Aleksander Zagórny
Zagłębiowskie Biogramy | |
Aleksander Zagórny | |
Imię i nazwisko | Aleksander Zagórny |
Data i miejsce urodzenia | 14 marca 1914 Grodziec |
Data i miejsce śmierci | 7 grudnia 2013 Będzin |
Miejsce spoczynku | cmentarz parafialny w kościoła pw. św. Trójcy Będzinie |
Zawód | żołnierz, handlowiec |
Aleksander Zagórny urodził się 14 marca 1914 w Grodźcu, obecnej dzielnicy Będzina, jako syn Antoniny i Władysława. W Grodźcu uczęszczał do szkoły podstawowej. Po ukończeniu liceum im. Mikołaja Kopernika w Będzinie, rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Udział w II wojnie światowej
Wraz z wybuchem wojny powołany został do wojska jako podchorąży. Będąc żołnierzem kampanii wrześniowej walczył w Pułku Artylerii Lekkiej. Po utracie niepodległości przedostał się przez południową granicę na Węgry, gdzie wraz z innymi żołnierzami został internowany. Po udanej ucieczce z internowania, poprzez Jugosławię, drogą morską przedostał się do Francji. Tam przeszedł szkolenie wojskowe dla oficerów. Po upadku Francji wraz Wojskiem Polskim został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie brał udział w ochronie wybrzeża Szkocji przed niemieckim desantem. Jako żołnierz I Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. Maczka przeszedł zachodni szlak bojowy prowadzący przez Francję, Belgię, Holandię aż do zakończenia wojny na terenie pokonanych Niemiec. Walczył na pierwszej linii frontu jako zwiadowca, między innymi w Normandii pod Falaise, pod Bredą oraz niemieckim Wilhelmshaven. Za męstwo i odwagę podczas walk był wielokrotnie odznaczany medalami Francji, królestwa Belgii i Holandii.
Lata powojenne
Do kraju wrócił wiosna 1947 roku. Jesienią 1947 roku poślubił Marię Jadwigę z domu Kłapcia, wdowę po Stanisławie Szczypińskim, z którą szczęśliwie przeżył do ostatnich swoich dni ponad 66 lat. W latach 1947 – 56 był szykanowany przez ówczesne władze z powodu pobytu na Zachodzie. W tym czasie miał trudności z uzyskaniem pracy i zagwarantowaniem bytu rodzinie. W dekadzie lat 60 tych i 70 tych był długoletnim pracownikiem handlu. Z okazji kolejnych rocznic II wojny światowej otrzymał liczne podziękowania, gratulacje i zaproszenia na uroczystości, zarówno z kraju, jak również z państw wyzwalanych przez jego dywizję. W sierpniu 2013 roku został awansowany na stopień kapitana rezerwy.
Śmierć
Zmarł 7 grudnia 2013 roku, w wieku 99 lat. Spoczywa na cmentarzu parafialnym kościoła pw. św. Trójcy w Będzinie.
Pośmiertne odznaczenie
W Westybulu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach 2 marca 2016r. odbyła się uroczystość wręczenia orderów i odznaczeń państwowych kilkudziesięciu osobom szczególnie zasłużonym w różnych dziedzinach życia społecznego i pracy zawodowej. Ordery i odznaczenia państwowe w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wręczał wojewoda śląski Jarosław Wieczorek. Postanowieniem Prezydenta RP za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczpospolitej Polskiej Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczony został pośmiertnie Aleksander Zagórny – odznaczenie odebrał jego syn, Leszek Zagórny, wieloletni pracownik Starostwa Powiatowego w Będzine.
opracował: Piotr Dudała