Zwyczaje doroczne w Zagłębiu Dąbrowskim: Wigilia i dzień św. Katarzyny: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
Mieszkanka [[Niegowonice (gm. Łazy)|Niegowonic]] wspomina: | Mieszkanka [[Niegowonice (gm. Łazy)|Niegowonic]] wspomina: | ||
''"Bo u nas to taka miejscowość kolejowa, był bardzo duży węzeł kolejowy i prawie co drugi dom to był kolejarz. W latach 70. [XX w., przyp. aut.] zbudowano na kolei kapliczkę, w miejscu bardzo blisko wsi, właściwie na granicy pobliskiej miejscowości Łazy, graniczącej z Niegowonicami. Od czasu jak ją zbudowano to ksiądz zawsze tam chodził na świętej Katarzyny odprawiać w niej msze"'' 261. | ''"Bo u nas to taka miejscowość kolejowa, był bardzo duży węzeł kolejowy i prawie co drugi dom to był kolejarz. W latach 70. [XX w., przyp. aut.] zbudowano na kolei kapliczkę, w miejscu bardzo blisko wsi, właściwie na granicy pobliskiej miejscowości [[Łazy]], graniczącej z [[Niegowonice (gm. Łazy)|Niegowonicami]]. Od czasu jak ją zbudowano to ksiądz zawsze tam chodził na świętej Katarzyny odprawiać w niej msze"'' 261. | ||
Obecnie msze święte w intencji pracowników kolei odbywają się w [[Parafia p.w. św. Franciszka z Asyżu w Niegowonicach|parafialnym kościele w Niegowonicach]]262. | Obecnie msze święte w intencji pracowników kolei odbywają się w [[Parafia p.w. św. Franciszka z Asyżu w Niegowonicach|parafialnym kościele w Niegowonicach]]262. | ||
Mieszkańcy [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]] nie pamiętają, aby dzień [[25 listopada]] był jakoś szczególnie obchodzony w zamieszkiwanych przez nich miejscowościach i wsiach. Jednakże w Pomorzanach informatorzy wspominają, że „na świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”263, co związane jest z wróżbą polegającą na położeniu wieczorem przed snem | Mieszkańcy [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]] nie pamiętają, aby dzień [[25 listopada]] był jakoś szczególnie obchodzony w zamieszkiwanych przez nich miejscowościach i wsiach. Jednakże w [[Pomorzany (Olkusz)|Pomorzanach]] informatorzy wspominają, że „na świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”263, co związane jest z wróżbą polegającą na położeniu wieczorem przed snem | ||
pod poduszką kawalera karteczek z wypisanymi imionami dziewczyn. Po przebudzeniu chłopak wyciągał jedną z kartek – imię, które na niej się znajdowało miało być imieniem przyszłej żony. Nieżonaci mężczyźni przywiązywali dużą uwagę do snów, które przyśniły się im w nocy z 24 na [[25 listopada]]. | pod poduszką kawalera karteczek z wypisanymi imionami dziewczyn. Po przebudzeniu chłopak wyciągał jedną z kartek – imię, które na niej się znajdowało miało być imieniem przyszłej żony. Nieżonaci mężczyźni przywiązywali dużą uwagę do snów, które przyśniły się im w nocy z 24 na [[25 listopada]]. | ||
Próbowano je interpretować jako przepowiednie dotyczące przyszłej małżonki.„Na przykład, jak się komuś przyśniły płot i zagroda, to znaczyło, że dziewczyna, która zostanie jego żoną, mieszka niedaleko” 264. | Próbowano je interpretować jako przepowiednie dotyczące przyszłej małżonki.„Na przykład, jak się komuś przyśniły płot i zagroda, to znaczyło, że dziewczyna, która zostanie jego żoną, mieszka niedaleko” 264. | ||
| Linia 36: | Linia 37: | ||
[[Kategoria:Zwyczaje w Zagłębiu Dąbrowskim| | [[Kategoria:Zwyczaje w Zagłębiu Dąbrowskim|Zwyczaje w Zagłębiu Dąbrowskim]] | ||
[[Kategoria:Zwyczaje doroczne w Zagłębiu Dąbrowskim| | [[Kategoria:Zwyczaje doroczne w Zagłębiu Dąbrowskim|Zwyczaje doroczne w Zagłębiu Dąbrowskim]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:34, 9 lis 2016
25 listopada to dzień św. Katarzyny – patronki kolejarzy260. W zagłębiowskich miejscowościach, gdzie wiele osób związanych było z pracą na kolei, tego dnia zamawiano mszę świętą w kościele w ich intencji.
Mieszkanka Niegowonic wspomina:
"Bo u nas to taka miejscowość kolejowa, był bardzo duży węzeł kolejowy i prawie co drugi dom to był kolejarz. W latach 70. [XX w., przyp. aut.] zbudowano na kolei kapliczkę, w miejscu bardzo blisko wsi, właściwie na granicy pobliskiej miejscowości Łazy, graniczącej z Niegowonicami. Od czasu jak ją zbudowano to ksiądz zawsze tam chodził na świętej Katarzyny odprawiać w niej msze" 261.
Obecnie msze święte w intencji pracowników kolei odbywają się w parafialnym kościele w Niegowonicach262.
Mieszkańcy Zagłębia Dąbrowskiego nie pamiętają, aby dzień 25 listopada był jakoś szczególnie obchodzony w zamieszkiwanych przez nich miejscowościach i wsiach. Jednakże w Pomorzanach informatorzy wspominają, że „na świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”263, co związane jest z wróżbą polegającą na położeniu wieczorem przed snem pod poduszką kawalera karteczek z wypisanymi imionami dziewczyn. Po przebudzeniu chłopak wyciągał jedną z kartek – imię, które na niej się znajdowało miało być imieniem przyszłej żony. Nieżonaci mężczyźni przywiązywali dużą uwagę do snów, które przyśniły się im w nocy z 24 na 25 listopada.
Próbowano je interpretować jako przepowiednie dotyczące przyszłej małżonki.„Na przykład, jak się komuś przyśniły płot i zagroda, to znaczyło, że dziewczyna, która zostanie jego żoną, mieszka niedaleko” 264.
Zwyczaj katarzynek praktykowany był powszechnie do lat 70. XX wieku, a sporadycznie, przez niewielkie grono osób, jeszcze w latach 90. ubiegłego stulecia. Z dniem św. Katarzyny związane są następujące przysłowia:
- "Święta Katarzyna adwent rozpoczyna, a święty Andrzej jeszcze mądrzej”265,
- „Święta Katarzyna adwent rozpoczyna”266,
- „Święta Katarzyna adwent zawiązuje, a święty Andrzej potwierdzuje”267,
- „Nie wyganiaj już zwierzyny od świętej Katarzyny”268.
Galeria
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Żródło
- Tropem badaczy Zagłębia Dąbrowskiego, Dobrawa Skonieczna-Gawlik, Robert Garstka, Bartosz Gawlik, Regionalny Instytut Kultury, Katowice 2016
