Konrad Gamper

Zagłębiowskie Biogramy
Imię i nazwisko	Konrad Gamper
Data i miejsce urodzenia	30 kwietnia 1846 Neuhaus (kanton Turgale, Szwajcaria)
Data i miejsce śmierci	29 września 1899 Kramatorsk (Rosja carska)
Miejsce spoczynku	Cmentarz ewangelicki w Sosnowcu
Zawód	przemysłowiec

Konrad Gamper - (ur. 30 kwietnia 1846 r. w Neuhaus (kanton Turgale, Szwajcaria), zm. 29 września 1899 r. w Kramatorsku (Rosja carska)) konstruktor, menadżer, przemysłowiec, współzałożyciel fabryki kotłów w sosnowieckim Konstantynowie.

Edukacja

W wieku 17 lat terminował u ślusarza, a następnie uprawiał ten zawód. Nieprzeciętnie zdolny, systematycznie pogłębiał wiedzę drogą samokształcenia; później ukończył studia politechniczne.

Praca

Praca za granicą i Wrocławiu
W latach 1867 - 1873 pracował w montażowniach różnych zakładów we Francji, Niemczech, Czechach i na Węgrzech. Przełomowym w jego działalności zawodowej był rok 1874, kiedy powierzono mu stanowisko konstruktora w fabryce von Ruffera we Wrocławiu. Okazał się uzdolnionym projektantem i budowniczym mostów żelaznych przez rzekę Odrę; wybudował również wiadukt kolejowy pod Koźlem (Kętrzynem).

Przyjazd do Sosnowca
W 1876 r. objął funkcje dyrektora fabryki kotłów parowych i mostów żelaznych w Pielahutte na Górnym Śląsku. Wtedy to zwrócił uwagę na Zagłębie Dąbrowskie jako miejsce sprzyjające inwestycjom i zaproponował von Rufferowi założenie na tym terenie filii zakładów. Ponieważ do tego nie doszło, przyjął propozycję W. Fitznera, właściciela kotłami w Siemianowicach, aby wspólnie wybudować fabrykę w Zagłębiu.

Fabryka kotłów
Projekt ten zrealizowano w 1880 r. w sosnowieckim Konstantynowie powstała wytwórnia kotłów parowych. K. Gamper zarządzał nią, pełnił również funkcje dyrektora technicznego. Pod jego kierownictwem niewielki zakład szybko się rozwijał. W 1893 r. przyłączył do niego odlewnię i fabrykę maszyn w Dąbrowie. W dwa Jata później Gamper spłacił wspólnika, a w 1897 r. przekształcił fabrykę w przedsiębiorstwo pn. Towarzystwo Akcyjne Zakładów Kotlarskich i Mechanicznych „W. Fitzner i K. Gamper”; był jego głównym udziałowcem, prezesem i dyrektorem zarządu. Firma ta, posiadająca wiele filii i przedstawicielstw, stała się jednym z najpoważniejszych przedsiębiorstw w całym imperium carskim. Oprócz różnego typu kotłów produkowała konstrukcje stalowe, aparaturę dla cukrowni, gorzelni, browarów, fabryk chemicznych, żurawie, krany i in.

Fabryka na Ukrainie
K. Gamper wybudował również fabrykę maszyn w Kramatorsku w guberni charkowskiej na Ukrainie (1896); w 1899 r. utworzył z niej odrębne towarzystwo akcyjne.

Inne posady w Polsce
Przez długi okres zarządzał majątkami i kopalniami księcia Hohenlohe, był prezesem rady nadzorczej walcowni „Milowice”, a także dyrektorem zarządu towarzystwa akcyjnego Augusta Repphana w Warszawie.

Ciekawostki

110. rocznicę założenia Fabryki kotłów
W 1990 r., w 110. rocznicę założenia fabryki kotłów w Sosnowcu, jej załoga (FAKOP-u) ufundowała mu grobowiec.

Nazwa ulicy
W Sosnowcu na Konstantynowie jedną z ulic nazwano jego imieniem. Po 1945 zmieniono ją na Przodowników Pracy, a później na Fabryczną.

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom V. Muzeum w Sosnowcu, 2006, s. 22-23. ISBN 978-83-89199-37-9.