Park Sielecki (Sosnowiec)

Park Sielecki / Park Zamkowy / Park Mauvego / Park Renardowski - postał wokół zamku rycerskiego w Sielcu, wybudowanego w 1612 r. Pierwsze informacje o parku pochodzą z 1835 r. Zapewne został on przebudowany po przejęciu majątku sieleckiego przez hrabiego Andrzeja Renarda (1856).

W końcu XIX i pierwszych latach XX w. park odrestaurował i zmodernizował Ludwik Mauve, generalny dyrektor Gwarectwa "Hrabia Renard". Przez krótki czas park nazywano nawet jego imieniem. W 1902 r. poszerzone zostały jego granice w kierunku południowo-wschodnim, a od strony północnej założono staw.

Park dla wszystkich

W odróżnieniu od parków wokół rezydencji Dietla i Schonów (Park Schönowski na Środuli i Park Schonöwski nad Czarną Przemszą) teren ten udostępnia ny był publiczności. Sytuacja zmieniła się w okresie międzywojennym, kiedy liczbę zwiedzających poważnie ograniczono. Wprowadzono przepustki, które wydawała administracja kopalni Kopalnia "Renard" (Sosnowiec).

Okres po II wojnie światowej

Po drugiej wojnie światowej zburzono ogrodzenie, pozostawiając jedynie niewielki fragment muru oraz dwie wieżyczki (jedna z nich mieści się pomiędzy blokami ulicy Zamkowej na wprost wejścia frontowego do hali lodowiska a druga na lewym brzegu rzeki w pobliżu domu przy ul. Legionów 28 i Szkoły Muzycznej); Park ponownie stał się miejscem wypoczynku mieszkańców Sosnowca. W latach 50-tych XX w. powierzchnia parku zwiększyła się - przyłączono do parku teren ogródków działkowych położonych przy zachodnim brzegu Czarnej Przemszy. W 1964 wybudowano amfiteatr z miejscami na około 8000 osób (zlikwidowany w latach 90-tych XX w), a w miejscu stawu - baseny kąpielowe oraz sztuczne lodowisko zwane „Pałacem Zimowym”. Prace przy amfiteatrze całkowicie zakończono w 1968 roku. Przy amfiteatrze powstał także budynek gastronomiczny „Pawie Oczko" - mały bar. Budynek ten był zarazem zapleczem dla amfiteatru. W latach 70-tych do użytku oddano drugie lodowisko. Część powierzchni parku zajęło osiedle mieszkaniowe przy ulicy Zamkowej. Przeprowadzone prace budowlane wywołały niekorzystne zmiany hydrologiczne i w dużym stopniu zniszczyły roślinność. W 1967 roku w nowej części parku, po zachodniej części Czarnej Przemszy wniesiono Pomnik Czynu Rewolucyjnego złożonego z dwóch elementów: bryły z 300 bloków sjenitu (symbol węgla) oraz stalowego obelisku (symbol hutnictwa) wysokości 56 metrów. Odsłonięto go 16 września 1967. 26 października 1990 pomnik zdemontowano a w jego miejsce w 1998 roku na tym samym podwyższeniu wzniesiono pomnik Wolność, Praca, Godność. W 2013 w ramach rewitalizacji parku zaadaptowano miejsce po amfiteatrze. Stanęły tam między innymi stoły do szachów i do tenisa stołowego. 9 czerwca 2005 we wschodniej części parku, w pobliżu lodowiska, powstał skatepark. W 2016 i 2017 miały miejsce kolejne przebudowy. W starej części parku kompleks wzbogacił się o ogrodzony plac zabaw dla dzieci, plenerową siłownię pod chmurką. W nowej części powstał tor rolkowy, strefa relaksu oraz stanowiska dla małej gastronomii.

Roślinność

W parku rośnie obecnie około 60 gatunków drzew i krzewów, a wśród nich rzadko spotykane: katalpa bignoniowa, winnik zmienny, głóg szkarłatny, migdałowiec trójklapowy. Średni wiek drzewostanu wynosi ok. 90 lat, lecz można tu spotkać także okazy starsze, osiągające w obwodzie 3 - 5 m (topole kanadyjskie); 9 drzew w Parku uznano za pomniki przyrody, w tym co ciekawe jedno w nowej części parku.

Park Sielecki na starych zdjęciach

• 

  Staw w parku Sieleckim

• 

  Staw w parku Sieleckim

• 

  Fragment Czarnej Przemszy, widziany od strony wejścia do parku Gwarectwa Hr. Renard przy przystani Ligi Morskiej i Kolonialnej

• 

  Staw w parku Sieleckim

• 

  Restauracja w Parku Gwarectwa hr. Renard

• 

  Ogródek restauracji w Parku Mauvego

• 

  Odsłonięcie Pomnika Czynu Rewolucyjnego w Parku Sieleckim, 1967

• 

  Delegacja z Halle przy Pomniku Czynu Rewolucyjnego

• 

  Amfiteatr

• 

  Park w latach 70-tych;

• 

  Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Parku Sieleclkim

• 

  Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Parku Sieleclkim na pocztówce z 1979 roku

• 

  Park Sielecki w 1972 roku

• 

  Czarna Przemsza

Park Sielecki na planach miast

• 

  Park Sielecki na planie z 1905 roku

• 

  Park Sielecki na planie z 1914 roku

• 

  Park Sielecki na planie z 1921 roku

• 

  Park Sielecki na planie z 1942 roku

• 

  Park Sielecki na planie z 1950 roku

Galeria

• 

  Tor do jazdy na rolkach

• 

  Aleja parkowa wzdłuż ulicy 3 Maja; W tle widoczne budynki kolonii robotniczej Dietla

• 

  Strefa relaksu z mikroplażą

• 

  Pomnik "Wolność, Praca, Godność" (Sosnowiec)

• 

  Czarna Przemsza w Parku

• 
• 
• 
• Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II.  : Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 41-42. ISBN 83-89199-03-3.