Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk”: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk”''' − przedsiębiorstwo armatorskie założone przez zakłady przemysłowe Zagłębia Dąbrowskiego ([[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]], [[Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]], [[Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski]], [[Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych]]. Towarzystwo istniało w latach [[1926]]-[[1928]] i zajmowało się transportem węgla z kopalń Zagłębia Dąbrowskiego poprzez port w Tczewie do krajów skandynawskich.
[[Plik:Flota przemysłowców ZD 1926 001.jpg|thumb|300px|Wycinek prasowy z grudnia [[1926]]]]
 
'''Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk”''' − przedsiębiorstwo armatorskie założone przez zakłady przemysłowe Zagłębia Dąbrowskiego ([[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]], [[Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]], [[Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski]], [[Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych]]. Towarzystwo istniało w latach [[1926]]-[[1928]] i zajmowało się transportem węgla z kopalń Zagłębia Dąbrowskiego poprzez port w Tczewie i Gdańsku do krajów skandynawskich.


Po zakończeniu I wojnie światowej kopalnie Zagłębia Dąbrowskiego zostały odcięte od niemieckiego rynku zbytu. Trudności pogłębiły się po reformie walutowej w 1924 i polsko-niemieckiej wojnie celnej w 1925. Zwiększono wtedy eksport węgla do Skandynawii. Ponieważ Polska nie posiadała jeszcze portu morskiego, korzystano z portu w Tczewie, do transportu używając lichtug morskich (ogólnie niewielki statek przeważnie bez napędu silnikowego jednak z masztami i pełnym ożaglowaniem, o płaskim dnie i małym zanurzeniu zdolny do dowozu towaru w płytsze miejsca np. ujście rzeki. Od typowej barki rzecznej różni się przystosowaniem do żeglugi po otwartym morzu) ciągniętych przez holowniki, co pozwalało na wejście na płytką Wisłę.
Po zakończeniu I wojnie światowej kopalnie Zagłębia Dąbrowskiego zostały odcięte od niemieckiego rynku zbytu. Trudności pogłębiły się po reformie walutowej w 1924 i polsko-niemieckiej wojnie celnej w 1925. Zwiększono wtedy eksport węgla do Skandynawii. Ponieważ Polska nie posiadała jeszcze portu morskiego, korzystano z portu w Tczewie, do transportu używając lichtug morskich (ogólnie niewielki statek przeważnie bez napędu silnikowego jednak z masztami i pełnym ożaglowaniem, o płaskim dnie i małym zanurzeniu zdolny do dowozu towaru w płytsze miejsca np. ujście rzeki. Od typowej barki rzecznej różni się przystosowaniem do żeglugi po otwartym morzu) ciągniętych przez holowniki, co pozwalało na wejście na płytką Wisłę.


Towarzystwo „Żegluga Wisła-Bałtyk” zarejestrowano 21 czerwca [[1926]] jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Głównymi udziałowcami były kopalnie z Zagłębia Dąbrowskiego, udziałowcem był ponadto inż. Teodozy Nosowicz – właściciel terenów przeładunkowych i pierwszy dyrektor. Prezesem zarządu był inż. Stanisław Gadomski. Towarzystwo pierwotnie dzierżawiło a następnie w listopadzie [[1926]] roku kupiło sześć holowników i czternaście pełnomorskich lichtug („Alek”, „Antek”, „Bartek”, „Benek”, „Bolek”, „Bronek”, „Edek”, „Felek”, „Franek”, „Janek”, „Jurek”, „Stefek”, „Wacek”, „Wojtek”) od Bugsier, Reeder- und Bergungs AG. Holowniki otrzymały nazwy  [[Holownik Orkan | „Orkan”]], [[Holownik Górnik | „Górnik”]], [[Holownik Krakus | „Krakus”]], [[Holownik Rybak | „Rybak”]], [[Holownik Sambor | „Sambor”]], „Tyran”. W tym miesiącu też spółka przekształciła się w spółkę akcyjną, a 12 grudnia [[1926]] nastąpiło podniesienie polskiej bandery na pierwszych lichtugach: „Antek” i „Felek”. Uroczystość uświetniła górnicza orkiestra z Dąbrowy Górniczej.
Towarzystwo „Żegluga Wisła-Bałtyk” zarejestrowano 21 czerwca [[1926]] jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Głównymi udziałowcami były [[Plik:Żeglarz Polski 1927 nr 33.jpg|thumb|300|left|Wycinek prasowy z 1927 roku]] kopalnie z Zagłębia Dąbrowskiego, oraz inż. Teodozy Nosowicz – właściciel terenów przeładunkowych i pierwszy dyrektor. Prezesem zarządu był inż. Stanisław Gadomski.  
Towarzystwo pierwotnie dzierżawiło a następnie w listopadzie [[1926]] roku kupiło sześć holowników i czternaście pełnomorskich lichtug ([[Lichtuga Alek | „Alek”]], [[Lichtuga Antek | „Antek”]], [[Lichtuga Bartek | „Bartek”]], [[Lichtuga Benek |
„Benek”]], [[Lichtuga Bolek | „Bolek”]], [[Lichtuga Bronek | „Bronek”]], [[Lichtuga Edek | „Edek”]], [[Lichtuga Felek | „Felek”]], [[Lichtuga Franek | „Franek”]], [[Lichtuga Janek | „Janek”]], [[Lichtuga Jurek | „Jurek”]], [[Lichtuga Stefek | „Stefek”]], [[Lichtuga Wacek | „Wacek”]], [[Lichtuga Wojtek | „Wojtek”]]) od Bugsier, Reeder- und Bergungs AG. Holowniki otrzymały nazwy  [[Holownik Orkan | „Orkan”]], [[Holownik Górnik | „Górnik”]], [[Holownik Krakus | „Krakus”]], [[Holownik Rybak | „Rybak”]], [[Holownik Sambor | „Sambor”]], [[Holownik Tyran | „Tyran”]]. W tym miesiącu też spółka przekształciła się w spółkę akcyjną, a 12 grudnia [[1926]] nastąpiło podniesienie polskiej bandery na pierwszych lichtugach: [[Lichtuga Antek | „Antek”]] i [[Lichtuga Felek | „Felek”]]. Uroczystość uświetniła górnicza orkiestra z Dąbrowy Górniczej. Lichtugi [[Lichtuga Janek | „Janek”]] i [[Lichtuga Jurek | „Jurek”]] ze względu na swoją pojemność ładowane były w Gdańsku pozostałe w Tczewie.
Ponadto towarzystwo dzierżawiło parowiec kołowy „Danzing”
Początkowe wyniki ekonomiczne były dobre, ale konkurencja ze strony innych przewoźników głównie Żeglugi Polskiej i Polskarob operujących z szybko rozwijającego się portu w Gdyni, utrudnienia stawiane przez władze celne w Gdańsku, a także zatonięcie w dniu 1 listopada 1927 roku holownika [[Holownik Górnik | „Górnik”]] spowodowały duże straty. Ostatecznym utrudnieniem stał się niski stan wody w Wiśle w lipcu 1928 i pod koniec tego miesiąca spółka zaprzestała działalności. Holownik [[Holownik Krakus | „Krakus”]] i pięć lichtug sprzedano Marynarce Wojennej RP, gdzie służyły jako krypy minowe KM 1 ([[Lichtuga Stefek | „Stefek”]]), KM 2 ([[Lichtuga Antek | „Antek”]]), KM 3 ([[Lichtuga Alek | „Alek”]]) oraz krypy ropowe KR 4 ([[Lichtuga Wojtek | „Wojtek”]]) i KR 5 ([[Lichtuga Franek | „Franek”]]), pozostałe jednostki trafiły do armatorów zagranicznych z Niemiec i Estonii.


Początkowe wyniki ekonomiczne były dobre, ale konkurencja ze strony innych przewoźników głównie Żeglugi Polskiej i Polskarob operujących z szybko rozwijającego się portu w Gdyni, utrudnienia stawiane przez władze celne w Gdańsku, a także zatonięcie w dniu 1 listopada 1927 roku holownika "Górnik" spowodowały duże straty. Ostatecznym utrudnieniem stał się niski stan wody w Wiśle w lipcu 1928 i pod koniec tego miesiąca spółka zaprzestała działalności. Holownik "Krakus" i pięć lichtug sprzedano Marynarce Wojennej gdzie służyły jako krypy minowe KM 1, KM 2, KM 3 oraz krypy ropowe KR 4 i KR 5, pozostałe jednostki trafiły do armatorów zagranicznych.
[[Plik:Tczew port - Lichtuga Alek.jpg|center|700px|thumb|Port w Tczewie na pierwszym planie lichtuga [[Lichtuga Alek | „Alek”]]]]


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Huras Bohdan, Twardowski Marek: Węglowe floty Śląska. s. 46-53.
* Huras Bohdan, Twardowski Marek: Węglowe floty Śląska. s. 46-53.
* Miciński Jerzy: Księga statków polskich: 1918-1945. T. 1. Gdańsk 1996, s. 154-175.
* Miciński Jerzy: Księga statków polskich: [[1918]]-[[1945]]. T. 1. Gdańsk 1996, s. 154-175.
* "Górniczy Śląsk pod Polską banderą". Zabrze 1983, s. 23.
* Górniczy Śląsk pod Polską banderą. Zabrze [[1983]], s. 23.
* "Morze" Organ Ligi Morskiej i Rzecznej; nr 1, styczeń 1927 (rok IV), s. 1.
* "Morze" Organ Ligi Morskiej i Rzecznej; nr 1, styczeń [[1927]] (rok IV), s. 1.
* Miciński Jerzy: Trzy awarie. Gdańsk 1967.
* Miciński Jerzy: Trzy awarie. Gdańsk [[1967]].
 
* „Dziennik Bydgoski” nr 252, 3 listopada 1927 (rok XXI), s. 6.


[[Gerard Kulej|Germadon]]
[[Gerard Kulej|Germadon]]
[[Kategoria:Flota|Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk”]]
[[Kategoria:Flota|Towarzystwo „Żegluga Wisła-Bałtyk”]]

Aktualna wersja na dzień 00:00, 20 wrz 2019

Wycinek prasowy z grudnia 1926

Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk” − przedsiębiorstwo armatorskie założone przez zakłady przemysłowe Zagłębia Dąbrowskiego (Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich, Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn", Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski, Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych. Towarzystwo istniało w latach 1926-1928 i zajmowało się transportem węgla z kopalń Zagłębia Dąbrowskiego poprzez port w Tczewie i Gdańsku do krajów skandynawskich.

Po zakończeniu I wojnie światowej kopalnie Zagłębia Dąbrowskiego zostały odcięte od niemieckiego rynku zbytu. Trudności pogłębiły się po reformie walutowej w 1924 i polsko-niemieckiej wojnie celnej w 1925. Zwiększono wtedy eksport węgla do Skandynawii. Ponieważ Polska nie posiadała jeszcze portu morskiego, korzystano z portu w Tczewie, do transportu używając lichtug morskich (ogólnie niewielki statek przeważnie bez napędu silnikowego jednak z masztami i pełnym ożaglowaniem, o płaskim dnie i małym zanurzeniu zdolny do dowozu towaru w płytsze miejsca np. ujście rzeki. Od typowej barki rzecznej różni się przystosowaniem do żeglugi po otwartym morzu) ciągniętych przez holowniki, co pozwalało na wejście na płytką Wisłę.

Towarzystwo „Żegluga Wisła-Bałtyk” zarejestrowano 21 czerwca 1926 jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Głównymi udziałowcami były

Wycinek prasowy z 1927 roku

kopalnie z Zagłębia Dąbrowskiego, oraz inż. Teodozy Nosowicz – właściciel terenów przeładunkowych i pierwszy dyrektor. Prezesem zarządu był inż. Stanisław Gadomski.

Towarzystwo pierwotnie dzierżawiło a następnie w listopadzie 1926 roku kupiło sześć holowników i czternaście pełnomorskich lichtug ( „Alek”, „Antek”, „Bartek”, „Benek”, „Bolek”, „Bronek”, „Edek”, „Felek”, „Franek”, „Janek”, „Jurek”, „Stefek”, „Wacek”, „Wojtek”) od Bugsier, Reeder- und Bergungs AG. Holowniki otrzymały nazwy „Orkan”, „Górnik”, „Krakus”, „Rybak”, „Sambor”, „Tyran”. W tym miesiącu też spółka przekształciła się w spółkę akcyjną, a 12 grudnia 1926 nastąpiło podniesienie polskiej bandery na pierwszych lichtugach: „Antek” i „Felek”. Uroczystość uświetniła górnicza orkiestra z Dąbrowy Górniczej. Lichtugi „Janek” i „Jurek” ze względu na swoją pojemność ładowane były w Gdańsku pozostałe w Tczewie. Ponadto towarzystwo dzierżawiło parowiec kołowy „Danzing” Początkowe wyniki ekonomiczne były dobre, ale konkurencja ze strony innych przewoźników głównie Żeglugi Polskiej i Polskarob operujących z szybko rozwijającego się portu w Gdyni, utrudnienia stawiane przez władze celne w Gdańsku, a także zatonięcie w dniu 1 listopada 1927 roku holownika „Górnik” spowodowały duże straty. Ostatecznym utrudnieniem stał się niski stan wody w Wiśle w lipcu 1928 i pod koniec tego miesiąca spółka zaprzestała działalności. Holownik „Krakus” i pięć lichtug sprzedano Marynarce Wojennej RP, gdzie służyły jako krypy minowe KM 1 ( „Stefek”), KM 2 ( „Antek”), KM 3 ( „Alek”) oraz krypy ropowe KR 4 ( „Wojtek”) i KR 5 ( „Franek”), pozostałe jednostki trafiły do armatorów zagranicznych z Niemiec i Estonii.

Port w Tczewie na pierwszym planie lichtuga „Alek”

Bibliografia

  • Huras Bohdan, Twardowski Marek: Węglowe floty Śląska. s. 46-53.
  • Miciński Jerzy: Księga statków polskich: 1918-1945. T. 1. Gdańsk 1996, s. 154-175.
  • Górniczy Śląsk pod Polską banderą. Zabrze 1983, s. 23.
  • "Morze" Organ Ligi Morskiej i Rzecznej; nr 1, styczeń 1927 (rok IV), s. 1.
  • Miciński Jerzy: Trzy awarie. Gdańsk 1967.
  • „Dziennik Bydgoski” nr 252, 3 listopada 1927 (rok XXI), s. 6.

Germadon