Liga Morska i Kolonialna w Zagłębiu Dąbrowskim: Różnice pomiędzy wersjami
(Zarząd w 1935 r.) |
(Podlinkowanie foto, redakcyjne.) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
W czasach II RP na terenie [[Sosnowiec|Sosnowca]] ([[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|woj. kieleckie]]) został utworzony i funkcjonował [[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Sosnowiec|oddział tej organizacji]] (początkowo p.n. Ligi Morskiej i Rzecznej) - dysponujący przystanią na [[Przemsza|Przemszy]]. W latach 20-tych funkcję prezesa sprawowali m.in. [[Antoni Gruner]] i [[Leon Rudawski]]. | W czasach II RP na terenie [[Sosnowiec|Sosnowca]] ([[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|woj. kieleckie]]) został utworzony i funkcjonował [[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Sosnowiec|oddział tej organizacji]] (początkowo p.n. Ligi Morskiej i Rzecznej) - dysponujący przystanią na [[Przemsza|Przemszy]]. W latach 20-tych funkcję prezesa sprawowali m.in. [[Antoni Gruner]] i [[Leon Rudawski]]. | ||
[[Plik:Galary przeładunek wegla Niwka Sosnowiec.jpg|thumb|300px|Załadunek węgla na [[Galar|galary]] w porcie niweckim (obecnie dzielnica Sosnowca). Po lewej widać kolejkę z wagonikami wypełnionymi węglem. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe]] | |||
{{CytatD | {{CytatD | ||
|1 = Płyń, polska floto, płyń na krańce,<br/> | |1 = Płyń, polska floto, płyń na krańce,<br/> | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
W marcu [[1937]] roku działalność organizacji rozszerzyła się na [[powiat będziński]]. Utworzony został '''Obwód Ligi Morskiej i Kolonialnej Zagłębia Dąbrowskiego''' z siedzibą w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], który posiadał w [[1938]] roku 29 oddziałów skupionych w ogniwach miejskich i w [[Zagłębie Dąbrowskie|zagłębiowskich]] zakładach przemysłowych między innymi: | W marcu [[1937]] roku działalność organizacji rozszerzyła się na [[powiat będziński]]. Utworzony został '''Obwód Ligi Morskiej i Kolonialnej Zagłębia Dąbrowskiego''' z siedzibą w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], który posiadał w [[1938]] roku 29 oddziałów skupionych w ogniwach miejskich i w [[Zagłębie Dąbrowskie|zagłębiowskich]] zakładach przemysłowych między innymi: | ||
*[[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Sosnowiec|Oddział Sosnowiec]] | *[[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Sosnowiec|Oddział Sosnowiec]] | ||
*[[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Będzin|Oddział Będzin]] | *[[Liga Morska i Kolonialna - Oddział Będzin|Oddział Będzin]] | ||
| Linia 44: | Linia 42: | ||
==Władze== | ==Władze== | ||
[[Plik:Obchody odzyskania dostępu do morza w Sosnowcu.jpg|thumb|300px|Obchody rocznicowe odzyskania dostepu do morza w Sosnowcu w roku 1933. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe]] | |||
Organizacja miała charakter prorządowy, a kierowały nią wpływowe osobistości [[Sosnowiec|Sosnowca]]. Do zarządu należeli m.in. prezes Sądu Okręgowego - [[Marian Zbrowski]], wiceprezes Sądu Okręgowego - dr [[Karol Kucharski]], były [[Prezydenci Sosnowca|prezydent Sosnowca]] - [[Wincenty Kuźniak]], dyrektor Zakładów Modrzejowskich "Modrzejów - Hantke" - [[Józef Galiot]], sędzia [[Jerzy Cichocki]], dyrektor [[Izba Przemysłowo-Handlowa|Izby Przemysłowo - Handlowej]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] - [[Ryszard Dittrich]], dziennikarz [[Konstanty Ćwierk]].<br/> | Organizacja miała charakter prorządowy, a kierowały nią wpływowe osobistości [[Sosnowiec|Sosnowca]]. Do zarządu należeli m.in. prezes Sądu Okręgowego - [[Marian Zbrowski]], wiceprezes Sądu Okręgowego - dr [[Karol Kucharski]], były [[Prezydenci Sosnowca|prezydent Sosnowca]] - [[Wincenty Kuźniak]], dyrektor Zakładów Modrzejowskich "Modrzejów - Hantke" - [[Józef Galiot]], sędzia [[Jerzy Cichocki]], dyrektor [[Izba Przemysłowo-Handlowa|Izby Przemysłowo - Handlowej]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] - [[Ryszard Dittrich]], dziennikarz [[Konstanty Ćwierk]].<br/> | ||
W roku 1935 w skład zarządu wchodzili: | W roku 1935 w skład zarządu wchodzili: | ||
| Linia 83: | Linia 82: | ||
[[Kategoria:Historia]] | [[Kategoria:Historia]] | ||
[[Kategoria:Flota|Liga Morska i Kolonialna]] | [[Kategoria:Flota|Liga Morska i Kolonialna]] | ||
[[Kategoria:Żegluga śródlądowa]] | |||
[[Kategoria:Organizacje i stowarzyszenia z lat 1918 - 1939|Liga Morska i Kolonialna w Zagłębiu Dąbrowskim]] | [[Kategoria:Organizacje i stowarzyszenia z lat 1918 - 1939|Liga Morska i Kolonialna w Zagłębiu Dąbrowskim]] | ||
[[Kategoria:Zagłębie Dąbrowskie w czasach II Rzeczypospolitej]] | [[Kategoria:Zagłębie Dąbrowskie w czasach II Rzeczypospolitej]] | ||
Wersja z 21:28, 2 mar 2016
Liga Morska i Kolonialna w Zagłębiu Dąbrowskim - oddział Ligi Morskiej i Kolonialnej w Zagłębiu Dąbrowskim.
Historia
W czasach II RP na terenie Sosnowca (woj. kieleckie) został utworzony i funkcjonował oddział tej organizacji (początkowo p.n. Ligi Morskiej i Rzecznej) - dysponujący przystanią na Przemszy. W latach 20-tych funkcję prezesa sprawowali m.in. Antoni Gruner i Leon Rudawski.
| „ | Płyń, polska floto, płyń na krańce, I póki kropla jest w Bałtyku, |
” |
| — Hymn do Bałtyku, Stanisław Rybka (sł.) Feliks Nowowiejski (muz.) | ||
W 1934 roku Liga Morska i Kolonialna skupiała w Sosnowcu 780 osób, a liczba członków stale się zwiększała. W kwietniu 1936 roku do sosnowieckiego Oddziału Ligi należało 1925 osób, w czerwcu tego roku już 3.671, w 1937 roku - 9.814, w 1938 roku - 11.248.
Teren działalności
| „ | Za moment ogromnie ważny w życiu naszej organizacji należy przyjąć przyłączenie do Okręgu trzech południowych powiatów województwa kieleckiego, a mianowicie zawierciańskiego, częstochowskiego i będzińskiego wraz z Sosnowcem, które w owym czasie liczyły sumarycznie 5.942 członków wszystkich kategoryj. |
” |
| — Sprawozdanie z działalności LMiK za lata 1935-37, Okręg Radomsko-Kielecki | ||
W marcu 1937 roku działalność organizacji rozszerzyła się na powiat będziński. Utworzony został Obwód Ligi Morskiej i Kolonialnej Zagłębia Dąbrowskiego z siedzibą w Sosnowcu, który posiadał w 1938 roku 29 oddziałów skupionych w ogniwach miejskich i w zagłębiowskich zakładach przemysłowych między innymi:
- Oddział Sosnowiec
- Oddział Będzin
- Oddział Dąbrowa Górnicza
- Oddział Czeladź
- Oddział Niwka
- Oddział Piaski
- Oddział Niemce
a także 45 kół szkolnych. Ogółem liczba jego członków wynosiła w końcu 1937 roku - 14.607, w 1938 roku - 23.621.
Władze
Organizacja miała charakter prorządowy, a kierowały nią wpływowe osobistości Sosnowca. Do zarządu należeli m.in. prezes Sądu Okręgowego - Marian Zbrowski, wiceprezes Sądu Okręgowego - dr Karol Kucharski, były prezydent Sosnowca - Wincenty Kuźniak, dyrektor Zakładów Modrzejowskich "Modrzejów - Hantke" - Józef Galiot, sędzia Jerzy Cichocki, dyrektor Izby Przemysłowo - Handlowej w Sosnowcu - Ryszard Dittrich, dziennikarz Konstanty Ćwierk.
W roku 1935 w skład zarządu wchodzili:
- Prezes - Marian Zbrowski
- Wiceprezes - Leon Rudawski
- Wiceprezes - Karol Kucharski
- I Sekretarz - Zygmunt Rakieć
- II Sekretarz - Czesław Wojtyra
- Skarbnik - Czesław Cembrzyński
- Gospodarz - Walery Dąbrowski
- Przew. dochodów niestałych - St. Morawski
- Przew. Sekcji Propagandy - Stanisław Eski
- Komendat Sekcji b. Marynarzy - Zygmunt Wojciechowski
- Przew. Sekcji Tech. - Gustaw (N)Kartin
- Przew. Sekcji Kajakowej - Gwidon Nowacki
- Członek Zarządu - Józef Wesołowski
Siedziba Zarządu mieściła się na ulicy 1 Maja 19 w budynku Sądu Okręgowego.
Zbiórka pieniędzy
Od 1934 roku działała przy Lidze sekcja Funduszu Obrony Morskiej (FOM), która prowadziła zbiórkę pieniędzy. W 1937 roku zebrano łącznie kwotę 29.888 zł, z czego 22.000 zł. pochodziło z terenu Sosnowca. W okresie od 1934 r. do 1937 r. przekazano na budowę okrętów i łodzi podwodnych sumę 57.000 zł. Fundusz Obrony Morskiej wspierały także władze miejskie, udzielając co roku na ten cel znacznych subsydiów.
Propaganda
Liga prowadziła aktywną działalność propagandową, organizując w Zagłębiu m.in. Dni Morza i Dni Kolonialne.
Przy zarządzie Obwodu działało Kolo Prelegentów, do którego należeli znani w Sosnowcu dziennikarze: Stanisław Arnold, Konstanty Ćwierk, Lucjan Horski, a także Karol Kucharski, Kazimierz Gadomski, Wincenty Kuźniak i in. W 1938 r. Koło zorganizowało 48 odczytów.
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II. : Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 28-29. ISBN 83-89199-03-3.
