Grzegorz Augustynik

Zagłębiowskie Biogramy
Grzegorz Augustynik
Imię i nazwisko	Grzegorz Augustynik
Data i miejsce urodzenia	25 listopada 1847 Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	10 listopada 1929 Kraków
Zawód	ksiądz
Odznaczenia
Order "Pro Ecclesia et Pontifice" Order "Polonia Restituta" Krzyż legionowym

Grzegorz Augustynik - (ur. 25 listopada 1847 r. w Zagórzu obecnie dzielnicy Sosnowca, zm. 10 listopada 1929 r. w Krakowie) – polski ksiądz rzymskokatolicki, działacz społeczno-kulturalny.

Edukacja

Po ukończeniu szkoły elementarnej w Zagórzu w latach 1861 - 1869, rozpoczął naukę w gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim. W 1869 r. wstąpił na Wydział Medyczny Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wkrótce przeniósł się do Seminarium Duchownego w Kielcach.

Działalność duszpasterska

Święcenia kapłańskie otrzymał 31 sierpnia 1872 r. Studia teologiczne kontynuował w Akademii Duchowej w Petersburgu. Nie ukończył ich jednak i po powrocie został wikariuszem – początkowo w parafii Janina, następnie – w Siemoni, Bobrownikach, Grodźcu i Czeladzi. W latach 1883 - 1897 był administratorem parafii i dziekanem we Włoszczowie. Dwukrotnie był proboszczem w Dąbrowie Górniczej (1897 - 1902 i 1906 - 1916), gdzie rozwinął intensywną działalność duszpasterską i społeczno-kulturalną. Zainicjował w Dąbrowie Górniczej Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich, rodzaj związku zawodowego, który dbał zarówno o formację religijno-moralną jak i upominał się o prawa ludzi pracy i prowadził szeroką działalność społeczną, kulturalną i charytatywną w swoim otoczeniu. W latach 1902 - 1906 zarządzał parafią Książ Wielki.

W 1916 r. przeniósł się do diecezji włocławskiej, gdzie został proboszczem w Łasku. W 1921 r. zrezygnował z działalności duszpasterskiej i zamieszkał na Jasnej Górze.

Działalność piśmiennicza

Prowadził intensywną działalność piśmienniczą obejmującą kilkadziesiąt pozycji zwartych i liczne artykuły z problematyki społeczno-religijnej. Opublikował wiele książeczek do nabożeństwa, modlitewników i rozmyślań, w których prócz wydarzeń z życia Chrystusa, Matki Boskiej i świętych, często dołączał litanie i rozważania („Wzór prawdziwie dobrej i pobożnej sługi, czyli nabożeństwo do świętej Zyty patronki stanu służebnego z Jej życia zebrane i do naśladowania dla służących podane obejmuje: Mszę św., Koronkę, Nowennę, Żywot i rozmyślania o śmierci św. Zyty i inne modlitwy”). Napisał również kilka książek historycznych (liczne monografie miejsc kultu, historie znanych sanktuariów, biografie świętych i wybitnych kapłanów), w których prócz części związanej z dziejami miejsca bądź osoby, zamieszczał prawdy katechizmowe, pieśni kościelne, modlitwy („Wspomnienie pośmiertne o księżach: Dominiku Kapuścińskim, Tadeuszu Konarskim, Karolu Rogalskim, Michale Sławęcie, Edmundzie Taylorze”).

Wydał książki i broszury, które wykorzystywał do pracy duszpasterskiej np. „Przewodnik katechizmowy przysposabiający dzieci do pierwszej spowiedzi i Komunii Świętej” oraz o tematyce patriotycznej, w których wskazywał na niewolę narodu i działalność zaborców jako przyczyny obniżające poziom życia intelektualnego i religijno-moralnego polaków. Liczne broszury ks. Augustynika oraz artykuły były głównie skierowane przeciw działającym w Dąbrowie Górniczej mariawitom i socjalistom. Czasem wydawał broszury anonimowo, jak np. „Ciekawa historia, co robią księża w Zagłębiu Dąbrowskim”. Znaczną część swoich publikacji wydał w Drukarni Franciszka Czerwińskiego w Warszawie, pozostałe w Drukarni Edmunda Miłka i Spółki oraz w Drukarni „St. Święcki” w Dąbrowie Górniczej, pozostałe w drukarniach w Częstochowie, Kielcach a oraz w Krakowie. Jego modlitewniki m. in. poświęcone nabożeństwu majowemu były również popularne na Górnym Śląsku.

Działalność biograficzna

Był jednym z wielu wychowanków Sługi Bożej Wandy Malczewskiej (1822 - 1896) i Jacka Siemieńskiego. Był też pierwszym jej biografem. Książka jej poświęcona: Miłość Boga i Ojczyzny okazana w czynach czyli żywot świętobliwej Polki Panny Wandy Justyny Nepomuceny Malczewskiej, jej objawienia i przepowiednie dotyczące kościoła i Polski doczekała się kilku wydań.

Budowniczy kościoła

Zasłynął także jako budowniczy monumentalnej świątyni p.w. NMP Anielskiej, wybudowanej dzięki ofiarności robotników dąbrowskich. Inżynier architekt Józef Pomianowski zaprojektował monumentalną neogotycką świątynię o imponujących rozmiarach: długość 68 m, szerokość 30 m, wysokość wewnątrz 30 m. Wieża główna o wysokości 86 m. z krzyżem jest dominującym elementem w krajobrazie miasta i sprawia imponujące wrażenie. To wciąż najwyższa świątynia na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Staraniem ks. Augustynika wznoszony kościół otrzymał na mocy breve papieża Leona XIII tytuł honorowy Bazyliki w roku 1901 (probazyliki) i został agregowany do bazyliki św. Piotra w Rzymie. Ks. Augustynik był żarliwym propagatorem kultu maryjnego. Założył w tym celu Bractwo Matki Bożej Anielskiej i Najświętszego Sakramentu. Odznaczony został godnością prałata Jego Świątobliwości.

Odznaczenia

• Order "Pro Ecclesia et Pontifice",
• Order "Polonia Restituta" (Order Odrodzenia Polski)
• Krzyż legionowy

Śmierć

Zmarł w Krakowie 10 listopada 1929 roku. Pochowany został 15 listopada 1929 r. w kaplicy Porcjunkula obok wzniesionej przez siebie świątyni.

Rok Księdza Prałata Grzegorza Augustynika

Rok 2010 obchodzony był w Dąbrowie Górniczej jako Rok Księdza Prałata Grzegorza Augustynika. Ks. Augustynik jest honorowym obywatelem Włoszczowy (1929) i Dąbrowy Górniczej (2012).

Bibliografia

Biogram opracował: Piotr Dudała

Więcej informacji: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grzegorz_Augustynik