Unia Sosnowiec
| Unia Sosnowiec | |
| Data powstania | 1931 |
| Poprzednie nazwy | |
| Barwy | czerwono-zielono-białe |
| Adres | |
| Stadion | |
| Hala sportowa | |
| Sekcje sportowe | piłka nożna, hokej na lodzie, koszykówka, boks, kolarstwo, łyżwiarstwo, motocyklowa, tenis, lekkoatletyka |
| [ Strona internetowa] | |
Unia Sosnowiec – klub sportowy powstały w Sosnowcu. Klub powstał w 1931 r., z połączenia dwóch czołowych organizacji sportowych działających na terenie miasta rywalizujące ze sobą - Towarzystwo Sportowe „Victoria” i Klub Sportowy „Sosnowiec”.
Historia
Zarówno TS „Victoria” (powstaje w sierpniu 1918) jak i KS Sosnowiec” (utworzony w 1919) prowadziły sekcje piłki nożnej, upowszechniając tę dyscyplinę sportu w Zagłębiu. Za połączeniem obu instytucji przemawiały względy natury finansowej i organizacyjnej. Spodziewano się, iż doprowadzi ono do powstania w Zagłębiu prężnego ośrodka sportowego o wielu kierunkach działania. Przygotowaną przez zarządy klubów akcję popierały władze miasta z prezydentem komisarycznym Wincentym Kuźniakiem.
Pierwsze władze klubu
Uchwały o połączeniu obu instytucji i utworzeniu STS „Unia” podjęły KS „Sosnowiec” i TS „Victoria” w dniu 1 marca 1931 r. w skład zarządu wybranego na okres 3 lat weszli przedstawiciele obu klubów. Funkcję prezesa obijał związany jednak z żadnym z nich, inż. Jerzy Bijasiewicz, który pełnił ją również w następnych latach. Do 1939 r. stanowisko prezesa piastowali także: inż. Władysław Pitowiecki i wiceprezydent Sosnowca Hugon Almstaedt (od 1938) .
W ciągu kolejnych lat skład zarządu ulegał zmianom i rozszerzał się. W związku z rozwojem klubu zwiększała się również liczba jego członków. W 1931 r. wynosiła ona 170, a w 1939 r.- ok. 400.
Finanse
Środki finansowe na utrzymanie Towarzystwa pochodziły ze składek członkowskich, dochodów z imprez i zawodów sportowych, dotacji zamożniejszych członków, a także z odpłatnego udostępniania obiektów sportowych (lodowiska, kortów tenisowych). Z reguły dochody nie były wystarczające na zaspokojenie wszystkich potrzeb - zawodnicy niektórych sekcji np. sami zaopatrywali się w potrzebny im sprzęt.
Stadion
„Unia” korzystała ze stadionu położonego przy Alei Mireckiego, należącego wcześniej do KS „Sosnowiec”. Na początku lat 30. rozpoczęto jego rozbudowę. Powstała bieżnia będąca zarazem torem kolarskim i motoryzacyjnym. urządzono 3 korty do tenisa ziemnego oraz boisko do siatkówki i koszykówki. Warto dodać, iż zarząd „Unii” w maju 1935 r. podjął uchwałę o nadaniu temu obiektowi im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Barwy klubu
Barwy „Unii”: czerwono – biało - zielone nawiązywały do kolorów używanych przez KS „Sosnowiec” i TS „Victoria”.
Sekcje sportowe
Od początku działały 2 sekcje - piłkarska i kolarska. Wkrótce powstały kolejne: motocyklowa, hokeja na lodzie, łyżwiarska, gier sportowych, bokserka, lekkoatletyczna.
Sekcja piłki nożnej
Najważniejszą i najpopularniejszą była sekcja piłki nożnej. Liczba jej członków wahała się od 160 - 200 osób. Kierowali nią kolejno: Zygmunt Śliwoń, Stanisław Iskra, Bronisław Bitnerowski, Jerzy Wipszycki i Teofil Kubiczek. Dysponowała czterema drużynami oraz zespołem juniorów. Przez kilka lat piłkarzy trenował Stanisław Ptak z Krakowa. Sekcja wykazywała ożywioną działalność i osiągała sukcesy. W latach 1931 – 1939 I drużyna kilkakrotnie zdobywała tytuł mistrza podokręgu zagłębiowskiego, a także była mistrzem i wicemistrzem kl. „A” okręgu kieleckiego. Piłkarze „Unii” rozgrywali również mecze towarzyskie przeważnie z drużynami klubów z województwa kieleckiego, krakowskiego i śląskiego. Były wśród nich renomowane kluby grające w Lidze Państwowej, jak: TS „Wisła” Kraków, KS „Cracovia” Kraków, KS „Ruch” Wielkie Hajduki. Zawodnicy „Unii” występowali ponadto w reprezentacji Zagłębia w rozgrywkach Pucharu Polski. Do najlepszych piłkarzy „Unii” należeli W. Słota, W. Dudek, J. Gwóźdź, M. Suwała, A. Widawski.
SEZONY PIŁKARSKIE
Lata 1926 - 1937
| SEZON | POZIOM ROZGRYWKOWY | MIEJSCE | UWAGI |
|---|---|---|---|
| 1931 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | |
| 1932 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | - |
| 1933 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | - |
| 1934 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | |
| 1934/1935 | Klasa A (Sosnowiec) | 2 | |
| 1935/1936 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | - |
| 1936/1937 | Klasa A (Sosnowiec) | ? | - |
Lata 1937 - 1939
| SEZON | POZIOM ROZGRYWKOWY | MIEJSCE | UWAGI |
|---|---|---|---|
| 1937/1938 | Liga Okręgowa (Zagłębie) | 4 | |
| 1938/1939 | Liga Okręgowa (Zagłębie) | ? | - |
| 1939/1940 | Liga Okręgowa (Zagłębie) | ? | - |
Sekcja kolarska
Sekcja kolarska skupiała początkowo 14 zawodników, a z czasem ich liczba zwiększyła się do 30. W pierwszych latach działania kierował nią Grzegorz Pitowiecki, a później wiceprezes „Unii” Władysław Kosmala i inni członkowie zarządu. Zawodnicy sekcji uczestniczyli w licznych wyścigach torowych i szosowych na terenie Zagłębia oraz w imprezach zamiejscowych, m.in. wyścigu „Dookoła Śląska”, o mistrzostwo województwa kieleckiego, ogólnopolskich na trasie Katowice – Kraków - Katowice i in. W w/w wyścigach największe sukcesy spośród kolarzy „Unii” odnosili: F. Sielańczyk, M. Pochwalski, J. Pawłowski.
Sekcja motocyklowa
Sekcja motocyklowa powstała w 1931 r.- pierwszym jej kierownikiem był K. Kosmala, a kolejnym komendant straży pożarnej w Sosnowcu Stanisław Iskra. Skupiała ok. 30 członków. Zawodników miała niewielu, w 1933 r. np. z tego powodu nie można było przeprowadzić zawodów o tytuł mistrza klubu. Od 1932 r. sekcja dysponowała torem żużlowym na którym organizowała Ogólnopolskie Wyścigi Motocyklowe (w 1932 dwukrotnie) i inne imprezy gromadzące wielotysięczne rzesze kibiców. Najlepszym zawodnikiem „Unii” był Franciszek Kępka, który zdobył tytuł wicemistrza Polski w kat. 500 ccm (1933 - Mysłowice). W 1935 r. reprezentanci sekcji odnieśli sukces zdobywając jedną z nagród w konkurencji sztafet motocyklowych na ogólnopolskich zawodach w Wilnie.
Sekcja Tenisowa
W 1932 r. zarząd Towarzystwa zadecydował o budowie kortów na stadionie i powołaniu sekcji tenisowej. Kierowali nią J. Dąbrawiczowa i S. Mikołajewski . Treningi prowadził mgr Walicki, będący zarazem kapitanem drużyny. Sekcja skupiała średnio 30 do 40 osób. Już w 1933 r. zawodnicy sekcji brali udział w trzech turniejach w Sosnowcu i jednym w Katowicach. W zawodach o mistrzostwo Zagłębia w grze pojedynczej mężczyzn zawodnik „Unii” Musset zajął drugie miejsce, a w grze podwójnej, ze swoim partnerem, pierwsze. W latach 1935 - 1936 indywidualne mistrzostwo Zagłębia zdobywał zawodnik „Unii” - Grychowski. Największym osiągnięciem zespołu tenisistów było zdobycie tytułu drużynowego mistrza regionu śląsko-dąbrowskiego w 1936 r. Władze „Unii” starały się upowszechnić tenis wśród szerokich warstw społecznych udostępniając korty osobom spoza klubu.
Sekcja hokejowa
W końcu 1932 r. powstała sekcja hokeja na lodzie. Początkowo kierował nią Stanisław Iskra, a potem Rembarski. Liczyła 17 zawodników tworzących drużynę. Pierwszy mecz rozegrała już 6 stycznia 1934 r. wygrywając z „Wartą” na wyjeździe w Zawierciu. Sekcja reprezentowała Zagłębie Dąbrowskie w rozgrywkach o mistrzostwo kl. B okręgu śląskiego, odnotowując szereg zwycięstw. W 1937 r. zaliczona została do pierwszej grupy drużyn śląskich. Hokej należał do popularnych w Sosnowcu dyscyplin sportu, o czym świadczyła wysoka frekwencja (2- 3 tys. osób) podczas rozgrywanych meczów.
Sekcja łyżwiarska
Równocześnie z sekcją hokejową powstała w końcu 1933 r. sekcja łyżwiarska (jedyna na terenie Zagłębia). Liczyła 15 osób, głównie uczniów i uczennic miejscowych szkół. Kierowała nią J. Dąbrowiczowa. Szkolenie prowadził nieodpłatnie trener z Katowic, kapitan Pniok. Ponadto jazdy artystycznej na łyżwach uczyła sosnowiecka aktorka (wicemistrzyni Polski) Śniadecka. Treningi odbywały się na lodowiskach w Sosnowcu i Katowicach. Do najbardziej utalentowanych zawodników i zawodniczek w kategorii juniorów należeli: D. Blochówna, K. Krężlówna, B. Wieczorkówna, J. Dąbrowicz, a w kat. seniorów: S. Słotówna, E. Hesse i H. Gruszka.
Sekcja bokserska
Jesienią 1933 r. powstała sekcja bokserska, która z przerwami działała do 1939 r. Kierowali nią kolejno: W. Kosmala, znany i ceniony sędzia bokserski, który jednocześnie prowadził szkolenie zawodników, F. Moskwa, Józef Wawrzyn. Sekcja liczyła przeciętnie 15 członków, a jej skład osobowy ulegał częstym zmianom (zawodnicy powoływani byli do służby wojskowej). W lalach 1935 - 1936 pięściarze „Unii” uczestniczyli w rozgrywkach o mistrzostwo Zagłębia Dąbrowskiego, zdobywając tytuł mistrzowski. Ponadto w zawodach indywidualnych tytuły mistrzów podokręgu zagłębiowskiego wywalczyli: E. Brauze (waga lekka) i J. Chudzik (waga średnia). W ostatnich latach przed wybuchem wojny działalność sekcji osłabła ograniczając się do rozgrywek koleżeńskich.
Sekcje siatkówki i koszykówki
Stosunkowo późno, bo w 1935 r. rozpoczęła działalność sekcja gier sportowych, obejmująca piłkę siatkową i koszykową. Kierowali nią: B. Bitnerowski, Ludwik Mazurek, Adam Jakimow. Skupiała głównie uczniów szkól średnich. Do większych sukcesów sekcji należał o zdobycie w 1936 r. mistrzostwa podokręgu zagłębiowskiego przez siatkarzy, a także wicemistrzostwa Śląska w następnych latach (1937, 1938). Mistrzostwo Zagłębia Dąbrowskiego zdobywali również sosnowieccy koszykarze.
Sekcja lekkoatletyczna
Najmniejszą aktywność przejawiała sekcja lekkoatletyczna, utworzona w końcu 1933 r. Skupiała ona zaledwie kilka osób. Działała pod kierunkiem S. Dziurowicza i Kulika. Najlepszym zawodnikiem klubu był J. Deżakowski, który w 1936 r. na mistrzostwach lekkoatletycznych Śląska w Chorzowie zajął I miejsce w biegu na 500 metrów.
Powstanie "Unii" ożywiło ruch sportowy w Zagłębiu Dąbrowskim. Zasługą sosnowieckiego klubu było m.in. spopularyzowanie mało znanych dyscyplin sportu. Warto podkreślić, iż organizował on także różne atrakcyjne imprezy kulturalne i turystyczno - krajoznawcze dla swych członków i sympatyków.
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom IV. Muzeum w Sosnowcu, 2005, s. 56-60. ISBN 83-89199-15-7.
