Ulica Stefana Okrzei (Sosnowiec)

Ulica Stefana Okrzei w Sosnowcu – wytyczona jako jeden z pierwszych traktów Środuli.

Na planie B. Bukowieckiego 1921

Na planie W. Michalskiego 1936

Na planie Wyd. Księgarnia "Wiedza", dr. poł. lat 30' XXw.

Na planach Miasta znaczona od roku 1907 [1], nazwana w 1915 roku [2]. Stanowi biegnącą w kierunku Konstantynowa odnogę dawnego szlaku (po śladach dzisiejszych ulic Północnej oraz Zuzanny), prowadzącego z dworu w Zagórzu do Pogoni [3, 4].

Pierwotna nazwa ulicy (Środula / Srodulastrasse) została w okresie międzywojennym (1925) zmieniona, celem uczczenia pamięci działacza Polskiej Partii Socjalistycznej Stefana Aleksandra Okrzeji, straconego w warszawskiej Cytadeli. W czasie II Wojny Światowej przemianowana (1940) na Zeilenweg [2].

Na przestrzeni lat, wraz ze stymulowaną rozwojem przemysłu rozbudową Środuli, jej ranga wzrosła. Obecnie od ulicy Stefana Okrzei w kierunku wschodnim odchodzi dziesięć ulic (od północy): Północna, Stefana Batorego, Wapienna, Jana Kochanowskiego, Zygmunta Krasińskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Stanisława Wyspiańskiego, Marii Konopnickiej oraz Bolesława Prusa. Od zachodu przylega bezpośrednio do parku [4]. Od południa łączy się z ulicą Stanisława Staszica, w rejonie w którym ta krzyżuje się ulicą Piotrkowską i Chemiczną[5].

Nie pełni, w związku z gruntowną przebudową architektoniczną Środuli, roli ulicy przelotowej. Do niedawna w jej rejonie obecnych było jedynie kilka punktów użyteczności publicznej oraz usługowo-handlowych. Instytucją o tradycji wieloletniej, siedziba której mieści się pod numerem 56, jest Szkoła Podstawowa numer 16. W latach dwudziestych dwudziestego wieku pod numerem 46 mieściła się siedmioklasowa Szkoła Publiczna numer 10 imienia Bolesława Prusa [1, 2, 4].

W obecnej dobie pełni – obok komunikacyjnej (linie autobusowe „55” oraz „188”) – rolę rekreacyjną, pomimo licznych aktów dewastacji stanowiąc cel spacerów Mieszkańców Sosnowca [5].

Zabytki

• Szkoła Podstawowa nr 16, Okrzei 56

Istotne budynki i miejsca

• Park Środula / Okrzei

Bibliografia

1. A. Barciak, A.T. Jankowski (red.). Sosnowiec. Obraz miasta i jego dzieje. T. I. Wyd. I. Muzeum w Sosnowcu. Sosnowiec 2016.
2. A. Barciak, A.T. Jankowski (red.). Sosnowiec. Obraz miasta i jego dzieje. T. II. Wyd. I. Muzeum w Sosnowcu. Sosnowiec 2016.
3. M. Kantor-Mirski. Sosnowiec. Wyd. I. Sosnowiecka Oficyna Wydawniczo-Autorska „Sowa-Press”. Sosnowiec 1991.
4. J. Nowakowski (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. IV spec. Wydawnictwo Kartograficzne PGK. Katowice 2019.
5. J. Nowakowski (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. III spec. Wydawnictwo Kartograficzne PGK. Katowice 2010.
6. Ewidencja zabytków nieruchomych z terenu Gminy Sosnowiec (WKS)