Ulica Chemiczna (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 11: Linia 11:


==Własności Shönowskie==
==Własności Shönowskie==
Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w [[1886]] r. [[Ernst Schoen]] uruchomił [[Intertex|przędzalnię wełny czesankowej]] (po [[1945]] r. [[Intertex|„Intertex”]]) i wybudował (ok. [[1885]] r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba [[Muzeum w Sosnowcu]]; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne [http://www.bip.um.sosnowiec.pl/m,6792,urzad-stanu-cywilnego.html Urzędu Stanu Cywilnego] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]). Do [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|zespołu pałacowo-parkowego]] przy ul. Chemicznej należy również mniejszy [[Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu|pałac Schönów]] wzniesiony w [[1900]] r. według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta.
Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w [[1886]] r. [[Ernst Schoen]] uruchomił [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|przędzalnię wełny czesankowej]] (po [[1945]] r. [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|„Intertex”]]) i wybudował (ok. [[1885]] r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba [[Muzeum w Sosnowcu]]; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne [http://www.bip.um.sosnowiec.pl/m,6792,urzad-stanu-cywilnego.html Urzędu Stanu Cywilnego] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]). Do [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|zespołu pałacowo-parkowego]] przy ul. Chemicznej należy również mniejszy [[Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu|pałac Schönów]] wzniesiony w [[1900]] r. według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta.


==Zabudowa==
==Zabudowa==

Aktualna wersja na dzień 08:05, 15 lis 2023

Ulica Chemiczna w Sosnowcu – ulica położona na Środulce, biegnąca wzdłuż zachodniej strony torów kolejowych magistrali Katowice - Warszawa, w kierunku Będzina.

Osiedle Schoena, ulica Chemiczna
Na planie Sosnowca z 1907 roku
Na planie B. Bukowieckiego 1921
Na planie W. Michalskiego 1936
Na planie Wyd. Księgarnia "Wiedza", dr. poł. lat 30' XXw.

Pochodzenie nazwy ulicy

Jej nazwa, która weszła w użycie jeszcze przez I wojną światową, pochodzi od Fabryki Chemicznej ,,Gzichów” wybudowanej na tym terenie w 1883 r. przez Mogunckie Towarzystwo Akcyjne z siedzibą we Frankfurcie nad Menem.

Własności Shönowskie

Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w 1886 r. Ernst Schoen uruchomił przędzalnię wełny czesankowej (po 1945 r. „Intertex”) i wybudował (ok. 1885 r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba Muzeum w Sosnowcu; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne Urzędu Stanu Cywilnego w Sosnowcu). Do zespołu pałacowo-parkowego przy ul. Chemicznej należy również mniejszy pałac Schönów wzniesiony w 1900 r. według projektu Józefa Pomian-Pomianowskiego. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta.

Zabudowa

W skład ulicy Chemicznej wchodzi tzw. Plac Schöna-fabryczne osiedle mieszkaniowe wybudowane w końcu XIX w. dla pracowników przędzalni. Część postawionych tu domów już nie istnieje. Najstarsze z nich, z przełomu lat 80. i 90., parterowe z poddaszami, kryte papą, były drewniane (wyburzone w latach 60. XX w.). Kolejne bloki, dwu segmentowe, trzykondygnacyjne, nazywane obecnie domami schönowskimi, zbudowano z czerwonej cegły.

Do najbardziej znanych budynków ulokowanych w obrębie Placu należą: ,,Dom Odermana” (mieszkał w nim wieloletni plenipotent Schönów), dawne ambulatorium i tzw. „Wysoki dom” (w czasie I wojny światowej zamieniony był na szpital; taką rolę pełnił również w okresie wojny polsko-radzieckiej). Budynkami wzniesionymi przez Schönów zarządza obecnie Spółdzielnia Mieszkaniowa ,,Locum” z siedzibą przy ul. Chemicznej.

W pobliżu, w dawnych zabudowaniach „Intertexu” funkcjonują liczne firmy usługowe, a wśród nich Zakład Poligraficzny „Folio”, Firma Handlowa Export-Import Andrzeja Bednarczyka (zdobienie szkła i ceramiki), Auto Serwis ,,ŁIP” i in.

Przy tej ulicy ulokowano również część zakładu Foster Wheeler Energy Fakop (hale produkcyjne).


Galeria

Zabytki

Bibliografia

Zobacz także