Augustyn Łosiński

Zagłębiowskie Biogramy
Imię i nazwisko	Augustyn Łosiński
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1867 teren Inflant (obecnie Łotwa)
Data śmierci	30 kwietnia 1937
Miejsce spoczynku	podziemia katedry w Kielcach
Zawód	duchowny

Augustyn Łosiński - (ur. 8 stycznia 1867 r. teren Inflant (obecnie Łotwa), zm. 30 kwietnia 1937 r.) biskup ordynariusz diecezji kieleckiej. Nie pochodził z Sosnowca, lecz często tu przebywał - konsekrował kościoły, erygował nowe parafie itp. Warto więc przypomnieć jego życie i działalność.

Edukacja

Po ukończeniu gimnazjum realnego w Dyneburgu (Dźwińsk, obecnie Daugavpily) wstąpił do Seminarium Duchownego w Petersburgu (1885), skąd po trzech latach skierowano go - jako wyróżniającego się kleryka do petersburskiej Akademii Duchownej. W 1892 r. uzyskał stopień magistra teologii i święcenia kapłańskie.

Od 1893 r. był profesorem Seminarium Duchownego w Mohylewie, a od 1903 r. pełnił funkcje rektora tej uczelni.

Nominacja biskupia

W 1904 r. otrzymał godność kanonika kapituły mohyłeńskiej. Zasadniczy zwrot w jego życiu nastąpił w 1910 r., kiedy papież Pius X powierzył mu biskupstwo kieleckie - 29 czerwca 1910 r. odbył się ingres nowego biskupa. Do diecezji, w której objął władzę duszpasterską, należało wówczas - do końca października 1925 r. - Zagłębie Dąbrowskie z Sosnowcem. Biskup A. Łosiński przywiązywał dużą wagę do bezpośrednich kontaktów z podległymi mu parafiami.

Konsekracja kościołów w Zagłębiu

Zagłębie odwiedził już wkrótce po objęciu diecezji. Jeszcze w 1910 r. konsekrował kościoły: p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – obecną katedrę (8 sierpnia), św. Joachima w Zagórzu (15 sierpnia) i św. Jana Chrzciciela w Niwce. Rok później, 18 lipca 1911 r. erygował parafię p.w. św. Tomasza Apostoła na Pogoni. Uczestniczył w obchodach jubileuszu 50-lecia kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa (1912), podczas których poświęcił figurę Chrystusa wykonaną przez artystę Pruszyńskiego.

W ostatnim roku przed wyłączeniem Zagłębia Dąbrowskiego z diecezji kieleckiej biskup A. Łosiński powołał dwie nowe parafie na terenie obecnego Sosnowca: śś. Apostołów Piotra i Pawła w Maczkach (18 maja 1924 r.) i Matki Boskiej Częstochowskiej w Kazimierzu (19 października 1924 r).

Duże zaufanie

Cieszył się dużym powyważaniem nie tylko miejscowej społeczności katolickiej, ale także członków gminy żydowskiej. Zdecydowanie bowiem przeciwstawiał się antysemityzmowi.

W Sosnowcu służył pomocą i radą Siostrom Karmelitankom Dzieciątka Jezus, które w końcu 1921 r. podjęły tutaj działalność.

Prasa

W końcu 1911 r. wszedł w skład powołanego w Sosnowcu towarzystwa prasowego, które przejęło wydawanie „Kuriera Zagłębia” przekształcając to pismo w organ chrześcijańskiej demokracji. Jednocześnie założył (1911) „Przegląd Diecezjalny” (od 1929 „Kielecki Przegląd Diecezjalny”), informujący o najważniejszych wydarzeniach w diecezji.

Patriota

Był szczerym patriotą wierzącym w odrodzenie się niepodległego państwa polskiego. Nie popierał jednak ruchu legionowego Józefa Piłsudskiego. Z jego inicjatywy ufundowano w Kielcach pamiątkową tablicę z płaskorzeźbą Tadeusza Kościuszki, odsłoniętą w październiku 1917 r., w stulecie śmierci Naczelnika.

Różnego rodzaje działalności

Działalności charytatywna
Na uwagę zasługuje działalność charytatywna i społeczna biskupa. Kierował Towarzystwem Dobroczynności, zorganizował ochronkę dla sierot wojennych (1917), założył Związek Towarzystw Dobroczynnych „Caritas”. Z jego inicjatywy powstał (1918) Związek Księży „Praca”. W 1920 r. utworzył Sekretariat Pracy Katolickiej (Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Żeńskiej) przekształcony w 1931 r. na Instytut Akcji Katolickiej.

Działalności oświatowa
Żywo interesował się problemami oświaty. W 1915 r. nakazał duchowieństwu diecezji zakładanie szkół ludowych. Z jego inicjatywy powstała Biskupia Szkoła Muzyczna, a także gimnazjum katolickie i seminarium nauczycielskie w Kielcach.

Działalność artystyczna
Wykazywał stałą troskę o stan sztuki sakralnej. W 1917 r. powołał Diecezjalną Komisję Budowlaną (od 1927 r. Komisja Artystyczno-Architektoniczną i Ochrony Zabytków), a w 1921 r. Muzeum Diecezjalne. W okresie jego działalności zreformowano Seminarium Duchowne w Kielcach – wprowadzono m.in. wykłady z historii sztuki.

Zwołanie I Synodu Diecezjalnego
Do największych osiągnięć biskupa A. Łosińskiego w zakresie działalności duszpasterskiej należało zwołanie I Synodu Diecezjalnego w Kielcach (5-7 lipca 1927 r.).

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom V. Muzeum w Sosnowcu, 2006, s. 34-35. ISBN 978-83-89199-37-9.