należą:
- płaskorzeźba anioła na grobie rodziny Dobrowolskich,
- częściowy obelisk z płaskorzeźbą Chrystusa modlącego się w Ogrójcu (grób Józefa i Balbiny Skrzypków),
- rzeźba kobiety opierającej się o płytę nagrobkową, z zatartą już inskrypcją.
Galeria
Kaplica cmentarna
Mogiła zbiorowa robotników demonstrujących 9 lutego 1905 roku
Grób Edwarda Gierka
Opis zdjęcia
Opis zdjęcia
Opis zdjęcia
Opis zdjęcia
Opis zdjęcia
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom III. Muzeum w Sosnowcu, 2004, s. 12-13. ISBN 83-89199-11-4.
