Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"

Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" - założone w Czeladzi w 1899 r. przez: Karola, Emila i Annę Scheiblerów, Alfreda Biedermanna, Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z Sosnowca.

Akcja Towarzystwa

Majątek

Towarzystwo posiadało trzy kopalnie węgla kamiennego:

• "Saturn"
• "Jowisz"
• "Mars"

oraz cementownię "Saturn" i dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "Saturn" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6472 ha.

Wydobycie

Tabela wydobycia i zatrudnienia

Tabela przedstawia wydobycie węgla oraz zatrudnienie w Towarzystwie Górniczo-Przemysłowym "Saturn" oraz innych wybranych towarzystwach i spółkach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w 1927 roku.

LP	Przedsiębiorstwo	Ilość czynnych kopalń	Ilość pracowników	Ilość (tony)	Ilość (procenty)
1.	Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich	6	5.330	1.461.102	19.11	-
2.	Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"	3	3.342	1.215.283	15.90	-
3.	Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych	2	3.545	1.062.000	13.89	-
4.	Gwarectwo „Hrabia Renard”	1	2.165	742.926	9.72	-
5.	Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski	1	2.021	666.997	8.73	-
6.	Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla	2	2.392	665.456	8.71	-
7.	Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych	1	1.653	546.210	7.15	-
8.	Francusko-Polskie Towarzystwo Górnicze	1	1.136	383.378	5.01	-
9.	Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla "Flora"	1	1.628	371.595	4.86	-
10.	Inne przedsiębiorstwa	16	2.973	529.276	6.92	-
	OGÓŁEM	34	26.263	7.644.223	100	-

Tabela na podstawie: Geografja gospodarcza województwa kieleckiego

W 1938 r. kopalnie Towarzystwa "Saturn" wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.

Ciekawostki

Reklama prasowa Towarzystwa z okresu międzywojennego

Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy, z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.

Bibliografia

• Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec: Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 139-140.