Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn": Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"''' - założone w [[Czeladź|Czeladzi]] w [[1899]] r.  
[[Plik:Towarzystwo Górniczo Przemysłowe Saturn 1 Akcja.jpg|thumb|300px|Akcja Towarzystwa]]
[[Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0004.jpg|thumb|300px|Mapa z zaznaczonymi kopalniami Towarzystwa]]
[[Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 5 fen a.jpg|thumb|300px|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów]]
'''Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"''' - założone w [[Czeladź|Czeladzi]] w [[1899]] r. przez: [[Karol Wilhelm Scheibler II|Karola]], Emila i Annę Scheiblerów, [[Alfred Biedermann|Alfreda Biedermanna]], Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz [[Stanisław Reicher|Stanisława Reichera]] z [[sosnowiec|Sosnowca]].<ref>{{cytuj stronę|url=http://czeladz.org.pl/index.php?kopalnie=poczatki|tytuł=Kopalnia Saturn|opublikowany=http://czeladz.org.pl/|data dostępu=2013-11-20}}</ref>


==Majątek==
==Majątek==
Towarzystwo posiadało 3 kopalnie węgla kamiennego: "[[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|Saturn]]", "Jowisz" i "Mars", cementownię "Saturn", dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "[[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|Saturn]]" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6472 ha.
Towarzystwo posiadało trzy kopalnie węgla kamiennego:  
*[[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|"Saturn"]]  
*[[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|"Jowisz"]] 
*[[Kopalnia "Mars" (Będzin-Łagisza)|"Mars"]]
oraz cementownię [[Cementownia "Saturn" (Wojkowice)|"Saturn"]] i dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "Saturn" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6829 ha.


==Wydobycie==
==Wydobycie==
W [[1938]] r. kopalnie Towarzystwa wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.  
'''Tabela wydobycia w latach 1925 - 1932'''
 
{| border="2" cellpadding="2" cellspacing="1" align="center" style="margin-left: 0.5em; margin-bottom: 1.5em"
|-
|'''LP||'''Rok'''||'''Ilość (tony)'''
|-
|1. ||[[1925]]||802,219||
|-
|2. ||[[1926]]||1,005,567||
|-
|3. ||[[1927]]||1,093,082||
|-
|4. ||[[1928]]||1,127,597||
|-
|5. ||[[1929]]||1,397,143||
|-
|6. ||[[1930]]||1,019.809||
|-
|7. ||[[1931]]||963,329||
|-
|8. ||[[1932]]||748,738||
|-
|}
 
Węgiel swój T-wo "Saturn" lokowała, poza rynkiem wewnętrznym, w 30-40% ogólnej produkcji zagranicą, w krajach następujących: Austria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia, Włochy, Francja, Belgia, Szwecja, Dania, Norwegia, Finlandia, Litwa, Łotwa i inne.
 
'''Tabela wydobycia i zatrudnienia z 1927 roku'''
 
Tabela przedstawia wydobycie węgla oraz zatrudnienie w Towarzystwie Górniczo-Przemysłowym "Saturn" oraz innych wybranych towarzystwach i spółkach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w 1927 roku.
 
{| border="6" cellpadding="2" cellspacing="1" align="center" style="margin-left: 0.5em; margin-bottom: 1.5em"
 
|-
|'''LP||'''Przedsiębiorstwo'''||'''Ilość czynnych kopalń'''||'''Ilość pracowników'''||'''Ilość (tony)'''||'''Ilość (procenty)'''
|-
|1. ||[[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]]||6||5.330||1.461.102||19.11||-
|-
|2. ||[[Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]]||3||3.342||1.215.283||15.90||-
|-
|3. ||[[Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych]]||2||3.545||1.062.000||13.89||-
|-
|4. ||[[Gwarectwo „Hrabia Renard”]]||1||2.165||742.926||9.72||-
|-
|5. ||[[Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski]]||1||2.021||666.997||8.73||-
|-
|6. ||[[Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla]]||2||2.392||665.456||8.71||-
|-
|7. ||[[Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych]]||1||1.653||546.210||7.15||-
|-
|8. ||[[Francusko-Polskie Towarzystwo Górnicze]]||1||1.136||383.378||5.01||-
|-
|9. ||[[Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla "Flora"]]||1||1.628||371.595||4.86||-
|-
|10. ||Inne przedsiębiorstwa||16||2.973||529.276||6.92||-
|-
| ||OGÓŁEM||34||26.263||7.644.223||100||-
 
|}
 
*Tabela na podstawie: [[Geografja gospodarcza województwa kieleckiego]]
 
W [[1933]] r. w kopalniach Towarzystwa "Saturn" urządzenia sortowni dawały możność wysyłania do 10.000 ton węgla dziennie, co stanowi około 3,000.000 ton rocznie.
W [[1938]] r. kopalnie Towarzystwa "Saturn" wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.  


==Ciekawostki==
==Ciekawostki==
Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.
Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy, z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.
 
==Galeria==
<gallery>
Plik:Towarzystwo górniczo przemysłowe Saturn okladka.jpg|[[Towarzystwo górniczo przemysłowe "Saturn" S.A.|Druk reklamowy Towarzystwa]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0001.jpg|Siedziba Zarządu i Dyrekcji - biuro główne
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe Saturn reklama 001.jpg|Reklama prasowa Towarzystwa z okresu międzywojennego
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0007.jpg|Przeciętne analizy
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0002.jpg|[[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|Kopalnia "Saturn"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0003.jpg|[[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|Kopalnia "Jowisz"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0005.jpg|Motyw z pracy wrębówką
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0006.jpg|Elektrownia na [[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|kopalni "Jowisz"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0008.jpg|Sortownia na [[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|kopalni "Jowisz"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0009.jpg|Kotłownia na [[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|kopalni "Jowisz"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0010.jpg|Dom zborny przy [[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|kopalni "Saturn"]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0011.jpg|[[Cementownia "Saturn" (Wojkowice)|Cementownia]]
Plik:Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe ''Saturn'' - 0012.jpg|Załadunek węgla Tow. "Saturn" na statek w Gdyni
Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 5 fen b.jpg|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów
Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 10 fen a.jpg|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 10 fenigów
Plik:Czeladź Tow. Górniczo-Przemysłowe SATURN 10 fen b.jpg|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 10 fenigów
</gallery>


==Bibliografia==
==Bibliografia==
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = | imię =  |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim | data = [[1939]] | wydawca = Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim | miejsce = [[Sosnowiec]]  | isbn = | strony = 139-140}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = | imię =  |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim]] | data = [[1939]] | wydawca = Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim | miejsce = [[Sosnowiec]]  | isbn = | strony = 139-140}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = | imię =  |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Towarzystwo górniczo przemysłowe "Saturn" S.A.]] | data = [[1933]] | wydawca = Poczta Sosnowiec | miejsce = [[Sosnowiec]]  | isbn = | strony = }}
 
== Przypisy ==
 
<references/>
[[Kategoria:Górnictwo węglowe w Zagłębiu Dąbrowskim|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]]
[[Kategoria:Towarzystwa i spółki akcyjne|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]]
[[Kategoria:Zakłady przemysłowe|Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"]]

Aktualna wersja na dzień 14:54, 10 gru 2021

Akcja Towarzystwa
Mapa z zaznaczonymi kopalniami Towarzystwa
Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów

Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" - założone w Czeladzi w 1899 r. przez: Karola, Emila i Annę Scheiblerów, Alfreda Biedermanna, Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z Sosnowca.[1]

Majątek

Towarzystwo posiadało trzy kopalnie węgla kamiennego:

oraz cementownię "Saturn" i dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "Saturn" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6829 ha.

Wydobycie

Tabela wydobycia w latach 1925 - 1932

LP Rok Ilość (tony)
1. 1925 802,219
2. 1926 1,005,567
3. 1927 1,093,082
4. 1928 1,127,597
5. 1929 1,397,143
6. 1930 1,019.809
7. 1931 963,329
8. 1932 748,738

Węgiel swój T-wo "Saturn" lokowała, poza rynkiem wewnętrznym, w 30-40% ogólnej produkcji zagranicą, w krajach następujących: Austria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia, Włochy, Francja, Belgia, Szwecja, Dania, Norwegia, Finlandia, Litwa, Łotwa i inne.

Tabela wydobycia i zatrudnienia z 1927 roku

Tabela przedstawia wydobycie węgla oraz zatrudnienie w Towarzystwie Górniczo-Przemysłowym "Saturn" oraz innych wybranych towarzystwach i spółkach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w 1927 roku.

LP Przedsiębiorstwo Ilość czynnych kopalń Ilość pracowników Ilość (tony) Ilość (procenty)
1. Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich 6 5.330 1.461.102 19.11 -
2. Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" 3 3.342 1.215.283 15.90 -
3. Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych 2 3.545 1.062.000 13.89 -
4. Gwarectwo „Hrabia Renard” 1 2.165 742.926 9.72 -
5. Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski 1 2.021 666.997 8.73 -
6. Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla 2 2.392 665.456 8.71 -
7. Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych 1 1.653 546.210 7.15 -
8. Francusko-Polskie Towarzystwo Górnicze 1 1.136 383.378 5.01 -
9. Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla "Flora" 1 1.628 371.595 4.86 -
10. Inne przedsiębiorstwa 16 2.973 529.276 6.92 -
OGÓŁEM 34 26.263 7.644.223 100 -

W 1933 r. w kopalniach Towarzystwa "Saturn" urządzenia sortowni dawały możność wysyłania do 10.000 ton węgla dziennie, co stanowi około 3,000.000 ton rocznie. W 1938 r. kopalnie Towarzystwa "Saturn" wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.

Ciekawostki

Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy, z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.

Galeria

Bibliografia

Przypisy