Cmentarz katolicki przy ul. Zuzanny w Sosnowcu-Zagórzu
Cmentarz w Zagórzu przy ul. Zuzanny - założony został na początku lat 60. XIX w. Zajmuje powierzchnię 6 ha. Podlega administracji dwóch parafii: św. Joachima w Zagórzu i Podwyższenia Krzyża Świętego na Środuli.
Spis treści |
Historia
Neogotycką kaplicę cmentarną wybudowano staraniem ks. Józefa Dotkiewicza, proboszcza parafii Zagórskiej od 1873 r., dzięki któremu cmentarz został również ogrodzony.
Nekropolia ta jest historycznym miejscem, przypominającym o niektórych tragicznych wydarzeniach w dziejach regionu. Tutaj bowiem znajdują się zbiorowe mogiły uczestników walk o niepodległość i robotników pomordowanych podczas rewolucji 1905 r.
Jedna z mogił kryje prochy kilku uczestników powstania styczniowego 7. oddziału Apolinarego Kurowskiego. Na grobie umieszczono tablicę z inskrypcją: „Bóg-honor-ojczyzna / mogiła / powstańców 1863 r. / pamięci bohaterów / w 120 rocznicę powstania / parafianie św. Joachima”. W innej zbiorowej mogile spoczywają szczątki 64 żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zginęli w Zagłębiu, walcząc z okupantem niemieckim.
W masowym grobie pogrzebane wstały także zwłok i 34 robotników poległych w dniu 9 lutego 1905 r. pod hutą „Katarzyna”.
Znane osoby pochowane na tym cmentarzu
Na grobach cmentarza w Zagórzu widnieją nazwiska znanych postaci życia publicznego. Tutaj spoczywają m.in.:
- Edward Gierek (1913 - 2001), działacz komunistyczny, polityk, 1 sekretarz KC PZPR w latach 1970 - 1980;
- Witold Dobrowolski (zm. 14 lipca 1975 r.), dziennikarz, publicysta sportowy Polskiego Radia i Telewizji;
- Aleksander Widera (zm. 29 maja 1901 r.), lekarz zakładowego Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych w Sosnowcu, prawdopodobnie będący pierwowzorem doktora Tomasza Judyma z powieści "Ludzie Bezdomni" Stefana Żeromskiego;
Ciekawe nagrobki
Na cmentarzu zagórskim zachowały się oryginalne, artystycznie wykonane nagrobki z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego. Do ciekawszych obiektów należą:
- płaskorzeźba anioła na grobie rodziny Dobrowolskich,
- częściowy obelisk z płaskorzeźbą Chrystusa modlącego się w Ogrójcu (grób Józefa i Balbiny Skrzypków),
- rzeźba kobiety opierającej się o płytę nagrobkową, z zatartą już inskrypcją.
Galeria
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom III. Muzeum w Sosnowcu, 2004, s. 12-13. ISBN 83-89199-11-4.