Konstanty Ćwierk: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 17: | Linia 17: | ||
}} | }} | ||
'''Konstanty Ćwierk''' (ur. [[21 listopada]] [[1895]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], zm. [[20 sierpnia]] [[1944]] w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen) - pisarz i poeta, autor kilkuset wierszy, opowiadań, nowel, słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych. Przez całe życie związany z [[Sosnowiec|Sosnowcem]] – piewca i miłośnik [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]], regionalista, badacz tradycji literackich [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia]]. | '''Konstanty Ćwierk''' (ur. [[21 listopada]] [[1895]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], zm. [[20 sierpnia]] [[1944]] w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen) - pisarz i poeta, autor kilkuset wierszy, opowiadań, nowel, słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych. Przez całe życie związany z [[Sosnowiec|Sosnowcem]] – piewca i miłośnik [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]], [[:Kategoria:Regionaliści zagłębiowscy|regionalista]], badacz tradycji literackich [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia]]. | ||
==Młodość== | |||
Syn Pawła, cieśli górniczego. Uczęszczał do siedmioklasowej Szkoły Handlowej w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. W [[1913]] roku podjął studia w szkole dramatycznej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, które przerwał po wybuchu wojny. | Syn Pawła, cieśli górniczego. Uczęszczał do siedmioklasowej Szkoły Handlowej w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. W [[1913]] roku podjął studia w szkole dramatycznej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, które przerwał po wybuchu wojny. | ||
W 1916 roku ukończył eksternistycznie Seminarium Nauczycielskie w [[Zawiercie|Zawierciu]], po czym, do [[1919]] roku, pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej w [[Gniazdów (gm. Koziegłowy)|Gniazdowie]] w [[Powiat zawierciański|powiecie zawierciańskim]]. Jednocześnie publikował swoje wiersze w [[Sosnowiec|sosnowieckiej]] [[Iskra|"Iskrze"]]. | ==Edukacja== | ||
W [[1916]] roku ukończył eksternistycznie Seminarium Nauczycielskie w [[Zawiercie|Zawierciu]], po czym, do [[1919]] roku, pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej w [[Gniazdów (gm. Koziegłowy)|Gniazdowie]] w [[Powiat zawierciański|powiecie zawierciańskim]]. Jednocześnie publikował swoje wiersze w [[Sosnowiec|sosnowieckiej]] [[Iskra|"Iskrze"]]. | |||
Po powrocie do [[Sosnowiec|Sosnowca]] podjął pracę w "Głosie Pracy" (organ Narodowej Partii Robotniczej), | ==Praca== | ||
od [[1921]] roku jako redaktor naczelny gazety. | Po powrocie do [[Sosnowiec|Sosnowca]] podjął pracę w "Głosie Pracy" (organ Narodowej Partii Robotniczej), od [[1921]] roku jako redaktor naczelny gazety. | ||
Współdziałał z katowicką "Polonią" W. Korfantego, popierał sprawę polską na Górnym Śląsku. Od [[1922]] roku zatrudniony był w redakcji [[Iskra|"Iskry"]], a potem (od [[1925]] roku) "Kuriera Zachodniego Iskry''. | Współdziałał z katowicką "Polonią" W. Korfantego, popierał sprawę polską na Górnym Śląsku. Od [[1922]] roku zatrudniony był w redakcji [[Iskra|"Iskry"]], a potem (od [[1925]] roku) "Kuriera Zachodniego Iskry''. | ||
We wrześniu [[1922]] roku współtworzył pismo satyryczne "Chochoł" (ukazały się 3 numery), a w [[1923]] roku przygotował razem z Z. Rychterem wydanie "Jednodniówki" Towarzystwa Artystyczno – Literackiego. | We wrześniu [[1922]] roku współtworzył pismo satyryczne "Chochoł" (ukazały się 3 numery), a w [[1923]] roku przygotował razem z Z. Rychterem wydanie "Jednodniówki" Towarzystwa Artystyczno – Literackiego. | ||
Od października [[1936]] roku do stycznia [[1938]] roku Konstanty Ćwierk pełnił obowiązki redaktora naczelnego [[Expres Zagłębia|"Expresu Zagłębia"]]. Jednocześnie, do wybuchu wojny, prowadził w katowickim radio (podstudio w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]) cotygodniowe audycje zatytułowane "Zagłębiowska Godzina", a następnie .,Zagłębie Dąbrowskie ma głos". Wygłaszał pogadanki o różnorodnej, aktualnej tematyce regionalnej, popularyzował przeszłość [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia]], jego kulturę i folklor. Do wybuchu wojny pracował w rozgłośni Polskiego Radia jako lektor. | |||
Na łamach prasy (posługiwał się pseudonimami i kryptonimami): publikował felietony, reportaże, recenzje teatralne i wydawnicze, wiersze. Był również autorem powieści („Płuca naszego miasta", „Pieniądze na ulicy” i in.) nowel i opowiadań („W powrotnej drodze", „Jej chłopcy", „Zezowaty", „Reporter", „Bolek"), dramatów („Podwórze", „Burmistrz i kobiety", „Człowiek z przeszłością", „Pochylnia" i in.). | |||
[[Plik:Plac Ćwierka 2.JPG|thumb|right|350px|[[Plac Ćwierka (Sosnowiec)|Plac Konstantego Ćwierka w Sosnowcu]]]] | |||
W twórczości Ćwierka na czoło wysuwa się zainteresowanie [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]] - jego aktualnymi problemami społecznymi, politycznymi, kulturalnymi.Twórczość tę cechował głęboki humanitaryzm, patriotyzm i ogromne zaangażowanie. Jego wiersze (napisał ich ok. 1500) | W twórczości Ćwierka na czoło wysuwa się zainteresowanie [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]] - jego aktualnymi problemami społecznymi, politycznymi, kulturalnymi.Twórczość tę cechował głęboki humanitaryzm, patriotyzm i ogromne zaangażowanie. Jego wiersze (napisał ich ok. 1500) | ||
Linia 38: | Linia 42: | ||
Za całokształt twórczości K. Ćwierk nagrodzony został w [[1938]] roku Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. | Za całokształt twórczości K. Ćwierk nagrodzony został w [[1938]] roku Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. | ||
Działał również społecznie: w Polskiej Macierzy Szkolnej, w Lidze | Działał również społecznie: w Polskiej Macierzy Szkolnej, w [[Liga Morska i Kolonialna|Lidze Morskiej i Kolonialnej]] (członek Zarządu Obwodu w Sosnowcu), w Syndykacie Dziennikarzy Śląska i Zagłębia (wiceprezes). | ||
Morskiej i Kolonialnej (członek Zarządu Obwodu w Sosnowcu), w Syndykacie Dziennikarzy Śląska i Zagłębia (wiceprezes). | |||
==Śmierć== | |||
W maju [[1940]] roku został aresztowany przez gestapo i osadzony w podobozie SS w nieczynnej fabryce Schoena, a następnie poprzez Dachau wywieziony do Gusen, gdzie pracował m.in. w komandzie kamieniarzy. W Gusen napisał kilkadziesiąt wierszy o tematyce obozowej. | W maju [[1940]] roku został aresztowany przez gestapo i osadzony w podobozie SS w nieczynnej fabryce Schoena, a następnie poprzez Dachau wywieziony do Gusen, gdzie pracował m.in. w komandzie kamieniarzy. W Gusen napisał kilkadziesiąt wierszy o tematyce obozowej. | ||
Zmarł [[20 sierpnia]] [[1944]] r. w Gusen. | Zmarł [[20 sierpnia]] [[1944]] r. w Gusen. | ||
Konstanty Ćwierk był żonaty z Zofią Kowalską. Miał dwoje dzieci: Justynę i Tadeusza. | Konstanty Ćwierk był żonaty z Zofią Kowalską. Miał dwoje dzieci: Justynę i Tadeusza. | ||
== Upamiętnienie == | |||
* [[Plac Ćwierka (Sosnowiec)|Plac Konstantego Ćwierka w Sosnowcu]] | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 9-10}} | *{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 9-10}} | ||
* [http://pl.wikipedia.org/wiki/Konstanty_%C4%86wierk Konstanty Ćwierk - biogram w Wikipedii] | |||
* Michał Kaczmarczyk, [[Start do wieczności. Wokół twórczości Konstantego Ćwierka (Wyd. II)]], Sosnowiec, 2005 | |||
[[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Ćwierk, Konsanty]] | [[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Ćwierk, Konsanty]] | ||
Linia 56: | Linia 63: | ||
[[Kategoria:Publicyści|Ćwierk, Konsanty]][[Kategoria:Dziennikarze|Ćwierk, Konsanty]] | [[Kategoria:Publicyści|Ćwierk, Konsanty]][[Kategoria:Dziennikarze|Ćwierk, Konsanty]] | ||
[[Kategoria:Więźniowie obozów koncentracyjnych|Ćwierk, Konsanty]] | [[Kategoria:Więźniowie obozów koncentracyjnych|Ćwierk, Konsanty]] | ||
[[Kategoria:Regionaliści zagłębiowscy|Ćwierk, Konstanty]] | |||
{{DEFAULTSORT:Ćwierk Konstanty}} | {{DEFAULTSORT:Ćwierk Konstanty}} |
Aktualna wersja na dzień 00:03, 26 lis 2021
Zagłębiowskie Biogramy | |
Imię i nazwisko | Konstanty Ćwierk |
Data i miejsce urodzenia | 21 listopada 1895 Sosnowiec |
Data i miejsce śmierci | 20 sierpnia 1944 Gusen (III Rzesza Niemiecka) |
Zawód | dziennikarz, literat, publicysta |
Odznaczenia | |
Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury |
Konstanty Ćwierk (ur. 21 listopada 1895 w Sosnowcu, zm. 20 sierpnia 1944 w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen) - pisarz i poeta, autor kilkuset wierszy, opowiadań, nowel, słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych. Przez całe życie związany z Sosnowcem – piewca i miłośnik Zagłębia Dąbrowskiego, regionalista, badacz tradycji literackich Zagłębia.
Młodość
Syn Pawła, cieśli górniczego. Uczęszczał do siedmioklasowej Szkoły Handlowej w Sosnowcu. W 1913 roku podjął studia w szkole dramatycznej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, które przerwał po wybuchu wojny.
Edukacja
W 1916 roku ukończył eksternistycznie Seminarium Nauczycielskie w Zawierciu, po czym, do 1919 roku, pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej w Gniazdowie w powiecie zawierciańskim. Jednocześnie publikował swoje wiersze w sosnowieckiej "Iskrze".
Praca
Po powrocie do Sosnowca podjął pracę w "Głosie Pracy" (organ Narodowej Partii Robotniczej), od 1921 roku jako redaktor naczelny gazety.
Współdziałał z katowicką "Polonią" W. Korfantego, popierał sprawę polską na Górnym Śląsku. Od 1922 roku zatrudniony był w redakcji "Iskry", a potem (od 1925 roku) "Kuriera Zachodniego Iskry. We wrześniu 1922 roku współtworzył pismo satyryczne "Chochoł" (ukazały się 3 numery), a w 1923 roku przygotował razem z Z. Rychterem wydanie "Jednodniówki" Towarzystwa Artystyczno – Literackiego.
Od października 1936 roku do stycznia 1938 roku Konstanty Ćwierk pełnił obowiązki redaktora naczelnego "Expresu Zagłębia". Jednocześnie, do wybuchu wojny, prowadził w katowickim radio (podstudio w Sosnowcu) cotygodniowe audycje zatytułowane "Zagłębiowska Godzina", a następnie .,Zagłębie Dąbrowskie ma głos". Wygłaszał pogadanki o różnorodnej, aktualnej tematyce regionalnej, popularyzował przeszłość Zagłębia, jego kulturę i folklor. Do wybuchu wojny pracował w rozgłośni Polskiego Radia jako lektor.
Na łamach prasy (posługiwał się pseudonimami i kryptonimami): publikował felietony, reportaże, recenzje teatralne i wydawnicze, wiersze. Był również autorem powieści („Płuca naszego miasta", „Pieniądze na ulicy” i in.) nowel i opowiadań („W powrotnej drodze", „Jej chłopcy", „Zezowaty", „Reporter", „Bolek"), dramatów („Podwórze", „Burmistrz i kobiety", „Człowiek z przeszłością", „Pochylnia" i in.).
W twórczości Ćwierka na czoło wysuwa się zainteresowanie Zagłębiem Dąbrowskim - jego aktualnymi problemami społecznymi, politycznymi, kulturalnymi.Twórczość tę cechował głęboki humanitaryzm, patriotyzm i ogromne zaangażowanie. Jego wiersze (napisał ich ok. 1500) przybierają różne tony od refleksyjnego po satyryczny. Dużą popularnością cieszyły się w międzywojniu utwory humorystyczne Ćwierka, m.in. szopki zagłębiowskie, w których prezentował sylwetki ówczesnych władz miejskich, przedstawicieli środowisk artystycznych, popularnych dziennikarzy itp.
Za całokształt twórczości K. Ćwierk nagrodzony został w 1938 roku Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury.
Działał również społecznie: w Polskiej Macierzy Szkolnej, w Lidze Morskiej i Kolonialnej (członek Zarządu Obwodu w Sosnowcu), w Syndykacie Dziennikarzy Śląska i Zagłębia (wiceprezes).
Śmierć
W maju 1940 roku został aresztowany przez gestapo i osadzony w podobozie SS w nieczynnej fabryce Schoena, a następnie poprzez Dachau wywieziony do Gusen, gdzie pracował m.in. w komandzie kamieniarzy. W Gusen napisał kilkadziesiąt wierszy o tematyce obozowej. Zmarł 20 sierpnia 1944 r. w Gusen. Konstanty Ćwierk był żonaty z Zofią Kowalską. Miał dwoje dzieci: Justynę i Tadeusza.
Upamiętnienie
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 9-10. ISBN 83-915173-5-7.
- Konstanty Ćwierk - biogram w Wikipedii
- Michał Kaczmarczyk, Start do wieczności. Wokół twórczości Konstantego Ćwierka (Wyd. II), Sosnowiec, 2005