Cementownia "Grodziec" (Będzin): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 25 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Cementownia_Grodziec.jpg|thumb|450px|Cementownia Grodziec, a przynajmniej to, co z niej zostało]]
[[Plik:Cementownia Grodziec 1.JPG|thumb|350px|Logo cementowni do [[1914]] roku]]
'''Cementownia "Grodziec"''' w [[Będzin|Będzinie]].
[[Plik:Będzin Grodziec 001.jpg|thumb|350px|litografia [[1870]] r.]]
[[Plik:Cementownia Grodziec-01.jpg|thumb|350px|recht]]
[[Plik:Cementownia_Grodziec.jpg|thumb|350px|Cementownia Grodziec, a przynajmniej to, co z niej zostało]]
'''Cementownia "Grodziec"''' w [[Będzin|Będzinie]]
==Historia==
W [[1842]] roku [[Jan Ciechanowski]] ([[1796]] – [[1884]]) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – [[Maurycy Kossowski]] ([[1795]] – [[1864]]), a przed nim ród Bontanich.


==Historia==
W latach 50-tych [[Jan Ciechanowski|Ciechanowski]] zakończył budowę w [[Grodziec|Grodźcu]] fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach [[1853]] – [[1856]]. Została otwarta w [[1857]] r. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim.
W [[1842]] roku [[Jan Ciechanowski]] ([[1796]] – [[1884]]) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – Maurycy Kossowski ([[1795]] [[1864]]).  
 
==Jakość cementu==
Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim|kolei Warszawsko Wiedeńskiej]]) jak i wojskowych (fortyfikacje).  


Piętnaście lat później Ciechanowski zakończył budowę w Grodźcu fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach [[1853]] – [[1857]]. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim. Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa kolei Warszawsko –
==Przejęcie cementowni==
Wiedeńskiej) jak i wojskowych (fortyfikacje). W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern [[Zakłady "Solvay"|"Solvay"]], który dokonał jej poważnej modernizacji w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku.  
W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern [[Zakłady "Solvay"|"Solvay"]], który w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku dokonał jej poważnej modernizacji.  


W latach [[1918]] – [[1921]] cementownią kierował inż. Jan Brzostowski, następnie od roku [[1921]] do roku [[1929]] inż. Włodzimierz Kwapiszewski, w latach [[1930]]-[[1936]] inż. Leon Hertz, a następnie do roku [[1939]] Mieczysław Zarębski.
W latach [[1918]] – [[1921]] cementownią kierował inż. [[Jan Brzostowski]], następnie od roku [[1921]] do roku [[1929]] inż. [[Włodzimierz Kwapiszewski]], w latach [[1930]] [[1936]] inż. [[Leon Hertz]], a następnie do roku [[1939]] [[Mieczysław Zarębski]].


Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Decyzję o jej zamknięciu podjęto w [[1979]] roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie.
Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Prawdopodobnie cement z tej fabryki był używany do budowy zespołu polskich fortyfikacji określanych jako Obszar Warowny "Śląsk".  


==Zamknięcie cementowni==
Decyzję o jej zamknięciu podjęto w [[1979]] roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie. Obecnie wstęp do niego jest surowo wzbroniony, a sam obiekt grozi zawaleniem.


==Dostępność zabytku==
==Dostępność zabytku==
Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu<ref>{{cytuj stronę|url=http://bedzin.naszemiasto.pl/artykul/galeria/cementownia-pod-lupa-prokuratury-co-sprawdzaja-sledczy,2058712,t,id.html|tytuł=Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?|opublikowany=bedzin.naszemiasto.pl/|data dostępu=2014-04-07}}</ref>.  
Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu<ref>{{cytuj stronę|url=http://bedzin.naszemiasto.pl/artykul/galeria/cementownia-pod-lupa-prokuratury-co-sprawdzaja-sledczy,2058712,t,id.html|tytuł=Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?|opublikowany=bedzin.naszemiasto.pl/|data dostępu=2014-04-07}}</ref>.  
[[Plik:Przykład.jpg]]


==Galeria==
==Galeria==
Linia 23: Linia 30:
Plik:Fragmenty pieców.jpg|Fragmenty pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Fragmenty pieców.jpg|Fragmenty pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Fragment cementowni.jpg|Fragment cementowni od strony działu węglowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Fragment cementowni.jpg|Fragment cementowni od strony działu węglowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Hala pakowni.jpg|Pakownia cementu - silos nr 1 - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Hala pakowni.jpg|Pakownia cementu - silos nr 1 - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 2000 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Skład surowca.jpg|Skład surowca (kamienia) fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.  
Plik:Skład surowca.jpg|Skład surowca (kamienia) fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.  
Plik:Część działu węglowego.jpg|Dział węglowy - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżon
Plik:Część działu węglowego.jpg|Dział węglowy - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Młyny cementu.jpg|Hala młynów cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Młyny cementu.jpg|Hala młynów cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Hala pieców.jpg|Hala pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Hala pieców.jpg|Hala pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Linia 32: Linia 39:
Plik:Zimowy widok.jpg|Cementownia zimą - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Zimowy widok.jpg|Cementownia zimą - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Fragment elektrofiltrów.jpg|Fragment elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Fragment elektrofiltrów.jpg|Fragment elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Fragment suwnicy.jpg|Fragment suwnicy - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok
Plik:Fragment suwnicy.jpg|Fragment suwnicy - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Rozwalone elektrofiltry.jpg|Rozwalone elektrofiltry - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Kominy pieców obrotowych.jpg|Pozostałość po hali pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Silos cementu nr 1.jpg|Silos cementu nr 1 - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Stanowisko palacza.jpg|Stanowisko palacza pieców - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Na elektrofiltrach.jpg|Górna część elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Silosy cementu nr 3, 4 i 5.jpg|Silosy cementu nr 3, 4 i 5 - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Hala młynów cementu.jpg|Pozostałość po młynach cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Wentylatory elektrofiltrów.jpg|Wentylatory elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Zbiornik oraz elektrofiltry.jpg|Zbiornik oraz elektrofiltry - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Wlot do komina.jpg|Wlot do komina -  fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Bednarnia.jpg|Bednarnia - fot. Jerzy Sz. Wieczorek - 1996 rok.
</gallery>


==Reklamy==
<gallery>
Plik:Reklama 1935 Będzin Cementownia Grodziec Solvay.jpg|[[1935]]
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
</gallery>
</gallery>
==Zobacz też==
==Zobacz też==
*[[Pierwsza na ziemiach polskich cementownia "Grodziec"]] (książka)
*[[Pierwsza na ziemiach polskich cementownia "Grodziec"]] (książka)
==Bibliografia==
* [[Dorota Starościak]] - [[W dziełach swoich… Przemysłowcy i społecznicy Zagłębia Dąbrowskiego w XIX i XX wieku]], [[Dąbrowa Górnicza]], [[2014]]
Opracował: [[Dariusz Majchrzak]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references/>
<references/>


==Linki zewnętrzne==
*http://www.kronikarp.pl/szukaj,10590,strona-1


[[Kategoria: Zakłady przemysłowe]]
[[Kategoria: Zakłady przemysłowe]]

Aktualna wersja na dzień 09:17, 20 lut 2018

Logo cementowni do 1914 roku
litografia 1870 r.
recht
Cementownia Grodziec, a przynajmniej to, co z niej zostało

Cementownia "Grodziec" w Będzinie

Historia

W 1842 roku Jan Ciechanowski (17961884) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – Maurycy Kossowski (17951864), a przed nim ród Bontanich.

W latach 50-tych Ciechanowski zakończył budowę w Grodźcu fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach 18531856. Została otwarta w 1857 r. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim.

Jakość cementu

Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa kolei Warszawsko – Wiedeńskiej) jak i wojskowych (fortyfikacje).

Przejęcie cementowni

W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern "Solvay", który w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku dokonał jej poważnej modernizacji.

W latach 19181921 cementownią kierował inż. Jan Brzostowski, następnie od roku 1921 do roku 1929 inż. Włodzimierz Kwapiszewski, w latach 19301936 inż. Leon Hertz, a następnie do roku 1939 Mieczysław Zarębski.

Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Prawdopodobnie cement z tej fabryki był używany do budowy zespołu polskich fortyfikacji określanych jako Obszar Warowny "Śląsk".

Zamknięcie cementowni

Decyzję o jej zamknięciu podjęto w 1979 roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie. Obecnie wstęp do niego jest surowo wzbroniony, a sam obiekt grozi zawaleniem.

Dostępność zabytku

Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu[1].

Galeria

Reklamy

Zobacz też

Bibliografia

Opracował: Dariusz Majchrzak

Przypisy

  1. Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?. bedzin.naszemiasto.pl/. [dostęp 2014-04-07].

Linki zewnętrzne