Cementownia "Grodziec" (Będzin): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 5: Linia 5:


==Historia==
==Historia==
W [[1842]] roku [[Jan Ciechanowski]] ([[1796]] – [[1884]]) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – Maurycy Kossowski ([[1795]] – [[1864]]).  
W [[1842]] roku [[Jan Ciechanowski]] ([[1796]] – [[1884]]) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – [[Maurycy Kossowski]] ([[1795]] – [[1864]]), a przed nim ród Bontanich.


W pierwszej połowie XIX w. Jan Jakub Ciechanowski (1796 – 1884) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego wcześniej właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych Maurycy Kossowski (1795 - 1864), a przed nim ród Bontanich.  
W latach 50-tych [[Jan CiechanowskiCiechanowski]] zakończył budowę w [[Grodziec|Grodźcu]] fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach [[1853]] – [[1856]]. Została otwarta w [[1857]] r. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim.  


W latach 50-tych Ciechanowski zakończył budowę w Grodźcu fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach 1853 – 1856. Została otwarta w 1857 r. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim. Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach  
==Jakość cementu==
cywilnych (budowa kolei Warszawsko – Wiedeńskiej) jak i wojskowych (fortyfikacje). W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern "Solvay", który w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku dokonał jej poważnej modernizacji.  
Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim|kolei Warszawsko – Wiedeńskiej]]) jak i wojskowych (fortyfikacje).  


W latach 1918 – 1921 cementownią kierował inż. Jan Brzostowski, następnie od roku 1921 do roku 1929 inż. Włodzimierz Kwapiszewski, w latach 1930 – 1936 inż. Leon Hertz, a następnie do roku 1939 Mieczysław Zarębski.
==Przejęcie cementowni==
W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern [[Zakłady "Solvay"|"Solvay"]], który w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku dokonał jej poważnej modernizacji.  


Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Prawdopodobnie cement z tej fabryki był używany do budowy zespołu polskich fortyfikacji określanych jako Obszar Warowny "Śląsk". Decyzję o jej zamknięciu podjęto w 1979 roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie. Obecnie wstęp do niego jest surowo wzbroniony, a sam obiekt grozi zawaleniem.
W latach [[1918]] – [[1921]] cementownią kierował inż. [[Jan Brzostowski]], następnie od roku [[1921]] do roku [[1929]] inż. [[Włodzimierz Kwapiszewski]], w latach [[1930]] – [[1936]] inż. [[Leon Hertz]], a następnie do roku [[1939]] [[Mieczysław Zarębski]].


==Bibliografia==
Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Prawdopodobnie cement z tej fabryki był używany do budowy zespołu polskich fortyfikacji określanych jako Obszar Warowny "Śląsk".
* Dorota Starościak - W dziełach swoich… Przemysłowcy i społecznicy Zagłębia Dąbrowskiego w XIX i XX wieku, Dąbrowa Górnicza 2014


 
==Zamknięcie cementowni==
Opracował: Dariusz Majchrzak
Decyzję o jej zamknięciu podjęto w [[1979]] roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie. Obecnie wstęp do niego jest surowo wzbroniony, a sam obiekt grozi zawaleniem.


==Dostępność zabytku==
==Dostępność zabytku==
Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu<ref>{{cytuj stronę|url=http://bedzin.naszemiasto.pl/artykul/galeria/cementownia-pod-lupa-prokuratury-co-sprawdzaja-sledczy,2058712,t,id.html|tytuł=Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?|opublikowany=bedzin.naszemiasto.pl/|data dostępu=2014-04-07}}</ref>.  
Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu<ref>{{cytuj stronę|url=http://bedzin.naszemiasto.pl/artykul/galeria/cementownia-pod-lupa-prokuratury-co-sprawdzaja-sledczy,2058712,t,id.html|tytuł=Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?|opublikowany=bedzin.naszemiasto.pl/|data dostępu=2014-04-07}}</ref>.  


[[Plik:Przykład.jpg]]
[[Plik:Cementownia Grodziec-01.jpg|thumb|350px|recht]]


==Galeria==
==Galeria==
Linia 59: Linia 59:
==Zobacz też==
==Zobacz też==
*[[Pierwsza na ziemiach polskich cementownia "Grodziec"]] (książka)
*[[Pierwsza na ziemiach polskich cementownia "Grodziec"]] (książka)
==Bibliografia==
* [[Dorota Starościak]] - [[W dziełach swoich… Przemysłowcy i społecznicy Zagłębia Dąbrowskiego w XIX i XX wieku]], [[Dąbrowa Górnicza]], [[2014]]
Opracował: [[Dariusz Majchrzak]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references/>
<references/>




[[Kategoria: Zakłady przemysłowe]]
[[Kategoria: Zakłady przemysłowe]]

Wersja z 12:08, 22 gru 2014

Logo cementowni do 1914 roku
Cementownia Grodziec, a przynajmniej to, co z niej zostało

Cementownia "Grodziec" w Będzinie

Historia

W 1842 roku Jan Ciechanowski (1796 – 1884) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – Maurycy Kossowski (1795 – 1864), a przed nim ród Bontanich.

W latach 50-tych Jan CiechanowskiCiechanowski zakończył budowę w Grodźcu fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach 1853 – 1856. Została otwarta w 1857 r. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim.

Jakość cementu

Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa kolei Warszawsko – Wiedeńskiej) jak i wojskowych (fortyfikacje).

Przejęcie cementowni

W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern "Solvay", który w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku dokonał jej poważnej modernizacji.

W latach 1918 – 1921 cementownią kierował inż. Jan Brzostowski, następnie od roku 1921 do roku 1929 inż. Włodzimierz Kwapiszewski, w latach 1930 – 1936 inż. Leon Hertz, a następnie do roku 1939 Mieczysław Zarębski.

Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Prawdopodobnie cement z tej fabryki był używany do budowy zespołu polskich fortyfikacji określanych jako Obszar Warowny "Śląsk".

Zamknięcie cementowni

Decyzję o jej zamknięciu podjęto w 1979 roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie. Obecnie wstęp do niego jest surowo wzbroniony, a sam obiekt grozi zawaleniem.

Dostępność zabytku

Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu[1].

recht

Galeria

  • Hala pieca obrotowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Fragmenty pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Fragment cementowni od strony działu węglowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Pakownia cementu - silos nr 1 - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 2000 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Skład surowca (kamienia) fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Dział węglowy - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Hala młynów cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Hala pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Fragment hali pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Piece obrotowe - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Cementownia zimą - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Fragment elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Fragment suwnicy - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Rozwalone elektrofiltry - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Pozostałość po hali pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Silos cementu nr 1 - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Stanowisko palacza pieców - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Górna część elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Silosy cementu nr 3, 4 i 5 - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Pozostałość po młynach cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

  • Wentylatory elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Zbiornik oraz elektrofiltry - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Wlot do komina - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.

  • Bednarnia - fot. Jerzy Sz. Wieczorek - 1996 rok.

Zobacz też

Bibliografia

Opracował: Dariusz Majchrzak

Przypisy

  1. ↑ Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?. bedzin.naszemiasto.pl/. [dostęp 2014-04-07].
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Cementownia_%22Grodziec%22_(Będzin)&oldid=63235”