Zawiercie - Studium Monograficzne

Biblioteka Zagłębiaka
Tytuł	Zawiercie - Studium Monograficzne
Rok wydania	1994
Miejsce wydania	Zawiercie
Wydawca	Miejski Ośrodek Kultury w Zawierciu
Liczba stron	576
Autor
Autor	Jerzy Abramski

INFORMACJE:

Autor: Jerzy Abramski

Wydawca: Miejski Ośrodek Kultury w Zawierciu

ISBN 83-902833-0-1

Miejsce i rok wydania: Zawiercie, 1994

Ilość stron: 576

OPIS:

……………………………….

SPIS TREŚCI:

WSTĘP

• strona 05 • Przedmowa
• strona 08 • Wykaz skrótów

ROZDZIAŁ I - ZARYS DZIEJÓW ZAWIERCIA

• strona 11 • A. Usytuowanie terytorialne
• strona 27 • B. Zawiercie do 1918 roku
• strona 27 • 1. Nazwa Zawiercie
• strona 27 • 2. Przeszłość Zawiercia
• strona 34 • C. Dwudziestolecie międzywojenne
• strona 36 • D. Zawiercie w latach 1939-1945
• strona 36 • 1. Batalion Obrony Narodowej "Zawiercie" w kampanii wrześniowej
• strona 37 • 2. Sytuacja w Zawierciu w okresie okupacji niemieckiej
• strona 40 • a. Represje wobec Polaków i Żydów - ruch oporu
• strona 46 • b. Konspiracyjna działalność wojskowa
• strona 48 • E. Lata powojenne
• strona 49 • Przypisy

ROZDZIAŁ II - ULICE I DZIELNICE ZAWIERCIA

• strona 57 • A. U1ice Kromołowa
• strona 58 • B. Uwagi o ulicach i dzielnicach Zawiercia
• strona 71 • Przypisy

ROZDZIAŁ III - BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE

• strona 49 • 1. Sytuacja mieszkaniowa do 1939 roku. . . . . . . . . . . . . .. 73
• strona 49 • 2. Przemiany mieszkaniowe w latach 1948--1992. . . . . . . . . . .. 77
• strona 49 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 83

ROZDZIAŁ IV - LUDNOŚĆ

• strona 49 • A. Liczebność Zawiercia do 1939 roku. . . . . . . . . .. . . .. 84
• strona 49 • l. Sytuacja demograficzna 1939-1945. . . . . . . . . . . . .. 86
• strona 49 • 2. Ludność Zawiercia do 1992 roku. . . . . . . . . . . . . .. 87
• strona 49 • B. Struktura wyznaniowa'.'.'.' 88
• strona 49 • 1. Wyznanie rzymsko-katolickie. . . . . . . . . . . . . . .. 88
• strona 49 • a. Administracja kościelna. . . . . . . . . . . . . . . .. 88
• strona 49 • b. Samorząd wyznaniowy rzymsko-katolicki. . . . . . . . . " 90
• strona 49 • 2. Wyznanie ewangelicko-augsburskie. . . . . . . . . . . . " 91
• strona 49 • 3. Wyznanie prawosławne. . . . . . . . . . . . . . . . .. 92
• strona 49 • 4. Wyznanie mojżeszowe..' ' 93
• strona 49 • a. Podstawy prawne działalności samorządu gminnego żydowskiego. .. 93
• strona 49 • b. Żydzi w Zagłębiu Dąbrowskim do 1939 roku. . . . . . . . .. 95
• strona 49 • c. Gminy żydowskie w Zawierciu i Kromołowie. . . . . . . . .. 96
• strona 49 • C. Organizacja życia religijnego. . . . . . . . . . . . . . . .. 100
• strona 49 • l. Kościoły, parafie, cmentarze. . . . . . . . . . . . . . .. 100
• strona 49 • a. Kościół św. Mikołaja w Kromołowie. . . . . . . . . . . .. 100
• strona 49 • b. Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła. . . . . . . . .. 118
• strona 49 • c. Parafia Trójcy Przenajświętszej - Zawiercie-Skarżyce. . . . . '. 123
• strona 49 • d. Parafia św. Stanisława Kostki w Zawierciu. . . . . . . . . .. 124
• strona 49 • e. Parafia św. Andrzeja Boboli w Zawierciu-Marciszowie. . . . .. 124
• strona 49 • f. Parafia św. Brata Alberta. . . . . . . . . . . . . . . .. 124
• strona 49 • g. Parafia św. Maksymiliana Marii Kolbego - Zawiercie-Borowe Pole.. 124
• strona 49 • h. Parafia św. Wojciecha w Zawierciu-Bzowie. . . . . . . . .. 124
• strona 49 • i. Parafia Miłosierdzia Bożego w Zawierciu-Blanowicach. . . . . .. 125
• strona 49 • j. Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. . . . . . . . .. 125
• strona 49 • k. Parafia Najświętszej Marii Panny Królowej Polski. . . . . . .. 125
• strona 49 • I. Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP w Porębie. . . . . . . .. 125
• strona 49 • ł. Parafia św. Jerzego Męczennika w Porębie. . . . . . . . . '. 125
• strona 49 • m. Cmentarze 125
• strona 49 • D. Struktura zawodowa 131
• strona 49 • l. Instytucje zatrudnieniowe w latach 1914-1939 na ziemiach polskich. .. 131
• strona 49 • 2. Problemy bezrobocia 133
• strona 49 • 3. Zatrudnienie 1945---1990. . . . . . . . . . . . . . . . .. 148
• strona 49 • 4. Zasadniczy zwrot w dziedzinie zatrudnienia. . . . . . . . . " 152
• strona 49 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 153

ROZDZIAŁ V - PARTIE POLITYCZNE

• strona 161 • A. Ruch robotniczy od końca XIX wieku do 1918 roku. . . . . . . .. 161
• strona 161 • B. Organizacja bojowa PPS. . . . . . . . . . . . . . . . . " 164
• strona 161 • C. Działalność PPS do 1918 roku. . . . . . . . . . . . . . . .. 166
• strona 161 • D. Ruch robotniczy 1918-1939 . . . . . . . . . . . . . . . " 168
• strona 161 • I.DziałalnośćPPS.' 168
• strona 161 • 2. Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego. . . . . . . . . . .. 174
• strona 161 • 3. Czerwone Harcerstwo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
• strona 161 • E. PPS w latach 1939-1948. . . . . .. . . . . . . . . . . . .. 178
• strona 161 • F. Komunistyczna Partia Polski. . . . . . . . . . . . . . . .. 184
• strona 161 • l. Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej. . . . . . . . . .. 187
• strona 161 • G. Polska Partia Robotnicza 1942-1948. . . . . . . . . . . . .. 188
• strona 161 • H. Narodowe ugrupowanie robotnicze. . . . . . . . . . . . . .. 189
• strona 161 • l. Narodowy Związek Robotniczy. . . . . . . . . . . . . .. 189
• strona 161 • 2. Narodowa Partia Robotnicza. . . . . . . . . . . . . . .. 191
• strona 161 • I.NarodowaDemokracja 192
• strona 161 • J.Ugrupowaniażydowskie 195
• strona 161 • K. Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem. . . . . . . . . . . .. 196
• strona 161 • L. Obóz Zjednoczenia Narodowego. . . . . . . . . . . . . . .. 197
• strona 161 • M. Chrześcijańska Demokracja. . . . . . . . . . . . . . . . .. 197
• strona 161 • N. Polska Partia Socjalistyczna - 1ewica. . . . . . . . . . . . '. 198
• strona 161 • O.PSLWyzwolenie 198
• strona 161 • P.StronnictwoLudowe 199
• strona 161 • R. Partie polityczne a wybory do samorządu terytorialnego w latach 1919-1939.' 199
• strona 161 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206

ROZDZIAŁ VI - STOWARZYSZENIA I ORGANIZACJE ZWIĄZKOWE

• strona 161 • Uwagi wstępne 214
• strona 161 • A. Stowarzyszenia do 1939 roku. . . . . . . . . . . . . . . . . 214
• strona 161 • B. Stowarzyszenia po II wojnie światowej. . . . . . . . . . . . . . 219
• strona 161 • C. Niektóre organizacje związkowe do 1939 roku - zarys. . . . . . . . 240
• strona 161 • D. Niektóre komisje zakładowe NSZZ "Solidarność". . . . . . . . . . 244
• strona 161 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245

ROZDZIAŁ VII - ADMINISTRACJA

A. Pozycja prawna samorządu terytorialnego, administracji rządowej i niezespolonej w okresie międzywojennym. . . . . . . . . . . . . . . 247

• strona 161 • B. Rada Miejska, Magistrat 191-1939. . . . . . . . . . . . . . . 250
• strona 161 • I. Wybory do Rady Miejskiej. . . . . . . . . . . . . . . . . 250
• strona 161 • 2. Struktura Zarządu Miejskiego. . . . . . . . . . . . . . . . 251
• strona 161 • 3. Sytuacja finansowa miasta. . . . . . . . . . . . . . . . . 252
• strona 161 • 4. Majątek Magistratu. Efekty działalności komunalnej. . . . . . . . 259
• strona 161 • C. Organy uchwałodawcze i wykonawcze w latach 1945---1950. . . . . . . 261
• strona 161 • l. Struktura Miejskiej Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego. . . . . . 261
• strona 161 • 2.Majątek Magistratu' 262
• strona 161 • 3.Budżety miejskie 263
• strona 161 • 4. Tematyka posiedzeń Miejskiej Rady Narodowej. . . . . . . . . . 263
• strona 161 • D. Spojrzenie na zasadnicze kierunki funkcjonowania administracji w latach 1945---1990 '.., 264
• strona 161 • E. Miejska Rada Narodowa 1959-1990. . . . . . . . . . . . . . 272
• strona 161 • 1. Zasadnicze zagadnienia funkcjonowania MRN. . . . . . . . . . 272
• strona 161 • F. Rada Miejska i Zarząd Miejski 1990-1993. . . . . . . . . . . . 275
• strona 161 • G. Administracja niezespolona. . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
• strona 161 • H. Administracja powiatowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . 286
• strona 161 • 1. Starostwo powiatowe 1927-1939 i 1945-1950. . . . . . . . . . 286
• strona 161 • Uwagi wstępne 286
• strona 161 • 2.Majątekstarostwa 287
• strona 161 • 3. Sytuacja prawna starosty. . . . . . . . . . . . . . . . . . 289
• strona 161 • 4. Powiatowa Rada Narodowa 1945-1950. . . . . . . . . . . . 295
• strona 161 • I. Samorząd Mieszkańców Miast. . . . . . . . . . . . . . . . . 298
• strona 161 • I.Samorządspołeczny 298
• strona 161 • 2. Pojęcie samorządu mieszkańców miast. . . . . . . . . . . . . 299
• strona 161 • 3. Samorząd mieszkańców miast w województwie katowickim. . . . . . 300
• strona 161 • a. Geneza samorządu mieszkańców miast w Polsce w latach 1945-1952. 300'
• strona 300 • b. Powstanie samorządu mieszkańców miast w województwie katowickim. 301
• strona 300 • 4. Ewolucja rozwoju samorządu mieszkańców miast 1958-1990. . . . . 303
• strona 300 • 5. Rezultaty badań nad samorządem mieszkańców. . . . . . . . . . 304
• strona 300 • 6. Działalność samorządu mieszkańców w latach 6O-tych. . . . . . . 308
• strona 300 • Przypisy 311

ROZDZIAŁ VIII - PRZEMYSŁ

• strona 300 • A.Tradycjeprzemysłowe 318
• strona 300 • B. Rozwój przemysłu do 1945 roku. . . . . . . . . . . . . . . . 320
• strona 300 • 1. Przemysł włókienniczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
• strona 300 • 2.Przemysłmetalowy 323
• strona 300 • 3.Górnictwo 330
• strona 300 • 4. Inne gałęzie przemysłu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
• strona 300 • C. Rozwój przemysłu po 1945 roku. . . . . . . . . . . . . . . . 334
• strona 300 • 1. Sytuacja przedsiębiorstw po zakończeniu okupacji niemieckiej. . . . . 334
• strona 300 • 2. Zakłady przemysłu terenowego. . . . . . . . . . . . . . . . 337
• strona 300 • 3. Zakłady przemysłu kluczowego. . . . . . . . . . . . . . . . 338
• strona 300 • Przypisy 346

ROZDZIAŁ IX - RZEMIOSŁO

• strona 300 • I.Początkirzemiosła 350
• strona 300 • 2. Struktura organizacyjna rzemiosła zawierciańskiego od 1918 roku. . . . . 351
• strona 300 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354

ROZDZIAŁ X - SZKOLNICTWO

• strona 300 • A. Sytuacja prawno-organizacyjna szkół ludowych (powszechnych) na ziemiach polskich do 1918 roku - zarys. . . . . . . . . . . . . . . . 355
• strona 300 • 1. Szkoły początkowe w Zawierciu i niektórych miejscowościach Zagłębia Dąbro-

wskiegodol918roku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357

• strona 300 • a. Szkoły ludowe (elementarne) . . . . . . . . . . . . . . . 357
• strona 300 • 2.Szkołyśrednie 360
• strona 300 • 3. Działalność placówek Polskiej Macierzy Szkólnej do 1918 roku. . . . 360
• strona 300 • B. Organizacja szkolnictwa w okresie międzywojennym. . . . . . . . . 372
• strona 300 • C. Struktura szkolnictwa 1919-1939. . . . . . . . . . . . . . . . 374
• strona 300 • D. Rozwój szkolnictwa po II wojnie światowej. . . . . . . . . . . . 379
• strona 300 • I.Reformaszkolnictwa 379
• strona 300 • 2. Stan szkolnictwa w latach 1945-1964. . . . . . . . . . . . . 379
• strona 300 • 3. Szkolnictwo do 1992 roku. . . . . . . . . . . . . . . . . 382
• strona 300 • Przypisy 388

ROZDZIAŁ XI - KULTURA

• strona 300 • Uwagi wstępne 393
• strona 300 • A. Ruch teatralny w Zawierciu w latach 1888-1906. . . . . . . . . . 393
• strona 300 • B. Inne formy życia kulturalnego do 1918 roku. . . . . . . . . . . . 396
• strona 300 • C. Wydarzenia kulturalne w latach 1919-1939. . . . . . . . . . . . 401
• strona 300 • D. Rozwój kulturalny po drugiej wojnie światowej. . . . . . . . ., . 414
• strona 300 • Przypisy '..421

ROZDZIAŁ XII - PRASA

• strona 424 • A. Gazety i czasopisma do 1994 roku, w których zamieszczono informacje o Zawierciu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424
• strona 424 • Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429

ROZDZIAŁ XIII - OCHRONA ZDROWIA

• strona 430 • A. Problemy zdrowotności do 1949 roku
• strona 436 • B. Działalność oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża
• strona 438 • C. Ochrona zdrowia do 1992 roku
• strona 441 • Przypisy

ROZDZIAŁ XIV - SPORT

• strona 443 • A. Kluby i towarzystwa sportowe do 1939 roku
• strona 446 • B. Rozwój sportu po 1945 roku
• strona 456 • Przypisy

ZAKOŃCZENIE

• strona 458 • Zakończenie
• strona 459 • Osoby zasłużone dla Zawiercia i Ziemi Zawierciańskiej do 1939 roku (wybór)
• strona 461 • Aneksy
• strona 518 • Bibliografia
• strona 538 • Streszczenia
• strona 541 • Indeks osobowy
• strona 565 • Indeks miejscowości i nazw geograficznych