Park Sielecki (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 38 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Park Sielecki''' postał wokół [[Zamek Sielecki w Sosnowcu|zamku]] rycerskiego w [[Sielec (Sosnowiec)|Sielcu]], wybudowanego w [[1612]] r. Pierwsze  informacje o parku pochodzą z [[1835]] r. Zapewne został on przebudowany po przejęciu majątku sieleckiego przez hrabiego [[Andrzej Renard|Andrzeja Renarda]] ([[1856]]).
'''Park Sielecki''' / ''' Park Zamkowy''' / '''Park Mauvego''' / '''Park Renardowski''' - postał wokół [[Zamek Sielecki w Sosnowcu|zamku rycerskiego]] w [[Sielec (Sosnowiec)|Sielcu]], wybudowanego w [[1612]] r. Pierwsze  informacje o parku pochodzą z [[1835]] r. Zapewne został on przebudowany po przejęciu majątku sieleckiego przez hrabiego [[Andrzej Renard|Andrzeja Renarda]] ([[1856]]).


W końcu XIX i pierwszych latach XX w. park odrestaurował i zmodernizował [[Ludwik Mauve]], generalny dyrektor [[Gwarectwo „Hrabia Renard”|Gwarectwa "Hrabia Renard"]]. Przez krótki czas park nazywano nawet jego imieniem. W [[1902]] r. poszerzone zostały jego granice w kierunku południowo-wschodnim, a od strony północnej założono staw.
W końcu XIX i pierwszych latach XX w. park odrestaurował i zmodernizował [[Ludwik Mauve]], generalny dyrektor [[Gwarectwo „Hrabia Renard”|Gwarectwa "Hrabia Renard"]]. Przez krótki czas park nazywano nawet jego imieniem. W [[1902]] r. poszerzone zostały jego granice w kierunku południowo-wschodnim, a od strony północnej założono staw.


==Park dla wszystkich==
==Park dla wszystkich==
W odróżnieniu od parków wokół rezydencji [[Park Dietlowski w Sosnowcu|Dietla]] i Schonów ([[Park Schönowski na Środuli w Sosnowcu|Park Schönowski na Środuli]] i [[Park Schonöwski nad Czarną Przemszą w Sosnowcu|Park Schonöwski nad Czarną Przemszą]]) teren ten udostępnia ny był publiczności. Sytuacja zmieniła się w okresie międzywojennym, kiedy liczbę zwiedzających poważnie ograniczono. Wprowadzono przepustki, które wydawała administracja kopalni [[„Hrabia Renard”]].
W odróżnieniu od parków wokół rezydencji [[Park Dietlowski w Sosnowcu|Dietla]] i Schonów ([[Park Schönowski na Środuli w Sosnowcu|Park Schönowski na Środuli]] i [[Park Schonöwski nad Czarną Przemszą w Sosnowcu|Park Schonöwski nad Czarną Przemszą]]) teren ten udostępnia ny był publiczności. Sytuacja zmieniła się w okresie międzywojennym, kiedy liczbę zwiedzających poważnie ograniczono. Wprowadzono przepustki, które wydawała administracja kopalni [[Kopalnia "Renard" (Sosnowiec)]].
 
 
 


==Okres po II wojnie światowej==
==Okres po II wojnie światowej==
Po drugiej wojnie światowej zburzono ogrodzenie, pozostawiając jedynie niewielki fragment muru z wieżą. Park ponownie stał się miejscem wypoczynku mieszkańców [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W latach 60. wybudowano nieistniejący już obecnie amfiteatr, a w miejscu stawu - baseny kąpielowe.
Po drugiej wojnie światowej zburzono ogrodzenie, pozostawiając jedynie niewielki fragment muru oraz dwie  wieżyczki (jedna z nich mieści się pomiędzy blokami [[Ulica Zamkowa (Sosnowiec)|ulicy Zamkowej]] na wprost wejścia frontowego do [[Stadion Zimowy|hali lodowiska]] a druga na lewym brzegu rzeki w pobliżu domu przy ul. Legionów 28 i [[Zespół Szkół Muzycznych im. Jana Kiepury w Sosnowcu|Szkoły Muzycznej]]); Park ponownie stał się miejscem wypoczynku mieszkańców [[Sosnowiec|Sosnowca]].
Do użytku oddano także sztuczne lodowisko. Część powierzchni parku zajęło osiedle mieszkaniowe. Przeprowadzone prace budowlane wywołały niekorzystne zmiany hydrologiczne i w dużym stopniu zniszczyły
W latach 50-tych XX w. powierzchnia parku zwiększyła się - przyłączono do parku teren ogródków działkowych położonych przy zachodnim brzegu [[Czarna Przemsza|Czarnej Przemszy]]. W [[1964]] wybudowano [[Amfiteatr w Sosnowcu|amfiteatr]] z miejscami na około 8000 osób (zlikwidowany w latach 90-tych XX w), a w miejscu stawu - [[Pływalnia Letnia, ul. 3-go Maja (Sosnowiec)|baseny kąpielowe]] oraz [[Stadion Zimowy|sztuczne lodowisko zwane „Pałacem Zimowym”]]. Prace przy [[Amfiteatr w Sosnowcu|amfiteatrze]] całkowicie zakończono w [[1968]] roku. Przy [[Amfiteatr w Sosnowcu|amfiteatrze]] powstał także budynek gastronomiczny '''„Pawie Oczko"''' - mały bar. Budynek ten był zarazem zapleczem dla amfiteatru.  
roślinność.
W latach 70-tych do użytku oddano drugie lodowisko. Część powierzchni parku zajęło osiedle mieszkaniowe przy ulicy Zamkowej. Przeprowadzone prace budowlane wywołały niekorzystne zmiany hydrologiczne i w dużym stopniu zniszczyły roślinność.
W [[1967]] roku w nowej części parku, po zachodniej części [[Czarna Przemsza|Czarnej Przemszy]] wniesiono [[Pomnik Czynu Rewolucyjnego]] złożonego z dwóch elementów: bryły z 300 bloków sjenitu (symbol węgla) oraz stalowego obelisku (symbol hutnictwa) wysokości 56 metrów. Odsłonięto go [[16 września]] [[1967]]. [[26 października]] [[1990]] pomnik zdemontowano a w jego miejsce w [[1998]] roku na tym samym podwyższeniu wzniesiono [[Miejsce Pamięci: Pomnik "Wolność, Praca, Godność" (Sosnowiec)|pomnik Wolność, Praca, Godność]]. W [[2013]] w ramach rewitalizacji parku zaadaptowano miejsce po [[Amfiteatr w Sosnowcu|amfiteatrze]]. Stanęły tam między innymi stoły do szachów i do tenisa stołowego.
[[9 czerwca]] [[2005]] we wschodniej części parku, w pobliżu [[Stadion Zimowy|lodowiska]], powstał skatepark. W [[2016]] i [[2017]] miały miejsce kolejne przebudowy. W starej części parku kompleks wzbogacił się o ogrodzony plac zabaw dla dzieci, plenerową siłownię pod chmurką. W nowej części powstał tor rolkowy, strefa relaksu oraz stanowiska dla małej gastronomii.


==Roślinność==
==Roślinność==
W parku rośnie obecnie około 60 gatunków drzew i krzewów, a wśród nich rzadko spotykane: katalpa bignoniowa, winnik zmienny, głóg szkarłatny, migdałowiec trójklapowy. Średni wiek drzewostanu wynosi
W parku rośnie obecnie około 60 gatunków drzew i krzewów, a wśród nich rzadko spotykane: katalpa bignoniowa, winnik zmienny, głóg szkarłatny, migdałowiec trójklapowy. Średni wiek drzewostanu wynosi ok. 90 lat, lecz można tu spotkać także okazy starsze, osiągające w obwodzie 3 - 5 m (topole kanadyjskie); [https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomniki_przyrody_w_Sosnowcu 9 drzew w Parku uznano za pomniki przyrody], w tym co ciekawe jedno w nowej części parku.
ok. 90 lat, lecz można tu spotkać także okazy starsze, osiągające w obwodzie 3 - 5 m (topole kanadyjskie).
 
==Park Sielecki na starych zdjęciach==
<gallery>
Plik:Pocztowka sosnowiec staw w parku sieleckim 0001.jpg| Staw w parku Sieleckim
Plik:Pocztowka sosnowiec staw w parku sieleckim 0002.jpg| Staw w parku Sieleckim
Plik:Czarna Przemsza-0001.jpg|Fragment Czarnej Przemszy, widziany od strony wejścia do parku Gwarectwa Hr. Renard przy przystani Ligi Morskiej i Kolonialnej
Plik:Pocztowka sosnowiec park sielecki 0003.jpg| Staw w parku Sieleckim
Plik:Pocztowka sosnowiec restauracja 0001.jpg|Restauracja w Parku Gwarectwa hr. Renard
Plik:Sosnowiec - ogrodek przy restauracji w parku Mauvego 1917.jpg|Ogródek restauracji w Parku Mauvego
Plik:Odsloniecie Pomnika Czynu Rewoluc. w Parku Sieleckim, 1967 r. G.Onyszko.jpg|Odsłonięcie [[Pomnik Czynu Rewolucyjnego|Pomnika Czynu Rewolucyjnego]] w Parku Sieleckim, [[1967]]
Plik:Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Sosnowcu - delegacja z Halle-0002.jpg|Delegacja z Halle przy [[Pomnik Czynu Rewolucyjnego|Pomniku Czynu Rewolucyjnego]]
Plik:Amfiteatr w Sosnowcu.jpg|[[Amfiteatr w Sosnowcu|Amfiteatr]]
Plik:Park Sielecki; Kolonia Dietla.jpg|Park w latach 70-tych;
Plik:Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Parku Sieleclkim w Sosnnowcu.jpg|[[Pomnik Czynu Rewolucyjnego]] w Parku Sieleclkim
Plik:Park Sielecki w Sosnowcu - Pocztowka-1979.jpg|[[Pomnik Czynu Rewolucyjnego]] w Parku Sieleclkim na pocztówce z 1979 roku
Plik:Park Sielecki w Sosnowcu - Pocztowka-1972.jpg|Park Sielecki w 1972 roku
Plik:Park.jpg|[[Czarna Przemsza]]
</gallery>
 
==Park Sielecki na planach miast==
<gallery>
Plik:Park Sielecki plan z 1905.jpg|Park Sielecki na planie z 1905 roku
Plik:Park Sielecki w Sosnowcu 1914 roku.jpeg|Park Sielecki na planie z 1914 roku
Plik:Sosnowiec - Park Sielecki na planie z 1921 roku.jpg|Park Sielecki na planie z 1921 roku
Plik:Sosnowiec - Park Sielecki na planie z 1942 roku.jpg|Park Sielecki na planie z 1942 roku
Plik:Park Sielecki w Sosnowcu w 1950 roku.jpeg|Park Sielecki na planie z 1950 roku
</gallery>


==Galeria==
==Galeria==
<gallery>
<gallery>
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Tor rolkowy w Parku Sieleckim.jpg|Tor do jazdy na rolkach
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Aleja wejściowa Parku Sieleckiego wzdłuż ul 3 Maja.jpg|Aleja parkowa wzdłuż [[Ulica 3 Maja (Sosnowiec)|ulicy 3 Maja]]; W tle widoczne budynki [[Osiedle patronackie Dietla (Sosnowiec)|kolonii robotniczej Dietla]]
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Strefa relaksu w Parku Sieleckim.jpg|Strefa relaksu z mikroplażą
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
Plik:Sosnowiec Miejsce Pamięci 043 Pomnik Wolność, Praca, Godność 03.JPG|[[Miejsce Pamięci: Pomnik "Wolność, Praca, Godność" (Sosnowiec)|Pomnik "Wolność, Praca, Godność" (Sosnowiec)]]
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Czarna Przemsza w Parku Sieleckim.jpg|[[Czarna Przemsza]] w Parku
Plik:Skatepark MOSIR, Park Sielecki, Sosnowiec, 001.jpg
Plik:Skatepark MOSIR, Park Sielecki, Sosnowiec, 002.jpg
Plik:Wieża dawnego ogrodzenia parku, Park Sielecki, Sosnowiec.jpg
Plik:Ławeczka WOŚP, Sosnowiec, Park Sielecki.jpg
</gallery>
</gallery>


Linia 27: Linia 62:
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom II | data = [[2003]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-89199-03-3 | strony = 41-42}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom II | data = [[2003]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-89199-03-3 | strony = 41-42}}


[[Kategoria: Parki Sosnowca|Park Sielecki w Sosnowcu]]
 
[[Kategoria: Parki w Zagłębiu Dąbrowskim|Park Sielecki w Sosnowcu]]
[[Kategoria: Parki w Zagłębiu Dąbrowskim|Sosnowiec, Park Sielecki]]
[[Kategoria: Parki w Sosnowcu|Park Sielecki]]
[[Kategoria:Sielec]]
[[Kategoria:Zabytkowe Parki w Sosnowcu]]

Aktualna wersja na dzień 10:25, 20 cze 2022

Park Sielecki / Park Zamkowy / Park Mauvego / Park Renardowski - postał wokół zamku rycerskiego w Sielcu, wybudowanego w 1612 r. Pierwsze informacje o parku pochodzą z 1835 r. Zapewne został on przebudowany po przejęciu majątku sieleckiego przez hrabiego Andrzeja Renarda (1856).

W końcu XIX i pierwszych latach XX w. park odrestaurował i zmodernizował Ludwik Mauve, generalny dyrektor Gwarectwa "Hrabia Renard". Przez krótki czas park nazywano nawet jego imieniem. W 1902 r. poszerzone zostały jego granice w kierunku południowo-wschodnim, a od strony północnej założono staw.

Park dla wszystkich

W odróżnieniu od parków wokół rezydencji Dietla i Schonów (Park Schönowski na Środuli i Park Schonöwski nad Czarną Przemszą) teren ten udostępnia ny był publiczności. Sytuacja zmieniła się w okresie międzywojennym, kiedy liczbę zwiedzających poważnie ograniczono. Wprowadzono przepustki, które wydawała administracja kopalni Kopalnia "Renard" (Sosnowiec).



Okres po II wojnie światowej

Po drugiej wojnie światowej zburzono ogrodzenie, pozostawiając jedynie niewielki fragment muru oraz dwie wieżyczki (jedna z nich mieści się pomiędzy blokami ulicy Zamkowej na wprost wejścia frontowego do hali lodowiska a druga na lewym brzegu rzeki w pobliżu domu przy ul. Legionów 28 i Szkoły Muzycznej); Park ponownie stał się miejscem wypoczynku mieszkańców Sosnowca. W latach 50-tych XX w. powierzchnia parku zwiększyła się - przyłączono do parku teren ogródków działkowych położonych przy zachodnim brzegu Czarnej Przemszy. W 1964 wybudowano amfiteatr z miejscami na około 8000 osób (zlikwidowany w latach 90-tych XX w), a w miejscu stawu - baseny kąpielowe oraz sztuczne lodowisko zwane „Pałacem Zimowym”. Prace przy amfiteatrze całkowicie zakończono w 1968 roku. Przy amfiteatrze powstał także budynek gastronomiczny „Pawie Oczko" - mały bar. Budynek ten był zarazem zapleczem dla amfiteatru. W latach 70-tych do użytku oddano drugie lodowisko. Część powierzchni parku zajęło osiedle mieszkaniowe przy ulicy Zamkowej. Przeprowadzone prace budowlane wywołały niekorzystne zmiany hydrologiczne i w dużym stopniu zniszczyły roślinność. W 1967 roku w nowej części parku, po zachodniej części Czarnej Przemszy wniesiono Pomnik Czynu Rewolucyjnego złożonego z dwóch elementów: bryły z 300 bloków sjenitu (symbol węgla) oraz stalowego obelisku (symbol hutnictwa) wysokości 56 metrów. Odsłonięto go 16 września 1967. 26 października 1990 pomnik zdemontowano a w jego miejsce w 1998 roku na tym samym podwyższeniu wzniesiono pomnik Wolność, Praca, Godność. W 2013 w ramach rewitalizacji parku zaadaptowano miejsce po amfiteatrze. Stanęły tam między innymi stoły do szachów i do tenisa stołowego. 9 czerwca 2005 we wschodniej części parku, w pobliżu lodowiska, powstał skatepark. W 2016 i 2017 miały miejsce kolejne przebudowy. W starej części parku kompleks wzbogacił się o ogrodzony plac zabaw dla dzieci, plenerową siłownię pod chmurką. W nowej części powstał tor rolkowy, strefa relaksu oraz stanowiska dla małej gastronomii.

Roślinność

W parku rośnie obecnie około 60 gatunków drzew i krzewów, a wśród nich rzadko spotykane: katalpa bignoniowa, winnik zmienny, głóg szkarłatny, migdałowiec trójklapowy. Średni wiek drzewostanu wynosi ok. 90 lat, lecz można tu spotkać także okazy starsze, osiągające w obwodzie 3 - 5 m (topole kanadyjskie); 9 drzew w Parku uznano za pomniki przyrody, w tym co ciekawe jedno w nowej części parku.

Park Sielecki na starych zdjęciach

Park Sielecki na planach miast

Galeria

Bibliografia

  • Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II.  : Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 41-42. ISBN 83-89199-03-3.