Ulica Warszawska (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
 
(Nie pokazano 25 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Ulica Warszawska w Sosnowcu''' - jedna z najstarszych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]], położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu [[Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny|dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]].  
'''Ulica Warszawska w Sosnowcu''' - jedna z najstarszych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]], położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu [[Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny|dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]].
 
[[Plik:Sosnowiec ulica Warszawska.jpg|thumb|550px|Ulica Warszawska]]
[[Plik:Sosnwiec 1907 ulica Główna.jpg|thumb|550px|Ulica Warszawska na planie miasta z [[1907]] roku]]
==Historia początków ulicy==
==Historia początków ulicy==
Jak pisał znany regionalista, [[Marian Kantor-Mirski]], „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska.
Jak pisał znany regionalista, [[Marian Kantor-Mirski]], „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska.
Linia 19: Linia 21:
==Ulica dziś==
==Ulica dziś==
Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków
Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków
Obcych EMPiK, restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne.
Obcych (EMPiK, później Orange), restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne.
Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało [[kino „Muza”]], dziś już nie istnieje.
Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało [[kino „Muza”]] (od [[2015]] [[Sala widowiskowo-koncertowa MUZA w Sosnowcu|Sala widowiskowo-koncertowa MUZA]]).


==Galeria==
==Galeria==
<gallery>
<gallery>
Plik:Pocztowka sosnowiec ulica warszawska 0001.jpg|Ulica Warszawska
Plik:Obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja w Sosnowcu 1916 - szkoły średnie żeńskie.jpg
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Pocztowka sosnowiec ulica warszawska 0001.jpg
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja w Sosnowcu 1916 - Rada miejscowa Opiekuńcza.jpg
Plik:XIV Zagłębiowska Masa Krytyczna na starcie - ulica Warszawska - Sosnowiec.jpg
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
</gallery>
</gallery>
==Na dawnej reklamie==
<gallery>
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Fabryka rowerów Pladek.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Stefan Mrokowski reklama 1903.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Warsztat stolarski Mrokowski.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Magazyn galanteryjny Kucharski.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Sklep Żyrardów.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Zakład Rymarsko Galanteryjny Jansona.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Reklama 1913 Sosnowiec Fryzjer Franiciszek-Ludwik.jpg
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Warsztaty Ślusarko-Tokarskie i Mechaniczne Manometr 01.jpg
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Fabryka Pończoch Stara Sosnowiczanka Jan Gaik 01.jpg
Plik:Reklama Stara Sosnowiczanka.jpg
Plik:Reklama 1922 Sosnowiec Unia Spółka Handlowa.jpg
Plik:Reklama-1922-Sosnowiec-Meteor-Gumy-do-rowerów.jpg
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Magazyn Wytwornego Obuwia I. Łuczyński 01.jpg
Plik:Reklama 1938 Sosnowiec Warszawski Magazyn Obuwia I. Łuszczyński 01.jpg
Plik:Reklama 1938 Sosnowiec Maciejewski Makowski Cemus Maszyny Górnicze.jpg
Plik:Reklama 1930 Sosnowiec AEG Powszechne Towarzystwo Elektryczne.jpg
Plik:Reklama 1931 Sosnowiec Lekarz Dentysta A. Ingster 01.jpg
</gallery>
==Zabytki==
* Kamienica, Warszawska 1
* Kamienica, Warszawska 6
* Kamienica, Warszawska 8
* Kamienica, Warszawska 10
* Kamienica, Warszawska 12
* Kamienica, Warszawska 16
* Kamienica, Warszawska 18
* Kamienica, Warszawska 20
==Istotne budynki i miejsca==
* [[Budynek Warszawska 2 w Sosnowcu|Budynek kina, Warszawska 2]], od [[2015]] [[Sala widowiskowo-koncertowa MUZA w Sosnowcu|Sala widowiskowo-koncertowa MUZA]]


==Bibliografia==
==Bibliografia==
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (3)|Sosnowieckie ABC, tom III]] | data =[[2004]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-89199-11-4 | strony = 58-59}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (3)|Sosnowieckie ABC, tom III]] | data =[[2004]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-89199-11-4 | strony = 58-59}}
 
* Ewidencja zabytków nieruchomych z terenu Gminy Sosnowiec (WKS)


[[Kategoria: Ulice|Warszawska, Sosnowiec]]
[[Kategoria: Ulice|Warszawska, Sosnowiec]]
[[Kategoria: Ulice Sosnowca|Warszawska, Sosnowiec]]
[[Kategoria: Ulice Sosnowca|Warszawska, Sosnowiec]]

Aktualna wersja na dzień 21:25, 12 cze 2022

Ulica Warszawska w Sosnowcu - jedna z najstarszych ulic Sosnowca, położona w jego centrum, ukształtowana została po wybudowaniu dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

Ulica Warszawska
Ulica Warszawska na planie miasta z 1907 roku

Historia początków ulicy

Jak pisał znany regionalista, Marian Kantor-Mirski, „wyłoniła się z przepasanych bajor” równocześnie z ulicą Iwangrodzką (obecnie Dęblińską). Początkowo nosiła nazwę Przejazdowej. Nie wiadomo kiedy dokładnie kiedy ją przemianowano, ale już w pierwszym spisie ulic wydanym po utworzeniu figuruje jako Warszawska.

Środkiem ulicy biegły tory kolejowe tzw. linii niweckiej, stała także budka dróżnika i szlaban. W końcu 20. XX w. torowisko zlikwidowano i charakterystyczne dla ulicy obiekty znikły z jej krajobrazu.

Właściciele kamienic

Ulicę Warszawską objęła wielkomiejska zabudowa. Powstawały tu piętrowe kamienice czynszowe z dekoracyjnymi elewacjami i oficynami. Właścicielami najstarszych domów byli: Mrokowscy, Jermułowiczowie, Bergmanowie, Zającowie, Stareccy, Pemplowie, Rotszyldowie.

Instytucje publiczne

Ulica na należała do reprezentacyjnej czyści miasta, dlatego lokowano przy niej urzędy. Od 1915 r. do czasu wybudowania ratusza (1934) mieścił się przy Warszawskiej magistrat (przeniesiony z ul. Nikołajewskiej, obecnie Kołłątaja). Siedzibę miał tu także Sąd Okręgowy, który w 1923 r. znalazł nową siedzibę w wydzierżawionym przez władze miejskie pałacu Schöna.

Handel

Przy Przejazdowej-Warszawskiej lokowały się różne firmy wytwórcze, hurtownie, biura i sklepy. Od końca XIX w. w budynku pod numerem 8 mieściła się księgarnia i Zakłady Drukarsko-Litograficzne Stanisława Jarmułowicza. Firma przetrwała w tym miejscu ponad 100 lat, ostatnio jako Przedsiębiorstwo Papiemiczo-Poligraliczne „Prodryn”.

Pomieszczenia przy ul. Warszawskiej 6 przeznaczył Jan Gaik na siedzibę Fabryki Pończoch „Stara Sosnowiczanka” założonej w 1924 r. Działała ona do wybuchu wojny i podczas okupacji hitlerowskiej (pod zarządem niemieckim).

Ulica dziś

Warszawska pozostała nadal jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Sosnowca. W kamienicach o odnowionych różnokolorowych elewacjach znajdują się m.in. Szkoła Języków Obcych (EMPiK, później Orange), restauracje i luksusowe sklepy. Część zabudowy ulicy stanowią bloki mieszkalne. Wiele lat na tej ulicy funkcjonowało kino „Muza” (od 2015 Sala widowiskowo-koncertowa MUZA).

Galeria

Na dawnej reklamie

Zabytki

  • Kamienica, Warszawska 1
  • Kamienica, Warszawska 6
  • Kamienica, Warszawska 8
  • Kamienica, Warszawska 10
  • Kamienica, Warszawska 12
  • Kamienica, Warszawska 16
  • Kamienica, Warszawska 18
  • Kamienica, Warszawska 20

Istotne budynki i miejsca

Bibliografia