Ulica Stefana Żeromskiego (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Pocztowka sosnowiec kosciol ewamgelicki ulica zeromskiego 0001.jpg|thumb|400px|Na dawnej pocztówce]] | |||
Ulica w obecnej formie stanowi | [[Plik:Sosnowitz - Heinrich Dietel Strasse - plan miasta z 1942 .jpg|thumb|400px|Ulica na planie z 1942 roku jako Heinrich Dietel Strasse]] | ||
'''Ulica Stefana Żeromskiego''' - ulica w [[Sosnowiec|sosnowieckiej]] dzielnicy [[Pogoń (Sosnowiec)|Pogoń]], o długości 0.6 km; Od strony północnej przechodzi pod wiaduktem [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim|kolejowym]] po czym łączy się skrzyżowaniem z [[Ulica 3 Maja (Sosnowiec)|ulicą 3 Maja]] na wysokości [[Park Sielecki (Sosnowiec)|Parku Sieleckiego]]; Od północnej strony w końcowym jej fragmencie krzyżuje się jednostronnie z ulicą Mariacką i dochodzi dalej do ulic Orlej.<ref>''Okręg Katowicki - Plany miast'', wyd. Demart SA, Warszawa 2009, ISBN 978-83-89239-38-9.</ref>. | |||
Ulica w obecnej formie stanowi fragment dawnej ulicy, która w [[1905]] roku nazywana była ''[[Ulica Dietlowska (Sosnowiec)|Dytlowskaja]]'', w [[1907]] roku – ''[[Ulica Dietlowska (Sosnowiec)|Dytlowska]]''. Po raz pierwszy nazwę ''Stefana Żeromskiego'' otrzymała w [[1935]] roku by w [[1942]] roku przez okupacyjne władze Niemieckie została zmieniona na ''Heinrich Dietel Strasse''. Po zakończeniu wojny, po 1945 roku, zmieniona ponownie na ''ulicę Stefana Żeromskiego''. | |||
W 1928 roku została otwarta linia tramwajowa przebiegająca przez ulicę Żeromskiego ( wtedy Dytlowską ). Była to [[Tramwaje elektryczne w Zagłębiu Dąbrowskim S. A.#Pierwsze linie tramwajowe w Zagłębiu|pierwsza linia tramwajowa w mieście]] łącząca [[Śródmieście (Sosnowiec)|Śródmieście Sosnowca]] z [[Będzin|Będzinem]] | |||
==Zabytki== | ==Zabytki== | ||
Przy ulicy znajdują się następujące historyczne obiekty i miejsca: | Przy ulicy znajdują się następujące historyczne obiekty i miejsca: | ||
* [[Kościół ewangelicko-augsburski św. Jana Ewangelisty w Sosnowcu|budynek kościoła ewangelicko-augsburskiego (ul. S. Żeromskiego 1)]], wybudowany po 1880, wpisany do rejestru zabytków 17 grudnia 1997 (nr rej.: A/1662/97); | * [[Kościół ewangelicko-augsburski św. Jana Ewangelisty w Sosnowcu|budynek kościoła ewangelicko-augsburskiego (ul. S. Żeromskiego 1)]], wybudowany po 1880, wpisany do rejestru zabytków 17 grudnia 1997 (nr rej.: A/1662/97); | ||
* budynek administracyjny dawnej [[Przędzalnia Czesankowa ,, | * budynek administracyjny dawnej [[Przędzalnia Czesankowa Politex , Przędzalnia Dietla, Sosnowiec, 1879 - 1994|Spółki Akcyjnej Przemysłu Włókienniczego H. Dietel]] (ul. S. Żeromskiego 1), wzniesiony w 1889, wpisany do rejestru zabytków 15 września 1995 (nr rej.: A/1610/95); | ||
* [[Zespół pałacowo-parkowy Dietla|zespół pałacu Dietlów]] (ul. S. Żeromskiego 2), obejmujący: | * [[Zespół pałacowo-parkowy Dietla|zespół pałacu Dietlów]] (ul. S. Żeromskiego 2), obejmujący: | ||
** [[Pałac Dietla w Sosnowcu|pałac, wybudowany w drugiej połowie XIX wieku]], wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/806/67 z 21 lipca 1967), | ** [[Pałac Dietla w Sosnowcu|pałac, wybudowany w drugiej połowie XIX wieku]], wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/806/67 z 21 lipca 1967), | ||
** budynek wjazdowy, pochodzący z 1910, wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1702/98 z 31 grudnia 1998), | ** budynek wjazdowy, pochodzący z 1910, wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1702/98 z 31 grudnia 1998), | ||
** trzy domy pracownicze (ul. S. Żeromskiego 4; 4/1; 4 a), wzniesione pod koniec XIX wieku, wpisane do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.), | ** [[Osiedle patronackie Dietla (Sosnowiec)|trzy domy pracownicze (ul. S. Żeromskiego 4; 4/1; 4 a)]], wzniesione pod koniec XIX wieku, wpisane do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.); W 1899 w budynku przy dzisiejszej ul. S. Żeromskiego 4 rozpoczęła działalność [[Szkoła Aleksandryjska w Sosnowcu-Pogoni]],<ref>{{Cytuj książkę |autor = Redakcja |tytuł = Szkoła Aleksandrowska w Sosnowcu |data = 2013-12-27 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = Klub Zagłębiowski |url = https://klubzaglebiowski.wordpress.com/2013/12/27/szkola-aleksandrowska-w-sosnowcu-2/ |język = pl}}</ref> - cześć [[Osiedle patronackie Dietla (Sosnowiec)|osiedla patronackiego Dietla]] | ||
** [[Park Dietlowski (Sosnowiec)|neoromantyczny park z końca XIX wieku (nazywany parkiem Dietla, parkiem S. Żeromskiego)]], wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.); | ** [[Park Dietlowski (Sosnowiec)|neoromantyczny park z końca XIX wieku (nazywany parkiem Dietla, parkiem S. Żeromskiego)]], wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.); | ||
* budynek szkoły, z ogrodem (ul. S. Żeromskiego 3), wzniesiony w latach | * [[Budynek, Żeromskiego 3 w Sosnowcu|budynek szkoły, z ogrodem (ul. S. Żeromskiego 3)]], wzniesiony w latach [[1895]]−[[1898]], wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1528/93 z 30 kwietnia 1993); obiekt był siedzibą Sosnowieckiej [[Szkoła Realna w Sosnowcu|Szkoły Realnej]], [[IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Sosnowcu|IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Staszica]], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Wydział_Informatyki_i_Nauki_o_Materiałach_Uniwersytetu_Śląskiego Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego]. | ||
== Ważne obiekty == | |||
Przy ulicy Stefana Żeromskiego swoją siedzibę mają: | |||
* Komisariat II Policji w Sosnowcu (ul. S. Żeromskiego 1); | |||
* Parafia Ewangelicko-Augsburska w Sosnowcu (wraz z kościołem) ( ul. S. Żeromskiego 1); | |||
* [[Pływalnia Kryta i Siłownia, ul. Żeromskiego 5 i 4D|Kryta Pływalnia prowadzona przez MOSiR Sosnowiec (ul. S. Żeromskiego 5)]];<ref name=":0">MOSiR Sosnowiec: [http://www.mosir.sosnowiec.pl/kontaktobiekty.html Obiekty sportowe w administracji MOSiR Sosnowiec] {{lang|pl}} www.mosir.sosnowiec.pl [dostęp 2011-08-23]</ref> | |||
* Miejski Ośrodek Korekcji Wad Postawy (ul. S. Żeromskiego 4);<ref name=":0" /> | |||
* [[Hala Widowiskowo-Sportowa przy ul. Żeromskiego 4c|Hala Sportowa „Żeromskiego”]] oraz klub sportowy [[Płomień Sosnowiec]] (ul. S. Żeromskiego 4c);<ref name=":0" /> | |||
== Nieistniejące obiekty == | |||
* [[Przędzalnia Czesankowa Politex , Przędzalnia Dietla, Sosnowiec, 1879 - 1994|Przędzalnia czesankowa Dietla / Politex]] - wyburzona w [[2012]] | |||
==Patroni ulicy== | |||
* {{W|Stefan Żeromski|Stefan Żeromski}} | |||
* [[Henryk Dietel]] | |||
==Bibliiografia== | |||
<references /> | |||
[[Kategoria: Ulice|Żeromskiego Stefana, Sosnowiec]] | [[Kategoria: Ulice|Żeromskiego Stefana, Sosnowiec]] | ||
[[Kategoria: Ulice Sosnowca|Żeromskiego Stefana]] | [[Kategoria: Ulice Sosnowca|Żeromskiego Stefana]] | ||
[[Kategoria: Pogoń]] | [[Kategoria: Pogoń]] |
Aktualna wersja na dzień 06:21, 15 lis 2023
Ulica Stefana Żeromskiego - ulica w sosnowieckiej dzielnicy Pogoń, o długości 0.6 km; Od strony północnej przechodzi pod wiaduktem kolejowym po czym łączy się skrzyżowaniem z ulicą 3 Maja na wysokości Parku Sieleckiego; Od północnej strony w końcowym jej fragmencie krzyżuje się jednostronnie z ulicą Mariacką i dochodzi dalej do ulic Orlej.[1].
Ulica w obecnej formie stanowi fragment dawnej ulicy, która w 1905 roku nazywana była Dytlowskaja, w 1907 roku – Dytlowska. Po raz pierwszy nazwę Stefana Żeromskiego otrzymała w 1935 roku by w 1942 roku przez okupacyjne władze Niemieckie została zmieniona na Heinrich Dietel Strasse. Po zakończeniu wojny, po 1945 roku, zmieniona ponownie na ulicę Stefana Żeromskiego.
W 1928 roku została otwarta linia tramwajowa przebiegająca przez ulicę Żeromskiego ( wtedy Dytlowską ). Była to pierwsza linia tramwajowa w mieście łącząca Śródmieście Sosnowca z Będzinem
Zabytki
Przy ulicy znajdują się następujące historyczne obiekty i miejsca:
- budynek kościoła ewangelicko-augsburskiego (ul. S. Żeromskiego 1), wybudowany po 1880, wpisany do rejestru zabytków 17 grudnia 1997 (nr rej.: A/1662/97);
- budynek administracyjny dawnej Spółki Akcyjnej Przemysłu Włókienniczego H. Dietel (ul. S. Żeromskiego 1), wzniesiony w 1889, wpisany do rejestru zabytków 15 września 1995 (nr rej.: A/1610/95);
- zespół pałacu Dietlów (ul. S. Żeromskiego 2), obejmujący:
- pałac, wybudowany w drugiej połowie XIX wieku, wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/806/67 z 21 lipca 1967),
- budynek wjazdowy, pochodzący z 1910, wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1702/98 z 31 grudnia 1998),
- trzy domy pracownicze (ul. S. Żeromskiego 4; 4/1; 4 a), wzniesione pod koniec XIX wieku, wpisane do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.); W 1899 w budynku przy dzisiejszej ul. S. Żeromskiego 4 rozpoczęła działalność Szkoła Aleksandryjska w Sosnowcu-Pogoni,[2] - cześć osiedla patronackiego Dietla
- neoromantyczny park z końca XIX wieku (nazywany parkiem Dietla, parkiem S. Żeromskiego), wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: j.w.);
- budynek szkoły, z ogrodem (ul. S. Żeromskiego 3), wzniesiony w latach 1895−1898, wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1528/93 z 30 kwietnia 1993); obiekt był siedzibą Sosnowieckiej Szkoły Realnej, IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Staszica, Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego.
Ważne obiekty
Przy ulicy Stefana Żeromskiego swoją siedzibę mają:
- Komisariat II Policji w Sosnowcu (ul. S. Żeromskiego 1);
- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Sosnowcu (wraz z kościołem) ( ul. S. Żeromskiego 1);
- Kryta Pływalnia prowadzona przez MOSiR Sosnowiec (ul. S. Żeromskiego 5);[3]
- Miejski Ośrodek Korekcji Wad Postawy (ul. S. Żeromskiego 4);[3]
- Hala Sportowa „Żeromskiego” oraz klub sportowy Płomień Sosnowiec (ul. S. Żeromskiego 4c);[3]
Nieistniejące obiekty
- Przędzalnia czesankowa Dietla / Politex - wyburzona w 2012
Patroni ulicy
Bibliiografia
- ↑ Okręg Katowicki - Plany miast, wyd. Demart SA, Warszawa 2009, ISBN 978-83-89239-38-9.
- ↑ Redakcja: Szkoła Aleksandrowska w Sosnowcu. 2013-12-27. [dostęp 2020-10-02]. (pol.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 MOSiR Sosnowiec: Obiekty sportowe w administracji MOSiR Sosnowiec (pol.) www.mosir.sosnowiec.pl [dostęp 2011-08-23]