Michał Reicher

Zagłębiowskie Biogramy
Michał Reicher
Imię i nazwisko	Michał Reicher
Data i miejsce urodzenia	17 grudnia 1888 Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	31 sierpnia 1973 Gdańsk
Zawód	prof. anatomii, antropolog, rektor Akademii Lekarskiej w Gdańsku

Michał Reicher urodził się w Sosnowcu 17 grudnia 1888 roku. Nigdy tego nie ukrywał, stąd używane przez niego przed wojną nazwisko Reicher-Sosnowski i pseudonim Sosna w czasie okupacji. Pochodził, podobnie, jak Aniela Urbanowicz, z całkowicie zasymilowanej rodziny żydowskiej Reicherów. Był wybitnym naukowcem, który zajmował się anatomią człowieka.

Młody Michał za współorganizowanie i udział w strajku szkolnym został wydalony z VI klasy Gimnazjum Realnego w Sosnowcu. W 1906 r. rozpoczął studia przyrodnicze u R. Martina na Wydziale Filozoficznym uniwersytetu w Zurychu, specjalizując się w antropologii i anatomii. W 1912 r. uzyskał tam stopień doktora filozofii. W latach 1912-13 był asystentem przy Katedrze Antropologii Uniwersytetu w Zurychu. W 1914 r. jako stypendysta wyjechał do USA.

Po wybuchu I wojny światowej powrócił do kraju. Na przełomie 1914/1915 prof. Reicher był pracownikiem Komisji do walki z biedą i bezrobociem przy ówczesnej Radzie Miasta Sosnowca. Od 1915 r. pracował jako prosektor w Zakładzie Anatomii Opisowej u Lotha w Uniwersytecie Warszawskim. W 1920 r. objął Katedrę Anatomii Prawidłowej w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie i jako profesor nadzwyczajny (1922 r.) wykładał anatomię i antropologię, od 1934 r. – jako profesor zwyczajny. Przyczynił się do budowy nowego gmachu Collegium Anatomicum w Wilnie. W latach 1934-35 był dziekanem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Wileńskiego.

W czasie II wojny światowej zorganizował, a następnie kierował konspiracyjnym Studium Medycznym. Po włączeniu w 1940 roku Litwy do ZSRR wstąpił do partyzantki, a potem do AK. Był zastępcą szefa sanitarnego okręgu wileńskiego AK. Używał pseudonimu Sosna.

Po wojnie, w 1945 r., objął Katedrę Anatomii Prawidłowej w Akademii Lekarskiej w Gdańsku, gdzie położył duże zasługi przy organizacji tej uczelni, m. in. jako dziekan Wydziału Lekarskiego. W latach 1947-48 był rektorem tej uczelni. Położył wielkie zasługi przy utworzeniu i organizowaniu Zakładu Anatomii Prawidłowej i Topograficznej Akademii Lekarskiej w Szczecinie (1949), przekazując ze swojej placówki w Gdańsku materiał prosektoryjny, preparaty i tablice anatomiczne. W latach 1949 – 1963 był profesorem anatomii na Akademii Medycznej w Gdańsku.

Główną dziedziną jego badań była początkowo antropologia i anatomia części miękkich, później neuroanatomia i anatomia doświadczalna, należał też do najwybitniejszych kraniologów polskich. W 1934 r. dokonał pomiarów antropologicznych szczątków króla Aleksandra I Jagiellończyka oraz żon Zygmunta II Augusta: Elżbiety Rakuszanki i Barbary Radziwiłłówny, złożonych w Bazylice Wileńskiej. Autor wielu prac z zakresu anatomii, embriologii i antropologii. Szczególną jednak zasługą Reichera było poprawienie, poszerzenie, unowocześnienie oraz wydanie podręcznika anatomii człowieka, zainicjowanego przez Adama Bochenka. Otrzymał za to nagrodę państwową II stopnia.

Był człowiekiem wielkiej kultury, bardzo lubianym przez młodzież, żywo interesującym się jej problemami, często służącym radą i pomocą materialną. Zimą organizował wspaniałe kuligi, był stałym uczestnikiem balów i zabaw studenckich, był wzorem systematyczności i punktualności, pływał, grał w tenisa i pilotował wycieczki. Zmarł 31 sierpnia 1973 roku w Gdańsku. Pochowany jest na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Postać ta czeka na odkrycie w swoim mieście.

Grób rodziny Reicherów na cmentarzu żydowskim w Sosnowcu przy ul. Gospodarczej.

Biogram opracował: Piotr Dudała