Trójkąt Trzech Cesarzy: Różnice pomiędzy wersjami
mNie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Trójkąt Trzech Cesarzy''' - miejsce styku trzech państw zaborczych w latach [[1846]]-[[1914]]. Wcześniej w latach 1815-1846 był to styk Prus, Rosji i Rzeczpospolity Krakowskiej. | '''Trójkąt Trzech Cesarzy''' - miejsce styku trzech państw zaborczych w latach [[1846]]-[[1914]]. Wcześniej w latach [[1815]]-[[1846]] był to styk Prus, Rosji i Rzeczpospolity Krakowskiej. Współcześnie znajduje się na granicy [[Sosnowiec|Sosnowca]] i Mysłowic. | ||
==Historia== | |||
Geneza Trójkąta Trzech Cesarzy wiąże się z klęska Napoleona i załamaniem koncepcji odbudowy państwa polskiego z pomocą Francji. Nowy ład w Europie zaprowadził w [[1815]] roku Kongres Wiedeński. Zadecydowano na nim o utworzeniu Królestwa Polskiego pod panowaniem rosyjskiego cara i podziale ziem polskich między państwa zaborcze. Wytyczono nowe granice. U zbiegu [[Biała Przemsza|Białej]] i [[Czarna Przemsza|Czarnej Przemszy]] spotkały się Austria, Rosja i Prusy. To graniczne miejsce nazwano Trójkątem | |||
Trzech Cesarzy. Granica ta tylko formalnie dotyczyła trzech państw - | |||
w istocie rozdzielała polskie ziemie między zaborców. Trójkąt stał się | |||
symbolem rozbiorów. | |||
Tereny przyszłego miasta [[Sosnowiec|Sosnowca]] znalazły się w Królestwie Polskim. Za kordonem granicznym pozostała m.in. parafia w Mysłowicach do | |||
której należało [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]], [[Sielec (Sosnowiec)|Sielec]], [[Niwka (Sosnowiec)|Niwka]], [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejów]], [[Stary Sosnowiec (Sosnowiec)|Stary Sosnowiec]]. | |||
==Handel== | |||
Sztuczne bariery ludność przełamywała na co dzień Granice przekraczały | |||
liczne rzesze przemytników, tzw. "szwarcowników", które nielegalnie | |||
sprowadzały różne towary z Prus do Kongresówki i odwrotnie. | |||
Z tego procederu utrzymywały się wsie pograniczne jak [[Dębowa Góra (Sosnowiec)|Dębowa Góra]], [[Ostra Górka (Sosnowiec)|Ostra Górka]] i in. Przez granice "przemycano" także nielegalną bibułę. | |||
==Rozwój== | |||
Nadgraniczne położenie wsi i osad Królestwa Polskiego stało się ważnym czynnikiem ich rozwoju. Powstała tutaj [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim|kolej żelazna]], wybudowano dworce kolejowe, składy i komory celne, tutaj przez granice dotarł obcy kapitał. Królestwo Polskie i Rosja stanowiły ogromny rynek zbytu. Aby go opanować, a zarazem ominąć bariery celne, niemieccy przedsiębiorcy zakładali przy granicy rosyjskiej, kopalnie, huty, fabryki, bądź inwestowali w już istniejące zakłady. W ten sposób rozwijał się [[Sosnowiec]]. | |||
==Pocztówki== | |||
Trójkąt Trzech Cesarzy ma bogatą dokumentację pocztówkową, co świadczy o dużym zainteresowaniu, wręcz fascynacji tym terenem przede wszystkim przez Niemców. W niemieckich drukarniach powstały setki kart pocztowych z widokiem Trójkąta. Ukazywały one nie tylko Trójkąt a także portrety trzech monarchów, herby panujących dynastii, urzędów celnych, różne sceny rodzajowe itd. Na wielu kartach z napisem „Dreikaiserecke” widoczna jest panorama Niwki, przystań galarów w porcie niweckim, komora celna w Modrzejowie i Granicy. | |||
<gallery> | |||
Plik:Trójkąt Trzech Cesarzy most i kładka.JPG|Trójkąt Trzech Cesarzy most i kładka | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca | |||
</gallery> | |||
==Herb Sosnowca== | |||
Trójkąt uwieczniony został w [[Herb Sosnowca|herbie Sosnowca]] ustanowionym w [[1904]] roku, choć ten punkt geograficzny znajdował się wówczas w odległości kilku kilometrów od miasta (obecnie znajduje się w jego granicach). Z powodu trójkąta - symbolu rozbiorów, próbowano zmienić herb sosnowiecki (bez powodzenia) w Polsce międzywojennej. | |||
==Upadek Trójkąta== | |||
Trójkąt upadł w [[1914]] roku, po wkroczeniu Niemców na ziemie Królestwa Polskiego. Faktyczna jego likwidacja nastąpiła po roku [[1918]], gdy ustalone zostały granice II Rzeczpospolitej. | |||
== Bibliografia == | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 45-46}} | |||
==Linki== | ==Linki== | ||
Wersja z 11:03, 1 mar 2012
Trójkąt Trzech Cesarzy - miejsce styku trzech państw zaborczych w latach 1846-1914. Wcześniej w latach 1815-1846 był to styk Prus, Rosji i Rzeczpospolity Krakowskiej. Współcześnie znajduje się na granicy Sosnowca i Mysłowic.
Historia
Geneza Trójkąta Trzech Cesarzy wiąże się z klęska Napoleona i załamaniem koncepcji odbudowy państwa polskiego z pomocą Francji. Nowy ład w Europie zaprowadził w 1815 roku Kongres Wiedeński. Zadecydowano na nim o utworzeniu Królestwa Polskiego pod panowaniem rosyjskiego cara i podziale ziem polskich między państwa zaborcze. Wytyczono nowe granice. U zbiegu Białej i Czarnej Przemszy spotkały się Austria, Rosja i Prusy. To graniczne miejsce nazwano Trójkątem Trzech Cesarzy. Granica ta tylko formalnie dotyczyła trzech państw - w istocie rozdzielała polskie ziemie między zaborców. Trójkąt stał się symbolem rozbiorów.
Tereny przyszłego miasta Sosnowca znalazły się w Królestwie Polskim. Za kordonem granicznym pozostała m.in. parafia w Mysłowicach do której należało Zagórze, Sielec, Niwka, Modrzejów, Stary Sosnowiec.
Handel
Sztuczne bariery ludność przełamywała na co dzień Granice przekraczały liczne rzesze przemytników, tzw. "szwarcowników", które nielegalnie sprowadzały różne towary z Prus do Kongresówki i odwrotnie.
Z tego procederu utrzymywały się wsie pograniczne jak Dębowa Góra, Ostra Górka i in. Przez granice "przemycano" także nielegalną bibułę.
Rozwój
Nadgraniczne położenie wsi i osad Królestwa Polskiego stało się ważnym czynnikiem ich rozwoju. Powstała tutaj kolej żelazna, wybudowano dworce kolejowe, składy i komory celne, tutaj przez granice dotarł obcy kapitał. Królestwo Polskie i Rosja stanowiły ogromny rynek zbytu. Aby go opanować, a zarazem ominąć bariery celne, niemieccy przedsiębiorcy zakładali przy granicy rosyjskiej, kopalnie, huty, fabryki, bądź inwestowali w już istniejące zakłady. W ten sposób rozwijał się Sosnowiec.
Pocztówki
Trójkąt Trzech Cesarzy ma bogatą dokumentację pocztówkową, co świadczy o dużym zainteresowaniu, wręcz fascynacji tym terenem przede wszystkim przez Niemców. W niemieckich drukarniach powstały setki kart pocztowych z widokiem Trójkąta. Ukazywały one nie tylko Trójkąt a także portrety trzech monarchów, herby panujących dynastii, urzędów celnych, różne sceny rodzajowe itd. Na wielu kartach z napisem „Dreikaiserecke” widoczna jest panorama Niwki, przystań galarów w porcie niweckim, komora celna w Modrzejowie i Granicy.
Trójkąt Trzech Cesarzy most i kładka
Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca
Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca
Opis pocztówki: tytuł, szacunkowa data wydania, wydawca
Herb Sosnowca
Trójkąt uwieczniony został w herbie Sosnowca ustanowionym w 1904 roku, choć ten punkt geograficzny znajdował się wówczas w odległości kilku kilometrów od miasta (obecnie znajduje się w jego granicach). Z powodu trójkąta - symbolu rozbiorów, próbowano zmienić herb sosnowiecki (bez powodzenia) w Polsce międzywojennej.
Upadek Trójkąta
Trójkąt upadł w 1914 roku, po wkroczeniu Niemców na ziemie Królestwa Polskiego. Faktyczna jego likwidacja nastąpiła po roku 1918, gdy ustalone zostały granice II Rzeczpospolitej.
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 45-46. ISBN 83-915173-5-7.
