Andrzej Niemojewski: Różnice pomiędzy wersjami
(Podlinkowanie foto, redakcyjne.) |
|||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
==Przybycie do Sosnowca i twórczość== | ==Przybycie do Sosnowca i twórczość== | ||
W [[1892]] r. osiedlił się w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], gdzie objął stanowisko sekretarza w [[ | W [[1892]] r. osiedlił się w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], gdzie objął stanowisko sekretarza w [[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich|Sosnowieckim Towarzystwie Kopalń i Zakładów Hutniczych]]. Jednocześnie poświęcał się działalności literackiej. Tutaj powstała większość utworów siedmioczęściowego cyklu poetyckiego '''''Polonia irredenta''''': | ||
*Część 1 - ''Podziemia''; [http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=42148&s=1 kopia cyfrowa] | *Część 1 - ''Podziemia''; [http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=42148&s=1 kopia cyfrowa] | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
==[[Teatr Zagłębia (Sosnowiec)|Teatr Zagłębia]]== | ==[[Teatr Zagłębia (Sosnowiec)|Teatr Zagłębia]]== | ||
[[Plik:Prolog przedstawienie Zemsta Teatr Zagłębia 0001.jpg|thumb|300px|[[Prolog (Andrzej Niemojewski)|Prolog]] na afiszu teatralnym]] | |||
Niemojewski patronował budowie gmachu [[Teatr Zagłębia (Sosnowiec)|'''teatru''']], a na inaugurację jego działalności ([[6 lutego]] [[1897]] r.) napisał [[Prolog (Andrzej Niemojewski)|'''''Prolog''''']], utwór oparty na motywach folkloru górniczego, sławiący "geniusz" sztuki i jego sojusz ze | Niemojewski patronował budowie gmachu [[Teatr Zagłębia (Sosnowiec)|'''teatru''']], a na inaugurację jego działalności ([[6 lutego]] [[1897]] r.) napisał [[Prolog (Andrzej Niemojewski)|'''''Prolog''''']], utwór oparty na motywach folkloru górniczego, sławiący "geniusz" sztuki i jego sojusz ze | ||
światem pracy. | światem pracy. | ||
Aktualna wersja na dzień 20:10, 14 lip 2014
| Zagłębiowskie Biogramy | |
 Andrzej Niemojewski | |
| Imię i nazwisko | Andrzej Niemojewski |
| Data i miejsce urodzenia | 24 stycznia 1864 Rokitnica |
| Data i miejsce śmierci | 3 listopada 1921 Warszawa |
| Zawód | poeta, literat |
| Odznaczenia | |
| .... | |
Andrzej Niemojewski - (ur. 24 stycznia 1864 w Rokitnicy, zm. 3 listopada 1921 w Warszawie) pisarz, publicysta. Pochodzi z rodziny ziemiańskiej Feliksa i Józefy z Noskowskich.
Edukacja i praca
Uczył się początkowo w domu, a następnie w Brodnicy, Krakowie i Nowym Sączu, gdzie w 1885 r. zdał maturę. Podczas pobytu w szkole zaprzyjaźnił się z Franciszkiem Nowickim, z którym wydał później debiutancki tomik wierszy. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Dorpacie (1885-1888). Od 1889 r. mieszkał w Warszawie, a potem (1890-1891) w Krakowie, gdzie związał się z ruchem socjalistycznym. Swoje wiersze, nowele, opowiadania drukował w "Przeglądzie Literackim", "Tygodniku Ilustrowanym" i "Wędrowcu".
Przybycie do Sosnowca i twórczość
W 1892 r. osiedlił się w Sosnowcu, gdzie objął stanowisko sekretarza w Sosnowieckim Towarzystwie Kopalń i Zakładów Hutniczych. Jednocześnie poświęcał się działalności literackiej. Tutaj powstała większość utworów siedmioczęściowego cyklu poetyckiego Polonia irredenta:
- Część 1 - Podziemia; kopia cyfrowa
- Część 2 - Łuny; kopia cyfrowa
- Część 3 - Ziemia obiecana; kopia cyfrowa
- Część 4 - W ciszy wiejskiej; kopia cyfrowa
- Część 5 - Stolica; kopia cyfrowa
- Część 6 - Ptaki burzy; kopia cyfrowa
- Część 7 - Z wojaczki polskiego chłopa; kopia cyfrowa
Zwłaszcza w pierwszych trzech częściach zawarł przejmujący obraz życia i pracy robotników Zagłębia Dąbrowskiego. W okresie sosnowieckim ukazały się także:
- Poezje. Seria druga,
- Listopad (opowiadania) ; kopia cyfrowa,
- Bajka (obrazek sceniczny) ; kopia cyfrowa
- Familia ( dramat z życia rodziny chłopskiej) ; kopia cyfrowa.
Teatr Zagłębia
Niemojewski patronował budowie gmachu teatru, a na inaugurację jego działalności (6 lutego 1897 r.) napisał Prolog, utwór oparty na motywach folkloru górniczego, sławiący "geniusz" sztuki i jego sojusz ze światem pracy.
Agitacja prorewolucyjna
W połowie 1897 r. opuścił Sosnowiec i osiadł w Warszawie, gdzie kontynuował działalność literacką. Współpracował z Polską Partią Socjalistyczną, brał udział w pracy agitacyjnej na rzecz toczącej się w latach 1905-1907 r. rewolucji. Na fali działalności politycznej przyjeżdżał do Sosnowca, aby wygłaszać odczyty i uczestniczyć w demonstracjach postępowej inteligencji. Popierał walkę zagłębiowskiej młodzieży o polską szkołę.
Po 1905 r. poświęcił się krzewieniu wolnomyślicielstwa i religioznawstwa. W Polsce niepodległej reprezentował kierunek zbliżony do endecji.
Ulica Andrzeja Niemojewskiego
W 1991 roku Rada Miejska Sosnowca przemianowała ulicę Jana Tyszki w Józefowie na ulicę Andrzeja Niemojewskiego.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II. Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 34-35. ISBN 83-89199-03-3.
