Będzin
Będzin | |
Województwo | śląskie |
Powiat | będziński |
Prawa miejskie | 1358 |
Ludność • liczba |
58604 |
Tablice rejestracyjne | SBE |
Strona internetowa miasta |
Będzin – miasto powiatowe położone w południowej Polsce, nad rzeką Czarną Przemszą. Historyczna stolica Zagłębia Dąbrowskiego.
Dzielnice i osiedla
Historia
W Będzinie, jako w punkcie strategicznym na pograniczu Śląska, od dawna, bo już za czasów Bolesława Wstydliwego (w. XIII) stał zamek na skalistej górze. Ale pewne dzieje i zamku i miasta rozpoczynają się za Kazimierza Wielkiego, który zamek na nowo w gotyckim stylu z kamienia, z basztą, murami i fosą i opasał w roku 1358. Razem z zamkiem powstaje i miasto na prawie magdeburskim. Miastu temu królowie polscy nadawali różnymi czasy przywileje, które stały się podwaliną rozwoju Będzina, mającego ponadto szczęśliwe położenie geograficzne, tu bowiem nad granicą przechodził szlak handlowy z Krakowa do Wielkopolski, tędy też szła droga wodna od źródeł Warty Czarną Przemszą ku Wiśle. Rozwój miasta przyciągną tu społeczności żydowskie. W roku 1616 pożar strawił miasto i zamek, a zniszczeń dokonały wojska szwedzkie.
Pomniki
Do grudnia 1939 r. na placu 3 Maja stał pomnik ku czci poległych w wojnie z bolszewikami żołnierzy 11 pułku piechoty. Pułk ten powstał w pierwszych dniach listopada 1918 r. Początek swój wywodził od zawiązków ochotniczych, zorganizowanych wśród ludności Zagłębia.
Cmentarze
- Cmentarz parafialny św. Trójcy pomiędzy Górą Zamkową, Podzamczem, a ulicą Teatralną
- Cmentarz żydowski w Będzinie na Górze Zamkowej
- Cmentarz w Będzine-Małobądzu przy ulicy Małobądzkiej cmentarz komunalny założony w 1960 roku
- Cmentarz w Będzine-Małobądzu przy ul. Małobądzkiej administrowany przez parafię św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu ul. Orla 19
- Cmentarz w Będzinie-Warpie przy ulicy Krakowskiej założony w roku 1946
- Cmentarz w Będzinie-Grodźcu
- Cmentarz w Będzinie-Łagiszy
Zabytki
- Zamek królewski z XIV wieku
- Pałac Mieroszewskich
- Pozostałości średniowiecznych miejskich murów obronnych
- Kościół parafialny p.w. Świętej Trójcy
- Kościół cmentarny p.w. św. Tomasza z Canterbury
- Grodzisko na Górze Zamkowej
W dzielnicy Grodziec:
- Kościół filialny p.w. św. Doroty
- Kościół parafialny p.w. św. Katarzyny
- Grodzisko na Górze św. Doroty
- Cementownia "Grodziec"
Bibliografia
- Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec : Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 82.