Pilica: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Miasto infobox
{{Miasto infobox
| Miasto             = Pilica
| Miasto = Pilica
| dewiza            =
| dopełniacz_miasta = Pilicy
| dopełniacz_miasta = Pilicy
| herb_miasta =Plik:Gmina Pilica herb.png
| herb_miasta       = Plik:POL Pilica COA.svg
| flaga_miasta =
| flaga_miasta       =
| województwo = śląskie
| mapa_miasta        = Pilica main square.jpg
| grodzki =  
| województwo       = śląskie
| powiat = zawierciański
| grodzki           =
| gmina = [[Gmina Pilica]]
| powiat             = zawierciański
| rodzaj_gminy = miejsko - wiejska
| gmina             = Pilica
| zarządzający = Burmistrz
| rodzaj_gminy       = miejsko-wiejska
| prezydent = Michał Otrębski
| zarządzający       = Burmistrz
| miejska = tak
| prezydent         = Michał Otrębski
| powierzchnia =  
| miejska           =
| wysokość =
| adres_um          = ul. Żarnowiecka 46a
| pozycja =
| kod_poczt_um      = 42-436
| rok =  
| powierzchnia       = 8,22
| populacja =
| wysokość           =
| gęstość =
| stopniN            = 50
| tablica_rej =
| minutN            = 28
| założone =  
| sekundN            = 03
| prawa_miejskie = XIV wiek
| stopniE            = 19
| www = http://pilica.pl/
| minutE            = 39
| sekundE            = 25
| rok                = 2008
| populacja          = 1 999<ref>[http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_L_ludnosc_stan_struktura_30_06_2008.pdf Ludność Polski 2008 GUS]</ref>
| gęstość            = 243,1
| nr_kier            = +48 32
| kod_poczt          = 42-436
| aglomeracja        =
| tablica_rej        =
| TERYT              = 2243316074
| SIMC              =
| założone          =
| prawa_miejskie    =
| miasta_partnerskie =
| domena            =
| galeria_commons    = Pilica
| wikinews          =
}}
}}
'''Pilica''' to historyczne małopolskie [[miasto]] w [[województwo śląskie|woj. śląskim]], w [[powiat zawierciański|powiecie zawierciańskim]], u źródeł rzeki [[Pilica|Pilicy]]. Miejscowość położona w środkowej części [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska|Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej]].
[[Plik:Pilica_tablica._Foto._Grzegorz_Onyszko_30.10.2014.JPG|thumb|200px|(Foto:Grzegorz Onyszko)]]
[[Plik:Pilica 005 JB.jpg|thumb|350px|(Foto: Jerzy Bartnicki)]]
[[Plik:Pilica 003 JB.JPG|thumb|350px|(Foto: Jerzy Bartnicki)]]
[[Plik:Widok_na_Pilic%C4%99_ze_wzg%C3%B3rza_%C5%9Bw._Piotra.JPG|thumb|350px|(Foto: Grzegorz Onyszko)]]
'''Pilica''' - miasto w [[Powiat zawierciański|powiecie zawierciańskim]], w [[Województwo śląskie|województwie śląskim]], siedziba [[Gmina Pilica (powiat zawierciański)|gminy miejsko-wiejskiej Pilica]].
[[Plik:Pilica_wieczorem_pazdziernik_2014_r.JPG|thumb|350px|Foto: Grzegorz Onyszko)]]


Siedziba [[gmina Pilica|gminy miejsko-wiejskiej Pilica]]. [[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo katowickie|woj. katowickiego]]. Siedziba [[Dekanat pilicki|dekanatu pilickiego]]
W poprzednim podziale administracyjnym Polski (lata [[1975]]-[[1998]]) miejscowość należała do województwa katowickiego.


Według danych z [[31 grudnia]] [[2004]] miasto miało 1948 mieszkańców.
==Dzielnice i osiedla==
*[[Engliszówka (Pilica)|Engliszówka]]
*[[Osiedle Nad Zalewem (Pilica)|Osiedle Nad Zalewem]]


== Historia ==
==Wykaz ulic==
Od początków swojego istnienia Pilica należała do [[Małopolska|Małopolski]]. Testamentem [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]] Pilica weszła w skład senioralnej dzielnicy krakowskiej.
Prawdopodobna data otrzymania [[Prawa miejskie|praw miejskich]] to [[1393]] r. Kilka lat po [[powstanie styczniowe|Powstaniu Styczniowym]], [[1 stycznia]] [[1870]] r. Pilica utraciła prawa miejskie na podstawie [[ukaz]]u carskiego z [[1 czerwca]] [[1869]] r. Odzyskała je dopiero w [[1994]] r.


== Ludzie związani z Pilicą ==
*Zawierciańska
* [[Franciszek Kacper Fornalski]] – urodzony w Pilicy [[Oficer (wojsko)|oficer]] [[Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego|Wojska Polskiego]] w czasie [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]]
*Armii Krajowej
* [[Narcyz Turchan]] – [[błogosławiony]], [[Zakon Braci Mniejszych|franciszkanin]], [[gwardian]] [[Klasztor oo. franciszkanów w Pilicy|pilickiego klasztoru oo. franciszkanów]] w latach 1924-1930. Zginął [[Męczennik|śmiercią męczeńską]] w [[Dachau (KL)|obozie koncentracyjnym w Dachau]] 19 marca 1942 roku.
*Barbary
* [[Barbara Piasecka-Johnson]] – właścicielka zamku pilickiego od 1989 roku.
*Markowska
* [[Elżbieta Pilecka]] – żona Władysława Jagiełły, króla polski, pochodziła z Pilicy
*Żarnowiecka
* [[Otton z Pilczy]]
*Targowa
* [[Jan Otrębski]]
*Mickiewicza
* [[Aleksander Moszkowski]] – niemiecki pisarz i satyryk
*Wilcze Doły
* [[Juliusz Isaak]] – polski entomolog
*Różana
* [[Jerzy Kolasiński]] – polski kompozytor, dyrygent i pedagog (urodził się w Pilicy w 1906)
*Engliszówka
*Mickiewicza
*Stycznia 17
*Kwapisza
*Łazienna
*Piaskowa
*Reformacka
*Maja 3
*Czaplicowej
*Piłsudskiego marsz.
*Pileckich
*Senatorska
*Kościuszki
*Niepodległości
*Królowej Elżbiety Jagiełłowej
*Krakowska
*Marii Sobieskiej
*Jana Pawła II
*Strażacka
*Klasztorna
*Partyzantów
*Księżna
*Listopada 11
*Wolności
*Zamkowa
*Ogrodowa
*Krótka


== Miejska architektura ==
==Historia==
* Zabytkowy XVII-wieczny [[Zamek w Pilicy|zamek]] z parkiem i murami obronnymi
[[Plik:Mapa Powiatu olkuskiego 1867 - 1914.JPG|thumb|300px|Mapa Powiatu olkuskiego w latach [[1867]] - [[1914]]]]
* [[Kościół parafialny]] [[Jan Chrzciciel|św. Jana Chrzciciela]]
* [[Klasztor oo. franciszkanów w Pilicy|Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej – Opiekunki Rodzin]]
* [[Klasztor]] [[Augustianie|oo. augustianów]] – obecnie w ruinie
* [[Kościół (budynek)|Kościół]] szpitalny [[Święty Jerzy|św. Jerzego]]
* Historyczny drewniany kościół św. apostołów [[Piotr Apostoł|Piotra]] i [[Paweł z Tarsu|Pawła]] na wzgórzu św. Piotra spalony przez [[Niemcy|niemieckich]] [[narodowy socjalizm|narodowych socjalistów]] pod koniec [[II wojna światowa|II. wojny światowej]] w 1945 roku. Obecny kościół stanowią wykonane z drewna [[ołtarz]], ogrodzenie i [[dzwonnica]] oraz murowana [[zakrystia]], która jako jedyna ocalała z pożaru w 1945 roku. Tylko raz w roku – w [[święto]] [[Patron (chrześcijaństwo)|patronów]] kościoła [[29 czerwca]] – odprawiane są tu pod gołym niebem [[Msza|Msze Święte]]. Również raz do roku – w [[Wielki Piątek]] – ma tutaj swój początek [[nabożeństwo]] [[Droga krzyżowa|drogi krzyżowej]], które kończy się w kościele [[Jan Chrzciciel|św. Jana Chrzciciela]].


== Zobacz też ==
==Galeria==
* [[Parafia Najświętszego Imienia Jezus w Pilicy-Biskupicach]]
<gallery>
* [[Parafia św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Pilicy]]
Plik:Pilica 006 JB.jpg|Pilica (Foto: Jerzy Bartnicki)
* [[Cmentarz żydowski w Pilicy]]
Plik:Pilica 007 JB.JPG|Pilica
* [[Gmina Pilica]]
Plik:Pilica._Wzg%C3%B3rze_%C5%9Bw._Piotra._Widok_na_Pilic%C4%99.JPG|Widok ze wzgórza św. Piotra na Pilicę
* [[Zamek w Pilicy]]
Plik:Pilica._Budynek_biblioteki_g%C5%82%C3%B3wnej.JPG|Biblioteka Główna
* [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska]]
Plik:Pilica._Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna.JPG|Remiza OSP w Pilicy  
Plik:Pilica 008 JB.JPG|Pilica
Plik:Pilica 009 JB.jpg|Pilica
Plik:Pilica 002 JB.jpg|Pilica
Plik:Pilica JB 04 szkoła.jpg|Szkoła w pilicy
Plik:Pilica JB 03 droga do pałacu.jpg|Droga do pałacu
Plik:Pilica JB 01 zalew.jpg|Zalew
Plik:Pilica JB 02 zalew.jpg|Zalew
Plik:Cmentarz_ewangelicki_w_Pilicy_30.10.14_foto_G.Onyszko_07.JPG|Brama cmentarza ewangelickiego.
Plik:Pilica_kirkut_widok_foto_G.Onyszko_01.JPG|Zdjęcie nowego kirkutu.
</gallery>


==Bibliografia==
<gallery>
<gallery>
Plik:Pałac w Pilicy4.jpg|Zamek
Plik:Pilica.jpg|[[Pilica. Zarys dziejów miejscowości.]] ([[1992]]) '''Henryk Błażkiewicz OFM'''
Plik:Pilica (js)1.jpg|Zamkowe mury obronne
Plik:
Plik:Pilica (js)2.jpg|Niszczące działanie czasu
Plik:
Plik:Pilica main square.jpg|Rynek
Plik:
Plik:Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej w Pilicy1.jpg|Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej – Opiekunki Rodzin
</gallery>
</gallery>


{{Przypisy}}
==Zobacz też==
 
[[Plik:Pilica straż pożarna.jpg|thumb|200px|Straż pożarna w Pilicy]]
== Linki zewnętrzne ==
*[[M/S Pilica]]
* [http://www.pilica.pl Oficjalna witryna Urzędu Miasta i Gminy Pilica]
*[[Ochotnicza Straż Pożarna w Pilicy]]
* [http://pilica.polska.pl/ Pilica w dokumencie archiwalnym]
*[[Pilica - przewodnik turystyczny]] (książka)
{{Linki do map Polski
*[[Mapa turystyczna - Gmina Pilica (2012)]] (mapa)
| stopniN=50
*[[Pilica. Zarys dziejów miejscowości.]] (książka)
|  minutN=28
*[[Cmentarz żydowski w Pilicy]]
| sekundN=03
*[[Stary cmentarz żydowski w Pilicy]]
| stopniE=19
*[[Cmentarz ewangelicki w Pilicy]]
|  minutE=39
*[[Cmentarz wojenny w Pilicy-Biskupicach]]
| sekundE=25
*[[Zamek w Pilicy]]
}}
*[[Michał Federowski]]


{{Zamki na Szlaku Orlich Gniazd}}
==Linki zewnętrzne==
{{Miasta województwa śląskiego}}
*[http://pilica.pl/ Strona internetowa Urzędu Miasta i Gminy]
{{Gmina Pilica}}
{{Powiat olkuski (dawny)}}
{{Powiat zawierciański}}




[[Kategoria:Miasta Regionu|Pilica]]
[[Kategoria:Miasta Regionu|Pilica]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe|Pilica]]
[[Kategoria:Miejscowości w gminie Pilica|Pilica]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe związane z gminą Pilica|Pilica]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe związane z powiatem zawierciańskim|Pilica]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe w Zagłębiu Dąbrowskim|Pilica]]

Aktualna wersja na dzień 21:54, 29 kwi 2017

Pilica
Herb
Herb Pilicy
Województwo śląskie
Powiat zawierciański
Gmina
• rodzaj 		Pilica
miejsko - wiejska
Prawa miejskie XIV wiek
Burmistrz Michał Otrębski
Strona internetowa miasta
(Foto:Grzegorz Onyszko)
(Foto: Jerzy Bartnicki)
(Foto: Jerzy Bartnicki)
(Foto: Grzegorz Onyszko)

Pilica - miasto w powiecie zawierciańskim, w województwie śląskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pilica.

Foto: Grzegorz Onyszko)

W poprzednim podziale administracyjnym Polski (lata 1975-1998) miejscowość należała do województwa katowickiego.

Dzielnice i osiedla

Wykaz ulic

  • Zawierciańska
  • Armii Krajowej
  • Barbary
  • Markowska
  • Żarnowiecka
  • Targowa
  • Mickiewicza
  • Wilcze Doły
  • Różana
  • Engliszówka
  • Mickiewicza
  • Stycznia 17
  • Kwapisza
  • Łazienna
  • Piaskowa
  • Reformacka
  • Maja 3
  • Czaplicowej
  • Piłsudskiego marsz.
  • Pileckich
  • Senatorska
  • Kościuszki
  • Niepodległości
  • Królowej Elżbiety Jagiełłowej
  • Krakowska
  • Marii Sobieskiej
  • Jana Pawła II
  • Strażacka
  • Klasztorna
  • Partyzantów
  • Księżna
  • Listopada 11
  • Wolności
  • Zamkowa
  • Ogrodowa
  • Krótka

Historia

Mapa Powiatu olkuskiego w latach 1867 - 1914

Galeria

  • Pilica (Foto: Jerzy Bartnicki)

  • Pilica

  • Widok ze wzgórza św. Piotra na Pilicę

  • Biblioteka Główna

  • Remiza OSP w Pilicy

  • Pilica

  • Pilica

  • Pilica

  • Szkoła w pilicy

  • Droga do pałacu

  • Zalew

  • Zalew

  • Brama cmentarza ewangelickiego.

  • Zdjęcie nowego kirkutu.

Bibliografia

Zobacz też

Straż pożarna w Pilicy

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Pilica&oldid=81218”