Kazimierz Duda
| Zagłębiowskie Biogramy | |
 - | |
| Imię i nazwisko | Kazimierz Duda |
| Data i miejsce urodzenia | 5 czerwca 1911 Dobieszowice |
| Data i miejsce śmierci | 3 maja 1966 Christon (Szkocja) |
| Zawód | historyk, filozof, żołnierz |
| Odznaczenia | |
| Krzyż Walecznych, Medal Wojska z I Okuciem, „1939 -1945 Star”, „France and Germany Star”, „Defence Medal”, „War Medal 1939-1945” | |
Kazimierz Duda, syn Franciszka i Florentyny z Daneckich, urodził się 5 czerwca1911 r. w Dobieszowicach. Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej wsi rozpoczął naukę w nowo utworzonym Klasycznym Gimnazjum Komunalnym w Szarleju. W maju 1931 r. ukończył tam ósmą klasę i zdał egzamin dojrzałości.
Powołany do czynnej służby wojskowej, od 15 sierpnia 1931 r. do 30 czerwca 1932 r. uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu. Tam 8 listopada 1931 r. złożył przysięgę wojskową, a kończąc podchorążówkę, otrzymał tytuł podchorążego rezerwy. Przeniesiony macierzyście do 3 pułku ułanów i przydzielony do szwadronu ckm, w 1932 r. został awansowany do stopnia plutonowego podchorążego, a potem – do stopnia podporucznika rezerwy, ze starszeństwem od 1 stycznia 1935 r. W 1938 r. ukończył kurs na dowodców plutonów działek przeciwpancernych.
Studiował historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obronił pracę magisterską na temat: „Garnizon fortecy międzyboskiej w XVIII wieku” i 26 czerwca 1936 r. otrzymał stopień magistra filozofii. W 1938 r. mieszkał w Zakopanem, przy ul. Kamienice 381. Do wybuchu II wojny światowej pracował jako nauczyciel historii.
W sierpniu 1939 r. został zmobilizowany do 3 Pułku Ułanów Śląskich z Tarnowskich Gór, pozostającego w składzie Krakowskiej Brygady Kawalerii. Po ciężkich walkach z niemiecką 2 Dywizją Lekką, prowadzonych 1 i 2 września w rejonie Tarnowskie Góry – Koszęcin, pułk wycofał się w rejon Pińczowa. 6 września osłaniał kierunek Wiślicy, między Buskiem a Pińczowem. Dwa dni poźniej przekroczył Wisłę i udał się w kierunku Baranowa, gdzie bronił przeprawy na rzece. Po walkach o Tarnogród i nad Tanwią, 19 września pułk został rozbity w rejonie Rogoźna. Część żołnierzy przedostawała się na południe w stronę Rumunii i Węgier. Resztki pułku skapitulowały 20 września, koło wsi Ulów (obecnie w gminie Tomaszow Lubelski).
Kazimierzowi Dudzie udało się przejść na Węgry. Tam był internowany przez pięć miesięcy. Potem przedostał się do Polskich Sił Zbrojnych we Francji, gdzie służył od 19 marca do 22 czerwca 1940 r. Po kapitulacji Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie od lipca 1940 r. służył jako podporucznik Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. W czasie wojny poznał Leokadię Gil, którą później poślubił.
Od 8 sierpnia 1944 r., czyli od momentu wprowadzenia na front w Normandii 1 Polskiej Dywizji Pancernej gen. Maczka, aż do zakończenia wojny walczył w jej składzie. Jako porucznik, a od 7 września 1944 r. jako rotmistrz samodzielnego szwadronu ckm, brał udział w walkach we Francji, Holandii i Niemczech. W 1944 r. odznaczony został „Krzyżem Walecznych”, w 1946 r. – „Medalem Wojska z I Okuciem”. Został także kawalerem odznaczeń brytyjskich: „1939 -1945 Star”, „France and Germany Star”, „Defence Medal”, „War Medal 1939-1945”.
W 1946 r., w Edynburgu, państwu Dudom urodził się syn, a córka przyszła na świat w 1955 r., w Glasgow. Kazimierz Duda zmarł 3 maja 1966 r. w Christon w Szkocji. Od 1939 r. nigdy nie był w Polsce. Jego syn, Richard Duda, jest profesorem uniwersytetu w Nancy we Francji. Wnuk rotmistrza, Steven Duda, prowadzi portal poświęcony dziadkowi. Napisał, zilustrował i wydał książkę o losach Kazimierza Dudy w kampanii wrześniowej pt. „Rotmistrz Do broni!”.
Źródło:
- Hetmańczyk J. 2009. Dobieszowice z „przyległościami”: Niebyła, Wesoła, Wymysłów Historia wsi. ISBN 978-83-929170-0-7. S. 287-289.
