Fabryka Kotłów Parowych W. Fitzner i K. Gamper
Fabryka Kotłów Parowych W. Fitzner i K. Gamper - Zakład przemysłu metalowego założony w 1880 roku przez siemianowickiego fabrykanta Wilhelma Fitznera na pograniczu Środuli i Konstantynowa. Początkowo prowadził wyłącznic prace remontowe, wkrótce zaczął produkować kotły płomienne, a następnie rozszerzać asortyment wyrobów. Do produkcji wprowadzono kotły stojące, lokomobilowe, wolnorurowe systemu "Fitzner i Gamper", stromorurowe systemu „Garbe", parowozowe i inne urządzenia.
W latach 90. XIX wieku firma przekształciła się w towarzystwo Akcyjne Budowy Kotłów i Konstrukcji Mechanicznych z siedzibą zarządu w Petersburgu i Warszawie. Powstały liczne filie - m.in. w Dąbrowie, Warszawie, Łodzi, Petersburgu, Moskwie, Kijowie. Zwiększył się znacznie asortyment wyrobów i rozszerzyły rynki zbytu.
W latach 1908-1928 fabryka działała jako Spółka Akcyjna W. Fitzner i K. Gamper. W październiku 1928 roku zakład połączył się z firmą L. Zieleniewski S.A. w Krakowie przyjmując nazwę: Zjednoczone fabryki Maszyn, Kotłów i Wagonów L. Zieleniewski i Fitzner Gamper S.A. w Sosnowcu. W połowie 1929 roku sosnowiecka fabryka wydzierżawiona została nowej spółce pn. Polskie Zakłady Babcock i Witcox Ltd w Londynie oraz L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper w Krakowie. Firma angielska posiadała 50,1 % akcji kapitału zakładowego spółki. Przed wybuchem wojny zakład sosnowiecki zatrudniał ok. 1100 pracowników.
W czasie okupacji fabrykę przejął niemiecki koncern "Ferrum" A.G. z siedzibą w Katowicach. Obok ograniczonej produkcji kotłów parowozowych i prac remontowych prowadzono działalność wytwórczą dla celów wojskowych.
Po wyzwoleniu fabryka podjęła działalność jako Polskie Zakłady Babcock - Zieleniewski Zarząd Państwowy. W grudniu 1948 roku nastąpiło prawne przejęcie zakładu przez państwo, po czym zmieniono jego nazwę na Zakłady Budowy Urządzeń Kotlarsko – Mechanicznych zakład nr 1 w [[Sosnowiec|Sosnowcu]. Nazwa zakładu była wielokrotnie zmieniana w 1971 roku na Fabrykę Kotłów Przemysłowych "Fakop" (od 1955 roku zakład nosił imię Rewolucji 1905 roku). Zmodernizowany po 1989 r. zakład tworzy obecnie spółkę Z.o.o. z udziałem kapitału zagranicznego pn. Foster Wheeler Energy Fakop i produkuje kotły fluidalne.
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 15-16. ISBN 83-915173-5-7.
