Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn": Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0004.jpg|thumb|300px|Mapa z zaznaczonymi kopalniami Towarzystwa]] | [[Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0004.jpg|thumb|300px|Mapa z zaznaczonymi kopalniami Towarzystwa]] | ||
[[Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 5 fen a.jpg|thumb|300px|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów]] | [[Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 5 fen a.jpg|thumb|300px|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów]] | ||
'''Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"''' - założone w [[Czeladź|Czeladzi]] w [[1899]] r. przez: [[Karol Wilhelm Scheibler II|Karola]], Emila i Annę Scheiblerów, [[Alfred Biedermann|Alfreda Biedermanna]], Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z [[sosnowiec|Sosnowca]].<ref>{{cytuj stronę|url=http://czeladz.org.pl/index.php?kopalnie=poczatki|tytuł=Kopalnia Saturn|opublikowany=http://czeladz.org.pl/|data dostępu=2013-11-20}}</ref> | '''Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"''' - założone w [[Czeladź|Czeladzi]] w [[1899]] r. przez: [[Karol Wilhelm Scheibler II|Karola]], Emila i Annę Scheiblerów, [[Alfred Biedermann|Alfreda Biedermanna]], Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz [[Stanisław Reicher|Stanisława Reichera]] z [[sosnowiec|Sosnowca]].<ref>{{cytuj stronę|url=http://czeladz.org.pl/index.php?kopalnie=poczatki|tytuł=Kopalnia Saturn|opublikowany=http://czeladz.org.pl/|data dostępu=2013-11-20}}</ref> | ||
==Majątek== | ==Majątek== |
Aktualna wersja na dzień 14:54, 10 gru 2021
Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" - założone w Czeladzi w 1899 r. przez: Karola, Emila i Annę Scheiblerów, Alfreda Biedermanna, Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z Sosnowca.[1]
Majątek
Towarzystwo posiadało trzy kopalnie węgla kamiennego:
oraz cementownię "Saturn" i dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "Saturn" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6829 ha.
Wydobycie
Tabela wydobycia w latach 1925 - 1932
LP | Rok | Ilość (tony) | |
1. | 1925 | 802,219 | |
2. | 1926 | 1,005,567 | |
3. | 1927 | 1,093,082 | |
4. | 1928 | 1,127,597 | |
5. | 1929 | 1,397,143 | |
6. | 1930 | 1,019.809 | |
7. | 1931 | 963,329 | |
8. | 1932 | 748,738 |
Węgiel swój T-wo "Saturn" lokowała, poza rynkiem wewnętrznym, w 30-40% ogólnej produkcji zagranicą, w krajach następujących: Austria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia, Włochy, Francja, Belgia, Szwecja, Dania, Norwegia, Finlandia, Litwa, Łotwa i inne.
Tabela wydobycia i zatrudnienia z 1927 roku
Tabela przedstawia wydobycie węgla oraz zatrudnienie w Towarzystwie Górniczo-Przemysłowym "Saturn" oraz innych wybranych towarzystwach i spółkach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w 1927 roku.
LP | Przedsiębiorstwo | Ilość czynnych kopalń | Ilość pracowników | Ilość (tony) | Ilość (procenty) | |
1. | Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich | 6 | 5.330 | 1.461.102 | 19.11 | - |
2. | Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" | 3 | 3.342 | 1.215.283 | 15.90 | - |
3. | Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych | 2 | 3.545 | 1.062.000 | 13.89 | - |
4. | Gwarectwo „Hrabia Renard” | 1 | 2.165 | 742.926 | 9.72 | - |
5. | Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski | 1 | 2.021 | 666.997 | 8.73 | - |
6. | Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla | 2 | 2.392 | 665.456 | 8.71 | - |
7. | Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych | 1 | 1.653 | 546.210 | 7.15 | - |
8. | Francusko-Polskie Towarzystwo Górnicze | 1 | 1.136 | 383.378 | 5.01 | - |
9. | Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla "Flora" | 1 | 1.628 | 371.595 | 4.86 | - |
10. | Inne przedsiębiorstwa | 16 | 2.973 | 529.276 | 6.92 | - |
OGÓŁEM | 34 | 26.263 | 7.644.223 | 100 | - |
- Tabela na podstawie: Geografja gospodarcza województwa kieleckiego
W 1933 r. w kopalniach Towarzystwa "Saturn" urządzenia sortowni dawały możność wysyłania do 10.000 ton węgla dziennie, co stanowi około 3,000.000 ton rocznie. W 1938 r. kopalnie Towarzystwa "Saturn" wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.
Ciekawostki
Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy, z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.
Galeria
Elektrownia na kopalni "Jowisz"
Sortownia na kopalni "Jowisz"
Kotłownia na kopalni "Jowisz"
Dom zborny przy kopalni "Saturn"
Bibliografia
- Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec: Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 139-140.
- Towarzystwo górniczo przemysłowe "Saturn" S.A.. Sosnowiec: Poczta Sosnowiec, 1933.
Przypisy
- ↑ Kopalnia Saturn. http://czeladz.org.pl/.+[dostęp 2013-11-20].