Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Plik:Sosnowiec Pałac Wilhelma Schoena 02.JPG|thumb|420px|Pałac Wilhelma Schoena (przed pożarem) (Foto: Dariusz JUREK)]] | [[Plik:Sosnowiec Pałac Wilhelma Schoena 02.JPG|thumb|420px|Pałac Wilhelma Schoena (przed pożarem) (Foto: Dariusz JUREK)]] | ||
'''Pałac [[Wilhelm Schön|Wilhelma Schoena (Schöna)]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]''' (Mały Pałac Schönów) | '''Pałac [[Wilhelm Schön|Wilhelma Schoena (Schöna)]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]''' (Mały Pałac Schönów); Położony w kompleksie przy [[Ulica Chemiczna (Sosnowiec)|ul. Chemicznej 12]]; Jeden z dwóch pałaców wchodzący w skład [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|Zespołu parkowo-pałacowego]] - to dwukondygnacyjna budowla na planie prostokąta. Został wzniesiony w roku 1900 roku według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Konstrukcja w stylu neobarokowym ma charakter willi bez cech reprezentacyjnej monumentalności, przykryty czterospadowym, wysokim, łamanym dachem wspartym na pilastrach, które są niemal jedyną dekoracją fasady. Poza nimi charakterystyczny jest naczółek portalu z ozdobnym, pustym kartuszem. | ||
Elewacja zachodnia pałacu, ogrodowa, wyposażona była w ganek z dachem wspartym na dwóch jońskich kolumnach. Wejście główne pałacu, które stanowi wysunięty przedsionek, znajduje się po stronie wschodniej. Pałacyk miał pełnić funkcję pomocniczą (mieszkalną i gościnną) w stosunku do pierwszej rezydencji. | Elewacja zachodnia pałacu, ogrodowa, wyposażona była w ganek z dachem wspartym na dwóch jońskich kolumnach. Wejście główne pałacu, które stanowi wysunięty przedsionek, znajduje się po stronie wschodniej. Pałacyk miał pełnić funkcję pomocniczą (mieszkalną i gościnną) w stosunku do pierwszej rezydencji. | ||
Linia 10: | Linia 10: | ||
Od 1900 aż do 1945 Pałac był w użytkowaniu [[:Kategoria:Schöenowie|rodziny Schoenów]]. Od 1910 mieszkał w nim [[Wilhelm Schön]]) ze swoją żoną [[Elsa Schön|Elsą Schön]]. | Od 1900 aż do 1945 Pałac był w użytkowaniu [[:Kategoria:Schöenowie|rodziny Schoenów]]. Od 1910 mieszkał w nim [[Wilhelm Schön]]) ze swoją żoną [[Elsa Schön|Elsą Schön]]. | ||
W czasie wojny, od 1943 zapewniał schronienie dla ówczesnego komendanta [https://pl.wikipedia.org/wiki/Okręg_Śląsk_Armii_Krajowej Okręgu Śląskiego Armii Krajowej] - [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Walter-Janke Zygmunta Waltera-Jankego]. Po wojnie razem z pobliskimi [[Intertex|zakładami włókienniczymi]] został znacjonalizowany. | W czasie wojny, od 1943 zapewniał schronienie dla ówczesnego komendanta [https://pl.wikipedia.org/wiki/Okręg_Śląsk_Armii_Krajowej Okręgu Śląskiego Armii Krajowej] - [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Walter-Janke Zygmunta Waltera-Jankego]. Po wojnie razem z pobliskimi [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|zakładami włókienniczymi]] został znacjonalizowany. | ||
Po 1945 roku mieściła się w nim '''Zasadnicza Szkoła Włókiennicza''', od [[1976]] roku '''[[Studenckie Centrum Kultury Zameczek-Remedium]]'''. W ręce gminy pałac Wilhelma trafił od [[Intertex|przędzalni Intertex]], która przekazała go miastu w ramach kompensaty długów. Pałac wraz z otaczającym je parkiem w rejonie ul. Chemicznej w 1980 roku zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Następnie trafił w ręce prywatne i mięściło się w nim i prywatna szkoła handlowa. | Po 1945 roku mieściła się w nim '''Zasadnicza Szkoła Włókiennicza''', od [[1976]] roku '''[[Studenckie Centrum Kultury Zameczek-Remedium]]'''. W ręce gminy pałac Wilhelma trafił od [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|przędzalni Intertex]], która przekazała go miastu w ramach kompensaty długów. Pałac wraz z otaczającym je parkiem w rejonie ul. Chemicznej w 1980 roku zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Następnie trafił w ręce prywatne i mięściło się w nim i prywatna szkoła handlowa. | ||
W [[2004]] roku gmina Sosnowiec odkupiła ten pałac, z planem przywrócenia mu dawnej świetności. Pałac był także wpisany do [http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf programu Rozwoju Miasta Sosnowca na lata 2007-2013] w ramach ochrona dziedzictwa kulturowego miasta Sosnowca: miał służyć Muzeum Miejskiemu jako towarzysząca placówka o charakterze kulturalnym<ref>{{cytuj stronę|url=http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf|tytuł=Program rozwoju miasta Sosnowca na lata 2007 - 2013 Załącznik do Uchwały Nr 176/XIII/07 | W [[2004]] roku gmina Sosnowiec odkupiła ten pałac, z planem przywrócenia mu dawnej świetności. Pałac był także wpisany do [http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf programu Rozwoju Miasta Sosnowca na lata 2007-2013] w ramach ochrona dziedzictwa kulturowego miasta Sosnowca: miał służyć Muzeum Miejskiemu jako towarzysząca placówka o charakterze kulturalnym<ref>{{cytuj stronę|url=http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf|tytuł=Program rozwoju miasta Sosnowca na lata 2007 - 2013 Załącznik do Uchwały Nr 176/XIII/07 |
Aktualna wersja na dzień 07:43, 15 lis 2023
Pałac Wilhelma Schoena (Schöna) w Sosnowcu (Mały Pałac Schönów); Położony w kompleksie przy ul. Chemicznej 12; Jeden z dwóch pałaców wchodzący w skład Zespołu parkowo-pałacowego - to dwukondygnacyjna budowla na planie prostokąta. Został wzniesiony w roku 1900 roku według projektu Józefa Pomian-Pomianowskiego. Konstrukcja w stylu neobarokowym ma charakter willi bez cech reprezentacyjnej monumentalności, przykryty czterospadowym, wysokim, łamanym dachem wspartym na pilastrach, które są niemal jedyną dekoracją fasady. Poza nimi charakterystyczny jest naczółek portalu z ozdobnym, pustym kartuszem. Elewacja zachodnia pałacu, ogrodowa, wyposażona była w ganek z dachem wspartym na dwóch jońskich kolumnach. Wejście główne pałacu, które stanowi wysunięty przedsionek, znajduje się po stronie wschodniej. Pałacyk miał pełnić funkcję pomocniczą (mieszkalną i gościnną) w stosunku do pierwszej rezydencji.
Pałac Wilhelma jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. A-1241 z 10/04/1980 jako element zespołu pałacowego Schoena.
Historia
Od 1900 aż do 1945 Pałac był w użytkowaniu rodziny Schoenów. Od 1910 mieszkał w nim Wilhelm Schön) ze swoją żoną Elsą Schön.
W czasie wojny, od 1943 zapewniał schronienie dla ówczesnego komendanta Okręgu Śląskiego Armii Krajowej - Zygmunta Waltera-Jankego. Po wojnie razem z pobliskimi zakładami włókienniczymi został znacjonalizowany. Po 1945 roku mieściła się w nim Zasadnicza Szkoła Włókiennicza, od 1976 roku Studenckie Centrum Kultury Zameczek-Remedium. W ręce gminy pałac Wilhelma trafił od przędzalni Intertex, która przekazała go miastu w ramach kompensaty długów. Pałac wraz z otaczającym je parkiem w rejonie ul. Chemicznej w 1980 roku zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Następnie trafił w ręce prywatne i mięściło się w nim i prywatna szkoła handlowa.
W 2004 roku gmina Sosnowiec odkupiła ten pałac, z planem przywrócenia mu dawnej świetności. Pałac był także wpisany do programu Rozwoju Miasta Sosnowca na lata 2007-2013 w ramach ochrona dziedzictwa kulturowego miasta Sosnowca: miał służyć Muzeum Miejskiemu jako towarzysząca placówka o charakterze kulturalnym[1]. Z braku funduszy na remont miasto sprzedało pałac. Nabywcy postawiono warunek, że ma go przeznaczyć na działalność usługową. W 2009 roku właścicielem pałacu został Przemysław Jędrzejczyk, prezes firmy budowlanej ZRB Jędrzejczyk, który planował odnowić pałac i umieścić w nim hotel, restauracje i dwie sale bankietowe. 23 czerwca 2010 roku, w godzinach popołudniowych, wybuchł duży pożar w wyniku podpalenia, który spowodował znaczne zniszczenia w pałacu. M.in. doszczętnie spłonął dach budynku. Budynek został w znacznej części wyremontowany, przy czym zmienił częściowo pierwotny wygląd. W 2021 został wystawiony na sprzedaż.
Forma ochrony
Pałac Wilhelma jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. A-1241 z 10/04/1980 jako element zespołu pałacowego Schoena, w skład którego wchodzą: stanowiący siedzibę muzeum pałac Ernsta 1894–1897–XIX w., opisywany tutaj pałac Wilhelma z początku XX w., budynek gospodarczy z początku XX w., dom ogrodnika z końca XIX w., park z tarasami, grota oraz ruina pawilonu orientalnego.
Galeria
Przypisy
- ↑ [http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf Program rozwoju miasta Sosnowca na lata 2007 - 2013 Załącznik do Uchwały Nr 176/XIII/07 Rady Miejskiej w Sosnowcu z dnia 21 czerwca 2007 roku]. dlasosnowca.pl. [dostęp 2020-05-02].