Ulica Warszawska (Sosnowiec)

Ulica Warszawska w Sosnowcu - jedna z najstarszych ulic Sosnowca, położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

Ulica Warszawska

Ulica Warszawska na planie miasta z 1907 roku

Historia początków ulicy

Jak pisał znany regionalista, Marian Kantor-Mirski, „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska.

Środkiem ulicy biegły tory kolejowe tzw. linii niweckiej, stała także budka dróżnika i szlaban. W końcu 20. XX w. torowisko zlikwidowano i charakterystyczne dla ulicy obiekty znikły z jej krajobrazu.

Właściciele kamienic

Ulicę Warszawską objęła wielkomiejska zabudowa. Powstawały tu piętrowe kamienice czynszowe z dekoracyjnymi elewacjami i oficynami. Właścicielami najstarszych domów byli: Mrokowscy, Jermułowiczowie, Bergmanowie, Zającowie, Stareccy, Pemplowie, Rotszyldowie.

Instytucje publiczne

Ulica na należała do reprezentacyjnej czyści miasta, dlatego lokowano przy niej urzędy. Od 1915 r. do czasu wybudowania ratusza (1934) mieścił się przy Warszawskiej magistrat (przeniesiony z ul. Nikołajewskiej, obecnie Kołłątaja). Siedzibę miał tu także Sąd Okręgowy, który w 1923 r. znalazł nową siedzibę w wydzierżawionym przez władze miejskie pałacu Schöna.

Handel

Przy Przejazdowej-Warszawskiej lokowały się różne firmy wytwórcze, hurtownie, biura i sklepy. Od końca XIX w. w budynku pod numerem 8 mieściła się księgarnia i Zakłady Drukarsko-Litograficzne Stanisława Jarmułowicza. Firma przetrwała w tym miejscu ponad 100 lat, ostatnio jako Przedsiębiorstwo Papiemiczo-Poligraliczne „Prodryn”.

Pomieszczenia przy ul. Warszawskiej 6 przeznaczył Jan Gaik na siedzibę Fabryki Pończoch „Stara Sosnowiczanka” założonej w 1924 r. Działała ona do wybuchu wojny i podczas okupacji hitlerowskiej (pod zarządem niemieckim).

Ulica dziś

Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Sosnowca. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków Obcych (EMPiK, później Orange), restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne. Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało kino „Muza” (od 2015 Sala widowiskowo-koncertowa MUZA).

Galeria

• 
• 
• 
• Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

Na dawnej reklamie

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Zabytki

• Kamienica, Warszawska 1
• Kamienica, Warszawska 6
• Kamienica, Warszawska 8
• Kamienica, Warszawska 10
• Kamienica, Warszawska 12
• Kamienica, Warszawska 16
• Kamienica, Warszawska 18
• Kamienica, Warszawska 20

Istotne budynki i miejsca

• Budynek kina, Warszawska 2, od 2015 Sala widowiskowo-koncertowa MUZA

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom III. Muzeum w Sosnowcu, 2004, s. 58-59. ISBN 83-89199-11-4. 
• Ewidencja zabytków nieruchomych z terenu Gminy Sosnowiec (WKS)