Ulica Warszawska (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami
m (Ulica Warszawska w Sosnowcu przeniesiono do Ulica Warszawska (Sosnowiec)) |
|||
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Ulica Warszawska w Sosnowcu''' - jedna z najstarszych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]], położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu [[Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny|dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]]. | '''Ulica Warszawska w Sosnowcu''' - jedna z najstarszych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]], położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu [[Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny|dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]]. | ||
[[Plik:Sosnowiec ulica Warszawska.jpg|thumb|550px|Ulica Warszawska]] | |||
[[Plik:Sosnwiec 1907 ulica Główna.jpg|thumb|550px|Ulica Warszawska na planie miasta z [[1907]] roku]] | |||
==Historia początków ulicy== | ==Historia początków ulicy== | ||
Jak pisał znany regionalista, [[Marian Kantor-Mirski]], „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska. | Jak pisał znany regionalista, [[Marian Kantor-Mirski]], „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska. | ||
Środkiem ulicy biegły tory kolejowe tzw. linii niweckiej, stała także budka dróżnika i szlaban. W końcu 20. XX w. torowisko zlikwidowano i charakterystyczne dla ulicy | Środkiem ulicy biegły tory kolejowe tzw. linii niweckiej, stała także budka dróżnika i szlaban. W końcu 20. XX w. torowisko zlikwidowano i charakterystyczne dla ulicy obiekty znikły z jej krajobrazu. | ||
==Właściciele kamienic== | ==Właściciele kamienic== | ||
Linia 19: | Linia 21: | ||
==Ulica dziś== | ==Ulica dziś== | ||
Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków | Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków | ||
Obcych EMPiK, restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne. | Obcych (EMPiK, później Orange), restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne. | ||
Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało [[kino „Muza”]] | Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało [[kino „Muza”]] (od [[2015]] [[Sala widowiskowo-koncertowa MUZA w Sosnowcu|Sala widowiskowo-koncertowa MUZA]]). | ||
==Galeria== | ==Galeria== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Pocztowka sosnowiec ulica warszawska 0001.jpg | Plik:Obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja w Sosnowcu 1916 - szkoły średnie żeńskie.jpg | ||
Plik: | Plik:Pocztowka sosnowiec ulica warszawska 0001.jpg | ||
Plik: | Plik:Obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja w Sosnowcu 1916 - Rada miejscowa Opiekuńcza.jpg | ||
Plik:XIV Zagłębiowska Masa Krytyczna na starcie - ulica Warszawska - Sosnowiec.jpg | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | ||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
==Na dawnej reklamie== | |||
<gallery> | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Fabryka rowerów Pladek.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Stefan Mrokowski reklama 1903.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Warsztat stolarski Mrokowski.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Magazyn galanteryjny Kucharski.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Sklep Żyrardów.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Zakład Rymarsko Galanteryjny Jansona.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Fryzjer Franiciszek-Ludwik.jpg | |||
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Warsztaty Ślusarko-Tokarskie i Mechaniczne Manometr 01.jpg | |||
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Fabryka Pończoch Stara Sosnowiczanka Jan Gaik 01.jpg | |||
Plik:Reklama Stara Sosnowiczanka.jpg | |||
Plik:Reklama 1922 Sosnowiec Unia Spółka Handlowa.jpg | |||
Plik:Reklama-1922-Sosnowiec-Meteor-Gumy-do-rowerów.jpg | |||
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Magazyn Wytwornego Obuwia I. Łuczyński 01.jpg | |||
Plik:Reklama 1938 Sosnowiec Warszawski Magazyn Obuwia I. Łuszczyński 01.jpg | |||
Plik:Reklama 1938 Sosnowiec Maciejewski Makowski Cemus Maszyny Górnicze.jpg | |||
Plik:Reklama 1930 Sosnowiec AEG Powszechne Towarzystwo Elektryczne.jpg | |||
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Lekarz Dentysta A. Ingster 01.jpg | |||
</gallery> | |||
==Zabytki== | |||
* Kamienica, Warszawska 1 | |||
* Kamienica, Warszawska 6 | |||
* Kamienica, Warszawska 8 | |||
* Kamienica, Warszawska 10 | |||
* Kamienica, Warszawska 12 | |||
* Kamienica, Warszawska 16 | |||
* Kamienica, Warszawska 18 | |||
* Kamienica, Warszawska 20 | |||
==Istotne budynki i miejsca== | |||
* [[Budynek Warszawska 2 w Sosnowcu|Budynek kina, Warszawska 2]], od [[2015]] [[Sala widowiskowo-koncertowa MUZA w Sosnowcu|Sala widowiskowo-koncertowa MUZA]] | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (3)|Sosnowieckie ABC, tom III]] | data =[[2004]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-89199-11-4 | strony = 58-59}} | *{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (3)|Sosnowieckie ABC, tom III]] | data =[[2004]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-89199-11-4 | strony = 58-59}} | ||
* Ewidencja zabytków nieruchomych z terenu Gminy Sosnowiec (WKS) | |||
[[Kategoria: Ulice|Warszawska, Sosnowiec]] | [[Kategoria: Ulice|Warszawska, Sosnowiec]] | ||
[[Kategoria: Ulice Sosnowca|Warszawska, Sosnowiec]] | [[Kategoria: Ulice Sosnowca|Warszawska, Sosnowiec]] |
Aktualna wersja na dzień 21:25, 12 cze 2022
Ulica Warszawska w Sosnowcu - jedna z najstarszych ulic Sosnowca, położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
Historia początków ulicy
Jak pisał znany regionalista, Marian Kantor-Mirski, „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska.
Środkiem ulicy biegły tory kolejowe tzw. linii niweckiej, stała także budka dróżnika i szlaban. W końcu 20. XX w. torowisko zlikwidowano i charakterystyczne dla ulicy obiekty znikły z jej krajobrazu.
Właściciele kamienic
Ulicę Warszawską objęła wielkomiejska zabudowa. Powstawały tu piętrowe kamienice czynszowe z dekoracyjnymi elewacjami i oficynami. Właścicielami najstarszych domów byli: Mrokowscy, Jermułowiczowie, Bergmanowie, Zającowie, Stareccy, Pemplowie, Rotszyldowie.
Instytucje publiczne
Ulica na należała do reprezentacyjnej czyści miasta, dlatego lokowano przy niej urzędy. Od 1915 r. do czasu wybudowania ratusza (1934) mieścił się przy Warszawskiej magistrat (przeniesiony z ul. Nikołajewskiej, obecnie Kołłątaja). Siedzibę miał tu także Sąd Okręgowy, który w 1923 r. znalazł nową siedzibę w wydzierżawionym przez władze miejskie pałacu Schöna.
Handel
Przy Przejazdowej-Warszawskiej lokowały się różne firmy wytwórcze, hurtownie, biura i sklepy. Od końca XIX w. w budynku pod numerem 8 mieściła się księgarnia i Zakłady Drukarsko-Litograficzne Stanisława Jarmułowicza. Firma przetrwała w tym miejscu ponad 100 lat, ostatnio jako Przedsiębiorstwo Papiemiczo-Poligraliczne „Prodryn”.
Pomieszczenia przy ul. Warszawskiej 6 przeznaczył Jan Gaik na siedzibę Fabryki Pończoch „Stara Sosnowiczanka” założonej w 1924 r. Działała ona do wybuchu wojny i podczas okupacji hitlerowskiej (pod zarządem niemieckim).
Ulica dziś
Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Sosnowca. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków Obcych (EMPiK, później Orange), restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne. Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało kino „Muza” (od 2015 Sala widowiskowo-koncertowa MUZA).
Galeria
- Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
Na dawnej reklamie
Zabytki
- Kamienica, Warszawska 1
- Kamienica, Warszawska 6
- Kamienica, Warszawska 8
- Kamienica, Warszawska 10
- Kamienica, Warszawska 12
- Kamienica, Warszawska 16
- Kamienica, Warszawska 18
- Kamienica, Warszawska 20
Istotne budynki i miejsca
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom III. Muzeum w Sosnowcu, 2004, s. 58-59. ISBN 83-89199-11-4.
- Ewidencja zabytków nieruchomych z terenu Gminy Sosnowiec (WKS)