Czarna Przemsza: Różnice pomiędzy wersjami
(czarna przemsza) |
|||
(Nie pokazano 49 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
Czarna Przemsza - rzeka o długości 63,3 km, prawy dopływ, źródłowy Przemszy. Źródła rzeki znajdują się na wysokości 385 m n.p.m. w Bzowie, dzielnicy Zawiercia, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Czarna Przemsza płynie przez Próg Woźnicki, Garb Tarnogórski i Wyżynę Śląską. Od miejsca, w którym wpada do niej Brynica w Sosnowcu - stanowi granicę między wywodzącym się z Małopolski Zagłębiem Dąbrowskim a Śląskiem (wcześniej tę granicę stanowi właśnie Brynica). | {{Rzeka infobox | ||
|Tablica = Czarna Przemsza Tablica.JPG | |||
|Grafika = Brynica ujście do Czarnej Przemszy 01.JPG | |||
|Nazwa = Czarna Przemsza | |||
|Źródło = [[Bzów (Zawiercie)|Bzów]], dzielnica [[Zawiercie|Zawiercia]] | |||
|Ujście = [[Przemsza]], [[Trójkąt Trzech Cesarzy]] | |||
|Długość = 63,3 km | |||
|Powierzchnia zlewni = 1045,5 km² | |||
|Największe dopływy = | |||
}} | |||
'''Czarna Przemsza''' - rzeka o długości 63,3 km, prawy dopływ, źródłowy [[Przemsza|Przemszy]]. | |||
Źródła rzeki znajdują się na wysokości 385 m n.p.m. w [[Bzów (Zawiercie)|Bzowie]], dzielnicy [[Zawiercie|Zawiercia]], na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. | |||
Czarna Przemsza płynie przez Próg Woźnicki, Garb Tarnogórski i Wyżynę Śląską. Od miejsca, w którym wpada do niej [[Brynica]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] - stanowi granicę między wywodzącym się z Małopolski [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]] a Śląskiem (wcześniej tę granicę stanowi właśnie [[Brynica]]). | |||
==[[Zespół źródeł Czarnej Przemszy w Bzowie|Zespół źródeł w Bzowie]]== | |||
<gallery> | |||
Plik:Zawiercie Bzów źródła Czarnej Przemszy 001.JPG|Zespół źródeł Czarnej Przemszy w [[Bzów (Zawiercie)|Bzowie]] | |||
</gallery> | |||
==Od źródeł do zbiornika Przeczyce== | |||
==Od zbiornika Przeczyce do Sosnowca== | |||
<gallery> | |||
Plik:Dabrowa Gornicza Czarna Przemsza Ratanice.JPG|Czarna Przemsza w Dąbrowie Górnicze w dzielnicy Ratanice | |||
Plik:Dabrowa Gornicza Czarna Przemsza 02 Ratanice.JPG|Czarna Przemsza w Dąbrowie Górnicze w dzielnicy Ratanice | |||
Plik:Bulwar Czarnej Przemszy, Będzin, 002 2066.jpg|[[Czarna Przemsza]] w [[Będzin|Będzinie]], [[Bulwar Czarnej Przemszy]] | |||
Plik:Bulwar Czarnej Przemszy, Będzin, 163 2188.jpg|[[Czarna Przemsza]] w Będzinie, [[Bulwar Czarnej Przemszy]] | |||
Plik:Bulwar Czarnej Przemszy, Będzin, 163 2189.jpg|[[Czarna Przemsza]] w Będzinie, [[Bulwar Czarnej Przemszy]] | |||
Plik:Bulwar Czarnej Przemszy, Będzin, 005 2063.jpg|[[Czarna Przemsza]] w Będzinie, [[Bulwar Czarnej Przemszy]] | |||
Plik:Czarna Przemsza, Bulwar Czarnej Przemszy, Będzin, Będzin Arena 163 2187.jpg | |||
</gallery> | |||
==Czarna Przemsza w Sosnowcu== | |||
Czarna Przemsza jest główną rzeką [[Sosnowiec|Sosnowca]]. W Jęzorze łączy się ona z [[Biała Przemsza|Białą Przemszą]] przyjmując nazwę [[Przemsza|Przemszy]]. | |||
[[Plik:Plan rz. Czarna Przemsza lata 20 XX w.wikizaglebie.JPG|400px|thumb|]] | |||
Przez [[Sosnowiec]] przepływa 10. kilometrowy odcinek Czarnej Przemszy (od dolnej [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] do [[Jęzor (Sosnowiec)|Jęzora]]). Rzeka płynie uregulowanym i szczelnie obudowanym korytem. Regulacji dokonano w latach [[1957]] – [[1964]]. Do Czarnej Przemszy, w dzielnicy [[Radocha (Sosnowiec)|Radocha]], wpada [[Brynica]], a w [[Będzin|Będzinie]] przepływający przez północne części miasta [[Potok Zagórski|Potok Zagórski]]. | |||
Czarna Przemsza była niegdyś spławna, choć tworzyła liczne rozlewiska. W XVIII i XIX wieku wykorzystywano ją do poruszania kół młynów wodnych, tartaków, kuźnic. Silne uprzemysłowienie tego terenu oraz intensywna zabudowa spowodowały, iż obecnie jest bardzo zanieczyszczona (jeszcze w pierwszych łatach XX wieku niosła wodę czystą). | |||
<gallery> | |||
Plik:Park.jpg|Czarna Przemsza w [[Park Sielecki w Sosnowcu|Parku Sieleckim w Sosnowcu]] | |||
Plik:Sosnowiec 1927 budowa kanalizacj Pańska.JPG | |||
Plik:Czarna Przemsza-0001.jpg|Fragment Czarnej Przemszy w Sosnowcu | |||
Plik:Czarna Przemsza-0001.jpg|Fragment Czarnej Przemszy, widziany od strony wejścia do [[Park Sielecki (Sosnowiec)|parku Gwarectwa Hr. Renard]] przy przystani [[Liga Morska i Kolonialna w Zagłębiu Dąbrowskim|Ligi Morskiej i Kolonialnej]] | |||
Plik:Pocztowka sosnowiec czarna przemsza 0002.jpg | |||
Plik:Pocztowka sosnowiec czarna przemsza 0001.jpg | |||
Plik:Czarna Przemsza - okolice ulicy Legionów - Pocztowka-1969-Sosnowiec.jpeg | |||
</gallery> | |||
<gallery> | |||
Plik:Czarna Przemsza dopływ Brynica 01.JPG|Dopływ [[Brynica]] (Sosnowiec Radocha) | |||
Plik:Sosnowiec._Czarna_Przemsza._01.JPG|Czarna Przemsza | |||
Plik:Czarna Przemsza na wysokości Skweru przy Mościskiego, Bulwar Czarnej Przemszy.jpg|Czarna Przemsza na wysokości Skweru Mościckiego | |||
Plik:Czarna Przemsza w Parku Sieleckim.jpg|Czarna Przemsza na wysokości Parku Sieleckiego | |||
Plik:Czarna Przemsza w Parku Sieleckim w Sosnowcu.jpg|Czarna Przemsza w Parku Sieleckim | |||
Plik:Czarna Przemsza Radocha Sosnowiec.jpg|Czarna Przemsza w okolicach ulicy Radocha | |||
Plik:Czarna Przemsza w Parku Sieleckim - wiosna 2018.jpg | |||
</gallery> | |||
==[[Trójkąt Trzech Cesarzy]]== | |||
<gallery> | |||
Plik:Trójkąt Trzech Cesarzy - Kantor - 0002.jpg | |||
Plik:Trójkąt Trzech Cesarzy - Kantor - 0003.jpg | |||
Plik:Trójkąt Trzech Cesarzy - Kantor - 0004.jpg | |||
Plik:Trójkąt Trzech Cesarzy1.JPG | |||
</gallery> | |||
==Galeria== | |||
<gallery> | |||
Plik:Czarna Przemsza KZI 043 1937.02.12.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | |||
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: | |||
</gallery> | |||
==Linki zewnętrzne== | |||
* http://www.wazki.pl/przemsza.html | |||
* [http://ibrbs.pl/mediawiki/index.php/Zlewnia_Przemszy Zlewnia Przemszy (EWOŚ)] | |||
== Bibliografia == | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 38-39}} | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Hassa | imię = Mikołaj |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Przewodnik wędkarski Czarna Przemsza. Łowiska specjalne]] | data =[[2002]] | wydawca = Wydawnictwo Turystyczne - Kraków | miejsce = | isbn = 83-88891-32-4 } | |||
[[Kategoria:Przyroda Zagłębia Dąbrowskiego]] | |||
[[Kategoria:Hydrologia regionu]] | |||
[[Kategoria:Cieki wodne (rzeki, potoki, strumienie)]] | |||
[[Kategoria:Cieki wodne w Sosnowcu (rzeki, potoki, strumienie)]] |
Aktualna wersja na dzień 09:17, 6 wrz 2022
Cieki wodne w Zagłębiu Dąbrowskim | |
Nazwa | Czarna Przemsza |
Źródło | Bzów, dzielnica Zawiercia |
Ujście | Przemsza, Trójkąt Trzech Cesarzy |
Długość | 63,3 km |
JCW | {{{JCW}}} |
Powierzchnia zlewni | 1045,5 km² |
Czarna Przemsza - rzeka o długości 63,3 km, prawy dopływ, źródłowy Przemszy. Źródła rzeki znajdują się na wysokości 385 m n.p.m. w Bzowie, dzielnicy Zawiercia, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.
Czarna Przemsza płynie przez Próg Woźnicki, Garb Tarnogórski i Wyżynę Śląską. Od miejsca, w którym wpada do niej Brynica w Sosnowcu - stanowi granicę między wywodzącym się z Małopolski Zagłębiem Dąbrowskim a Śląskiem (wcześniej tę granicę stanowi właśnie Brynica).
Zespół źródeł w Bzowie
Zespół źródeł Czarnej Przemszy w Bzowie
Od źródeł do zbiornika Przeczyce
Od zbiornika Przeczyce do Sosnowca
Czarna Przemsza w Będzinie, Bulwar Czarnej Przemszy
Czarna Przemsza w Będzinie, Bulwar Czarnej Przemszy
Czarna Przemsza w Będzinie, Bulwar Czarnej Przemszy
Czarna Przemsza w Sosnowcu
Czarna Przemsza jest główną rzeką Sosnowca. W Jęzorze łączy się ona z Białą Przemszą przyjmując nazwę Przemszy.
Przez Sosnowiec przepływa 10. kilometrowy odcinek Czarnej Przemszy (od dolnej Środuli do Jęzora). Rzeka płynie uregulowanym i szczelnie obudowanym korytem. Regulacji dokonano w latach 1957 – 1964. Do Czarnej Przemszy, w dzielnicy Radocha, wpada Brynica, a w Będzinie przepływający przez północne części miasta Potok Zagórski.
Czarna Przemsza była niegdyś spławna, choć tworzyła liczne rozlewiska. W XVIII i XIX wieku wykorzystywano ją do poruszania kół młynów wodnych, tartaków, kuźnic. Silne uprzemysłowienie tego terenu oraz intensywna zabudowa spowodowały, iż obecnie jest bardzo zanieczyszczona (jeszcze w pierwszych łatach XX wieku niosła wodę czystą).
Czarna Przemsza w Parku Sieleckim w Sosnowcu
Fragment Czarnej Przemszy, widziany od strony wejścia do parku Gwarectwa Hr. Renard przy przystani Ligi Morskiej i Kolonialnej
Dopływ Brynica (Sosnowiec Radocha)
- Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
Czarna Przemsza na wysokości Skweru Mościckiego
- Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
Czarna Przemsza w Parku Sieleckim
- Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
Czarna Przemsza w okolicach ulicy Radocha
- Błąd przy generowaniu miniatury: Plik z wymiarami większymi niż 12,5 MP
Trójkąt Trzech Cesarzy
Galeria
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 38-39. ISBN 83-915173-5-7.
- {{Cytuj książkę | nazwisko = Hassa | imię = Mikołaj |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Przewodnik wędkarski Czarna Przemsza. Łowiska specjalne | data =2002 | wydawca = Wydawnictwo Turystyczne - Kraków | miejsce = | isbn = 83-88891-32-4 }