Niwka (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
Początki istnienia wioski o pierwotnej nazwie Niwki, położonej u ujścia Bobrka do Białej Przemszy są nieznane. Wiadomo jednak, iż w [[1581]] roku była osadą rybacką wchodzącą w skład dóbr klimontowskich. | Początki istnienia wioski o pierwotnej nazwie Niwki, położonej u ujścia [[Bobrek|Bobrka]] do [[Biała Przemsza|Białej Przemszy]], są nieznane. Wiadomo jednak, iż w [[1581]] roku była osadą rybacką wchodzącą w skład dóbr [[Klimontów (Sosnowiec)|klimontowskich]]. | ||
Źródła niemieckie odnotowują jej istnienie w [[1590]] roku, informując o pracującym w niej młynie. Nowa Niwka powstała obok starej osady rybackiej, a pierwsze o niej wzmianki pochodzą z [[1628]] roku. Zlokalizowana była mniej więcej w miejscu, gdzie krzyżują się drogi Modrzejów - Klimontów i Niwka - Zagórze. | Źródła niemieckie odnotowują jej istnienie w [[1590]] roku, informując o pracującym w niej młynie. Nowa Niwka powstała obok starej osady rybackiej, a pierwsze o niej wzmianki pochodzą z [[1628]] roku. Zlokalizowana była mniej więcej w miejscu, gdzie krzyżują się drogi [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejów]] - [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontów] i Niwka - [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórze]]. | ||
Nowa Niwka to Niwka dzisiejsza, a wspomniana wyżej osada rybacka to obecny Jęzor. Właścicielami osady byli m.in. : Broniowscy, Gocławscy, Mieroszewscy, Jacek Siemieński, Gustaw von Kramsta, a od [[1890]] roku [[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]]. | Nowa Niwka to Niwka dzisiejsza, a wspomniana wyżej osada rybacka to obecny [[Jęzor (Sosnowiec)|Jęzor]]. Właścicielami osady byli m.in. : Broniowscy, Gocławscy, Mieroszewscy, [[Jacek Siemieński]], [[Gustaw von Kramsta]], a od [[1890]] roku [[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]]. | ||
Modrzewiowy kościółek wybudowano w Niwce na początku XVIII wieku. W [[1826]] roku utworzono tu parafię (jedna z najstarszych w obrębie Sosnowca), lecz w [[1854]] roku przeniesiono ją do Zagórza. Nowy kościół parafialny, pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, dziś zabytkowy, powstał w latach [[1896]]-[[1910]] | Modrzewiowy kościółek wybudowano w Niwce na początku XVIII wieku. W [[1826]] roku utworzono tu parafię (jedna z najstarszych w obrębie [[Sosnowiec|Sosnowca]]), lecz w [[1854]] roku przeniesiono ją do [[Zagórze (Sosnowiec)|Zagórza]]. Nowy [[Parafia p.w. św. Jana Chrzciciela w Sosnowcu|kościół parafialny, pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela]], dziś zabytkowy, powstał w latach [[1896]] - [[1910]]. | ||
Już w pierwszej połowie XIX wieku rozwijał się w osadzie przemysł. Od [[1814]] roku czynna była tutaj [[Kopalnia "Maurycy" (Sosnowiec)|kopalnia "Maurycy",]] unieruchomiona w [[1857]] roku. W [[1833]] roku [[Maurycy Kossowski]], [[Jacek Lipski]] i [[Antoni Klirnkiewicz]] założyli kopalnię [[Kopalnia "Jerzy" (Sosnowiec)|"Jerzy"]] (od [[1928]] roku [[Kopalnia "Niwka" (Sosnowiec)|"Niwka"]]) oraz przystąpili do budowy w [[Kolonia Henryków|kolonii Henryków]] huty żelaznej, pierwszej na terenie obecnego [[Sosnowiec|Sosnowca]]. | |||
Po II wojnie światowej połączona została z kopalnią "Modrzejów". Obecnie nie istnieje. Na polach górniczych dzierżawionych od Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich funkcjonowały kopalnie: "Alwina I" (1900-1926), "Alwina II" (1915-1925) i "Alwina III" (1919-1923). | W [[1836]] roku prawa do kopalni i huty przejął Bank Polski. Huta - tzw. [[Zakłady Henrykowskie]] - przestała istnieć w [[1860]] roku. W latach [[1844]] - [[1867]] nieczynna była także kopalnia. Jej eksploatację wznowił [[Gustaw von Kramsta]], a w [[1891]] roku przeszła w posiadanie [[Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]]. | ||
Do 1840 roku istniał w Niwce port rzeczny połączony kanałem tzw. henrykowskim z dawną hutą cynku. | |||
W latach międzywojennych Niwka tworzyła gminę z [[Dańdówka (Sosnowiec)|Dańdówką]], Bobrkiem i Borem. | Po II wojnie światowej połączona została z [[Kopalnia "Modrzejów" (Sosnowiec)|kopalnią "Modrzejów"]]. Obecnie nie istnieje. Na polach górniczych dzierżawionych od [[Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]] funkcjonowały kopalnie: [[Kopalnia "Alwina I"|"Alwina I"]] ([[1900]] - [[1926]]), [[Kopalnia "Alwina II"|"Alwina II"]] ([[1915]] - [[1925]]) i [[Kopalnia "Alwina III"|"Alwina III"]] ([[1919]] - [[1923]]). | ||
Do [[1840]] roku istniał w Niwce port rzeczny połączony kanałem tzw. henrykowskim z dawną hutą cynku. | |||
W latach międzywojennych Niwka tworzyła gminę z [[Dańdówka (Sosnowiec)|Dańdówką]], Bobrkiem i [[Bór (Sosnowiec)|Borem]]. | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Wersja z 11:20, 4 kwi 2012
Niwka - południowa dzielnica Sosnowca, granicząca z Mysłowicami
Historia
Początki istnienia wioski o pierwotnej nazwie Niwki, położonej u ujścia Bobrka do Białej Przemszy, są nieznane. Wiadomo jednak, iż w 1581 roku była osadą rybacką wchodzącą w skład dóbr klimontowskich. Źródła niemieckie odnotowują jej istnienie w 1590 roku, informując o pracującym w niej młynie. Nowa Niwka powstała obok starej osady rybackiej, a pierwsze o niej wzmianki pochodzą z 1628 roku. Zlokalizowana była mniej więcej w miejscu, gdzie krzyżują się drogi Modrzejów - [[Klimontów (Sosnowiec)|Klimontów] i Niwka - Zagórze.
Nowa Niwka to Niwka dzisiejsza, a wspomniana wyżej osada rybacka to obecny Jęzor. Właścicielami osady byli m.in. : Broniowscy, Gocławscy, Mieroszewscy, Jacek Siemieński, Gustaw von Kramsta, a od 1890 roku Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich.
Modrzewiowy kościółek wybudowano w Niwce na początku XVIII wieku. W 1826 roku utworzono tu parafię (jedna z najstarszych w obrębie Sosnowca), lecz w 1854 roku przeniesiono ją do Zagórza. Nowy kościół parafialny, pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, dziś zabytkowy, powstał w latach 1896 - 1910.
Już w pierwszej połowie XIX wieku rozwijał się w osadzie przemysł. Od 1814 roku czynna była tutaj kopalnia "Maurycy", unieruchomiona w 1857 roku. W 1833 roku Maurycy Kossowski, Jacek Lipski i Antoni Klirnkiewicz założyli kopalnię "Jerzy" (od 1928 roku "Niwka") oraz przystąpili do budowy w kolonii Henryków huty żelaznej, pierwszej na terenie obecnego Sosnowca.
W 1836 roku prawa do kopalni i huty przejął Bank Polski. Huta - tzw. Zakłady Henrykowskie - przestała istnieć w 1860 roku. W latach 1844 - 1867 nieczynna była także kopalnia. Jej eksploatację wznowił Gustaw von Kramsta, a w 1891 roku przeszła w posiadanie Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich.
Po II wojnie światowej połączona została z kopalnią "Modrzejów". Obecnie nie istnieje. Na polach górniczych dzierżawionych od Towarzystwa Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich funkcjonowały kopalnie: "Alwina I" (1900 - 1926), "Alwina II" (1915 - 1925) i "Alwina III" (1919 - 1923). Do 1840 roku istniał w Niwce port rzeczny połączony kanałem tzw. henrykowskim z dawną hutą cynku. W latach międzywojennych Niwka tworzyła gminę z Dańdówką, Bobrkiem i Borem.
