Cmentarz katolicki w Zawierciu
Cmentarz katolicki w Zawierciu
Historia
Cmentarz katolicki w Zawierciu powstał w 1903 roku. Jego powstanie miało związek z budową kościoła pw. Św. Ap. Piotra i Pawła w rozwijającej sie osadzie fabrycznej Małego i Dużego Zawiercia. Starania o nabycie działki pod budowę cmentarza komitet budowy rozpoczął w lipcu 1900 roku. Grunty o powierzchni 6 mórg za kwotę 6 tyś. rubli zakupiono od właściciela Kromołowa, Habermana. Prace przy budowie rozpoczęły się w listopadzie 1901 roku a zakończyły pod koniec września 1903 r. Tego samego roku w październiku po poświęceniu zaczęto pierwsze pochówki. Zdarzały się przypadki ekshumacji z cmentarza kromołowskiego na którym wcześniej byli chowani zawiercianie. W wyniku rozwoju miasta i wzrostu liczby ludności dozór kościelny w maju 1920 r. podjął decyzję o powiększeniu cmentarza przez zakup dodatkowych 10 mórg gruntów od właścicieli kromołowskich Habermanów. w latach 1931-32 cały cmentarz(pow. 16 mórg) został ogrodzony betonowym murem na fundamencie z cegły. Na cmentarzu znajduje się kaplica cmentarna której budowa zakończyła się w 1934 roku a fundatorem był Stanisław Holenderski. Wchodząc drugą bramą na lewo w kwaterze L znajduje się pomnik wybudowany w 1925 roku przez braci Trembeckich upamiętniający osoby poległe w czasie I wojny światowej oraz wojny 1919-1920 z Rosją bolszewicką.
W okresie międzywojennym nagrobki wykonywały firmy m.in Franciszka Fochtmana z Dąbrowy Górniczej, Franciszka i Stanisława Bulskich z Zawiercia, gdzie szczególnie wyróznia się kunszt kamieniarski i rzeźbiarski, Jana Zagórskiego z Sosnowca, Juliana Biegusa z Zawiercia oraz "Kruszyński i Proszowski" oraz Jerzy Waszek z Częstochowy.
Znane osoby pochowane na tym cmentarzu
- Stanisław Holenderski (1871 - 1940), przemysłowiec, filantrop.
- Jan Łakota (1881 - 1952) - Poseł na Sejm II RP, działacz społeczny
- Stanisław Pasierbiński (1877 – 1961), farmaceuta, działacz społeczny i niepodległościowy.
- Stanisław Wencel (1913 - 1967), ps. "Twardy", działacz niepodległościowy
- Helena Malczewska (1869 - 1936) - założycielka szkoły w Zawierciu, działaczka społeczna
- Czesław Kowalski (1890 - 1945) - pierwszy starosta zawierciański
- Ks. Franciszek Zientara - (1862 1938) - pierwszy proboszcz parafii w Zawierciu
Bibliografia
- Praca zbiorowa pod redakcją Zdzisława Jagodzińskiego: Monografia Zawiercia,. Zawiercie: 2003, s. 627. ISBN 83-905651-5-3.
Galeria
Grób ks. Franciszka Zientary