Józef Nobis

Zagłębiowskie Biogramy
Imię i nazwisko	Józef Nobis
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1886 Czeladź
Data i miejsce śmierci	28 kwietnia 1970 Czeladź
Zawód	działacz społeczny, samorządowiec, burmistrz Czeladzi

Józef Nobis - urodził się 17 marca 1886 r. w Czeladzi w rodzinie Szymona i Rozalii z d. Zdebel. Po rodzicach odziedziczył gospodarstwo rolne, które dzięki swej przedsiębiorczości powiększył znacznie stając się jednym z bogatszych gospodarzy w mieście. W lipcu 1907 r. w Wojkowicach Kościelnych 21-letni Józef zawarł związek małżeński z Józefą Cieplińską, z którą doczekał się 3 córek i 2 synów. Był postacią bardzo znaną w Czeladzi, aktywnie włączał się we wszelkiego rodzaju działania społeczne. Pomimo braku wykształcenia prawniczego często był proszony o pomoc przy pisaniu pism urzędowych i załatwianiu spraw w sądach i innych instytucjach. Nie stronił również od polityki. Na scenie politycznej rozpoczął działalność w charakterze radnego miasta. Został członkiem rady, do której wybory oparte były na systemie kurialnym ( marzec 1917 r.). Jako właściciel nieruchomości reprezentował kurię II, zrzeszającą właśnie właścicieli domów oraz inteligencję. Pracował w komisjach: żywnościowej i szkolnej. Dla Nobisa zwycięskie okazały się także pierwsze wybory samorządowe w niepodległej Polsce (9 marca 1919 r.), w których startował z ramienia grupy mieszczańskiej. Szybko został liderem tego ugrupowania. Po złożeniu z urzędu członków Magistratu pod przewodnictwem burmistrza W. Frąckiewicza w kwietniu 1923 r., pełnił jego obowiązki w zastępstwie. De facto zaś na urząd burmistrza został wybrany 21 grudnia 1923 r. Przez 3 miesiące Nobis pracował sam, bez zastępcy. Wprawdzie później rada miejska dokonała wyboru wiceburmistrza w osobie A. Rączaszka dnia 24 marca 1924 r., obaj jednak nie potrafili ani się porozumieć ani współdziałać dla dobra miasta. Na urzędzie burmistrza, Nobis pozostawał do lipca 1924 r. Sam złożył mandat z powodu poczynionych mu zarzutów przez radnych z grupy PPS w "Głosie Zagłębia" (nr 18 z dn. 29 czerwca). Radni Jurkiewicz i Spyrzyński wytknęli Nobisowi m.in. przepłacanie adwokatów, którym zlecał najbłahsze sprawy miejskie, wykorzystywanie koni magistrackich na prywatny zarobek. Ostatecznie burmistrz zdołał wytłumaczyć się przed radą i uzyskał wotum zaufania dla dalszych rządów. Nie dane mu było jednak pozostać na tym stanowisku. Decyzją wojewody kieleckiego z dnia 23 czerwca Nobis został zawieszony w urzędowaniu z powodu skandalicznego stanu gospodarki miejskiej i obniżenia swoim zachowaniem powagi urzędowego stanowiska burmistrza oraz Magistratu w opinii publicznej. Radni już w tydzień później po dymisji Nobisa przystąpili do wyboru burmistrza, zobligowani wezwaniem do dokonania wyborów przez władze powiatowe. Część z nich ponownie na tym urzędzie widziała tylko Nobisa. On jednak ponownie zrzekł się tego stanowiska, zresztą jak i funkcji wiceburmistrza. Postać Nobisa do dziś wymyka się jednoznacznym ocenom. Wśród czeladzian budził także skrajne emocje, od zachwytów po nienawiść. Na plusie jego działań publicznych można natomiast zapisać przystąpienie miasta do grona założycieli Towarzystwa Kolei Elektrycznych Zagłębia Węglowego w Polsce, gmina rozpoczęła także budowę drogi Mysłowickiej i Modrzejowskiej. Za tej kadencji powstały również pierwsze plany linii tramwajowych łączących miasto z okolicznymi – najpierw z Siemianowicami Śląskimi. W latach 1923-1924 Nobis był także członkiem Sejmiku Będzińskiego. Aktywność Józefa Nobisa dała się zauważyć prawie w każdej dziedzinie życia społecznego miasta. W latach 1907-1937 działał jako czynny członek Ochotniczej Straży Pożarnej w Czeladzi. Od 1922 r. przez kilka lat pełnił funkcję prezesa Dozoru Kościelnego przy parafii pw. Św. Stanisława BM. Do zadań kierowanego przez niego Dozoru należało zapewnienie opieki nad sprawami parafii. W czasie prezesury Nobisa przystąpiono do budowy plebanii. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych był także członkiem Komitetu Rozbudowy Miasta. Przez długie lata pozostawał członkiem Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego. Między 1921 a 1927 r. Nobis pełnił również funkcję prezesa Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości, później Komitetu Właścicieli Gruntów Tabelowych – 1927-1930, a w następnych latach wykonywał czynności wiceprezesa tegoż Komitetu. Od 1927 r. pracował jako ławnik Sądu Pokoju w Czeladzi. W okresie sprawowania urzędu przez burmistrzów T. Rudzkiego, W. Głażewskiego oraz R. Piwowara, Nobis pełnił funkcję ławnika. W latach trzydziestych aktywność Nobisa na scenie politycznej wyraźnie zmalała. Zdecydowanie swą energię skoncentrował na prowadzeniu gospodarstwa rolnego, którym zajmował się aż do śmierci. Po wojnie prowadził też działalność transportową zaopatrując w opał szkoły, przedszkola i żłobki. Zmarł 28 kwietnia 1970 r. w Czeladzi. Spoczywa na cmentarzu parafialnym przy ul. Nowopogońskiej.

Źródło: http://www.muzeum-saturn.czeladz.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=336&Itemid=106