Ulica Chemiczna (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 11: | Linia 11: | ||
==Własności Shönowskie== | ==Własności Shönowskie== | ||
Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w [[1886]] r. [[Ernst Schoen]] uruchomił [[Intertex|przędzalnię wełny czesankowej]] (po [[1945]] r. [[Intertex|„Intertex”]]) i wybudował (ok. [[1885]] r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba [[Muzeum w Sosnowcu]]; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne [http://www.bip.um.sosnowiec.pl/m,6792,urzad-stanu-cywilnego.html Urzędu Stanu Cywilnego] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]). Do [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|zespołu pałacowo-parkowego]] przy ul. Chemicznej należy również mniejszy [[Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu|pałac Schönów]] wzniesiony w [[1900]] r. według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta. | Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w [[1886]] r. [[Ernst Schoen]] uruchomił [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|przędzalnię wełny czesankowej]] (po [[1945]] r. [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|„Intertex”]]) i wybudował (ok. [[1885]] r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba [[Muzeum w Sosnowcu]]; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne [http://www.bip.um.sosnowiec.pl/m,6792,urzad-stanu-cywilnego.html Urzędu Stanu Cywilnego] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]). Do [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|zespołu pałacowo-parkowego]] przy ul. Chemicznej należy również mniejszy [[Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu|pałac Schönów]] wzniesiony w [[1900]] r. według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta. | ||
==Zabudowa== | ==Zabudowa== | ||
Linia 46: | Linia 46: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (6)|Sosnowieckie ABC, tom VI]] | data =[[2007]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 978-83-89199-34-8 | strony = 11-12}} | *{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (6)|Sosnowieckie ABC, tom VI]] | data =[[2007]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 978-83-89199-34-8 | strony = 11-12}} | ||
==Zobacz także== | |||
* [https://sosnowiec.wyborcza.pl/sosnowiec/5,93867,27984531.html Zapomniana ulica Chemiczna w Sosnowcu. To miejsce zachwycało i tętniło życiem [ARCHIWALNE ZDJĘCIA] - Gazeta.pl] | |||
[[Kategoria: Ulice|Chemiczna, Sosnowiec]] | [[Kategoria: Ulice|Chemiczna, Sosnowiec]] | ||
[[Kategoria: Ulice Sosnowca|Chemiczna, Sosnowiec]] | [[Kategoria: Ulice Sosnowca|Chemiczna, Sosnowiec]] |
Aktualna wersja na dzień 08:05, 15 lis 2023
Ulica Chemiczna w Sosnowcu – ulica położona na Środulce, biegnąca wzdłuż zachodniej strony torów kolejowych magistrali Katowice - Warszawa, w kierunku Będzina.
Pochodzenie nazwy ulicy
Jej nazwa, która weszła w użycie jeszcze przez I wojną światową, pochodzi od Fabryki Chemicznej ,,Gzichów” wybudowanej na tym terenie w 1883 r. przez Mogunckie Towarzystwo Akcyjne z siedzibą we Frankfurcie nad Menem.
Własności Shönowskie
Zakład - upaństwowiony- istniał jeszcze po II wojnie światowej: produkował wtedy balony szklane i naczynia akumulatorowe. W pobliżu, w 1886 r. Ernst Schoen uruchomił przędzalnię wełny czesankowej (po 1945 r. „Intertex”) i wybudował (ok. 1885 r.) swoją okazałą, neobarokową rezydencję (obecnie siedziba Muzeum w Sosnowcu; znajdują się tutaj także Sale Reprezentacyjne Urzędu Stanu Cywilnego w Sosnowcu). Do zespołu pałacowo-parkowego przy ul. Chemicznej należy również mniejszy pałac Schönów wzniesiony w 1900 r. według projektu Józefa Pomian-Pomianowskiego. Obie budowle zaliczane są do cennych zabytków XIX -wiecznej architektury miasta.
Zabudowa
W skład ulicy Chemicznej wchodzi tzw. Plac Schöna-fabryczne osiedle mieszkaniowe wybudowane w końcu XIX w. dla pracowników przędzalni. Część postawionych tu domów już nie istnieje. Najstarsze z nich, z przełomu lat 80. i 90., parterowe z poddaszami, kryte papą, były drewniane (wyburzone w latach 60. XX w.). Kolejne bloki, dwu segmentowe, trzykondygnacyjne, nazywane obecnie domami schönowskimi, zbudowano z czerwonej cegły.
Do najbardziej znanych budynków ulokowanych w obrębie Placu należą: ,,Dom Odermana” (mieszkał w nim wieloletni plenipotent Schönów), dawne ambulatorium i tzw. „Wysoki dom” (w czasie I wojny światowej zamieniony był na szpital; taką rolę pełnił również w okresie wojny polsko-radzieckiej). Budynkami wzniesionymi przez Schönów zarządza obecnie Spółdzielnia Mieszkaniowa ,,Locum” z siedzibą przy ul. Chemicznej.
W pobliżu, w dawnych zabudowaniach „Intertexu” funkcjonują liczne firmy usługowe, a wśród nich Zakład Poligraficzny „Folio”, Firma Handlowa Export-Import Andrzeja Bednarczyka (zdobienie szkła i ceramiki), Auto Serwis ,,ŁIP” i in.
Przy tej ulicy ulokowano również część zakładu Foster Wheeler Energy Fakop (hale produkcyjne).
Galeria
Zabytki
- Budynek mieszkalny, Chemina 6
- Kompleks pałacowo-parkowy Schöna - A-1241 z 10/04/1980, Chemiczna 12 - 16
- Osiedle patronackie Schöna
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom VI. Muzeum w Sosnowcu, 2007, s. 11-12. ISBN 978-83-89199-34-8.