Zawiercie

Zawiercie
Herb Zawiercia
Województwo	śląskie
Gmina • rodzaj	Zawiercie miejska
Prawa miejskie	1915
Prezydent	Ryszard Mach
Powierzchnia	85,25 km²
Ludność • liczba	51 tysięcy
Tablice rejestracyjne	SZA
Strona internetowa miasta

Zawiercie....

Historia

Historia Zawiercia jako organizmu miejskiego rozpoczyna się zasadniczo dopiero w drugiej połowie XIX wieku, gdy w Zagłębiu rozpoczął się wielki ruch przemysłowy. To też dzieje Zawiercia są zarazem dziejami części przemysłu zagłębiowskiego. Nie należy jednak zapominać że historia współczesnych dzielnic Zawiercia jest często znacznie starsza niż XIX wieczna.

Czasy Piastów

....[do rozbudowy]

I Rzeczpospolita

....[do rozbudowy]

Czasy zaborów

....[do rozbudowy]

Zrywy niepodległościowe

....[do rozbudowy]

Przemysł

Na rozwój przemysłu w Zawierciu i okolicach duży wpływ miało usytuwanie tego terenu w pobliżu szlaków handlowych ze Śląska do Krakowa oraz występowanie surowców mineralych w postaci węgla brunatnego, rudy żelaza, kamienia wapiennego, czy glinki ogniotrwałej. Najszybszy jednak rozwój przemysłu przypadł na drugą połowe XIX wieku w wyniku przeprowadzenia przez teren Zawiercia lini Kolejowej Warszawsko-Wiedeńskiej. W Zawierciu w XV i XVI wieku działały dwie kuźnice które produkowały żelazo oraz narzędzia wykorzystywane na potrzeby artylerii koronnej, jednak jedną z najważniejszych gałęzi przemysłu było włókiennictwo, które w późniejszym czasie osiągnęło wysoki rozwój. Jak możemy dowiedzieć się z raportu burmistrza Kromołowa Antoniego Bilnickiego z 1820 roku istniały tam warsztaty sukiennicze. Z raportu możemy dowiedzieć się także że w 1810 roku dziedzic dóbr kromołowskich sprowadził cudzoziemców oraz założył fabrykę sukienniczą. W 1833 roku na terenie Zawiercia Kromołowskiego(Małego) dziedzic kromołowski Piotr Gostkowski uruchomił pierwszą na terenie Zagłębia Dąbrowskiego przędzalnie bawełny. Fabryka w kolejnych latach przechodziła w ręce różnych właścicieli oraz rozwijała się by następnie za sprawą braci Ginsbergów w 1878 roku powstało Towarzystwo Akcyjne Zawiercie.

Kolej

Na dynamiczny rozwój Zawiercia miało niewątpliwie urochomienie kolei Warszawsko-Wiedeńskiej która przebiegała przez jego teren. Pierwszy pociąg przejechał przez Zawiercie 13 grudnia 1847 roku. Aktem notarialnym z dn. 25.09.1871 roku właściciel dóbr kromołowskich Edmund Zachert sprzedał Dyrekcji Dróg Żelaznych Warszawsko-Wideńskiej teren o powierzchni 7 mórg i 108 prętów kwadratowych, na którym to przystąpiono do budowy dworca kolejowego na stacji Zawiercie przy ulicy Pocztowej. Początkowo był to niewielki drewniany budynek. W 1890 roku do użytku oddano stacje i dworzec II klasy, natomiast obecny budynek dworca pochodzi z 1914 roku a jego projektantem był inż. Czesław Domaniewski, który był architektem na kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W latach 2011-2012 przeprowadzono generalny remont dworca.

Wiek XX

....[do rozbudowy]

Nazwa

Nazwa Zawiercia, stolicy powiatu, ma według jednych pochodzić od tego, że w starożytności mieszkańcy sąsiedniego Kromołowa, oznaczając granicę swych posiadłości, w tym miejscu zawrócili czyli zawiercili. Prawdopodobniejsza jednak jest wersja, że nazwa Zawiercie pochodzi od słów „za Wartą”, która tędy przepływa.

Dzielnice i osiedla

• Blanowice
• Borowe Pole
• Bzów
• Kalinówka
• Karlin
• Kromołów
• Marciszów
• Łośnice
• Osiedle robotnicze TAZ
• Piecki
• Pomrożyce
• Skarżyce
• Żerkowice

Zabytki, szlaki i atrakcje turystyczne

• Kościół zawierciański w stylu neogotyckim, zbudowany w końcu zeszłego wieku i na początku bieżącego wieku, należy do najokazalszych w Zagłębiu.
• Kościół pw. św. Mikołaja w Zawierciu-Kromołowie
• Kościół pw. św. Trójcy i św. Floriana w Zawierciu Skarżycach
• Pałacyk Szymańskiego
• Pałacyk Holenderskiego
• Osiedle robotnicze TAZ
• Dworek w Zawierciu-Bzowie
• Huta Szkła
• Cmentarz żydowski w Zawierciu Kromołowie
• Cmentarz żydowski w Zawierciu
• Dawna Synagoga

Szlaki turystyczne

• [[]]
• [[]]

Inne atrakcje

• Odznaka Krajoznawcza "Znam Zawiercie i okolice"

Imprezy cykliczne

• ………………………….
• ………………………….
• ………………………….

Miejsca Pamięci

• Miejsca Pamięci - Gmina Zawiercie

Zawierciańskie biogramy

• Zobacz biogramy osób urodzonych w Zawierciu
• Zobacz biogramy osób związanych z Zawierciem

Kultura

....[do rozbudowy]

Muzea i galerie

....[do rozbudowy]

Biblioteki

....[do rozbudowy]

Edukacja

Szkoły wyższe

....[do rozbudowy]

Szkoły średnie

....[do rozbudowy]

Gimnazja

....[do rozbudowy]

Szkoły podstawowe

....[do rozbudowy]

• Miejska Szkoła Podstawowa nr 4
• Miejska Szkoła Podstawowa nr 6
• Miejska Szkoła Podstawowa nr 7
• Miejska Szkoła Podstawowa nr 8

Kościół katolicki

Neogotycka Bazylika mniejsza pw. św. Apostołów Piotra i Pawła

• Dekanat zawierciański (Świętych Apostołów Piotra i Pawła)

Inne wyznania

....[do rozbudowy]

Sport

Kluby sportowe

• Warta Zawiercie
• Źródło Kromołów

Obiekty sportowe

....[do rozbudowy]

Imprezy sportowe

....[do rozbudowy]

Rekreacja

....[do rozbudowy]

Prasa i portale społecznościowe

Prasa

....[do rozbudowy]

Portale społecznościowe

....[do rozbudowy]

Prezydenci Zawiercia

....[do rozbudowy]

Miasta partnerskie

• Ebensee, Austria
• Ponte Lambro, Włochy
• San Giovanni la Punta, Włochy
• Kamieniec Podolski, Ukraina
• Donieck, Ukraina
• Dolný Kubín, Słowacja
• Bornheim, Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy

Materiały filmowe

....[do rozbudowy]

Ciekawostki

....[do rozbudowy]

Bibliografia

• Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec: Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 92. 

Zobacz też

• Powiat zawierciański
• Towarzystwo Sympatyków Kromołowa
• Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej
• Browar na Jurze w Zawierciu

Linki zewnętrzne

• Strona prezentująca dzieje i fotografie Zawiercia
• Zawiercie na starych zdjęciach w serwisie youtube.com