Jan Bątorek

Zagłębiowskie Biogramy
-
Imię i nazwisko	Jan Bątorek
Data urodzenia	9 lipca1910
Data śmierci	1940
Przyczyna śmierci	Ofiara Mordu Katyńskiego
Zawód	Nauczyciel
Odznaczenia
Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939, Medal Za udział w wojnie obronnej 1939

Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939

Medal za udział w Wojnie Obronnej 1939

Jan Bątorek z żoną Kazimierą. Około 1937 r. Ze zbioru H. Kubik

Symboliczny nagrobek Jana Bątorka na cmentarzu w Kidowie. Fot. J. Hetmańczyk

• Jan Bątorek podporucznik rezerwy 74 pułk piechoty nauczyciel Szkoła Powszechna w Dobieszowicach

Jan Bątorek (1910–1940)

Jan Bątorek (ur. 9 lipca 1910 r. w Kidowie, zm. 3 kwietnia 1940 r. w Katyniu) – nauczyciel szkoły powszechnej w Dobieszowicach w powiecie będzińskim, podporucznik rezerwy Wojska Polskiego, zamordowany przez Sowietów w Katyniu.

Życiorys Urodził się 9 lipca 1910 r. w Kidowie, w powiecie olkuskim. Był synem Jana i Franciszki z Pasierbów. W latach 1917-1924 uczył się w szkole powszechnej w Kidowie. W 1924 roku złożył egzamin wstępny na I kurs miejskiego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Dąbrowie Górniczej. W seminarium tym uczył się w latach 1924/25 -1928/1929 r., zdając tam w maju 1929 r. egzamin dojrzałości i zdobywając uprawnienia do pełnienia obowiązków nauczyciela w szkołach powszechnych. W tej szkole opanował język niemiecki.

10 sierpnia 1931 r. został powołany do wojska. 29 listopada 1931 r. złożył przysięgę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Podchorążówkę ukończył 30 czerwca 1932 r. w stopniu kaprala podchorążego. Po otrzymaniu przydziału do 75 pp, 12 września 1932 r. został awansowany do stopnia plutonowego podchorążego. Po zaliczeniu ćwiczeń rezerwy w 75 pp na przełomie czerwca i lipca 1933 r., otrzymawszy opinię bardzo dobrego dowódcy plutonu c.k.m., mianowany został podporucznikiem rezerwy piechoty, ze starszeństwem od 1 stycznia 1934 r. Równocześnie otrzymał przydział mobilizacyjny otrzymał do 75 pp. W tej jednostce odbywał kolejne ćwiczenia w roku 1935 i 1937, jako dowódca plutonu c.k.m. W Rocznej liście kwalifikacyjnej za rok 1937 zarówno dowódca 1 kompanii karabinów maszynowych, jak zastępca dowódcy 75 pp, oceniali iż jest „dobrze opanowany, energiczny, pracowity, na trudy wytrzymały, dobrze wyszkolony wojskowo, ma duże zdolności dowodzenia, orientuje się szybko, w rozkazodawstwie jest pewny siebie”.

Jan Bątorek mieszkał w Dobieszowicach w 1933 r. W tym roku został nauczycielem i kierownikiem tutejszej siedmioklasowej szkoły powszechnej – uczył w niej do końca roku szkolnego 1938/1939. 22 kwietnia 1935 r. ożenił się z Kazimierą Szota, córką Józefa i Marianny ze Szwejów, urodzoną w Kidowie 18 maja 1911 r., absolwentką Państwowej Preparandy Nauczycielskiej w Skałce i Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Antoniego Osuchowskiego w Zawierciu, także nauczycielką w Dobieszowicach. [[Państwo Bątorkowie zamieszkiwali w Dobieszowicach przy ulicy Wolności 11. 5 marca]] 1936 r. w Dobieszowicach urodziła im się córka Krystyna.

Jan Bątorek był członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Dobieszowicach – w 1937 r. pełnił funkcję przewodniczącego komisji rewizyjnej.

Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych z 16 listopada 1937 r. Jan Bątorek został przeniesiony z 75 do 74 pułku piechoty, z przydziałem do batalionu zapasowego, który stacjonował w Piotrkowie Trybunalskim. Po sierpniowej mobilizacji w 1939 r. Jan Bątorek walczył w kampanii wrześniowej. Jego piotrkowski batalion, nie skompletowany i słabo uzbrojony, 5 września wyszedł z miasta. 24 września 1939 r. batalion znajdował się w okolicy Janowa Lubelskiego. Potem kluczył w kilkukilometrowej szerokości pasie „ziemi niczyjej”, pomiędzy okopanymi już na Sanie wojskami niemieckimi, a zajmującymi Ulanów Sowietami, zaś kilka dni później dostał się do sowieckiej niewoli w okolicy Tarnogrodu, około 20 km na południe od Biłgoraja. Jan Bątorek, wraz z tysiącami innych polskich oficerów i żołnierzy, został osadzony w sowieckim obozie jenieckim w Kozielsku. 3 kwietnia 1940 r. Jan Bątorek został zamordowany przez NKWD w Katyniu.

W 1991 r. zmarła żona Jana Bątorka, Kazimiera. Podczas jej pochówku, do grobu na cmentarzu w Kidowie złożono także garść ziemi przywiezionej z lasu katyńskiego, symbolizującą prochy Jana.

W niepodległej III Rzeczpospolitej Jan Bątorek – wraz z 7842 innymi oficerami – decyzją Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 r., został pośmiertnie awansowany. Jego awans do stopnia porucznika został ogłoszony w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, 9 listopada 2007 r. w Warszawie. Nazwisko Jana Bątorka figuruje w Księdze Cmentarnej Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

Odznaczenia Odznaka Pamiątkowa „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. Londyn, 15.08.1985 r. – pośmiertnie. Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”. Warszawa, 24.04.1995 r. – pośmiertnie.

Opracował: Janusz Hetmańczyk

Bibliografia:

• 1. Hetmańczyk J. 2009. Dobieszowice z "przyległościami": Niebyła, Wesoła, Wymysłów. Historia wsi. Dobieszowice, Stowarzyszenie "Brynica". ISBN 978-83-929170-0-7. S.283-286.
• 2. Wojskowe Biuro Historyczne, akta osobowe Jana Bątorka, sygn. akt: CAW AP I.481.B.3354.
• 3. Publikacja jubileuszowa szkoły podstawowej w Dobieszowicach. Dobieszowice, 1999. ISBN 83-909041-2-8. S.12.
• 4. Pamiętnik Jubileuszowy z okazji 30–lecia Stowarzyszenia Ochotniczej Straży Pożarnej w Dobieszowicach 1907-1937. Dobieszowice, 1937. S.32
• 5. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu. Oprac. zespół pod kier. Marka Tarczyńskiego. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Warszawa, 2000. ISBN 83-905590-7-2. Lista jeńców (…), s.26.